2. Theoretische achtergrond 2.3. Invloedsfactoren op individuele SMR-indicatoren 2.3.4. Maatschappelijke gebeurtenissen en crisissituaties De SER-indicator heeft betrekking tot de sociale en maatschappelijke aspecten die de reputatie kunnen beïnvloeden. Als een bank op een maatschappelijk vlak positief of negatief betrokken is bij een gebeurtenis, dan is het aannemelijk te noemen dat dit invloed zal uitoefenen op de reputatie van deze bank. Afhankelijk van de gebeurtenis (crisis of non-crisis) zal dit een negatieve of positieve uitwerking hebben. Daarbij hoeft een positieve actie van een bank niet direct te leiden tot een positievere reputatie. Als een bank bijvoorbeeld een klant goed geholpen heeft en deze is tevreden over de aanpak, dan kan deze klant dit publiekelijk met iedereen delen (bijvoorbeeld via Twitter), maar men kan het ook privé houden en alleen delen met familie en vrienden. In dit laatste geval resulteert het niet direct tot een positiever online reputation. Publiek vs. Privé Binnen de traditionele opvattingen over verschillende mediatypes kan er een onderscheid gemaakt worden tussen het publieke of private domein. Daarnaast kan er sprake zijn van massacommunicatie of interpersoonlijke communicatie. Tegenwoordig vindt er echter steeds meer een vermenging plaats tussen de interpersoonlijke en massacommunicatie (Castells, 2007; Van Dijk, 2013). Ook het verschil tussen het publieke en private domein vervaagt steeds meer (Van Dijk, 2013). Dit is duidelijk zichtbaar bij het gebruik van social media (vetgedrukt in figuur 9). Deze vervaging kan soms ontstaan door een menselijke fout, waardoor privé bedoelde communicatie toch in het publieke domein terechtkomt. Een voorbeeld hiervan is het Project X feestje in Haren, waarbij een onschuldige uitnodiging voor een verjaardagfeestje in het private domein per ongeluk in het publieke domein terecht kwam. Uiteindelijk leidde dit tot enorme ravage en vernielingen in de plaats Haren (Commissie Haren, 2013). In dit onderzoek staat voornamelijk de informatie uit het publieke domein tot beschikking, waaruit de maatschappelijke gebeurtenissen en crisissituaties gefilterd kunnen worden en er een social online reputatie kan worden vastgesteld. Dat neemt niet weg dat ook informatie uit het private domein een impact kan hebben op de reputatievorming. Private uitingen kunnen net als mond-tot-mondreclame een negatieve of positieve invloed hebben op de reputatievorming. Crisis Naast een positief bericht over een sponsoring of het goed te woord staan van klanten definieert Coombs (2007) een crisis als een voorval dat zich opeens en onverwachts voordat en dat het functioneren van een organisatie dreigt te ontwrichten, waarbij het zowel een financiële als een reputationele bedreiging kan vormen. Hoe erg de dreiging is, hangt volgens Coombs af van de mate van reputatieschade die een organisatie ondervindt als zij niets tegen deze dreiging zouden ondernemen. Hierbij typeert Coombs drie verschillende crisistypen: slachtoffer-, ongeluk- en vermijdbare crisissen. Als er een crisis plaatsvindt, dan bepaalt het type crisis en wie erbij betrokkenen (stakeholders) zijn, wat de ernst van de crisissituatie is. Afhankelijk van de macht, legitimiteit en de urgentie van óf voor de stakeholder(s), zal er in meer of mindere mate gereageerd worden op de crisis (Mitchell, Agle, & Wood, 1997). Echter, zoals uit de Haren Project X-casestudie (Commissie Haren, 2013) is gebleken, kan een klein incident tot een grotere crisis leiden. 2.3.5. Conclusie In deze paragraaf werden de invloedsfactoren op de SMR-indicatoren besproken. Belangrijke bevindingen waren dat vertrouwen en betrouwbaarheid veel invloed uitoefenen op de reputatie van een organisatie. Op de indicator vertrouwen hebben zaken als benevolentie, integriteit, competentie, transparantie en waardencongruentie een invloed en bij betrouwbaarheid zijn dit eerlijkheid, Figuur 9 - Vervaging Interpersoonlijke en massacommunicatie op het Web (Castells, 2007; Van Dijk,2013) openheid, sociaal en gelijkheid. Bij banken zijn deze aspecten van groot belang, aangezien er bij hun dienstverlening een hoge mate van vertrouwen van de klant nodig is, alvorens deze hun producten of diensten afneemt. Daarnaast worden respect en bewondering als invloedsfactoren geacht op reputatie. Evenals iedere andere onderneming heeft een bank ook te maken met service- en productbeoordeling, klantbeleving- en klanttevredenheid. Hoe producten en diensten beoordeeld worden is afhankelijk van innovativiteit, kwaliteit, productsupport en prijs-kwaliteitsverhouding. Daarbij wordt de kwaliteit van producten en diensten beïnvloed door betrouwbaarheid, responsitviteit, zekerheid, empathie en tastbare zaken (bijvoorbeeld het product zelf of de website). Hoe een onderneming zich gedraagt in sociaal en maatschappelijk opzicht, speelt ook een rol bij de reputatievorming van een organisatie. Ook gebeurtenissen of crisissituaties kunnen een invloed hebben op hoe een onderneming zich uiteindelijk naar buiten toe profileert. Daarbij zijn er ook situaties die buiten het direct handelen van een organisatie om, ook een invloed kunnen uitoefenen op de Social Media Reputation-indicatoren. Pinstoringen, economische omstandigheden of rampen kunnen allemaal van invloed zijn op hoe mensen tegen een organisatie aankijken en kunnen daarom ook van invloed zijn op een eventuele reputatie-index. Bij het verklaren van bepaalde ontwikkelingen in de index is het daarom altijd van belang, om naar de context te kijken waarin deze ontwikkelingen zich voltrekken. Om duidelijk te maken hoe deze factoren de SMR-index beïnvloeden is in figuur 10 een overzicht gemaakt. In het model zijn de individuele invloedsfactoren weergegeven per SMR-indicator. Hierbij is een onderscheid gemaakt tussen de hoofd- en subinvloedsfactoren. De hoofdindicatoren zijn gebaseerd op het RQ-model (Fombrun, et al., 2000) en RepTrak-onderzoek (Ponzi, et al., 2011), de subinvloedsfactoren op het aanvullend onderzoek over de invloedsfactoren op de SMR-indicatoren. Figuur 10- SMR-indicatoren In document Praktisch bruikbare “social media reputation” index : big social data-analyse legt social media reputation- indexmethode bloot (pagina 36-39)