Elke campagne krijgen kinderen die ongerust zijn en vragen om hun loodwaarde te laten bepalen eenmalig de kans om deel te nemen aan de studie. Uitzonderlijk kunnen ook volwassenen deelnemen (bv. zwangere vrouwen of vrouwen met een kinderwens, ouders van kinderen met een verhoogde waarde, etc.). Deze campagne werden in totaal 79 extra deelnemers onderzocht, allen kinderen. Zes kinderen waren afkomstig uit de wijk maar vielen buiten de leeftijdscategorie van 1-12 jaar.
Het gemiddelde loodgehalte van de extra groep kinderen, exclusief die zes kinderen, bedraagt 2,31 µg/dl. Vijf kinderen hadden een waarde boven de 5 µg/dl en geen enkel kind had een waarde boven de 10 µg/dl. Vorige campagne hadden drie kinderen een waarde boven de 5µg/dl en één kind een waarde boven de 10 µg/dl.
Het gemiddelde in de wijk is significant hoger dan het gemiddelde in de groep van extra kinderen (B=0,63, 95% betrouwbaarheidsinterval [0,01; 1,24]; p=0,045). Er is een significant verschil in loodgehalte tussen de controlegroep en de extra groep kinderen (B=-1,25, 95%
betrouwbaarheidsinterval [-1,89; -0,61]; p<0,001), waarbij de controlegroep een lager loodgehalte heeft dan de extra groep kinderen.
Meer gedetailleerde informatie kan teruggevonden worden in het rapport ‘2021NJ_rapport_extra deelnemers’.
27
4 Conclusie
Het deelnamepercentage in het najaar 2021 bedraagt 64,3% en is hiermee gelijk aan het voorjaar 2021. Dit hoge deelnamepercentage kan verklaard worden door verschillende factoren. Enerzijds doordat de deelnemers werden gerekruteerd zowel via de school als via een persoonlijke brief (en bezoek van de wijkwerker) aan huis. Anderzijds door het feit dat de problematiek leeft in de wijk en de daarmee gepaarde ongerustheid als gevolg van de minder goede resultaten van het voorjaar 2020 en de opkoop van de huizen door Umicore.
Het gemiddelde loodgehalte van kinderen in de wijk is gedaald ten opzichte van het voorjaar 2021 en bedraagt 2,91 µg/dl (voorjaar 2021: 3,42 µg/dl).
o Dit gemiddelde loodgehalte is het op een na laagste gehalte ooit gemeten in de wijk.
o Het gemiddelde loodgehalte is gedaald bij de peuters en de lagere schoolkinderen. Bij kleuters is dit gelijk gebleven. De hoogste loodwaarden worden gevonden bij de kleuters en de peuters.
o De daling van het gemiddelde loodgehalte wordt geobserveerd in de drie woonzones.
De daling is het sterkst in de zone het dichtst bij de fabriek (MO1).
o Het percentage van kinderen in de wijk met een loodgehalte boven de 5 µg/dl bedraagt 13,3%. Dit percentage is gedaald ten opzichte van het voorjaar 2021 (18,8%).
Er hebben vier kinderen een waarde boven de 10 µg/dl, waaronder één kind met een waarde boven de 20 µg/dl.
Continue opvolging van kinderen in Moretusburg-Hertogvelden blijft belangrijk om hun gezondheid te beschermen:
o Het gemiddelde loodgehalte bij kinderen in de wijk is significant hoger dan bij kinderen uit de controlegroep.
o Ondanks de daling ten opzichte van het voorjaar 2021 heeft nog steeds 29,8% van de kinderen die in de zone het dichtst bij de fabriek wonen (MO1) een waarde boven de 5 µg/dl.
o Er zijn verschillende kinderen met een loodwaarde boven de 10 µg/dl. Ze zijn allen afkomstig uit woonzone MO2.
Er werd een significant verschil in loodgehalte waargenomen tussen de kinderen uit de controlegroep en de extra groep kinderen die buiten de wijk wonen en eenmalig konden deelnemen. Dit resultaat kan een extra motivering zijn voor het uitgebreider onderzoek dat in de toekomst zal plaatsvinden. M.b.v. dit onderzoek wil men meer inzicht krijgen in de gezondheidsimpact van zware metalen in de ruimere omgeving, dus breder dan enkel in de wijken rond de fabriek.
28
Lijst met figuren
Figuur 1 – De vroegere school ‘De Vlinder’ waar de vingerprikjes plaatsvonden ... 6 Figuur 2 – Opvangen van bloeddruppels in lithiumheparine containertje ... 7 Figuur 3 – Opdeling in woonzones van de wijk Moretusburg-Hertogvelden ... 8 Figuur 4 – Spreiding van de loodwaarden per categorie van 1 µg/dl van kinderen in en buiten de wijk (voorjaar 2021 vs. najaar 2021) ... 15 Figuur 5 – Evolutie van het gemiddelde loodgehalte in µg/dl bij kinderen in de wijk Moretusburg-Hertogvelden sinds de meetcampagne in 1998 ... 19 Figuur 6 – Evolutie van de percentages van 4 groepen loodgehaltes bij kinderen in de wijk Moretusburg-Hertogvelden sinds 2010 ... 20 Figuur 7 – Evolutie van het gemiddelde loodgehalte in µg/dl bij kinderen in de wijk Moretusburg-Hertogvelden volgens leeftijdsgroep sinds 2010 ... 21 Figuur 8 – Evolutie van het gemiddelde loodgehalte in µg/dl bij kinderen in de wijk Moretusburg-Hertogvelden volgens woonzone sinds 2010 ... 22 Figuur 9 – Evolutie van het gemiddelde loodgehalte in µg/dl (kleuters en lagere schoolkinderen) volgens woonzone en schoollopen sinds 1995 ... 24 Figuur 10 – Gemiddelde loodwaarde in µg/dl volgens het aantal weken in de wijk tijdens juli-augustus en woonzone (najaar 2021)... 25
29
Lijst met tabellen
Tabel 1 – Deelname van kinderen in de wijk volgens leeftijdsgroep (najaar 2021)... 11
Tabel 2 – Deelname van kinderen in de wijk volgens woonzone (najaar 2021) ... 11
Tabel 3 – Deelname van kinderen in de wijk volgens school (najaar 2021) ... 12
Tabel 4 – Deelnamepercentage voorgaande en huidige campagnes ... 12
Tabel 5 – Loodgehalte in µg/dl bij kinderen in de wijk versus buiten de wijk (najaar 2021) ... 13
Tabel 6 – Aantallen en percentages voor 4 groepen loodgehaltes bij kinderen in de wijk versus buiten de wijk (najaar 2021) ... 13
Tabel 7 – Spreiding onder de 5 µg/dl (najaar 2021) ... 14
Tabel 8 – Loodgehalte in µg/dl bij kinderen in de wijk versus buiten de wijk volgens leeftijdsgroep (voorjaar 2021) ... 16
Tabel 9 – Aantallen en percentages voor 4 groepen loodgehaltes bij kinderen in de wijk versus buiten de wijk volgens leeftijdsgroep (najaar 2021) ... 16
Tabel 10 – Loodgehalte in µg/dl bij kinderen in de wijk volgens woonzone (najaar 2021) ... 17
Tabel 11 – Aantallen en percentages voor 4 groepen loodgehaltes bij kinderen in de wijk volgens woonzone (najaar 2021)... 17
Tabel 12 – Loodgehalte in µg/dl bij kinderen in de wijk volgens leeftijdsgroep en woonzone (najaar 2021) ... 18
Tabel 13 – Aantallen en percentages voor 4 groepen loodgehaltes bij kinderen in de wijk volgens woonzone en leeftijdsgroep (najaar 2021) ... 18
Tabel 14 – Gemiddeld loodgehalte (µg/dl) per leeftijdsgroep (kleuters en lagere school) en per campagne sinds 1990 ... 23
Tabel 15 – Aantal weken in de wijk tijdens de zomer met gemiddelde loodwaarde in µg/dl (najaar 2021) ... 25