Literatuuronderzoek
AT Osborne en Deltares (2013) Water keren en combineren: functiecombinaties bij waterkeringen, Delft: Deltares.
Bakker, M. en J. van der Heijden (2016) Reinventing multifunctionality, Utrecht: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Biesbroek, R., K. Termeer, A. Dewulf, A. Keessen en F. Groothuijse (2014) Integraliteit in het
Deltaprogramma: verkenning van knelpunten en mogelijke oplossingsrichtingen, Wageningen:
Wageningen Universiteit/Utrecht: Universiteit van Utrecht.
Bothof, H. (2015) Evaluatie water-RO: naar een vloeiende lijn, Delft: LUZ architecten.
Buuren, M.W. van, G.J. Ellen, C.W.G.J. van Leeuwen en J. van Popering-Verkerk (2015) Die het water
deert die het water keert, overstromingsrisicobeheer als maatschappelijke gebiedsopgave: opbrengsten en lessen uit de pilots meerlaagsveiligheid, Rotterdam: Erasmus Universiteit
Rotterdam.
Buuren, M.W., van en G.J. Ellen (2013) Multilevel governance voor meerlaagsveiligheid: met maatwerk
meters maken, Rotterdam: Erasmus Universiteit/Delft: Deltares.
College van Rijksadviseurs (2014) Advies borging van ruimtelijke kwaliteit in het Delta Programma: brief
aan het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, DG Ruimte en Water, Den Haag.
Deltares en AT Osborne (2011) Multifunctioneel medegebruik van de waterkering: beantwoording
signaleringsvraag #5 van de Deltacommissaris, Delft: Deltares
Dirven-van Breemen, E.M., A. Hollander en J.W. Claessens (2011) Klimaatverandering in het stedelijk
gebied: groen en waterberging in relatie tot de bodem, Bilthoven: Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu.
Ellen, G.J. en M.W. van Buuren (2014) De governance van slimme combinaties: spelregels voor
samenwerking rond meerlaagse vormen van waterveiligheid, Delft: Deltares/Rotterdam: Erasmus
Universiteit Rotterdam.
Elsinga, J. (2013) De oogst van de proeftuinen DPNH 2010-2013: voor de Deltabeslissingen Ruimtelijke
Adaptatie en Waterveiligheid: ontwerpen aan meerlaagsveiligheid en klimaatbestendige stad in de praktijk, Den Haag: Deltaprogramma Nieuwbouw en Herstructurering.
Groot, A.E., C.J. van Leeuwen, M. Tangelder, J.G. Timmerman, S.E. Werners en J.M. van Loon- Steensma (2014) Governance van innovatieve dijkconcepten in de Zuidwestelijke Delta:
handreiking voor projecten die veiligheid, economie en ecologie van een dijkzone combineren,
Wageningen: Alterra Wagening UR.
Hartgers, E., M. van Buuren, R.J. Fontein, T. van Hattum, M. de Lange en G. Maas (2015) Natuurrealisatie
in het programma Ruimte voor de Rivier: wat zijn de leerpunten van het programma Ruimte voor de Rivier voor het combineren van water- en natuuropgaven, Wageningen: Alterra Wageningen
UR.
Hattum, T. van, C. Kwakernaak, T.P. van Tol, J. Roelsma, M.E.A. Broekmeyer, A.M. Schmidt, E.M. Hartgers en S.L. Nysingh (2014) Water en natuur: een mooi koppel! Onderzoek naar de
succesfactoren, belemmeringen en kansen voor het meekoppelen van water- en natuuropgaven,
Wageningen: Alterra Wageningen UR.
H+N+S Landschapsarchitecten (2012) Werkboek Nieuwbouw en Herstructurering, Amersfoort: H+N+S.
H+N+S Landschapsarchitecten (2013) Hoogwaterbescherming als uitdaging: een eerste verkenning
van inspirerende voorbeelden voor het combineren van functies en kansen op de grens van water en land, Amersfoort: H+N+S.
Hulsker, W., M. Wienhoven, M. van Diest en S. Buijs (2011) Evaluatie ontwerpprocessen Ruimte voor
de Rivier, Rotterdam: Ecorys.
Litjens, G., K. van den Herik, A. van Winden en W. Braakhekke (2008) Natuurlijke klimaatbuffers:
adaptatie aan klimaatverandering, wetlands als waarborg, Nijmegen: Bureau Stroming BV.
Loon-Steensma, J.M. van (2011) Robuuste multifunctionele rivierdijken: welke kansen en knelpunten
zien stakeholders voor robuuste multifunctionele dijken langs de rivieren in het landelijk gebied,
Wageningen: Alterra Wageningen UR.
Ministerie van Infrastructuur en Milieu & Atelier GROENBLAUW, www.handboekproeftuinen.nl, bezocht op 1-2-2016.
INFRAM (2015) Onderzoek naar de mogelijke meerwaarde in de verbinding tussen water en MIRT:
redeneerlijn, INFRAM.
Pötz, H. (2013) Proeftuin: samenvattend verslag proeftuinen eerste tranche, Delft: atelier GROENBLAUW.
Pötz, H. en P. Bleuzé (2012) Groenblauwe netwerken voor duurzame en dynamische steden, onlineversie via www.groenblauwenetwerken.com, bezocht op 1-2-2016.
Programmabureau HWBP (2014) HWBP Handreiking verkenning, Den Haag.
Programmabureau Ruimte voor de Rivier en Directoraat-Generaal Ruimte en Water (2014) Van
ruimtelijke kwaliteit worden we allemaal rijker: het nieuwe opdrachtgeverschap van Rijk en regio,
En Haag: ministerie van Infrastructuur en Milieu.
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (2013) Een toekomst voor dijken: handreiking voor de omgang
met dijken als cultureel erfgoed, Werkendam: Damen van Deventer.
Rijkswaterstaat (2011) Slim combineren met de meerwaardescan: besparen van kosten, verhogen van
meerwaarde en versnellen van het proces, Den Haag: Vorm Vijf.
Rijswijk, M. van (2014) Handreiking landschappelijke inpassing en ruimtelijke kwaliteit, Den Haag: Programmadirectie Hoogwaterbescherming.
Runhaar, H., H. Mees, A. Wardekker, J. van der Sluis en P. Driessen (2011) Omgaan met hittestress en wateroverlast in de stad, Milieu, 2: 22-25.
Stichting Climate Adaptation Services, www.ruimtelijkeadaptatie.nl, bezocht op 1-2-2016.
Stoffels, B. en M. Brouwer (2014) Handboek meekoppelen: hoe elke investering in de stad kan
bijdragen aan klimaatbestendigheid, Urhahn Urban Design.
Stronkhorst, J. en O. Lagendijk (2012) Toekomstbestendige verharde zeeweringen: verkenning naar
adaptieve oplossingen in een zandige kust: eindrapport ten behoeve van het Deltaprogramma Kust,
Delft: Deltares.
Tangelder, M., A. Groot, C. van Sluis, J. van Loon-Steensma, G. van Meurs, H. Schelfhout, T. Ysebaert, J. Luttik, G. Ellen en N. Eernink (2013) Innovatieve dijkconcepten in de Zuidwestelijke Delta: kansen
voor toepassing en meerwaarde ten opzichte van traditionele dijken in het kader van Beleidsondersteuning voor het Deltaprogramma Zuidwestelijke Delta, Wageningen: Imares
Wageningen UR.
Teisman, G.R., E. Braun, H.K. Gilissen en S. van Broekhoven (2012) Verkenning en advies versterken
governance kustontwikkeling, Den Haag: Water Governance Centre.
Tjallingii, S. en J. Jonkhof (2011) Synergie in stromenbeheer: meekoppeling van water met andere
stromen bij klimaatadaptatie in de stad: gidsprincipes en gidsmodellen voor ontwerp, beheer en beleid, Amsterdam: Ecopolis/Delft: TU Delft.
Tromp, E., G.J. Ellen, H. Borgers en J. Rengers (2012) Case study, multifunctioneel gebruik van waterkeringen: wat houdt ons tegen? Water Governance, 1: 50-55.
Tromp, E., H.J. van den Berg, J.L. Rengers, E.H.A.M. Pelders en R.S.J. Schmull (2014) De waterkering:
flexibel gebruik in de ruimte: handvatten voor toepassing in de praktijk, Delft: Deltares.
Ven, F. van de, J. Buma en T. Vos (2014) Handreiking ruimtelijke adaptatie: handreiking voor de
uitvoering van een stresstest klimaatbestendigheid, Den Haag: Deltaprogramma Nieuwbouw en
Herstructurering.
Overige literatuur
Braber, P.C. den (2015) De complexe beleidsdynamiek rondom het Kierbesluit Haringvliet, Rotterdam: Erasmus Universiteit Rotterdam.
Buuren, M.W. van, M. Duijn, J. Edelenbos, B. Pel, M. Pouderoijen en J. Verkerk (2014) Actorenanalyse in complexe adaptieve systemen, in V.M. Meyer, A. Bregt, E. Dammers en J. Edelenbos (eds)
Nieuwe perspectieven voor een verstedelijkte delta: naar een aanpak van planvorming en ontwerp,
MUST Publishers.
Buuren, M.W. van, J. Edelenbos en E.H. Klijn (2009) Gebiedsontwikkeling in woelig water: over water
governance bewegend tussen adaptief waterbeheer en ruimtelijke ordening, Boom Lemma
Uitgevers.
Deltaprogramma (2014) Deltaprogramma 2015 Werk aan de delta: de beslissingen om Nederland
veilig en leefbaar te houden, Den Haag: Deltacommissaris.
Dienst, J. van (2015) Samenwerken in de delta: een onderzoek naar de invloed van sturingsstrategieën
op de ontwikkeling van samenwerkingscapaciteit in het programma IJssel-Vechtdelta, Rotterdam:
Erasmus Universiteit Rotterdam.
Horst, S.A. van der (2014) Tussen fragmentatie en integratie: complexiteit en governance van
meerlaagsveiligheid op Marken, Rotterdam: Erasmus Universiteit Rotterdam.
Franke, N.R. (2015) Procesmanagement tijdens uitvoeringsfase Ruimte voor de Waal in Lent, Rotterdam: Erasmus Universiteit Rotterdam.
Marktpartijen, maatschappelijke organisaties, kennis- en onderwijsinstellingen, VEWIN en overheden (2014) Algemene intentieverklaring ruimtelijke adaptatie, Den Haag: ministerie van Infrastructuur en Milieu.
Ministerie van Infrastructuur en Milieu (2015) Nationaal Waterplan 2016-2021, Den Haag.