MDt draait niet alleen om het bereiken van resultaten door jongeren. Het draait ook om het bereiken van begeleidingsresultaten en om het leren van gezamenlijke acties en erva-ringen van jongeren en begeleiders naar die resultaten toe. Daarvoor is een vorm van monitoring nodig waarin de voortgang van de jongeren en hun begeleiding in een MDt traject gevolgd wordt. Uit de monitor is te leren wat werkt en wat niet, en te ontdekken of er veranderingen nodig zijn in het plan van de jongere of de begeleiding.
Participatieve monitoring: 7 vragen voor ontwerp en uitvoering
De voornaamste reden voor het inzetten van een monitor is om zicht te houden op de voortgang en of de beoogde resultaten worden behaald. Een goede monitor levert geren, begeleiders en organisaties relevante inzichten op. Uitgangspunt daarbij is wat jon-geren zelf willen bereiken en hoe MDt daaraan bijdraagt.
De METhode kent een participatieve vorm van monitoring: jongeren zijn zelf actief bij het opstellen en uitvoeren van de monitor. Zij halen zelf actief resultaten op en gebruiken deze bij de voortgang van het traject. Om voor jouw project een eigen participatieve monitor te ontwerpen en uit te voeren, kun je je laten leiden door 7 vragen.
91
Waarom willen wij een monitor inzetten? Wat is het doel van de monitor?
Wat is voor ons de meerwaarde van een participatieve monitor?
Welke rol zien wij voor jongeren bij de ontwikkeling én de uitvoering van de monitor?
Welke rol zien wij voor begeleiders bij de ontwikkeling én de uitvoering van de monitor?
Welke partijen kunnen wij betrekken bij de ontwikkeling en de uitvoering van de monitor? Hoe gaan wij dit aanpakken? Denk bijvoorbeeld aan
onderwijsinstellingen
Hoe gaan wij de data verzamelen? Hoe kan dit in onze bestaande werkprocessen geïntegreerd worden?
Wat willen wij met de uitkomsten van de monitor gaan doen?
Door deze vragen zelf, met je partners en samen met jongeren te beantwoorden wordt er geen vast stappenplan gevolgd, maar krijgt de monitor vorm op basis van jullie eigen con-text, wensen en mogelijkheden.
Het verschil tussen monitoring vanaf de start en een evaluatie achteraf is dat met een monitor vanaf het begin bijgestuurd kan worden, en de voortgang in een project of bij een deelnemer gedurende de looptijd bijgehouden wordt. Als je bijvoorbeeld iemand pas na afloop vraagt naar de verwachtingen aan het begin van een traject, dan kunnen deze worden ingekleurd door de al opgedane ervaring. Een ander voordeel van monitoring is dat je met een startmeting teleurstelling kunt voorkomen. Dromen mag, zeker bij een par-ticipatieve MDt, maar als je als begeleider ziet dat iemands verwachtingen van MDt echt heel ver afliggen van wat er binnen MDt mogelijk is, zoals het veranderen van de jeugdzorg, dan is het goed om hierover met elkaar in gesprek te gaan.
92
Monitoring start dus al op het moment dat jij start met de begeleiding. Jongeren vullen een vragenlijst in voor de nulmeting. Begeleiders doen dat ook voor zichzelf. De volgende vragen kunnen jou als begeleider op weg helpen om vanaf de start jezelf en jouw bege-leiding bij te houden, en de jongere te ondersteunen om voor zichzelf hetzelfde te doen:
Vragen bij de start voor de begeleider Vragen bij de start voor de jongere
93 Wat zijn je verwachtingen van het
begeleiden van een MDt Jongere? Wat zijn je verwachtingen van een MDt?
Welke resultaten wil je behalen met het begeleiden van een MDt Jongere?
Welke resultaten wil je behalen met een MDt?
Wat denk je te gaan leren door het begeleiden van een MDt Jongere?
Wat denk je te gaan leren door het doen van een MDt?
Wat voor ondersteuning vanuit Project MDt verwacht je zelf tijdens het begeleiden van een MDt Jongere?
Wat voor begeleiding verwacht je tijdens het doen van een MDt?
Bij de afronding van een MDt met individuele jongeren of werkgroep met jongeren, kunnen de volgende vragen je op weg helpen om jezelf te evalueren, en om de jongeren te onder-steunen hetzelfde voor zichzelf te doen:
Vragen bij de afronding voor de Vragen bij de afronding voor de begeleider jongere
94
Zijn de verwachtingen die je van tevoren had uitgekomen?
Zijn de verwachtingen die je van tevoren had uitgekomen?
Heb je de resultaten die je verwachtte te behalen ook behaald?
Zo ja/nee, waar komt dat door?
Heb je de resultaten die je verwachtte te behalen ook behaald? Zo ja/nee, waar komt dat door?
Hoe vond je het? Wat vond je leuk?
Wat minder en waarom?
Hoe vond je het? Wat vond je leuk?
Wat minder en waarom?
Wat heb je ervan geleerd? Waar heb je wat aan in de toekomst en waarom?
Wat heb je ervan geleerd? Waar heb je wat aan in de toekomst en waarom?
Wat ging er goed? Wat was een knelpunt?
Wat had anders gemoeten/gekund en waarom?
Wat ging er goed? Wat was een knelpunt? Wat had anders gemoeten/gekund en waarom?
Wat vond je van de matching en onder -steuning vanuit je samenwerkingspartners en collega begeleiders? Heb je iets gemist aan ondersteuning, en zo ja, wat? Wat had er anders/beter gekund?
Wat vond je van de begeleiding?
Heb je iets gemist in jouw begeleiding, en zo ja, wat? Wat had er anders/beter gekund?
Integrale monitoring ontwerp- en uitvoeringsproces METhode
Het ontwerpen van participatieve MDt’s is tevens onderdeel van de participatieve uitvoering.
De praktische en participatieve uitvoering van MDt-trajecten door jongeren is tegelijkertijd onderdeel van een continu ontwerpproces waarin de aanpak gaandeweg wordt getoetst en bijgesteld.
Voor een participatieve MDt waarvoor je een aanpak op maat ontwikkelt waarin jongeren zelf individueel en collectief trajecten voor Maatschappelijke Diensttijd (MDt) invullen en uitvoeren, is de bijgaande Matrix uitermate geschikt. Deze methode is ook toegepast op de proeftuin MET omdat het handvatten biedt om overzicht te houden, verbanden te zien en problemen op te sporen in het ontwikkelings- en uitvoeringsproces van het project en van de empowerment van jongeren.
95