Alles van waarde is weerloos 1 Lucebert
Bijlage 3 Kort overzicht nieuwe opzet les
Les 0 Afnemen enquête (ongeveer 90)
Les 1 Inleidende les met daarin het doel van de lessenserie, de motivering van dit doel,de opzet van deze serie, uitleg van het model ‘Making an Inference Strategy Chart’ , de reden van de enquête, een kort gesprek in groepjes over het nu van natuurwetenschappelijk onderzoek versus historisch onderzoek en een uitleg over hoe nu historisch onderzoek wordt gebruikt. Les 2 Uitleg onderzoek 1
Les 3 Uitleg onderzoek 210
Les 4 terugkijken in groepjes aan de hand van de volgende vragen: 1. waarom werden beiden onderzoeken uitgevoerd?
2. welke lessen zou jij trekken uit beide onderzoeken (zowel wetenschappelijk als maatschappelijk)?
3. welk van beide onderzoeken zijn het meest universeel en betrouwbaar, waarom?
4. aan welk onderzoek zou jij willen meewerken?
Huiswerk: het maken van een persoonlijk verslag met als inhoud een samenvatting van beide onderzoeken en een antwoord op de vragen besproken in de groep.
Les 5 Groepsgesprek voorbereid door de docent aan de hand van de ingeleverde verslagen. Kritische zelfbeoordeling aan de hand van het model ‘Making an Inference Strategy Chart’.
Les 10 Afnemen enquête
Les 13 korte presentatie aan de leerlingen van de resultaten
10 De volgorde acht ik niet van belang. Het ene onderzoek is natuurweten-schappelijk en het andere historisch.
Literatuur
Antonacci, P., O’Callaghan, C. & Berkowitz, E. (2015). Developing Content
Area Literacy. 40 Strategies for Middle and Secondary Classroom (Volume 2). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Béneker, T. (red.) (2018). Toekomstgericht onderwijs in de
maatschappijvakken. Een vakdidactisch perspectief vanuit aardrijkskunde, economie, geschiedenis, levensbeschouwing en maatschappijleer. Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum Mens- en
Maatschappijvakken. Te vinden op: http://www.expertisecentrum-mmv.nl//cms_data/Beneker_2018_Toekomstgericht_onderwijs.pdf Berg, I. van den, Pilot, A., & Admiraal, W. (2005). Peer assessment als
leermiddel. Voorbeelden uit het hoger onderwijs. Utrecht: Universiteit
Utrecht IVLOS.
Binder, J. R., Westbury, C. F., McKiernan, K. A., Possing, E. T., & Medler, D. A. (2005). Distinct Brain Systems for Processing Concrete and Abstract words. Journal of Cognitive Neuroscience, 905-917.
Boxtel, van, C., Hemker, A., Klijnstra, T., & Ruijs, G. (2017).
Toetsen van denkvaardigheden en conceptuele kennis bij
maatschappijwetenschappen. Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum
Mens- en Maatschappijvakken. Te vinden op: www.expertisecentrum-maatschappijleer.nl/verbanden-leggen/
Boxtel, C. van & Drie, J. van, (2010). Leer de vaktaal gebruiken. Taalgericht geschiedenisonderwijs helpt leerlingen de stof beter te begrijpen. Kleio 51 (3), 18-22.
Brysbaert, M., Stevens, M., De Deyne, S., Voorspoels, W., & Storms, G. (2014). Norms of age of acquisition and concreteness for 30.000 Dutch words. Acta Pychologica, 80-84.
Cercadillo, L. (2001). Significance in history. Students’ ideas in England and Spain. International review of history education, 116 - 145. Chapman, A. (2003). Camels, diamonds and counterfactuals: a model for
causal reasoning. Teaching History 112, 46-51.
Coffin, C. (2006). Historical discourse. The language of Time, Cause and
Evaluation. London, United Kingdom: Continuum.
Crutch, S. J., & Warrington, E. K. (2005). Abstract and concrete concept have structurally different representational frameworks. Brain, 615-627. Derewianka, B. (1990). Exploring how texts works. Rozelle, NSW, Australia:
Dochy, F., Segers, M. & Sluijsmans, D. (2006) The use of self-, peer and coassessment in higher education: A review. Studies in Higher
Education, 24:3, 331-350.
Drie, J., van & Stoel, G. (2017). De feiten voorbij. Bevorderen van
causaal redeneren in de geschiedenisles. Amsterdam: Landelijk
Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken. Te vinden op: www.expertisecentrum-geschiedenis.nl/de-feiten-voorbij/ Drie, J. van, Groenendijk, T., Braaksma, M. & Janssen, T. (2016).
Genrespecifiek schrijven in de mens- en maatschappijvakken. Negen lesontwerpen onderzocht. Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum
Mens- en Maatschappijvakken en Landelijk Expertisecentrum Economie en Handel. Te vinden op: http://www.expertisecentrum-mmv.nl/cms_ data/genrespecifiek_schrijven_web_april2016.pdf
Drie, J. van (red.) (2015). Verbeteren van schrijfvaardigheid in de mens-
en maatschappijvakken. Handreiking voor opleiders en docenten.
Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken en Landelijk Expertisecentrum Economie en Handel. Te vinden op: http://www.expertisecentrum-mmv.nl/cms_data/VanDrie_2015_LEMM_ Schrijfvaardigheid_MMV_webversie.docx.pdf
Drie, J. van, Goudsmit, H., Hooghuis, F., Hoogt, T. van der, Stein, E, Kneppers, L., Loon, K. van & Schans, T. van der (2012). Taalgericht
vakonderwijs in de mens- en maatschappijvakken. Een handreiking voor opleiders en docenten. Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum
Mens- en Maatschappijvakken en Landelijk Expertisecentrum Economie en Handel. Te vinden op: http://www.expertisecentrum-mmv.nl/cms_ data/lemm_taalgericht_vakonderwijs_2012_webversie.pdf.
Drie, J. van & Stam, B. (2010). Discussing historical significance: which person or event is most important for the development of Dutch democracy? Euroclio Bulletin, 30 , 70-72. Available at: www.euroclio. eu/site/index.php/resources/bulletins-mainmenu-341
Dumontheil, I. (2014). Development of abstract thinking during
childhood and adolescence: the role of rostrolateral prefrontal cortex.
Developmental Cognitive Neuroscience, 57-76.
Falchikov, N. & Goldfinch, J. (2000) Student Peer Assessment in Higher Education: A Meta-Analysis Comparing Peer and Teacher Marks. Review
of Educational Research, 70(3), 287-322.
Gielen, S., Peeters, E., Dochy, F., Onghena, P. & Struyven, K. (2010). Improving the effectiveness of peer feedback for learning. Learning
Gogtay, N., Lusk, L., Hayashi KM, Greenstein D, Vaituzis AC, Nugent TF 3rd, Herman DH, Clasen LS, Toga AW, Rapoport JL & Thompson PM (2004). Dynamic mappig of human cortical development during childhood through early adulthood. Proceedings of the National
Academy of Science of the USA, 101(21), 8174-9.
Graham, S. & Dolores, P. (2007). A meta-analysis of writing instruction for adolescent students. Journal of Educational Psychology, 99(3), 445-476.
Haak, M. J. van den, de Jong, M. D. T., & Schellens, P. J.
(2006). Hardopdenkprotocollen en gebruikersonderzoek. Volledigheid en reactiviteit van de synchrone hardopdenkmethode. Tijdschrift voor
taalbeheersing, 28(3), 185-197.
Hajer, M. & Meestringa, T. (2009). Handboek taalgericht vakonderwijs. Bussum: Uitgeverij Coutinho.
Hattie, J. & Timperley, H., (2007). The Power of Feedback. Review of
Educational Research March, 77(1), 81–112.
Hetheringtong, E. M., & Parke, R. D. (2003). Cognitive Development: Piaget and Vygotsky. In M. E. Hetherington, & R. D. Parke, Child
Psychology: a contemporary viewpoint (pp. 320-363). New York, NY:
McGraw-Hill.
Johnson, D.W., Johnson, R. T. & Stanne, M. B. (2000). Cooperative
Learning Methods: A Meta-Analysis. Minneapolis, MN: University of
Minnesota.
Jolles, D. D., & Crone, E. A. (2012). Training the developing brain: a neurocognitive perspective. Frontiers in Human Neuroscience, 6(76). Kaap, A. van der, & Folmer, E. (2016). Hoe denken examenleerlingen havo/
vwo over het vak geschiedenis? Enschede: SLO.
Kneppers, L. (red.) (2013). Economieonderwijs onderzocht. Amsterdam: Expertisecentrum Economie & Handel. Te vinden op: http://
d1qmdf3vop2l07.cloudfront.net/gifted-rail1.cloudvent.net/ compressed/e40256ebfa7109f9246edec0151a9bc3.pdf Kneppers, L. (2009). Conceptgericht en contextgericht
economieonderwijs. Amsterdam: Expertisecentrum Economie & Handel. Te vinden op: https://pure.uva.nl/ws/ files/1428975/91873_336784.pdf
Kneppers, L & Laarhoven, I. van (2010). Taalgericht economieonderwijs. Amsterdam: Expertisecentrum Economie & Handel. Te vinden op: http://vakdidactiek-ae.nl/wp-content/uploads/2014/08/Taalgericht-ec-onderwijs-dec-2010.pdf
Leeuw, B. van der, Hajer, M., Scharten, R. & De Vos, B. (2013).
Werken aan vaktaal bij mens- en maatschappijvakken.
Enschede: Platform taalgericht vakonderwijs / SLO. Te vinden op: http://www.slo.nl/downloads/2013/werken-aan-vaktaal-bij-mens-en-maatschappijvakken.pdf/.
Leeuw, B. van der & Meestringa, T. (2014). Genres in de schoolvakken.
Taalgerichte didactiek in het voortgezet onderwijs. Bussum:
Uitgeverij Coutinho.
Lévèsque, S. (2009). Thinking Historically. Educating Students for the
Twenty-first Century. Toronto, Canada: Toronto University Press.
Li, L., Liu, X. & Steckelberg, A., (2009). Assessor or assessee: How student learning improves by giving and receiving peer feedback.
British Journal of Educational Technology, 41, 525-536.
Lorenz, C. (1998). De constructie van het verleden. Amsterdam: Balans.
Lundstrom, K. & Baker, W., (2009) To give is better than to receive: The benefits of peer review to the reviewer’s own writing. Journal
of Second Language Writing, 18, 30–43.
Marini, Z., & Case, R. (1994). The Development of Abstract Reasoning about the Physical and Social World. Child Development, 147-159. Martin, J.R. & Rose, D. (2007). Interacting with Text: the role of
dialogue in learning to read and wrote. Foreign Studies Journal in
China, 4(5), 66-80.
Montagne, B., Boxtel, C. van & Drie, J. van (2012). Taal in eindexamens soms te moeilijk. Onderzoek naar talige complexiteit, Kleio 53(4), 39-44.
Montanero, M. & Lucero, M. (2011). Causal discourse and the teaching of history. How do teachers explain historical causality?
Instructional Science, 39(2), 109-136.
Mottart, A. Van Brabant, P. & Van de Ven, P-H. (2009). Schrijven bij diverse schoolvakken. Een verkenning. Levende Talen Tijdschrift,
10(4), 14-20.
Mottart, A. Van Brabant, P. & Van de Ven, P-H. (2010). Schrijven bij diverse schoolvakken - voorbeelden, analyses en aanbevelingen.
Levende Talen Tijdschrift, 11(2), 22-29.
Murphy, F. (2016). How to write a philosophy essay. A guide for
IPO contestants. Te vinden op: http://ipo2017.nl/content/
uploads/2017/01/IPO_Essay_Guide.pdf
Olgers, T.; Otterdijk, R. van, Ruijs, G., Kievid, Jan de & Meijs, L. (2010.
Handboek vakdidactiek Maatschappijleer. Amsterdam: Landelijk
Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken en Instituut voor Publiek en Politiek. Te vinden op: http://www.expertisecentrum-mmv. nl/cms_data/Handboek_maatschappijleer_web.pdf
Pierce, J.W., & Jones, B.F. (1998). Problem Based Learning: Learning and Teaching in the Context of Problems. In: Contextual teaching and
learning: Preparing Teachers to enhance student success in and beyond school, pp. 75-106. Columbus, OH: Eric Clearinghouse.
Pot, van der & Wilschut, A. (2014). Vakkenintegratie in de praktijk - het leergebied mens en maatschappij. Kleio, 55(5), 40-44.
Savenije, G.M., van Boxtel, C. & Grever, M. (2014). Sensitive ‘heritage’ of slavery in a multicultural classroom: Pupils’ ideas regarding significance. British Journal of Educational Studies, 62(2), 127-148. Seixas, D.P. & Morton, T. (2013). The big six historical thinking concepts.
Toronto, ON, Canada: Nelson.
Seixas, P., (1994). Students’ Understanding of Historical Significance.
Theory & Research in Social Education, 22, 281-304.
Seixas, P., (1997). Mapping the terrain of historical significance. Journal of
Social Education, 61(1), 22-27.
Stam, B., & van Drie, J. (2013). Taalsteun bij het beantwoorden van toetsvragen. In B. van der Leeuw, & T. Meestringa (Eds.), Genres leren
schrijven bij de vakken: verslag van de Landelijke werkconferentie Platform Taalgericht Vakonderwijs (pp. 50-53). Enschede: SLO.
Tuithof, H. (2018) (Red.). Wat werkt als je samenwerkt. Voorbeelden
van samenwerking tussen gammavakken. Amsterdam: Landelijk
Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken.
Vygotsky L. (1996). Cultuur en ontwikkeling. Amsterdam: Boom (oorspronkelijke uitgave 1929).
Wiley, J. & Voss, J. F. (1999). Constructing arguments from multiple sources: Tasks that promote understanding and not just memory for text. Journal of Educational Psychology, 2(91), 301-311.
Wilschut, A., Straaten, D. van & Riessen, M. van (2004),
Geschiedenisdidactiek. Handboek voor de vakdocent. Bussum,
Nederland: Coutinho.
Wittgenstein (1992). Filosofische onderzoekingen. Amsterdam: Boom (oorspronkelijke uitgave 1953).
Woodcock, J. (2005). Does the linguistic release the conceptual? Teaching
www.expertisecentrum-mmv.nl