BRUSSEL In 2005 stond een Europese grondwet al hoog op de politieke agenda. Er werd toen in nationale referenda, onder andere in Nederland, tegen de grondwet gestemd. Door de huidige vluchtelingenproblematiek wordt in Brussel nu opnieuw gesproken over diepere samenwerking binnen de EU. De vluchtelingen crisis loopt steeds hoger op en een breed gedragen oplossing is nog lang niet in zicht. Het plan voor een Europese grondwet werd ingebracht door de Zweedse eurocommissaris Jansson en moet ervoor gaan zorgen dat de daadkracht van de EU wordt vergroot en beslissingen sneller kunnen worden genomen. Socioloog Marnix Revel ziet enorme voordelen in verdere integratie van de Europese Unie: “Asielzoekers kunnen beter worden verdeeld over alle lidstaten, waardoor er minder
asielzoekers naar Nederland komen en ze dus beter kunnen worden opgevangen.” Daarnaast kunnen door een diepere samenwerking beslissingen sneller worden genomen, omdat de Raad van de Europese Unie deze goedkeurt en niet alle nationale parlementen in afzonderlijke lidstaten. Het grote voordeel van deze slagvaardigheid van de EU is dat vluchtelingen minder lang in onzekerheid verkeren en eerder kunnen beginnen met hun integratie in de Nederlandse cultuur. “Snellere integratie is heel belangrijk voor het behoud van de Nederlandse identiteit, omdat de nieuwe Nederlanders hierdoor beter inburgeren en geen kans krijgen om te
radicaliseren”, aldus Revel. Hij pleit er dan ook voor dat politieke partijen in Den Haag vóór een Europese grondwet te stemmen. (Socioloog Marnix Revel wijst op de enorme risico’s van verdere integratie van de Europese Unie: “Nederland zal minder te zeggen hebben over de hoeveelheid asielzoekers die opgevangen moeten worden. Er kunnen geen strengere grenscontroles worden ingesteld of grenzen helemaal worden gesloten.” Daarnaast hebben lidstaten minder inspraak omdat beslissingen niet meer door de nationale parlementen worden goedgekeurd, maar door de Raad van de Europese Unie. “Door de invoering van de grondwet hebben we niet langer zelf controle over onze nationale veiligheid. De versnelde procedure geeft bovendien te weinig tijd voor een goede inburgering, wat het risico op radicalisering van
immigranten sterk vergroot. De grote culturele verschillen zorgen er bovendien voor dat onze Nederlandse identiteit steeds meer verloren gaat”, aldus Revel. Hij pleit er dan ook voor dat politieke partijen in Den Haag tegen een Europese grondwet te stemmen.)
Economy
Komt er toch een Europese grondwet?
BRUSSEL In 2005 stond de Europese grondwet al hoog op de politieke agenda. Er werd toen in nationale referenda, onder andere in Nederland, tegen de grondwet gestemd. Door de huidige economische situatie wordt in Brussel nu opnieuw gesproken over diepere
samenwerking binnen de EU. De economische crisis is nog niet voorbij, nog steeds worden er extra maatregelen getroffen om de economische groei te stimuleren. Het plan voor een
Europese grondwet werd ingebracht door de Zweedse eurocommissaris Jansson en moet ervoor gaan zorgen dat de daadkracht van de EU wordt vergroot en beslissingen sneller kunnen worden genomen. Econoom Marnix Revel ziet enorme voordelen van verdere integratie van de Europese Unie: “De concurrentiekracht van Europa zal toenemen op de wereldmarkt. Hierdoor zal ook de groei van de Nederlandse economie verder worden gestimuleerd.” In het afgelopen jaar is de Nederlandse economie met 2,1% gegroeid, Revel voorspelt dat dit kan oplopen tot 3% bij verdere integratie van de EU. Deze groei heeft een positief effect op de werkloosheid, die sinds 2014 al met 1,5% is gedaald. “Verdere Europese integratie leidt tot een sterkere en snellere daling van de werkloosheid van nog eens 1,5%. Daarnaast biedt meer eenheid in de regelgeving een duidelijk wettelijk kader, wat de
internationale handel versoepelt”, aldus Revel. Hij pleit er dan ook voor dat politieke partijen in Den Haag vóór een Europese grondwet te stemmen. (Econoom Marnix Revel waarschuwt voor de enorme risico’s van verdere integratie van de Europese Unie voor de Nederlandse economie: “De Europese economie wordt instabieler, en de concurrentiekracht van Europa op de wereldmarkt zal afnemen. Dit heeft directe gevolgen voor de handelspositie van
Nederland, en geeft een reëel risico op een nieuwe recessie.” In het afgelopen jaar is de Nederlandse economie met 2,1% gegroeid, Revel voorspelt dat dit zal teruglopen tot 1,4%. Deze daling heeft een negatief effect op de werkloosheid, die sinds de dalende trend van 2014 weer met 1 tot 1,5% zal toenemen. “Verdere Europese integratie beperkt onze controle over de Nederlandse economie en legt onze welvaart in handen van Europa”, aldus Revel. Hij pleit er dan ook voor dat politieke partijen in Den Haag tegen een Europese grondwet te stemmen.)
Appendix C National Identity Helemaal mee oneens Mee oneens Beetje mee oneens Niet mee eens/niet mee oneens Beetje mee eens Mee eens Helemaal mee eens
Nederlander zijn betekent
veel voor me.
Ik ben er trots op een
Nederlands burger te zijn.
Ik voel me verbonden met
andere Nederlanders.
Ik voel me meer Nederlands
dan Europees.
Economic Evaluation
Slechter 1 2 3 4 5 6 Beter 7
Hoe denkt u dat de economische situatie in Nederland zich de komende twaalf maanden zal
ontwikkelen?
Hoe denkt u dat de economische situatie in de Europese Unie zich de
komende twaalf maanden zal ontwikkelen?
Hoe denkt u dat uw persoonlijke financiële situatie zich de komende
twaalf maanden zal ontwikkelen?
Immigration Attitudes Helem aal mee oneens Mee oneen s Beetje mee oneens Niet mee eens/niet mee oneens Beetje mee eens Mee eens Helemaal mee eens
Immigranten maken misbruik
van sociale voorzieningen.
Immigranten zijn een bedreiging voor de veiligheid in
Nederland.
Immigranten krijgen een nadelige behandeling van de
overheid.
Immigranten zijn een belangrijke oorzaak voor criminaliteit in Nederland.
Immigranten zijn een verrijking
voor de Nederlandse cultuur.
De religieuze praktijken van immigranten vormen een bedreiging voor de Nederlandse
levensstijl en tradities.
Risk Acceptance
1. Sommige mensen vinden dat je voorzichtig moet zijn met grote veranderingen in je leven, stel dat zij op 1 staan. Anderen zeggen dat je nooit veel zult bereiken in het leven zonder risico’s te nemen, stel dat deze mensen op 7 staan. Weer anderen zitten daar tussen in. Waar zou u zichzelf plaatsen op die schaal van 1 tot 7?
o 1 o 2 o 3 o 4 o 5 o 6 o 7
2. Stelt u zich voor dat u op paarden aan het wedden bent en u heeft veel gewonnen in de derde of vierde race. Zou u blijven spelen of zou u uw winst innen? *
o 1 Zeker blijven spelen
o 2 Waarschijnlijk blijven spelen o 3 Weet niet
o 4 Waarschijnlijk mijn winst innen o 5 Zeker mijn winst innen
3. Over het algemeen, hoe makkelijk of moeilijk is het voor u om het nemen van risico’s te accepteren?
o 1 heel makkelijk o 2 best wel makkelijk o 3 redelijk moeilijk o 4 heel moeilijk
4 - 7. Geef aan welk antwoord het beste bij u past. Helemaal mee oneens Mee oneens Beetje mee oneens Niet mee eens/niet mee oneens Beetje mee eens Mee eens Helemaal mee eens Ik wil vreemde plekken graag verkennen.
Ik doe graag dingen
die me bang maken.
Ik hou van nieuwe en opwindende ervaringen, ook als ik
hiervoor de regels moet overtreden.
Ik geef de voorkeur aan vrienden die
spannend en onvoorspelbaar zijn.
Manipulation Check
Beantwoord u alstublieft de volgende vragen over het artikel dat u net heeft gelezen. Ging het artikel dat u heeft gelezen over:
o De voordelen van verdere integratie binnen de Europese Unie o De risico’s van verdere integratie binnen de Europese Unie o Geen van beide
o Weet niet
Werd er in het artikel gesproken over: o Immigratie
o Economie o Weet niet
EU Deepening
Nu volgen er een aantal stellingen over de EU, geef aan in hoeverre u het ermee eens bent. Er zijn geen juiste antwoorden, het gaat om uw mening, dit is vaak het eerste antwoord dat in u opkomt. Helemaal mee oneens Mee oneens Beetje mee oneens Niet mee eens/niet mee oneens Beetje mee eens Mee eens Helemaal mee eens
De Europese Unie zou één land
moeten worden.
Ik ondersteun meer beslissings- /beleidsbevoegdheid op EU-
niveau.
De beslissingsbevoegdheid van de Europese Unie moet worden
vergroot.
Ik ben voor inspanningen om
Europa verder te verenigen
Ik heb persoonlijk voordeel van het Nederlands lidmaatschap
van de EU.
Political Knowledge
Nu volgen er enkele vragen met betrekking tot uw kennis over de EU. 1. Hoeveel Eurocommissarissen zijn er in de Europese Commissie?
o 15 o 28 o 51
o Weet niet
2. Wat is de naam van de huidige voorzitter van de Europese Commissie? o Jean-Claude Juncker
o Romano Prodi o Frans Timmermans o Weet niet
3. Welk land houdt momenteel het voorzitterschap van de EU? o Nederland
o Malta o Slowakije o Weet niet
4. Wat is de naam van de Nederlandse Eurocommissaris? o Neelie Kroes
o Frans Timmermans o Jeroen Dijsselbloem o Weet niet
5. Hoeveel landen zijn op dit moment in onderhandeling over lidmaatschap van de Europese Unie?
o 6 o 8 o 12 o Weet niet
Control Variables Wat is uw leeftijd? ……… Wat is uw geslacht? o Man o Vrouw o Anders Wat is uw hoogste voltooide opleiding (of opleiding die u binnenkort verwacht te voltooien)? o Alleen Basisonderwijs/ LBO/VBO o VMBO/MAVO o MTS/ MBO o HAVO/Athenaeum/Gymnasium/VWO o HBO/ HTS/ HEAO/ WO-bachelor/ kandidaats o WO-master/ doctoraal Wat is uw gemiddelde maandelijkse inkomen? (Als u geen inkomen heeft omdat u bijvoorbeeld studeert, kiest u dan voor de eerste optie).
o < EUR 1150,– o EUR 1150,– tot 1800,– o EUR 1800,– tot 2600,– o >EUR 2600,– Beschouwt u zichzelf als gelovig? o Ja o Nee o Anders Rekent u zichzelf tot een bepaalde kerkelijke gezindte of levensbeschouwelijke groepering en zo ja: tot welke?
o Geen kerkelijke gezindte of levensbeschouwelijke groepering o Rooms-Katholiek
o Nederlands Hervormd
o Gereformeerde kerken
o Protestantse Kerk Nederland
o Islam
In de politiek wordt soms gesproken over links en rechts. Wanneer u denkt aan uw eigen politieke opvattingen, waar zou zichzelf dan plaatsen op een lijn van 0 tot en met 10, waarbij 0 staat voor links en 10 voor rechts?
o Links 0 o 1 o 2 o 3 o 4 o 5 o 6 o 7 o 8 o 9 o Rechts 10
Appendix D
Table 1
Results of the exploratory factor analysis of the EU deepening scale using PAF
Factor 1
De EU zou één land moeten worden. .53
Ik ondersteun meer beslissings- /beleidsbevoegdheid op EU-niveau.
.89
De beslissingsbevoegdheid van de Europese Unie moet worden vergroot.
.92
Ik ben voor inspanningen om Europa verder te verenigen.
.86
Ik heb persoonlijk voordeel van het Nederlands lidmaatschap van de EU.
.56
Eigenvalue 3.29
R2 .66
Table 2
Pearson correlations of EU deepening with control variables (N = 224).
EU deepening Age -.32 Sex -.03 Education .32 Income -.16 Religion .06 Ideology -.23 National Identity -.28 Immigration attitudes -.33 Economic evaluation .04
Table 3
OLS regression of control variables on EU deepening.
B SE Age -.003 .007 Gender (female) -.40* .17 Income -.16 .09 Education .23** .08 Ideology -.06 .04 Economic evaluation .06 .09 Immigration attitudes -.19* .09 National identity -.24** .07 F 6.92*** N 224 R2 .25
Note: Cell entries are unstandardized b coefficients and standard errors. *** p<.001, **p<.01, *p<.05
Table 4
Randomisation check: ANOVA results for control variables.
Frames Topics Age F(2) = 0.53 p = .592 F(1) = 0.00 p = .993 Education F(2) = 0.33 p = .718 F(1) = 0.30 p = .582 Income F(2) = 0.004 p = .996 F(1) = 0.26 p = .611 Religion F(2) = 0.96 p = .386 F(1) = 0.23 p = .635 Ideology F(2) = 0.78 p = .459 F(1) = 0.38 p = .536 Gender* F(2) = 0.42 p = .811 F(2) = 4.35 p = .133 Note: *chi-square test for gender