Een acute jichtaanval is goed te behandelen met een van de drie standaard behandelingen: colchicine, niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen of corticosteroïden. Echter, veel patiënten met jicht hebben comorbiditeiten die behandeling met deze middelen bemoeilijkt wegens contra-indicaties. Ook wordt door de aanwezigheid van bijwerkingen of intoleranties in sommige gevallen de behandeling van een acute jichtaanval bemoeilijkt. Voor patiënten die niet behandeld kunnen worden met een van de standaardbehandelingen, bevelen jicht richtlijnen een behandeling met een interleukine-1 (IL-1) remmer aan. Tot op heden is in Europa alleen tegen hoge kosten enkel de IL-remmer canakinumab beschikbaar voor patiënten met ≥ 3 aanvallen per jaar en die niet behandeld kunnen worden met standaardzorg. Anakinra is een alternatieve, goedkopere, IL-1 remmer. Uit verschillende observationele studies is al gebleken dat anakinra mogelijk effectief zou kunnen zijn voor het behandelen van acute jicht. Echter, tot op heden zijn er nog geen gerandomiseerde klinische studies geweest om dit te bevestigen. De studie in Hoofdstuk 2 van deze thesis had als doel te bepalen of
een 5-daagse behandeling van een dagelijkse 100 mg subcutane injectie van de IL-1
10 DUTCH SUMMARY / NEDERLANDSE SAMENVATTING | 183
receptorantagonist anakinra, een effectief en veilig behandelingsalternatief zou zijn voor de behandeling van acute jichtaanvallen. Om dit te bepalen is er in Nederland een multicenter, dubbelblind, dubbel dummy, gerandomiseerd, actief-gecontroleerd, non-inferiority (NI) (niet inferieur aan) studie ontworpen en uitgevoerd, waarbij anakinra werd vergeleken met standaardzorg (colchicine, naproxen of prednison). In totaal zijn 88 mensen geïncludeerd, waarvan 45 en 43 patiënten behandeld zijn met respectievelijk standaardzorg en anakinra. Anakinra was non-inferior aan standaardzorg in het verminderen van pijn klachten in patiënten met een acute jichtaanval. Ook daalden in beide behandelingsgroepen in gelijke mate van dag één tot vijf andere jicht- gerelateerde symptomen zoals gewrichtsgevoeligheid en zwelling. De resultaten van deze studie suggereren dat anakinra een effectieve IL-1 remmer is voor de behandeling van acute jichtaanvallen.
Het verlagen van serum urinezuur (SUZ) spiegels bij patiënten met jicht vormt een belangrijk onderdeel van het behandelingsplan. Dit is onder andere omdat verlaagde SUZ spiegels tot onder de drempelwaarde van urinezuur kristalformatie in verband is gebracht met een verminderd risico op het krijgen van jichtaanval recidieven. Voor het verlagen van de SUZ spiegels in patiënten met jicht wordt daarom behandeling met urinezuurverlagende therapie (UVT) aanbevolen. Echter, zelfs bij jicht patiënten die behandeld worden met UVT zijn jicht recidieven veelvoorkomend, met name in de periode direct na het starten van UVT. In de studie in Hoofdstuk 3 werd de prognostische
waarde van verschillende klinische, demografische en patiënt-gerapporteerde factoren voor het voorspellen van vroege (≤ 3 maanden) jichtaanval recidieven onderzocht bij patiënten die UVT zijn gestart tijdens een acute jichtaanval (N=75). Binnen de eerste drie maanden had 48% (n=36) van de patiënten opnieuw een jichtaanval. Resultaten van de binaire multivariate regressie analyse lieten zien dat geen profylaxe bij het starten van UVT (odds ratio (OR) 11.56) en c-reactief proteïne > 30 mg/L (OR 9.47), onafhankelijke voorspellers waren voor een recidief van een jichtaanval binnen de eerste 3 maanden na baseline.
Momenteel is weinig bekend over de mogelijke toegevoegde waarde van het toepassen van een treat-to-target (T2T) strategie (behandelen naar een vooraf bepaald doel/target) in de klinische praktijk voor het verlagen van SUZ spiegels met UVT in patiënten met jicht. Echter, een T2T strategie bij behandeling met UVT wordt momenteel wel aanbevolen door verschillende jicht richtlijnen voor het verlagen van SUZ spiegels. Hoofstuk 4 presenteert
de resultaten van een klinische audit van real-world jichtpatiënten (patiënten zoals gezien in de dagelijkse klinische praktijk) die behandeld werden met beschikbare UVT conform het T2T concept. Voor dat laatste werden de SUZ targets aangehouden (< 360 µmol/L en 10
< 300 µmol/L) van de European League Against Rheumatism. Voor deze retrospectieve studie zijn de medische patiëntendossiers van jicht patiënten uit twee verschillende ziekenhuizen in Nederland onderzocht. De resultaten laten zien dat het SUZ doel van < 360 µmol/L in 83% van de gevallen werd bereikt in de dagelijkse klinische praktijk met de huidige beschikbare UVT en een behandelingswijze conform de T2T strategie. In meer dan de helft van de patiënten (59%) werd ook de SUZ target van < 300 µmol/L bereikt. Deze resultaten suggereren dat het concept T2T werkt bij de behandeling van jicht en dat de toepassing van deze strategie in de klinische praktijk kan bijdragen bij het verhogen van het percentage jicht patiënten met SUZ spiegels op target.
Verschillende internationale studies tonen aan dat de therapietrouw van langdurig UVT suboptimaal is bij patiënten met jicht. Tot op heden is onbekend of dit ook geldt voor patiënten met jicht en hyperurikemie in Nederland. In de studie in Hoofdstuk 5 is de
therapietrouw (compliance en persistence) van patiënten met jicht en hyperurikemie bepaald middels het analyseren van uitgegeven UVT medicatie recepten afkomstig van een landelijk representatieve database. De naleving van voorgeschreven medicatie (compliance) was na één jaar 51.7%, wat inhoudt dat iets meer dan de helft van de patiënten UVT-dekking had voor ≥ 80% van de dagen in een jaar. Na een jaar zette 42.7% van de patiënten de medicatie nog voort (persistence), zonder dat een refill- gap (tijdsduur voor het ophalen van herhaalrecepten) van 30 dagen werd overschreden. Toenemende leeftijd, het zijn van een man en wanneer het eerste UVT recept door een reumatoloog werd voorgeschreven waren factoren geassocieerd met een toenemende therapietrouw (zowel compliance als persistence). De resultaten van dit onderzoek suggereren dat de therapietrouw van UVT in Nederland suboptimaal is en niet conform de jichtrichtlijnen die levenslange behandeling met UVT aanbevelen. Toekomstige studies zijn gewenst naar de redenen van stoppen en naar manieren om therapietrouw te verbeteren.