Bij dit onderzoek moeten er een aantal kanttekeningen worden genoemd die relevant kunnen zijn voor vervolgonderzoeken:
Ten eerste hebben er met 69% duidelijk meer vrouwelijke dan mannelijke respondenten deelgenomen aan het onderzoek. Gezien vrouwen op basis van evolutionaire redenen een grotere belangstelling zullen hebben voor een dergelijk alerteringssysteem bestaat er de mogelijkheid dat de resultaten ten aanzien van de opgave-intentie positief zijn vertekend.
Ten tweede werden respons- en zelfeffectiviteit gezamenlijke gemanipuleerd. Een 2 x 2 design zal eventueel meer inzicht geven in de daadwerkelijk rol van responseffectiviteit en in interactie-effecten tussen zelf- en responseffectiviteit.
Verder is de manipulatie van respons- en zelfeffectiviteit nauwelijks gebaseerd op vergelijkbare wetenschappelijke onderzoeken over alerteringssystemen, omdat er hiervan nog maar weinig bestaan. Hetzelfde geldt voor de vragenlijstitems, waardoor er vermoedelijk sprake was van een meetfout bij de variabele waargenomen ernst en eventueel ook bij de variabele responseffectiviteit. Er bestaat daarmee de kans dat deze en ook andere variabelen
een veel significanter invloed hebben op de opgave-intentie dan in dit onderzoek kon worden aangetoond.
6 Conclusie
Dit onderzoek geeft inzicht in het gebruik van alerteringssystemen zoals AMBER Alert als een vorm van risicocommunicatie. Campagnes hoeven niet per se gebruik te maken van fear
appeals of van statistieken over de effectiviteit van het systeem om het aantal deelnemers te
verhogen. Het participatief gedrag van burgers kan positief worden beïnvloed door het verspreiden van de kennis over de opgaveprocedure en –mogelijkheden, waarmee de zelfeffectiviteit van burgers wordt vergroot. Een tweede belangrijke aspect is de invloed van privacyscepsis bij een alerteringssysteem waarvoor men zich alleen kan opgeven via sociale netwerken of mobiele toestellen. Er moet rekening mee worden gehouden dat mensen die geen gebruik maken van sociale media niet bereid zijn om hun privégegevens door te geven, ook al vinden ze het onderwerp ernstig. Het is aan te raden om voor deze groep van potentiële deelnemers een andere aanmeldmogelijkheid te ontwikkelen om binnen de bevolking een breed spectrum aan gebruikers te kunnen werven.
AMBER Alert Nederland (2014). Veel gestelde vragen. Verkregen op 10 februari 2014 via
http://www.amberalertnederland.nl/Faq.aspx?lang=nl.
Austin, P.C. & Brunner, L.J. (2012). Type I Error Inflation in the Presence of a Ceiling Effect,
The American Statistician, 57 (2), pp. 97-104.
Barnett, A.G. (2011). A study of social media integration in public emergency alert systems. College of Technology Masters Theses. Paper 35.
BZK (1993) Integrale Veiligheidsrapportage. Den Haag: Ministerie van Binnenlandse Zaken. Boyd, D. (2008). Facebook's Privacy Trainwreck. The International Journal of Research into
New Media Technologies 14 (1), pp. 13-20.
Covello, V. T. (1992). Risk communication: An emerging area of health communication
research. In S. A. Deetz (Ed.), Communication yearbook 15 (pp. 359–373). Newbury
Park, CA: Sage.
Davids, F.D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly 13 (3), pp. 319-340.
Deutsche Kinderhilfe e.V. (2011). Thematik Vermisste Kinder in Deutschland. Verkregen op 14 maart 2014 via
https://www.kinderhilfe.de/fileadmin/files/Informieren/EU/Hintergruende/Zusammenf
assung_Fachgespraech_Bruessel.pdf
Dijk, J.A.G.M. van (2001), De Netwerkmaatschappij: Sociale aspecten van nieuwe
media.Alphen aan den Rijn: Samsom.
Ekker, A.H. (2002). Bewaarplicht verkeersgegevens veroorzaakt digitale boterberg. I&I, pp. 2-3.
Enck, W. (2011). Defending Users against Smartphone Apps: Techniques and Future Directions. Information Systems Security 7093, pp 49-70.
Goubin, E. (2004). Overheidscommunicatie en (massa)media: de juiste mediamix
alssuccesfactor voor effectieve communicatie. In: Coninckx, D. (2004),
“Overheidscommunicatie in België – een overzicht” (pp. 61-74). Antwerpen: Garant. Facebook. (2014a). AMBER Alert Nederland. Verkregen op 13 februari 2014 via
https://www.facebook.com/AMBERAlertNederland?fref=ts.
Facebook. (2014b). AMBER Alert Deutschland. Verkregen op 13 februari 2014
Griffin,T., Miller, M.K., Hoppe, J., Rebideaux, A. & Hammack, R. (2007). A preliminary examination of AMBER Alert's effects. Criminal Justice Policy Review18 (4), pp. 378-394.
Heerwegh, D., Billiet, J. & Loosveldt, G. (2005). Opinies op bestelling? Een experimenteel onderzoek naar het effect van vraagverantwoording en sociale wenselijkheid op de proportie voor- en tegenstanders van gemeentelijk migrantenstemrecht. Tijdschrift
voor sociologie 26 (3), pp. 189-208.
Initiative Vermisste Kinder (2014). AMBER Alert. Verkregen op 14 februari 2014 via
http://www.vermisste-kinder.de/amber-alert/.
Kiviek, M. & Gutteling, J.M. (2010). Yes, we can: motivate Dutch citizens to engagein self-protective behavior with regard to flood risks. Nat Hazards 59, pp. 1475–1490. Moore, L.K. (2013). Amber alert program technology. Amber Alerts: Best Practices and
Program Technology, pp. 63-70.
Murray-Johnson, L., Witte, K., Liu, W., & Hubbel, A. P. (2001). Addressing cultural orientations in fear appeals: Promoting AIDS-protective behaviors among Mexican immigrant and African American adolescents and American and Taiwanese college students. Journal of Health Communication 6, pp. 335–358.
Nederlandse Politie (2014). Wanner kan een AMBER Alert gebruikt worden? Verkregen op 13 februari 2014 via http://www.politie.nl/onderwerpen/amber-alert.html
Reynolds, B. & Seeger, M.W. (2005). Crisis and emergency: Risk communication as an integrative model. Journal of Health Communication: International Perspectives, 10 (1), pp. 43-55.
Rogers, R.W. (1975). A protection motivation theory of fear appeals and attitude change. The
Journal of Psychology, 91, pp. 93-114.
Schoondorp, M. (2010), Social media en de kansen voor het onderwijs. SURFnet/Kennisnet Innovatieprogramma.
Statistisches Bundesamt (2014). Haushalte & Familien. Verkregen op 24 februari 2014 via
https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/GesellschaftStaat/Bevoelkerung/HaushalteF
amilien/HaushalteFamilien.html.
Van Leeuwen, F. (2012). Het motiveren van burgers tot zelfredzaam gedrag in geval van een
weeralarm. Universiteit van Twente.
Witte, K. (1992). Putting the fear back into fear appeals: The extended parallel processmodel.
Witte, K & Allen, M. (2000). A meta analysis of fear appeals: Implications for effectivepublic health campaigns. Health Education & Behavior, 27 (5), pp. 591-615.
Witte, K., Cameron, K., McKeon, J. & Berkowitz, J. (1996). Predicting risk behaviors: Development and validation of a diagnostic scale. Journal of Health Communication,
1, pp. 317-341.
8 Bijlagen Bijlage 1: Informed consent en informatieve tekst2
Informed consent:
Beste deelnemer,
Via deze weg wil ik u informeren over het onderzoek waaraan u deel zal nemen. De naam van dit onderzoek is “Jouw mening over AMBER Alert Deutschland”. Hierin wordt u gevraagd om een informatieve artikel te lezen over AMBER Alert en aansluitend uw mening te geven over een aantal verschillende stellingen.
Voor deelname is het van belang dat u goed kunt lezen en dat u zich in een rustige omgeving bevindt. De deelname aan dit onderzoek zal ten allen tijde anoniem blijven. Ook zullen uw gegevens nooit aan derden worden verstrekt zonder uw toestemming. Het onderzoek zal ongeveer 20 minuten duren. Het is u vrij om ten alle tijde te stoppen met het onderzoek, zonder opgave van reden. Bij afronding van de vragenlijst zal ik u nadere informatie
verstrekken over dit onderzoek. Na afloop van het onderzoek kunt u, indien gewenst aangeven dat u graag op de hoogte zou willen worden gesteld over de verkregen resultaten.
Mocht u nog vragen hebben laat dit dan weten, Email: j.domrose@student.utwente.nl
Heeft u klachten over de procedure van dit onderzoek, stuur dan een mail naar het volgende adres:
j.rademaker@utwente.nl
Alvast bedankt voor uw deelname
>> Wanneer u op start klikt geeft u aan dat u bovenstaande informatie heeft gelezen en dat u akkoord gaat met de deelname. Het onderzoek gaat dan meteen beginnen.<<
Informatieve tekst over het alerteringssysteem AMBER Alert
Jaarlijks worden er rond 100.000 kinderen als vermist gemeld bij de Duitse politie. Een deel hiervan komt vanzelf weer thuis, maar een groot deel gaat op straat leven, wordt het
slachtoffer van misdrijven, prostitutie, seksuele mishandelingen of de drugsscene. Met name kinderen die het slachtoffer worden van ontvoeringen lopen groot gevaar: Volgens statistieken
wordt rond 75% van de slachtoffers binnen de eerste drie uur na de ontvoering vermoord.
In de meeste gevallen verdwijnen de kinderen volledig onverwacht. Ze komen bijvoorbeeld niet thuis van school, van hun training of raken kwijt tijdens het spelen zonder toezicht. In principe loopt daarmee bijna elk kind gevaar het slachtoffer te worden van een misdrijf. Voor de opsporing van vermiste kinderen bestaat er in de Verenigde Staten, maar ook in een aantal Europeaanse landen een landelijk alerteringssysteem met de naam „AMBER Alert‟. Ook in Duitsland werd in 2009 het AMBER Alert-systeem geïntroduceerd door de stichting Initiative Vermisste Kinder. Er wordt getracht om met behulp van het publiek en de sociale media de rond 100.000 kinderen op te sporen die elk jaar vermist raken. Personen die zich opgeven als deelnemer ontvangen daarom af en toe via Facebook, sms of een mobiele app een bericht met de oproep om te helpen bij de opsporing van een vermist kind. De berichten van AMBER Alert bevatten in de meeste gevallen een foto van het vermist kind, zijn naam, zijn leeftijd en de plek waar het voor het laatst werd gezien.
Versie A (hoge zelf- en responseffectiviteit):
De ervaringen van verschillende Europeaanse landen zoals Frankrijk, België, Groot-Brittannië, Nederland en Griekenland bevestigen dat het opsporingshulpmiddel AMBER Alert tot een duidelijk hogere ophelderingspercentage van vermissingen leidt. In Nederland bijvoorbeeld hebben de berichten van AMBER Alert een slagingspercentage van 64%. Dat betekent dat meer dan de helft van de via AMBER Alert gezochte kinderen door tips uit de bevolking succesvol kon worden teruggevonden.
Hoe kan ik helpen vermiste kinderen in Duitsland terug te vinden?
U kunt op drie eenvoudige manieren aanmelden voor de berichten van AMBER Alert Deutschland:
1. Aanmelden via sms.
Stuur een sms met de tekst AMBER ON zoals de eerste twee cijfers van uw postcode (b.v. AMBER ON 22) naar het volgende nummer: 0177 -178 78 33. U wordt gratis via sms geïnformeerd over vermiste kinderen in uw buurt.
2. Het installeren van de mobiele app op Android of IOS toestellen.
U wordt in het geval van een AMBER Alert per push-bericht gealarmeerd. De gratis app voor
uw iPhone kan worden gedownload via de iTunes Store en de gratis app voor uw Android via
de Google play Store .
3. Fan worden van de Facebookpagina van AMBER Alert Deutschland.
Via de Facebookpagina van AMBER Alert Deutschland wordt u onmiddellijk geïnformeerd
Voor meer informatie over AMBER Alert en de verschillende mogelijkheden tot opgave kunt u kijken op onder onderstaande website. Hier vind u ook nog een keer alle belangrijke links en telefoonnummers.
http://www.vermisste-kinder.de/amber-alert/
Bron: Deutsche Kinderhilfe e.V., 2011, Initiatieve Vermisste Kinder, 2014 & AMBER Alert Nederland (2014).
Versie B (lage zelf- en responseffectiviteit):
Voor meer informatie over AMBER Alert kunt u kijken op onder onderstaande website. Hier ervaart u ook, hoe u precies kunt opgeven voor de berichten via Facebook, sms of de mobiele app,
http://www.vermisste-kinder.de/amber-alert/
Bron: Initiatieve Vermisste Kinder, 2014 & Deutsche Kinderhilfe e.V., 2011.
Bijlage 2: Vragenlijst3
(voorafgaande aan informatieve tekst)
1. Heeft u wel eens van AMBER Alert gehoord?
0 Ja 0 Nee
2. Heeft u wel eens van AMBER Alert Deutschland gehoord?
0 Ja 0 Nee
3. Heeft u tegenwoordig al opgegeven voor de berichten van AMBER Alert Deutschland?
0 Ja (deze respondenten niet mee nemen als data) 0 Nee
3
(na presentatie van informatieve tekst)
4. (Waargenomen ernst): In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over het onderwerp “vermiste kinderen”?
1. Ik geloof dat het onderwerp “vermiste kinderen” ernstig is.
2. Ik geloof dat vermiste kinderen kans oplopen voor ernstige fysieke schade.
3. Ik geloof dat vermiste kinderen kans oplopen voor ernstige psychische schade.
4. Het onderwerp “vermiste kinderen” vind ik niet serieus.
Volledig oneens 1 2 3 4 5 Volledig eens
5. (Persoonlijke betrokkenheid): In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over uw persoonlijke betrokkenheid bij het onderwerp “vermiste kinderen”?
1. Als ik door het nieuws wordt geïnformeerd over vermiste kinderen denk ik meteen
aan de kwetsbaarheid van mijn eigen kind/ een kind uit mijn familie.
2.Het is mogelijk dat mijn kind of een kind uit mijn familie vermist raakt.
3. Ik heb persoonlijk geen belangstelling voor het onderwerp “vermiste kinderen”
4. De kans dat ik het ooit persoonlijk te maken krijg met het onderwerp “vermiste
kinderen” is hoog.
Volledig oneens 1 2 3 4 5 Volledig eens
6. (Responseffectiviteit) In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over de werkzaamheid van AMBER Alert Deutschland?
1. Ik vind AMBER Alert Deutschland een nuttig alerteringssysteem
2. Informatie en tips van burgers zijn van grote waarde bij het opsporen van vermiste
personen.
3. Ik geloof dat door berichten van AMBER Alert Deutschland vermiste kinderen
terug kunnen worden gevonden Volledig oneens 1 2 3 4 5 Volledig eens
7. (Zelfeffectiviteit – subschaal kennis & vaardigheden): In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over uw persoonlijke vaardigheden en mogelijkheden tot
aanmelding?
1. Ik weet hoe ik me kan aanmelden voor het ontvangen van rechtstreekse berichten
over vermiste kinderen
2. Ik weet hoe ik me kan aanmelden voor het ontvangen van berichten op mijn
mobiele telefoon.
3. Ik weet hoe ik via Facebook berichten kan ontvangen over vermiste kinderen
4. Ik weet hoe ik de mobiele app van AMBER Alert Deutschland kan downloaden om
5. te worden geïnformeerd over vermiste kinderen
6. Ik voel me niet in staat om me aan te melden voor de berichten van AMBER Alert
7. Ik heb de technische mogelijkheden om me aan te melden voor het ontvangen voor rechtstreekse berichten
Volledig oneens 1 2 3 4 5 Volledig eens
8. (Zelfeffectiviteit – subschaal meerwaarde van eigen deelname): In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over het nut van uw persoonlijke opgave voor AMBER Alert Deutschland?
1. Ik verwacht niet, dat ik iemand kan helpen door mijn deelname.
2. Door het ontvangen van rechtstreekse berichten kan ik uitkijken naar vermiste
kinderen.
3. Door het ontvangen van rechtstreekse berichten kan ik eraan bijdragen vermiste
kinderen terug te vinden.
Volledig oneens 1 2 3 4 5 Volledig eens
9. (Privacyoverweging – algemeen): In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over algemene privacyaspecten van AMBER Alert Deutschland?
1. Ik vind het niet prettig om regelmatig informatie over vermissingen en
ontvoeringen te krijgen
2. Ik ervaar het regelmatige ontvangen van berichten via Facebook en mijn mobiele
telefoon als een inbreuk op mijn privacy.
3. Ik vrees dat ik door de opgave van persoonlijke gegevens (telefoonnummer,
locatiegegevens, Facebookprofiel) door de politie kan worden getraceerd, bv. voor het afgeven van een getuigenverklaring.
Volledig oneens 1 2 3 4 5 Volledig eens
10. (Privacyoverweging – mobiele telefoon): In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over de opgavemogelijkheid via uw mobiele telefoon? Bent u niet in bezit van een mobiele telefoon, maak dan gebruik van de antwoordmogelijkheid “n.v.t”.
1. Ik vind het geen prettig idee dat AMBER Alert Deutschland in bezit komt van mijn
privé telefoonnummer door een opgave via sms.
2. Ik vrees dat mijn privé telefoonnummer ook wordt gebruikt voor andere doeleinden.
3. Ik ervaar de opgave van mijn privé telefoonnummer als een bedreiging voor mijn
privacy.
4. Ik geloof dat de opgave via sms onbedenkelijk is.
Volledig oneens 1 2 3 4 5 Volledig eens & n.v.t. (voor mensen die niet in bezit zijn van een mobiele telefoon)
11. (Privacyoverweging – Facebook): In hoeverre bent u het eens met de volgende
stellingen over de opgavemogelijkheid via uw Facebookaccount? Bent u niet aangemeld bij Facebook, maak dan gebruik van de antwoordmogelijkheid “n.v.t”.
1. Ik vind het geen prettig idee dat AMBER Alert Deutschland de link krijgt naar mijn
2. Ik vrees dat mijn openbare Facebookgegevens (zoals mijn naam) gebruikt worden voor andere doeleinden.
3. Ik ervaar het fan worden van de Facebookpagina als een bedreiging voor mijn
privacy.
4. Ik geloof dat het fan worden van de Facebookpagina onbedenkelijk is.
Volledig oneens 1 2 3 4 5 Volledig eens & n.v.t. (voor mensen die niet in bezit zijn van een Facebookaccount)
12. (Privacyoverweging – mobiele app): In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over de mobiele app voor iPhone en Android? Bent u niet in bezit van een Appel- of Androidtoestel, maak dan gebruik van de antwoordmogelijkheid “n.v.t”.
1. Ik vind het geen prettig idee dat AMBER Alert Deutschland in bezit komt van mijn
locatiegegevens door het downloaden van de mobiele app.
2. Ik vrees dat mijn locatiegegevens gebruikt worden voor andere doeleinden.
3. Ik ervaar het downloaden van de mobiele app als een bedreiging voor mijn privacy.
4. Ik geloof dat het downloaden van de mobiele app onbedenkelijk is.
Volledig oneens 1 2 3 4 5 Volledig eens & n.v.t. (voor mensen die niet in bezit zijn van een iPhone of Android toestel)
13. (Opgave-intentie): In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over uw opgave-intentie voor AMBER Alert Deutschland?
1. Ik wil me opgeven voor de berichten van AMBER Alert Deutschland
2. Ik ga fan worden van de Facebook-pagina AMBER Alert Deutschland
3. Ik ga me via sms aanmelden voor de berichten van AMBER Alert Deutschland
4. Ik ga de mobiele app van AMBER Alert Deutschland downloaden op mijn
iPhone/Android
5. Ik ben niet van plan om me binnenkort op te geven voor het ontvangen van
berichten van AMBER Alert Deutschland
Volledig oneens 1 2 3 4 5 Volledig eens & n.v.t.( voor mensen die niet in bezit zijn van een iPhone of Androïde toestel, Facebookaccount of mobiele telefoon)
Algemene vragen 14. Wat is uw geslacht? 0 Man 0 Vrouw 15. Wat is uw leeftijd? …
O Hauptschulabschluss (vergelijkbaar met Ibo) O Realschulabschluss (vergelijkbaar met Mavo) O Abitur (vergelijkbaar met Vwo)
O Fachabitur (vergelijkbaar met Havo)
O Hochschulabschluss (Universität, Fachhochschule, technische Hochschule etc.)
(vergelijkbaar met Wo, Hbo etc.)
O overige, namelijk….
17. In hoeverre heeft u serieus deelgenomen aan dit onderzoek?
Helemaal niet 1 2 3 4 5 Heel erg
18. Heeft u verder nog vragen/opmerkingen over dit onderzoek?
………..
Hartelijk bedankt voor uw deelname aan dit onderzoek!
Bijlage 3: Debriefing4
Beste deelnemer,
Door het invullen van deze vragenlijst heeft u mij zojuist erbij geholpen te onderzoeken welke factoren een rol spelen bij de overweging om zich al dan niet op te geven voor AMBER Alert Deutschland. Uit theorieën over risicocommunicatie komt naar voren, dat er verschillende overwegingen en redenaties plaatsvinden als personen worden gewezen op een actueel risico (bijvoorbeeld een natuurramp of gezondheidsrisico). Deze redenaties hebben aan de ene kant betrekking op de ernst van het risico en de persoonlijk betrokkenheid bij het onderwerp. Dus, in hoeverre schat ik een risico als serieus in, en hoe groot is de waarschijnlijkheid dat ik het persoonlijk te maken krijg met dit risico? Aan de andere kant wordt er door de ontvanger van een risico-informatie overwogen in hoeverre de aanbevolen respons effectief is. Men vraagt zich dus af of de respons een vermindering of eliminatie van het risico kan teweegbrengen, en of men zelf in staat is om deze aanbevolen respons uit te voeren. Heeft men hiervoor de vereiste middelen en vaardigheden?
Ook alerteringssystemen zoals AMBER Alert Deutschland zijn een vorm van
risicocommunicatie. Zij trachten om vermiste kinderen terug te vinden door burgerparticipatie te verhogen. Bij de aanmelding voor een dergelijk alerteringssysteem zouden dus dezelfde, bovengenoemde overwegingen en rol kunnen spelen als bij een natuurramp of een
gezondheidsrisico. In dit onderzoek heeft u daarom een zelf samengesteld artikel over vermiste kinderen en AMBER Alert Deutschland te lezen gekregen. Met deze werd getracht
4
om uw persoonlijke waarneming van de ernst van het risico en uw persoonlijke betrokkenheid bij het risico te verhogen. Deze factoren werden aansluitend gemeten met behulp van de stellingen. Bovendien heeft de helft van alle deelnemers additionele informatie gelezen over de werkzaamheid van het systeem en het opgavegemak. Er wordt verwacht dat deze groep een hogere mate aan waargenomen zelf- en responseffectiviteit ervaart en een hogere intentie heeft om zich op te geven voor de berichten van AMBER Alert Deutschland dan de andere groep. Gezien de aanmelding voor berichten de opgave van verschillende persoonlijke gegevens vereist, werd er additioneel achterhaald of privacyoverwegingen een drempel vormen voor potentiële gebruikers.
Als u geïnteresseerd bent in de resultaten van dit onderzoek kunt u uw e-mail adres hier achterlaten.
Bent u geïnteresseerd in een aanmelding voor AMBER Alert Deutschland? Op de
onderstaande website vind u nog een keer alle belangrijke informaties en mogelijkheden tot opgave: