(Michigan)
De Hollander
id.
De Vrijheidsbanier
id.
De Grondwet
id.
De Standaard
id.
De Wachter
id.
De Hope
Behalve ‘de Standaard,’ die tweemaal 's weeks, en ‘de Wachter’ die slechts eens
in de veertien dagen verschijnt, zijn zij alle weekbladen.
Het eerstgenoemde is bijna uitsluitend nieuws- en advertentieblad; de vier volgende
zijn partijbladen; terwijl de ‘Hope’ voornaamlijk, en ‘de Wachter’ uitsluitend,
godsdienstige kwesties behandelt. De toon van geen dezer bladen wordt ontsierd
door hatelijke uitvallen ten nadeele der andere. Schoon van verschillende staatkundige
richtingen bevechten zij niet elkaar, doch alleen de tegenpartij. Ik heb hierop slechts
eene uitzondering gevonden, n.m. de bewering van sommige bladen, dat de redactie
van ‘de Standaard’ zou zijn omgekocht, welke aantijging door genoemde redactie
laster wordt genoemd. Ook de beide bladen, meer bepaald gewijd aan de belangen
der Kerk, zijn vrij van minachtende uitdrukkingen Zij trachten niet den hemel te
verdienen door van de aarde eene hel te maken, doch eerbiedigen de gevoelens van
andersdenkenden. Er ademt een reine geest in ‘de Hope.’
Hare artikelen hebben niet het zalvende, dat haar naam zou doen vermoeden, maar
dragen den stempel van ernstige overtuiging. De indruk, dien hare beschouwingen
den lezer wenschen te geven is deze: Laat ons zorgen mettertijd een goed antwoord
te kunnen geven op de vraag: mensch, wat hebt ge van uwe ziel gemaakt?
De Wachter, inhoudende ‘Getuigenissen uit de ware Hollandsche gereformeerde
kerk in Noord-Amerika’ geeft artikelen in den toon van preeken. Zij staan niet zoo
hoog als die van ‘de Hope,’ zijn niet vrij van holheid, en zijn niet zoozeer toepasselijk
op het dagelijksch leven.
De kolom ‘Buitenland’ in al deze bladen wordt geopend met berichten uit
Nederland. Met zorg wordt het politiek en plaatselijk nieuws betreffende Nederland,
verzameld. - De hoofd-artikelen zijn kort en behandelen de Amerikaansche
staatkundige kwesties van den dag. - Amerikaansch nieuws, een feuilleton en tal van
advertentien nemen de overige ruimte in.
Wat Nederlandsche taal betreft, is Pella's weekblad, schoon ook rijk aan fouten,
het beste. In het algemeen wordt er in al deze bladen op geslacht, naamval en spelling
zeer weinig acht geslagen. Als één staaltje uit vele wil ik hier eenige regelen uit ‘de
Hollander’ overnemen.
‘Een nieuwsgierige plechtigheid’ (blijkbaar vertaald uit het Engelsch) heeft onlangs
in Siam plaats gehad, ter gelegenheid der dood van een der oudste witten olifanten
- een der goden van de Siamezen. Een geheele natie buigt zich neder voor deze
beroemde godheid. Het is het zinnebeeld van de koning van Siam. De schoonste en
kostbaarste giften worden aan die dieren gegeven, om rede, door een geloof overtuigd,
in de zielsverhuizing gelooven de Indianen, zelfs op de huidige dag, dat een zoo
koninklijk dier niet anders kan dan bezielt zijn door de geest van een God of keizer....
De koning van Siam is de eenigste waarvoor het zijne
97
knie buigt en de Monarch beantwoord de bejegening’ - enz. Ook trof het me, in dit
blad overeenkomstig het gebruik van vroeger tijden, de persoonlijke voornaamw. te
zien optreden in plaats van 't woordje zich, b.v. ‘dat die partij haar niet schaamt,’ en
‘indien nu die voorstanders henzelven alleen maar zouden renueeren.’ Verder trekken
de volgende uitdrukkingen de aandacht:
‘Volgens berichten verspreidt de ziekte verder het land door.’
‘Zij boezemen angst en schrik aan de bevolking.’
‘Zij gaan, naar beliefte, in en uit de huizen.’
‘Men zegt dat de statistieken, hierboven gegeven, zoo geloovenswaardig zijn
dan eenige die tegenwoordig kunnen verkregen worden.’
‘De Democratische partij is verdund.’
‘Bovenstaande geeft ons eenige opheldering in betrekking onderstaande regelen.’
‘Alvorens de verkiezingstijd zijn wij voornemens eenige redenen voor te
brengen, waarom de stemmers de voorkeur zouden geven aan de Democratische
kandidaten.’
‘De Hope’ heeft o.a.:
‘Hij gaat leeren. Zoo vertelt men het als iemand zich aan de studie overgeeft.’
‘Hunne overdenking van hem is zoet.’
‘Gewillig om uit het lichaam uit te wonen.’
‘Connecties met andere spoorweglijnen.’
‘Glazen wijn staan vol uitgeschonken op tafel.’
‘De Wachter’ spreekt van:
‘Zwaarder als;’ ‘antwoord geven aan vragen.’
‘Die van haar vermaand zijn’ (voor ‘door haar);’ ‘vervolgens’ voor ‘in den
vervolge;’ ‘levensaanschouwing’ voor ‘levensbeschouwing;’ ‘een weinig
geleden;’ ‘op dit heden,’ ‘werktjes;’ ‘een drietal wordt gemaakt’ (voor
‘opgemaakt),’ ‘den roeping in de mogendheid des Heeren te aanvaarden’ (voor
‘het beroep, enz.)’
‘De Standaard’ zegt:
‘Uit aanmerking van oude betrekkingen.’
‘Een doel uitvoeren.’
‘Hoofdpijn vergezeld met gegons in de ooren (advertentie).’
‘De man die op het ticket loopt voor gouverneur’ (voor: dien het stembiljet
aangeeft voor id.)
‘Zich melden aan’ (voor ‘zich aanmelden bij).’
‘Alle goederen zijn aangemerkt in duidelijke cijfers’ (voor ‘gemerkt enz.).’
In de ‘Grondwet’ vindt men:
‘Welk getal veel grooter verdacht wordt.’
‘Daarvoor dankt geen soldaat (voor ‘bedankt.)’
‘Ik was zoo pijnlijk, dat ik mij niet verroeren kon.’
‘Pijn in de lidmaten’ (advertentie). ‘Rondgezwerfd.’
‘Geen sterveling zag zijne aardstede terug.’
‘Dat knaapje is in de wieg gelegd voor een majoor-generaal.’
‘Hij wordt verdacht als de moordenaar.’
‘Zeventig eskaders kavallerie.’
De ‘Vrijheids-banier’ heeft:
‘Voor eenige maanden geleden.’
‘De hotels zijn met bezoekers opgevuld.’
‘Bij gebreke aan de noodige borgtocht.’
‘Rijden met den spoorweg.’
‘Een diplomatieke betrekking aanknoopen.’
‘De geele koorts-lijders.
Ook uit ‘Pella's Weekblad’ zou men eenige, schoon minder, onjuiste uitdrukkingen
kunnen aanhalen. Ik wil hier echter niet langer bij stilstaan en liever aantoonen hoe
vaak het Engelsch letterlijk wordt overgebracht, met verkrachting van het
Nederlandsch.
De volgende aanhalingen zijn getrokken uit de hoofd- en andere artikelen, en uit
In document
Noord en Zuid. Jaargang 4 · dbnl
(pagina 139-142)