Investeren in de verbetering en transparantie van de onderbouwing van samenvattende conclusies

De bevindingen in paragraaf 3.4 en de gedetailleerdere analyse in deel II van dit rapport leiden ons tot de volgende aanbevelingen:

ƒ Zorg ervoor dat uitspraken die gevolgen toeschrijven aan klimaatverandering een stevige basis hebben in wetenschappelijk onderzoek, met inbegrip van systematische observaties, modellen en statistieken. Het is hierbij nodig dat de specifieke invloed van klimaatverandering op deze gevolgen zorgvuldig beschre- ven wordt.

ƒ Zorg ervoor dat expertbeoordelingen die opgenomen zijn in samenvattingen transparant en aannemelijk zijn door de gehanteerde afwegingen uit te leggen in de hoofdtekst. Dit geldt vooral voor:

– generalisatie van individuele case-studies naar uitspraken over hele sectoren, gebieden en regio’s; dergelijke generalisaties moeten goed onderbouwd worden door wetenschappelijk bewijs;

– keuze van bepaalde intervallen van specifieke getallen uit een grote reeks van cijfers.

Dit zou een enorme hulp zijn voor instituten die gevraagd worden om de aan- nemelijkheid en betrouwbaarheid van uitspraken te beoordelen, en kan de geloofwaardigheid van het assessment proces vergroten. Auteurs hebben te maken met strenge beperkingen die ze door het Werkgroep management krijgen opgelegd wat betreft het aantal pagina’s te publiceren tekst en worden zodoende met het dilemma geconfronteerd dat de hoeveelheid informatie die kan worden opgenomen beperkt is.

ƒ Controleer zeer zorgvuldig de consistentie tussen boodschappen, inclusief de bijbehorende betrouwbaarheids- en waarschijnlijkheidsinschattingen, uit de hoofdstukken en de verschillende samenvattingen.

ƒ Gebruik alleen grijze literatuur voor een bepaald onderwerp als er geen geschikte peer-reviewde wetenschappelijke literatuur beschikbaar is

4.3 Versterken van de kwaliteitscontrole door de hoofdstukteams

IPCC-auteurs werken op vrijwillige basis, of hun werk is deel van hun reguliere baan als wetenschapper, en vaak komt dit werk bovenop hun normale werklast. De IPCC organisatie heeft een relatief klein budget, en men werkt met strakke tijdschema’s. De grote kosteneffectiviteit van het IPCC-proces is zowel een kracht als een zwakte. De hoeveelheid wetenschappelijke literatuur over klimaatverandering groeit explosief, gevolgen voor het beleid worden zichtbaarder en recent is de geloof- waardigheid van het IPCC in de media onder druk komen te staan. Dit betekent dat, naast een grotere hoeveelheid assessmentwerk in de toekomst, er ook aan hogere kwaliteitseisen moet worden voldaan. Daarnaast moeten de coördinerende hoofd- auteurs in beperkte tijd leiding geven aan hun schrijfteams en omgaan met grote stromen informatie. Daarom bevelen we aan om, op zo kort mogelijke termijn, een procedure op te zetten om, op een zo vroeg mogelijk moment aan het begin van het schrijfproces, hoofdstukassistenten aan te stellen. Deze assistenten kunnen de coördinerende hoofdauteurs helpen met de kwaliteitscontrole, zoals het checken van de literatuurverwijzingen (inclusief basale controles op kwantitatieve infor- matie), het vergelijken van bevindingen op regionaal niveau met sectoraal niveau, het vergelijken van uitspraken rond regionale klimaatprojecties in het Werkgroep II rapport met die in het Werkgroep I rapport. Om dit alles mogelijk te maken zouden de bij IPCC betrokken regeringen hun bijdragen substantieel moeten verhogen.

4.4 Versterken van het reviewproces

We bevelen aan om het reviewproces op een aantal punten te verbeteren om het risico op fouten verder te beperken en de basis van de conclusies in de samenvat- ting te verbeteren:

ƒ Zorg er voor dat alle teksten volledig gedekt worden door expertreviewers. Het huidige reviewproces is over het algemeen tamelijk passief – het staat de expertrevie- wers vrij om commentaar te leveren op die delen van de tekst waar zij in zijn geïnteresseerd. Er is geen garantie dat gekwalificeerde expertreviewers alle

delen van alle teksten, inclusief de literatuurverwijzingen, in detail bekijken. Een proactieve, doelgerichte review wordt daarom aanbevolen. Het IPCC zou een nominatieprocedure via een website op kunnen zetten, waarin experts zich in kunnen schrijven om bepaalde delen van een rapport te beoordelen. De co- voorzitters en de Technical Support Units zouden de experts vervolgens kunnen selecteren en er voor kunnen zorgen dat alle delen van de tekst door tenminste een paar gekwalificeerde reviewers worden bekeken.

ƒ Laat geen nieuw materiaal toe na de laatste reviewronde, als dit materiaal geen verband heeft met de review. Na review van het Tweede Concept zou nieuw materiaal alleen toegevoegd mogen worden als het duidelijk een reactie is op of verband houdt met belangrijke zaken die in de reviewcommentaren naar voren zijn gebracht. Anders zou dit nieuwe materiaal van expertreview uitgesloten zijn. De IPCC procedures zouden duidelijker moeten voorschrijven hoe er met nieuw materiaal moet worden omgegaan.

ƒ Laat geen verwijzingen naar wetenschappelijke artikelen toe die voor publicatie zijn ingediend maar (nog) niet geaccepteerd zijn ten tijde van publicatie van het IPCC rapport. Dit is al een goede gewoonte bij vele IPCC-rapporten maar dit zou in de IPCC-procedures als regel moeten worden opgenomen.

ƒ Organiseer een review door regeringen van de basis en herkomst van uitspraken in Samenvattingen voor Beleidsmakers. Regeringen hebben een belangrijke verant- woordelijkheid in het reviewproces en dienen daarom serieus te investeren in de regering/expertreview van het Tweede Concept. Naast het beoordelen van kwesties van specifiek nationaal belang zouden regeringen, bijgestaan door onafhankelijke experts, ook de herkomst en basis van uitspraken in de concept- versie van de Samenvatting voor Beleidsmakers kunnen beoordelen. Dit rapport is een voorbeeld van hoe dit methodologisch uitgevoerd zou kunnen worden. Doordat een dergelijke exercitie veel tijd en middelen kost, zou het IPCC kunnen overwegen om de regering/expertreviewperiode voor het Vijfde Klimaatrapport te verlengen. Regeringen zouden in dit proces samen kunnen werken en mid- delen kunnen delen. Dit zou hen daarbij ook een stevig referentiekader geven voor de regel-voor-regel goedkeuringsessie van de definitieve Samenvatting voor Beleidsmakers.