Inleiding
Bedankt dat ik u mag interviewen voor mijn afstudeerscriptie. Voor deze scriptie doe ik onderzoek naar de samenwerking tussen ouders en school, waarbij ik kijk naar
cultuurverschillen. Om ervoor te zorgen dat ik achteraf de informatie goed kan verwerken, zou ik het gesprek graag op willen nemen als u daar toestemming voor geeft. Achteraf zullen deze opnames weer vernietigd worden.
Dit interview zal ongeveer 20-30 minuten duren. Heeft u vooraf nog vragen? Het interview zal nu beginnen.
Cultuur
Vraag 1: Wat is uw culturele achtergrond?
Vraag 2: In hoeverre ziet u overeenkomsten tussen uw cultuur en de cultuur van de school? (Bijvoorbeeld: gelden bij u thuis dezelfde normen en waarden als op school?)
Vraag 3: In hoeverre ziet u verschillen tussen uw cultuur en de cultuur van de school? Vraag 4: Vindt u dat de cultuur thuis en op school hetzelfde moeten zijn? Waarom wel/niet?
Pedagogische samenwerking
Vraag 4: Vindt u dat opvoeden alleen een taak van ouders is of ook van de school? Vraag 5a: Moet er afstemming zijn tussen de opvoeding thuis en op school?
Vraag 5b: Zo ja, op welke manier denkt u dat dit het best op elkaar afgestemd kan worden? Vraag 6: Vindt u dat deze school zich te weinig/voldoende/te veel bezighoudt met het opvoeden van uw kind?
Didactische samenwerking
38
Vraag 8: Wat doet u als ouder om uw kind te ondersteunen bij zijn/haar ontwikkeling op school?
Vraag 9: Vindt u dat u voldoende wordt betrokken bij de ontwikkelingen van uw kind op school?
Vraag 10a: Heeft de school u duidelijk gemaakt wat u thuis met uw kind kunt doen om hem/haar te ondersteunen in zijn/haar ontwikkeling op school?
Vraag 10b: Vindt u dat u hier te weinig/voldoende/te veel in wordt betrokken?
Formele samenwerking
Vraag 11: Helpt u wel eens mee bij activiteiten zoals knutselmiddagen en/of schoolreisjes? Waarom wel/niet?
Vraag 12: Bent u vaak bij informatieavonden en oudergesprekken aanwezig? Waarom wel/niet?
Communicatie met de school
Vraag 13: Voelt u zich welkom op deze school?
Vraag 14: In hoeverre bent u tevreden met de manier waarop de school met u communiceert?
Vraag 15: Voelt u zich gehoord tijdens oudergesprekken?
Slotvraag 16: in hoeverre bent u het eens met de stelling ‘Als er sprake is van een
uitstekende samenwerking tussen de school en mij als ouder, kan mijn kind zich optimaal ontwikkelen’?
Afsluiting
Dit waren alle inhoudelijke vragen van het interview.
Heeft u zelf nog iets toe te voegen/zijn er dingen die ik ben vergeten te vragen? Wilt u de op de hoogte gebracht worden van de resultaten van dit onderzoek? Bij deze wil ik u hartelijk bedanken voor uw tijd.
39
Bijlage 4 Transcripten interviews
Interview 1 – Ouder 1
Vindt u dat opvoeden alleen een taak is van ouders of ook van de school?
Moeilijke vraag. Opvoeden is denk ik meer de taak van de ouders. Omdat ze toch wel meer thuis zijn dan op school. De school is een extra.. Ja.. Een extra opvoeding zeg maar. Snap je? Maar de basis ligt thuis.
Moet dat wel een beetje hetzelfde zijn tussen hoe dat op school gaat en thuis?
Eigenlijk wel. Maar thuis heb je toch wel andere regels dan op school. Thuis ben je toch wat makkelijker, terwijl de juffen toch wel echt concreet zijn van nee is nee. Thuis zie je het dan nog wel eens door de vingers.
Vindt u dat de school zich te weinig, voldoende of te veel bezighoudt met het opvoeden
van uw kind?
Ehm ja, neutraal eigenlijk.
Vindt u dat het lesgeven alleen een taak van de leerkracht is of ook van de ouders?
Ik vind ook van de ouders. Stel ze hebben moeite in de klas, met bijvoorbeeld woordenschat. Kan je thuis toch extra oefenen, zodat het wat vlotter gaat. Maar ik zie ook dat heel veel ouders dat niet doen.
En wat doet u thuis om te helpen?
Ik doe meestal met haar thuis op de tablet. En ik ga ook wel eens naar… Ik weet even niet hoe ze heet. Die Surinaamse mevrouw, met dat korte haar.
(Naam oudercontactfunctionaris)?
Juist, zij heeft altijd van de oefenboekjes en die vraag ik dan. Gaat u vaak naar die ouderbijeenkomsten?
40 Nee vroeger wel, maar nu dat ik zelf op school zit en stage loop, kan het niet. Maar ik vraag wel die boekjes, weet je. Om te oefenen met haar.
En vindt u dat u voldoende wordt betrokken bij de ontwikkeling van uw kind op school?
Wordt u goed op de hoogte gehouden daarover?
Ja dat verschil nog wel eens hoor. Want meestal gaat de communicatie ook niet echt… Ik moet er wel vaak zelf om vragen voordat mij iets wordt verteld.
Maakt de school goed duidelijk wat je thuis met je kind kan doen om te helpen?
Nee. Niet echt. Bij de ouderavond had ik het wel gevraagd en kreeg ik een site waarmee ik kon oefenen. Maar verder niet echt.
Helpt u wel eens mee met activiteiten zoals knutselmiddagen of schoolreisjes?
Ik wil heel graag, maar het is altijd vol.
Vol als in: er zijn al genoeg ouders en dan kan het niet meer?
Ja en het zijn ook altijd dezelfde en andere ouders worden nooit betrokken. Zoals, ik weet niet of ik het mag zeggen, de ouders van (Naam leerling) die zijn er altijd. En in plaats van hen kunnen ook andere ouders, weet je. Ik wilde ook wel mee naar Artis, maar zij waren eerder dus het kon niet.
En als het gaat om informatieavonden en oudergesprekken, gaat u daar wel altijd
naartoe?
Naar de informatieavonden eerlijkgezegd niet. Ik vergeet vaak wanneer het is of kijk er niet naar. Maar ouderavonden zijn we er altijd.
Dan kom ik terug op het stukje communicatie. In hoeverre bent u daar tevreden over,
41 Ja, dat wordt wel gezegd. Je kan het ook lezen in de nieuwsbrief. Je moet het zelf eigenlijk een beetje uitzoeken. Ik zoek het zelf altijd uit wanneer dat is. Maar je hebt ook ouders wie het minder interesseert en misschien dat er voor hen een extra brief kan worden uitgedeeld omdat zij dat wel nodig hebben.
En als het gaat over de oudergesprekken. Wordt er dan goed naar u geluisterd?
Ja.
In hoeverre bent u het eens met de stelling ‘Als er sprake is van een uitstekende
samenwerking tussen de school en mij als ouder, kan mijn kind zich optimaal
ontwikkelen’?
Ja, kinderen krijgen de leerstof op school en wij als ouders kunnen iets toevoegen daaraan, thuis.
Daarnaast wil ik ook in mijn onderzoek kijken naar cultuur en ouderbetrokkenheid.
Wat is uw culturele achtergrond?
Ik ben zelf in Nederland geboren. En mijn ouders komen uit Italië. Heeft u ook veel van de Italiaanse cultuur meegekregen?
Ja, best wel. Maar we zijn ook heel open. Niet echt streng ofzo. Dat geeft ik (Naam kind) ook wel mee.
Komt dat ook naar voren in uw gezin nu?
Nee dat niet echt eigenlijk.
Ziet u overeenkomsten en verschillen tussen de cultuur bij u thuis en die van de school?
Die cultuur is eigenlijk hetzelfde. Qua feestdagen ook.
42 Het is wel leuk als kinderen verschillende dingen meekrijgen. Maar ik doe gewoon hetzelfde als wat school doet. Anders raken ze ook in de war denk ik. Als ze wat groter is zou ze het wel begrijpen denk ik, dat er ook verschillen zijn. Maar voor nu doen we het zo.
Interview 2 – Ouder 2
Vindt u dat opvoeden alleen een taak van ouders is of ook van de school?
Ik denk dat dat ook een taak van de school is. Een kind is een groot gedeelte van de tijd op school. Natuurlijk komende de normen en waarden voor een groot deel van thuis, maar opvoeding vindt ook op school plaats.
Moet er afstemming zijn tussen de opvoeding thuis en op school?
Ja, het is wel belangrijk voor het kind dat de regels overal hetzelfde zijn denk ik. Op welke manier denkt u dat dit het best op elkaar afgestemd kan worden?
Ouders moeten dit in samenspraak doen met de school. Ze moeten met elkaar in gesprek gaan. Vindt u dat deze school zich te weinig/voldoende/te veel bezighoudt met het opvoeden
van uw kind?
Voldoende.
Vindt u dat het lesgeven alleen een taak van leerkrachten is of ook van ouders?
Dat vind ik wel echt de taak van de school, maar ouders kunnen thuis ook helpen.
Wat doet u als ouder om uw kind te ondersteunen bij zijn/haar ontwikkeling op school?
Mijn kinderen moeten elke dag een kwartier aan hun huiswerk zitten. Daarnaast ga ik vaak de naar de ouderbijeenkomsten op school en daarin wordt ook besproken hoe ik als ouder mijn kind kan helpen met school.
43 Ja, door de ouderochtenden en informatie die juf (Naam oudercontactfunctionaris) geeft. Deze bijeenkomsten ervaar ik als heel nuttig en ik probeer er zo vaak mogelijk heen te gaan. Als ouders aan zouden geven dat ze niet genoeg betrokken worden, vind ik dat raar. Dan nemen ze zelf niet genoeg initiatief denk ik.
Helpt u wel eens mee bij activiteiten zoals knutselmiddagen en/of schoolreisjes?
Ja. Ik denk ook dat het belangrijk is voor je kind om je bij activiteiten in te zetten. Bent u vaak bij informatieavonden en oudergesprekken aanwezig?
Ja, daar ga ik altijd naartoe.
Voelt u zich welkom op deze school?
Ja, zeer.
In hoeverre bent u tevreden met de manier waarop de school met u communiceert?
Dit kan nog beter. Informatie komt soms te laat. Bijvoorbeeld bij het uitje naar Artis een paar weken geleden. Ik wist wanneer dat was doordat ik op de schoolkalender kijk. Maar de brief kwam pas op woensdag, terwijl het uitje op vrijdag was. Dat is wat mij betreft te kortdag. Vooral voor ouders die bijvoorbeeld niet goed de kalender bijhouden. En met de sportdag was dat ook zo.
Voelt u zich gehoord tijdens oudergesprekken?
Zeker.
In hoeverre bent u het eens met de stelling ‘Als er sprake is van een uitstekende
samenwerking tussen de school en mij als ouder, kan mijn kind zich optimaal
44 Ja daar ben ik het wel mee eens. Ik dacht bijvoorbeeld dat mijn kind heel anders was in de klas. Thuis is zij degene (ik heb een tweeling, twee meisjes) die zich altijd keurig gedraagt, in tegenstelling tot haar zusje waar veel van mijn aandacht naartoe gaat vanwege haar gedrag. Op school bleek haar gedrag juist anders te zijn. Ik vind wel dat het belangrijk is dat de school en de ouders met elkaar communiceren over hoe het thuis en op school gaat. Niet alleen qua gedrag, maar ook andere dingen.
Wat is uw culturele achtergrond?
Ik ben zelf in Nederland geboren, maar mijn ouders komen beide uit Suriname.
In hoeverre ziet u overeenkomsten tussen uw cultuur en de cultuur van de school?
(Bijvoorbeeld: gelden bij u thuis dezelfde normen en waarden als op school?)
Ik denk dat de normen en waarden in principe wel overeenkomen.
In hoeverre ziet u verschillen tussen uw cultuur en de cultuur van de school?
Wij vieren thuis de Surinaamse feestdagen en hebben van huis uit het Christelijke geloof. Ook spreken we thuis Surinaams, mijn kinderen verstaan dat ook.
Vindt u dat de cultuur thuis en op school hetzelfde moeten zijn?
Nee ik denk dat het niet gelijk hoeft te zijn, maar ze moeten de Surinaamse cultuur wel meekrijgen vind ik. En 1 juli (Keti Koti) is bijvoorbeeld geen vrije dag in Nederland. In Suriname is dat een heel belangrijke feestdag. Het is niet erg dat de scholen in Nederland niet vrij zijn, maar ik stuur mijn kinderen dan wel in Surinaamse klederdracht naar school.
45 Interview 3 – Ouder 3
Vindt u dat het opvoeden van uw kind alleen een taak is van de ouders of ook van de
school?
Wat ik denk is dat de opvoeding, het gedrag van de kinderen, meer te maken heeft met ouders. De school kan daarin helpen wat ze kan. Maar echt de opvoeding daar moeten de ouders voor zorgen.
Moet de opvoeding op school hetzelfde gaan als thuis? Moeten er dezelfde regels gelden?
Dat ligt eraan welke regels het zijn denk ik.
Vindt u dat deze school zich te weinig/voldoende/te veel bezighoudt met het opvoeden
van uw kind?
Tot nu toe vind ik het goed.
Vindt u dat het lesgeven een taak is van alleen de juffen of ook van de ouders?
Ik denk dat ze moeten samenwerken. Thuis moeten de ouders de kinderen ook wel een beetje helpen.
En doet u dat ook thuis?
Ja, dat doe ik wel ja.
En wat doet u dan precies?
Bijvoorbeeld het leren tellen, de klanken etc. Wat ze leert op school, daarbij probeer ik thuis ook zelf te helpen.
Oké. En is het duidelijk wat u thuis kan doen? Wordt daar informatie over gegeven?
Ja, dat is wel duidelijk.
46 Heb ik nog nooit gedaan. Ik zou wel graag willen, maar dat is nog niet gelukt. Er zijn dan vaak al andere ouders die meegaan.
Gaat u vaak naar informatieavonden op school en oudergesprekken?
Ik niet, maar mijn man wel. Ik blijf dan thuis bij de kinderen, maar mijn man gaat altijd.
Bent u tevreden over de manier waarop de school met u communiceert?
Ja, ik ben wel tevreden. Ik heb daar niks op aan te merken.
En wordt er goed naar u geluisterd? Als u bijvoorbeeld een vraag heeft?
Jazeker.
Heeft u nog tips over hoe de samenwerking beter zou kunnen?
Tot nu toe ben ik tevreden, ik heb niets te klagen.
Wat is uw culturele achtergrond?
Ik en mijn ouders komen uit de Kaapverdische eilanden.
Ziet u verschillen tussen de cultuur daar en hoe dat nu op Nederlandse scholen is?
Ja, de cultuur is wel een beetje anders. De school ook.
En als u kijkt bij u thuis nu, komt de cultuur overeen vergeleken met hoe dat bij (Naam
kind) op school is?
Ja, Kerst en Pasen zijn wel hetzelfde. Maar andere feestdagen niet. Vindt u dat de cultuur hetzelfde zou moeten zijn op school en thuis?
Nee hoor, voor mij maakt het niet uit. Ik vind het prima wat ze op school doen. Voor mij maakt het niet uit.
47 Interview 4 (vertaald uit het Engels)
Vindt u dat opvoeden alleen een taak van ouders is of ook van de school?
Dat is echt iets wat ouders moeten doen vind ik. Ouders bepalen hoe zij hun kind opvoeden. De school hoeft zich daar niet zo mee bezig te houden. Natuurlijk zijn er op school ook regels, en dat is belangrijk. Maar echt het opvoeden doen de ouders.
Moet er afstemming zijn tussen de opvoeding thuis en op school?
Ja, voor kinderen is dat prettig. Maar ik weet ook dat er op school bepaalde regels zijn die bij mij thuis niet gelden en andersom misschien ook. Dus ik weet niet in hoeverre het mogelijk is om het precies hetzelfde te krijgen, maar het zou wel goed zijn als het op school en thuis hetzelfde is.
Op welke manier denkt u dat dit het best op elkaar afgestemd kan worden?
Dat de school laat weten wat de regels van de school zijn zodat ouders dat thuis ook kunnen toepassen. Van bepaalde dingen weet ik niet in hoeverre kinderen het op school wel of niet mogen, dat is lastig.
Vindt u dat deze school zich te weinig/voldoende/te veel bezighoudt met het opvoeden
van uw kind?
Voldoende.
Vindt u dat het lesgeven alleen een taak van leerkrachten is of ook van ouders?
Beide. Als ouder kan je je kinderen ook heel veel leren. Bijvoorbeeld de taal. Mijn kind kon al goed praten en wist veel woorden voordat hij naar de basisschool ging. Ook het tellen had ik hem al geleerd. Maar natuurlijk is het aandeel van de school hier daarna ook heel groot in. Ik vind het lesgeven ook wel de belangrijkste taak van de leerkrachten. Maar ik vind dat ik mijn kinderen ook veel bijbreng.
48 Ik help hem veel met zijn huiswerk. En ik heb altijd veel voorgelezen, vooral toen hij nog klein was. Maar nu nog steeds wel eens. Als hij vragen heeft of hulp nodig heeft met bepaalde dingen, help ik altijd.
Vindt u dat u voldoende wordt betrokken bij de ontwikkelingen van uw kind op school?
Ja, de school maakt wel duidelijk wat ik kan doen. Bijvoorbeeld bij de informatieavond een aantal maanden geleden.
Helpt u wel eens mee bij activiteiten zoals knutselmiddagen en/of schoolreisjes?
Nee, eigenlijk niet. Niet omdat ik niet wil, maar omdat ik geen tijd heb. Ik moet overdag altijd werken.
Bent u vaak bij informatieavonden en oudergesprekken aanwezig?
Ja, daar ga ik altijd naartoe.
Voelt u zich welkom op deze school?
Ja.
In hoeverre bent u tevreden met de manier waarop de school met u communiceert?
Ik lees altijd de nieuwsbrief en zo word ik wel goed op de hoogte gehouden. Voelt u zich gehoord tijdens oudergesprekken?
Ja.
Wat is uw culturele achtergrond?
Ik kom uit Ghana.
In hoeverre ziet u overeenkomsten of verschillen tussen uw cultuur en de cultuur van de
49 Ehm, wij vieren thuis ook Kerst en Pasen en dergelijke feestdagen. Die worden op school ook gevierd. Verschillen zie ik niet echt.
Vindt u dat de cultuur thuis en op school hetzelfde moeten zijn?
Ja, het is wel goed als er de cultuur waarin een kind thuis opgroeit, ook op school terug te zien is. Maar het is ook goed om meer van andere culturen te leren. Helemaal hetzelfde hoeft denk ik niet.