[Dutch spoken]
Note: Bedrijfsnamen en persoonsnamen zijn gecensureerd. Interviewer: IV: Rutger Tiesma
Interviewee: IE: werknemer netwerk community Zuidas
IV Fijn dat u ons te woord wil staan. U weet al waar het over gaat? U heeft de eerste mail al gelezen?
IE Ik heb de eerste mail gelezen van Anna
IV Ja, we kijken dus naar het potentieel is van slimme energiesystemen op de Zuidas en het leek voor ons wel handig daarvoor mensen te interviewen die daar stakeholder in zijn of er tenminste iets te maken mee hebben. En misschien is het voor ons ten eerste handig om te weten wat uw functie daarbinnen is?
IE Het netwerkbedrijf is dus een stichting in de Zuidas, waarbij de grote bedrijven in het gebied zijn aangesloten. Op de website kun je zien welke bedrijven dat zijn, het zijn advocaatkantoren, banken en de VU ook. En die zijn samen bezig met verduurzaming, zowel van de eigen bedrijfsvoering als van het gebied. Dat is handig om te doen met je buren samen. En die bedrijven wisselen onderling ook allemaal ‘’best-practices’’ uit.
IV Oké
IE Het gaat over mobiliteit, energie, afval, maar ook over water en over mensen en ik ben dan de trekker van de onderwerpen energie, mobiliteit en afval.
IV Oké en u bent dan degene die het contact houd tussen de stakeholders of bedrijven of… IE Eigenlijk zijn al die bedrijven betrokken bij de projectgroep energie en dan kijken we of het mogelijk is om samen energieprojecten te gaan doen. En die bedrijven betalen allemaal een financiële bijdrage aan het netwerkbedrijf en van dat geld wordt dan onder andere ik ingehuurd om te zorgen dat, nou ja, die mensen hebben het allemaal druk genoeg, dus er worden bijeenkomsten georganiseerd en projecten worden opgezet. Dat doe ik dan.
IV Dus de brug eigenlijk..
IE Inderdaad, dat het niet blijft bij een keer samen komen en praten, maar dat we eigenlijk de continuïteit waarborgen.
IV Oké top. Nou we hebben wat interviewvragen voorbereid. Van sommige kan je wellicht wat minder afweten, omdat het niet binnen de functie past, wellicht, bijvoorbeeld wat zijn de mogelijkheden om de verzamelde data door het systeem toegankelijker te maken voor belanghebbenden en beleidsmakers om te anticiperen en te reageren om die informatie. Ik weet niet of dat relevant is voor u?
IE Nou, in zoverre, is het wel heel relevant voor mij, omdat ik ook graag het antwoord zou willen weten. Maar zelf dus niet het antwoord heb. Om je een idee te geven; die bedrijven hebben aangegeven dat, die hebben zich gecommitteerd dat ze energie willen gaan besparen maar dat spel van stakeholders is heel erg ingewikkeld. Dan heb je natuurlijk de huurders, soms single tenant en soms multi tenant, soms meerdere huurders in één pand. Daar is weer een beheerpartij die regelt bijvoorbeeld de installatie en dergelijke en dan heb je nog weer een eigenaar, die af en toe zijn
10
portemonnee moet trekken. Hierdoor zijn er allemaal verschillende belangen, en daardoor lopen wij als netwerkbedrijf lopen dan ook wel vast hierop.
IV Oké, daar zit dus echt een probleem dat opgelost moet worden. En wellicht dat het in dat opzicht ook wat toegankelijker moet worden om het te kunnen begrijpen.
IE Ja, want wat jij vraagt gaat dus over het meten van die data. Over wat voor een soort data gaat dat dan?
IV Het gaat zeer over de data die wordt verzameld door bijvoorbeeld sensoren, allemaal best wel technologische dingen en hoe maak je eigenlijk de brug tussen zulke data. Wellicht voor ingenieurs begrijpend, maar voor mensen die het beleid maken. Wij kwamen daar ook op een fout uit, in de literatuur wordt dit ook wel beschreven, dan komen daar ook wel vaak problemen bij kijken. Maar bij jullie is dat dus ook het geval?
IE Bij ons ligt het er een beetje aan. Bij sommige van onze participanten geldt dat ze niet aan de knoppen kunnen draaien, omdat ze bijvoorbeeld niet de beheerder zijn van een pand. Maar bij ABN Amro en bij de VU, daar is het bedrijf de verhuurder, huurder en gebruiker. Dus als er ergens geld voor moet worden betaald, bijvoorbeeld een investering moeten worden gedaan, dan zijn zij degene die de investering doet, maar ook het bedrijf dat er van profiteert. En dat is dus in de multi tenant situaties vaak anders.
IV En in dat geval vaak wel een voordeel?
IE Ik zou denken dat het een voordeel is als de gebruiker van het pand ook de eigenaar is.
IV Even naar de tweede vraag; Wat trekt bedrijven aan om te investeren in slimme energie innovaties en wat zijn kansen en bedreigingen voor de uitvoering?
IE Ja, zou denken wat ze trekt is enerzijds geld verdienen is. Omdat je met energie besparen natuurlijk geld oplevert. Tegelijkertijd, is de energierekening een hele kleine rekening in vergelijking met hun totale kostenpost en is er misschien iets anders wat een hoger rendement oplevert. Gewoon de eigen productie omhoog schroeven, weet ik veel, of reclame of tijd. Dus dat is dan gelijk het gevaar. Je kan er dus in principe geld mee verdienen, maar met andere projecten wel meer. En ik denk dat het ook wel een gevaar is dat ze er niet zo veel van weten. Dus dan heb ik het over de advocaten. Hierbij is energie niet hun corebusiness
IV Het is inderdaad meer gericht om mensen te helpen en minder om de productie
IE Ja, maar ook los daarvan is het niet hun vakgebied. Een bedrijf dat KWO’s installeert, ik weet niet of je dat bedrijf kent? Die beheren heel veel van de kou-warmte installaties op de Zuidas. En die hebben natuurlijk vorig jaar hun gehele hoofdkantoor helemaal verbouwd. En heel veel energie mee bespaard. Zij hebben heel veel kennis in huis.
IV Ja inderdaad en hebben ze die kennis dan bijvoorbeeld ook overgedragen aan andere bedrijven aan jullie bijvoorbeeld van de netwerkbedrijf .
IE Dat proberen ze wel, of daar denken ze althans in mee, maar die WKO’s die onder de gebouwen zitten vallen weer onder de verantwoordelijkheid van de beheerder en dan moet je de beheerder dan weer mee zien te krijgen in dat verhaal. Door het bijvoorbeeld te optimaliseren.
11
IV Maar bijvoorbeeld voor zulke bedrijven zoals Deloitte, bedrijven waarvan het niet in eerste instantie het belang is om het bedrijf groen te maken is, of in iedergeval wat u hiervoor zij, wat trekt hen om toch uiteindelijk te investeren in duurzaamheid?
IE Ik zou denken dat dat het zo is dat het loont, financieel. En Deloitte is nu bezig met het opzetten van grote projecten, zo is Deloitte nu bezig met een project om het energieverbruik real-time inzichtelijk te maken van alle Deloitte locaties.
IV Wij zijn er inderdaad zelf ook geweest, maar daar wisten we nog vrij weinig van af. Wellicht leuk om nog even naar te kijken. Dan de derde vraag: wat zijn de belangen van de stakeholders, zowel intern als extern of wat zijn de morele bezwaren die ze er bij hebben?
IE Wat zijn in dit geval de externe stakeholders?
IV De gemeente, bedrijven buiten de Zuidas, maar extern staat eventueel binnen de haakjes, dus dat is breed te interpreteren.
IE Als je inderdaad zou denken dat interne stakeholder zijn eigenaar, gebruikers en huurders. En dan heb je natuurlijk bedrijven die je daar bij neemt zijn dan overheden en ook installatiebedrijven. Dus de installatiebedrijven die het beheren die hebben vaak goede relatie met een huurder en een beheerder en die komen vaak over de vloer en die kennen het pand goed en die kennen de installatie en die zijn eigenlijk erg belangrijk die hebben de kennis in huis voor de verduurzaming en de besparing je zou hen eigenlijk erbij moeten betrekken.
IV Oké
IE Niet jij, maar om energiebesparing te bewerkstelligen.
IV Nee precies, en zie je ook enigszins morele bezwaren die er bij komen kijken? IE Je bedoelt morele bezwaren tegen energiebesparing?
IV Ja ethische overweging
IE Waarom het belangrijk wordt bevonden om CO2 en energie te besparen?
IV In beide opzichten; enerzijds zijn er bedrijven die er faliekant op tegen zijn, maar daarnaast heb je ook ethische bezwaren, zoals het privacy issue. Komen mensen daar eigenlijk op terug, of bedrijven die het niet gepast vinden?
IE Dat weet ik eigenlijk niet, maar dat zou natuurlijk met dat ‘Internet of things’ natuurlijk wel een grote rol spelen. Dus ook hiermee want bedrijven zitten er op te wachten om de gegevens van hen open en bloot op tafel te leggen. En dat is natuurlijk soms best ingewikkeld. En ik denk op zich dat geen een bedrijf er op tegen is om energie te besparen, maar wel het feit dat er andere belangrijke dingen opkomen. Dat dit niet altijd even hoog op de prioriteitenlijst staat. Dus daarom is het goed dat een bedrijf als RFO als die dan een EED energy audit uitbrengen. Dat zijn wel goede incentives.
IV En dan door naar de vierde vraag: wat zijn de beperkende of stimulerende regels in deze overgang naar slimme energie systemen?
EV Wat mij betreft zou je met stimulerende factoren het activiteitenbesluit en de EED. Dat is toch een beetje een stok achter de deur. Dat is dus wel belangrijk en beperkend is dat mensen een hele nieuwe manieren van samenwerken en business modellen gaan denken en als niemand die eerste stap zet dan gebeurd er niks.
12
IV En denkt u dat met uw functie dat wel naar voren komt? Zich niet meer beperken tot wat het nu is naar nieuwe businessmodellen toe werken? Zit er een tendens in?
EV Wat ik zie in ons netwerkbedrijf is bedrijven bereid zijn om eigenlijk even over hun eigen schaduw heen te stappen en met concurrenten aan tafel te gaan zitten om samen te kijken wat ze kunnen realiseren. Er is dus bijvoorbeeld een klein CEO kernteam, daar zitten een paar CEO’s van grote bedrijven, waaronder dus twee energieleveranciers en die zitten met elkaar aan tafel over energiebesparing op de Zuidas, door bijvoorbeeld slimme energie systemen. Dat is denk ik wel heel goed dat ze bereid zijn om met elkaar hierover in gesprek te gaan.
IV ‘The key to success?’
EV Dat is heel lastig, maar wel heel belangrijk. Ons netwerpbedrijf is daarom ook heel belangrijk zodat ze samen aan tafel komen.
IV Zijn zulke bedrijven, waaronder uw netwerkbedrijf, ook in andere delen van het land aanwezig? Of is het puur en alleen de Zuidas, daar waar het ontstaan is?
EV Ja de eerste was dus op de Zuidas, maar je hebt ze nu op veel verschillende plekken, waaronder ook een georganiseerd door een energieleverancier. En ook is er onderling kenniswisseling IV Ja precies, er zouden waarschijnlijk ook situaties voorkomen in andere gebieden waar jullie ook tegen aanlopen.
EV Jazeker
IV En dan de slotvraag; wat denkt u? Wat is het potentieel van slimme energie systemen? In de komende jaren? En zie je het rooskleurig in
EV Ja ik zie het rooskleurig in. Ik denk dat er zo veel mogelijk is en door juist gebruik te maken van data en data slim in te zetten kan je veel bereiken. En daar sluit het mooi op aan; die slimme energie systemen.
IV Ja en hoe maak je die bruggen en dat is bij de stakeholders heel erg belangrijk, maar dus ook bij de beleidsmaker en de brug tussen degene die het ontwerpt en de beleidsmaker. Bedankt voor de tijd die u vrij heeft kunnen maken
EV Ja graag gedaan. Ik zou het leuk vinden om het uiteindelijke product te kunnen lezen. IV Als we het af hebben, zullen we de eindversie ook naar jou opsturen.
EV Graag, nou tot ziens IV Tot ziens