Instrumenten voor armoedebeleid

In Maasgouw en Roerdalen is het armoedebeleid niet geheel gelijkvormig geformuleerd. Daarom wordt het Armoedebeleid apart behandeld.

Maasgouw

De belangrijkste doelstelling van de gemeenteraad is volgens de op 19 maart 2015 vastgestelde beleidsnotitie ‘De cirkel doorbroken’⁶: ‘het vergroten van zelfredzaamheid en het bevorderen van parti-cipatie van inwoners, waarbij arbeidspartiparti-cipatie voorop staat.’

6 De cirkel doorbroken, armoedebeleid in Maasgouw 2016-2020.

Onderzoek schuldhulpverlening in Maasgouw en Roerdalen

10 Binnen de gemeente kan iedereen hulp aanvragen die in financiële problemen terecht is gekomen of terecht dreigt te komen. Door het aanbieden van laagdrempelige voorlichting en informatie wordt bevorderd dat minder inwoners schulden krijgen. Inwoners die reeds in financiële problemen zijn geraakt krijgen (maatwerk-) ondersteuning. Zij worden begeleid naar een leven waar financiële pro-blemen geen belemmering meer vormen en waarbij zij het liefst vrij van schulden maatschappelijk kunnen participeren. De eigen verantwoordelijkheid en motivatie van de inwoner blijven hierbij belang-rijke uitgangspunten.

In het beleidsplan zijn de volgende uitgangspunten voor Maasgouw vastgelegd:

• Zowel het oplossen van de financieel-technische kant van de schulden als het realiseren van gedragsverandering ter voorkoming van nieuwe schulden staan centraal bij integrale schuld-hulpverlening.

• Degene die in een schuldsituatie zit, is daar primair zelf voor verantwoordelijk; hij/zij moet zich daarvan bewust zijn c.q. bewust worden gemaakt. De inwoner met schulden is probleem-eigenaar.

• Schuldhulpverlening moet klantgericht, helder en eindig zijn. Met de inwoner worden af-spraken gemaakt, vastgelegd in een schuldhulpverleningsplan. Dit bestaat uit een doel-perspectief inclusief de daarbij behorende afspraken over gedragsmatige aspecten, de finan-cieel-technische verplichtingen, de aard en omvang van de begeleiding en inzicht in de door-looptijd.

• Een aanpak in samenwerking is uitgangspunt waar het gaat om inwoners die met meer-voudige problematiek en verschillende instellingen te maken hebben. Dit houdt in: samen-werking met en onderlinge doorverwijzing tussen de verschillende hulpverleningsorganisaties waarbij er één regisseur is.

• Inwoners met schulden kunnen ongeacht de hoogte van hun inkomen een beroep doen op schuldhulpverlening.

In het beleidsplan bestaat veel aandacht voor verschillende vormen van preventie.

• Informatie en advies aan inwoners.

• Voorlichtingsbijeenkomsten.

• Verbeteren van administratieve vaardigheden en het bevorderen van financiële educatie.

• Vroegsignalering van schuldenproblematiek door het Sociaal wijkteam.

• Hulp geven aan inwoners bij het invullen van formulieren

De gemeente wil met dit pakket maatregelen een gedragsverandering bij haar inwoners bewerk-stelligen zodat zij leren om weerstand te bieden aan de verleidingen in de samenleving.

In de raadsvergadering van 2 juli 2019 is het nieuwe armoedebeleid besproken. In de raads-vergadering van 17 december 2019 heeft de raad ingestemd met vijf speerpunten voor het nieuwe armoedebeleid die ook de basis vormen voor het armoedebeleid 2020-2024^7. Ook nieuwe ontwik-kelingen zoals beschreven in het CBS-rapport ‘Armoede en sociale uitsluiting’⁸ en het WRR-rapport

‘Eigen schuld’⁹ zijn in dit beleid meegenomen.

7 Armoedebeleid Gemeente Maasgouw 2020-2024. dd. 17-12-2019.

8 Rapport ‘Armoede en sociale uitsluiting CBS 2018.

9 Eigen schuld? Will Tiemeijer 2016, in opdracht van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid

Onderzoek schuldhulpverlening in Maasgouw en Roerdalen

11 De vijf speerpunten zijn:

• Participatie bevorderen, verminderen van het aantal werkende armen.

• Minder stress door minder (geld)zorgen.

• Bijdragen aan de positieve ontwikkeling van kinderen doordat ieder kind kan meedoen en opgroeien in een gezond opvoedklimaat.

• Passende ondersteuning bij verandering in levensfase.

• Taboe doorbreken en eigen kracht bevorderen.

Dit beleidsplan is gericht op het voorkomen, verlichten en bestrijden van armoede en schulden in de gemeente Maasgouw. Zij zet daartoe aan tot:

• Preventie, het tijdig onderkennen van risico’s op armoede en schulden bij inwoners,

• Ondersteuning van inwoners met schulden.

Wegnemen van oorzaken van schulden door de situatie van de cliënt te verbeteren op het vlak van participatie, onderwijs, laaggeletterdheid, Wmo, statushouders, jeugd en jongeren, gemeentelijke belastingen en de woonsituatie.

Roerdalen

In het beleidsplan ‘Arm in Arm¹⁰’ spreekt het gemeentebestuur uit dat lokaal beleid alleen armoede niet kan voorkomen of oplossen. De samenwerking met andere partijen is nodig om armoede aan te pakken in een gezamenlijke inspanning van gemeente, het maatschappelijk middenveld en ook de betrokkenen zelf. Het gemeentebestuur wil een proces op gang brengen waarin lijnen worden uitgezet, acties worden gestart, projecten worden uitgevoerd en verbindingen worden gelegd en/of versterkt.

In het uitvoeringsplan dat verbonden is aan het beleidsplan zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:

• De leefwereld van inwoners staat centraal en we houden rekening met gedragsaspecten, zoals stress, die meespelen rond armoede. Op basis van vertrouwen, gelijkwaardigheid en een gezonde dosis creativiteit gaan wij samen opzoek naar de beste oplossing.

• Vroegsignalering en preventie: financiële problemen/ schulden willen we het liefst voor zijn en zoveel mogelijk in een vroeg stadium aanpakken.

• Kinderen vormen een aparte doelgroep in de aanpak van armoede. Zij zijn de toekomst, en als zij hun ontwikkelkansen kunnen vergroten, ongeacht de situatie van hun ouders, werkt dat preventief in de toekomst.

• Roerdalen gaat armoede aanpakken in een gezamenlijke inspanning van burgers, gemeente, het onderwijs en het maatschappelijk middenveld. We zoeken actief verbinding en faciliteren ook het leggen van verbindingen.

• Roerdalen wil dat haar gemeentelijke regelingen beter toegankelijk zijn. Mensen moeten ze kunnen begrijpen, gemakkelijk vinden en kunnen aanvragen.

10 ‘Arm in Arm’, Armoedebeleid gemeente Roerdalen 2019-2021 dd. 13 december 2018

Onderzoek schuldhulpverlening in Maasgouw en Roerdalen

12 Vroegsignalering van schulden en het voorkomen van schulden zijn twee speerpunten van armoede-bestrijding in Roerdalen. Door intensief samen te werken met partners als de stichting Humanitas, AMW-ML, Voedselbank, en PLANgroep krijgt het Sociaal Team mensen met schuldenproblematiek vroeg in beeld en kan hulp worden aangeboden.