Innoveren vereist ondernemerschap

Binnen het leisure cluster worden tal van innovatieve initiatieven ondernomen. Zowel binnen de dagrecreatie, verblijfsrecreatie alsook sport en cultuur en creatieve industrie bevinden zich vooruitstrevende ondernemers. Opmerkelijk is dat 65 procent van de ondernemers tijdens het interview kenbaar maakt dat het lastig en risicovol is om te innoveren, terwijl het overige aandeel aangeeft weinig belemmeringen te ondervinden tijdens het ontwikkelen van een pmc. Deze kleinere groep ondernemers definieert een aantal factoren dat cruciaal is geweest bij het succesvol ontwikkelen en implementeren van een pmc. Samenwerking en de daaruit voortkomende financiële middelen vormen succesfactoren.

‘De goede mensen bij elkaar weten te vinden. Meer is het niet. Natuurlijk, de financiën uiteindelijk zijn ook gelukt. Maar dat is veroorzaakt doordat de goede mensen er mee aan de slag waren. Een goed team!’ (Zakelijk leider, productiehuis Brabant).

Desondanks is er een groot aantal ondernemers die zich belemmerd voelt om te innoveren. Gemeentelijke procedures en daarmee politiek draagvlak stremt de wil om te innoveren.

‘Regelgeving is een belemmering’ (Beleidsadviseur vrijetijdseconomie, Kamer van Koophandel).

‘Innovaties komen niet van de grond omdat men afhankelijk is van derden. Gemeentelijke procedures duren te lang’ (Eigenaar, Conferentiehotel Kapellerput).

Belemmerende regelgeving wordt door de respondenten geïnterpreteerd als gebrek aan politiek draagvlak. Hierbij kunnen vraagtekens geplaatst worden. Immers, de politieke wet- en regelgeving is voor iedere ondernemer hoofdzakelijk hetzelfde en lokale verschillen zijn summier. Bovendien is een klein aantal van de geïnterviewde ondernemers wel in staat te innoveren, ondanks de belemmerende regelgeving. De daadwerkelijke succesfactoren van innoveren bevinden zich niet zozeer bij derden, maar bij de ondernemer zelf. Durf om te innoveren, procesinzicht, voldoende capaciteit, doorzettingsvermogen en enthousiasme zorgen voor de

ontwikkeling van een nieuwe pmc. Naïviteit heeft tevens een positieve invloed op het innovatieve vermogen van ondernemers. Naïeve ondernemers willen problemen bij de uitvoering van hun pmc niet zien en blijven er daardoor vertrouwen in hebben. Zij zetten de pmc ontwikkeling voort, ondanks dat deze mogelijkerwijs in gevaar komt.

‘Het is gelukt door mijzelf, omdat ik doorgezet heb. Dan zie ik mezelf echt als ondernemer. Kansen zien en dan doorpakken. Ook als het tegen zit, gewoon door gaan. Enthousiasme is het juiste woord’ (Bestuurder, Stichting Promotie Zorgvakanties).

‘Ik heb het ondoordacht gedaan. Je steekt af en toe je kop in het zand’ (Directeur, Embedded Fitness).

Het proces rondom het nieuwe

appartementencomplex voor

senioren, gevestigd op

grondgebied van en ontwikkeld door Hotel van der Valk Gilze- Rijen, is illustrerend voor de belemmeringen die gemeentelijke regelgeving kan opleveren. Door een procedurele fout vanuit de gemeente is de huisvesting van de nieuwe bewoners met minstens één jaar vertraagd. Dit heeft niet alleen financiële gevolgen voor de ontwikkelaar, omdat deze een jaar later kan exploiteren, maar tevens emotionele gevolgen voor nieuwe bewoners, die een jaar langer op een nieuw huis dienen te wachten.

Ondernemerschap is de sleutel tot innovatie binnen de leisure sector en daarmee binnen de Leisure Boulevard. Ondernemerschap houdt in dat een ondernemer kansen opmerkt, deze weet om te zetten naar een product of dienst en op die manier waarde creëert. Op dit moment bieden voornamelijk de demografische, sociaal-culturele en ecologische sector voldoende kansen die door de leisure sector benut kunnen worden. Ondernemers die in staat zijn deze kansen waar te nemen en deze te benutten doordat zij over lef, procesinzicht, voldoende capaciteit, doorzettingsvermogen en enthousiasme beschikken, en daarmee over ondernemerschap, brengen innovatie tot stand binnen de leisure sector. Dit is overeenkomstig met Schumpeter die veronderstelt dat ondernemerschap een voorname productiefactor is. Ondernemerschap is de meest essentiële kwaliteit die binnen de Leisure Boulevard aanwezig dient te zijn, ten einde innovaties tot stand te laten komen. In hypothese 313 werd verondersteld dat ondernemers innovaties tot stand brengen binnen de Leisure Boulevard, mits zij over voldoende ondernemerschap beschikken. Uit de onderzoeksresultaten kan vastgesteld worden dat deze hypothese aangenomen wordt.

‘Het zijn vaak ondernemers die zich realiseren dat ze buiten de grenzen van hun eigen bedrijf moeten kijken. Zij zien kansen.’ (Beleidsadviseur vrijetijdseconomie, Kamer van Koophandel).

‘Eigen inzet, geloof in het idee en doorzettingsvermogen hebben gezorgd dat we een nieuw product hebben ontwikkeld’ (Directeur Hotel van der Valk Gilze-Rijen).

Ondernemers die beschikken over voldoende ondernemerschap zijn in staat potentiële samenwerkingspartners te werven. De respondenten beargumenteren dat wanneer eenmaal draagvlak is verkregen, financiële middelen inderdaad geen belemmering meer vormen, zoals in paragraaf 4.1 is betoogd door Van den Wall Bake.

Ondernemers met innovatiekracht

De groep ondernemers binnen de Leisure Boulevard zijn onder te verdelen in drie groepen betreffende hun houding ten opzichte van innovatie. Allereerst is er de groep ‘voorlopers’. Dit is een relatief kleine groep die zelfstandig innoveert. Zij beschikt over voldoende ondernemerschap om een nieuwe pmc te ontwikkelen zonder hulp van derden. Het zijn de grote organisaties binnen de leisure sector, zoals De Efteling. De tweede groep zijn de zogenaamde ‘innovatieven’. Dit zijn MKB’ers die vooruitstrevend zijn en willen innoveren, hierbij behoeven zij de

hulp van derden, zoals Midpoint Brabant. De laatste en grootste groep MKBérs zijn de ‘volgers’. Deze zijn tevreden over de huidige stand van zaken binnen hun bedrijf. Zij vinden het beangstigend om te innoveren of weten niet hoe een innovatieproces in te zetten en beschikken hiermee niet over het benodigde ondernemerschap. Zij hebben een gebrek aan lef, procesinzicht, voldoende capaciteit, doorzettingsvermogen of enthousiasme. Het zijn volgers, omdat wanneer is gebleken dat een nieuwe pmc bij een collega succesvol is gebleken, de angst grotendeels is weggenomen en zij mogelijk durven te innoveren. De drie typen ondernemers zijn weergeven in de innovatiepiramide.

13

Ondernemers brengen innovatie tot stand binnen de Leisure Boulevard, mits zij over voldoende ondernemerschap Afbeelding 4.1 Innovatiepiramide