Ik ben bang voor een

Stelling 4: Ik ben bang voor de

slagschaduw

Stelling 5: Ik ben bang voor het

geluidsoverlast

Stelling 6: Ik ben bang voor de

overige gezondheidsrisicoʼs

Volledig oneens 2,2 2,2 2,2

Oneens 12,0 5,4 14,1

Niet eens/ niet oneens 22,8 27,2 32,6

Eens 37,0 37,5 25,5

Volledig Eens 25,0 27,7 25,5

Totaal 98,8 100,0 100,0

Missing 1,1

Tabel 4.3.2. Frequentietabel stellingen redenen voor negatieve houding 2

Stelling 7: Ik ben bang voor mastbreuk of overige

ongevallen

Stelling 8: De WOZ-waarde van

mijn huis wordt verminderd

Stelling 9: Ik ben bang voor een

hoge mate van vleermuizen/vogelsterfte

Volledig oneens 14,1 1,1 2,2

Oneens 35,5 1,1 21,7

Niet eens/ niet oneens 18,5 6,5 24,5

Eens 23,4 32,6 30,4

Volledig Eens 8,7 58,7 21,2

Totaal 100,0 100,0 100,0

Tabel 4.3.3. Frequentietabel stellingen redenen voor negatieve houding 3

Dit zijn alle frequentietabellen van de stellingen over waarom mensen geen windmolenpark willen in hun eigen achtertuin. Als men deze cijfers bekijkt, kan men concluderen dat men met deze cijfers eigenlijk niet zoveel kunt. Verschillende stellingen worden voornamelijk met volledig eens beantwoord, zoals bijvoorbeeld: “Er wordt überhaupt niet naar mijn mening geluisterd”, “mijn uitzicht wordt verpest door de windmolens” en “de WOZ-waarde van mijn woning wordt verminderd door de komst van de windmolens”. Daarnaast kunnen we zien dat de stellingen: “Ik ben bang voor mastbreuk of andere ongevallen” en het “risico op overige gezondheidsrisicoʼs” voornamelijk beantwoord worden met een neutraal antwoord. Toch kunnen we hier niet zoveel uit afleiden. Daarom zijn alle ondervraagden gevraagd hoe belangrijk zij een bepaalde reden vinden. In onderstaande tabel zijn daarom de gemiddelden cijfers per stelling weergegeven.

Statistics Hoe belangrijk is reden B1a? Hoe belangrijk is reden B2a? Hoe belangrijk is reden B3a? Hoe belangrijk is reden B4a? Hoe belangrijk is reden B5a? N ^{Valid 160 160 160 160 160} Missing 24 24 24 24 24 Mean 4,08 4,76 3,28 4,67 4,48 Median 3,00 5,00 3,00 4,00 5,00

Tabel 4.3.4. Gemiddelde cijfer per stelling

Statistics Hoe belangrijk is reden B6a? Hoe belangrijk is reden B7a? Hoe belangrijk is reden B8a? Hoe belangrijk is reden B9a? N ^{Valid 160 160 160 162} Missing 24 24 24 22 Mean 5,18 6,88 3,19 5,67 Median 6,00 8,00 3,00 6,00

Tabel 4.5. Gemiddelde cijfer per stelling

Hierboven in tabel 4.3.4 en tabel 4.3.5 staan de gemiddelden per reden. Van de 184 ondervraagden die negatief antwoorden op een windpark in de Drentse Veenkoloniën hebben 24 personen geen cijfer gegeven per reden. Daarom staan bij de meeste redenen het getal 24 bij missing. De cijfers B1a t/m B9a verwijzen naar de verschillende redenen zoals genoemd in de oorspronkelijke enquête (zie bijlage). In de onderstaande tabel zijn bovenstaande gegevens samengevat, zodat het allemaal wat overzichtelijker wordt:

Reden Gemiddelde

1 WOZ-waarde naar beneden 3,19

2 Uitzicht verpest door de windmolens 3,28

3 Alleen initiatiefnemers profiteren ervan 4,08

4 Geluidsoverlast 4,48

5 Slagschaduw 4,67

6 Er wordt überhaupt niet naar me geluisterd 4,76 7 Ik ben bang voor de overige gezondheidsrisicoʼs 5,18

8 Vleermuizen/vogel sterfte 5,67

9 Mastbreuk / overige ongevallen 6,88

Tabel 4.3.6. Samenvatting gemiddelde cijfers belangrijke reden voor negatieve perceptie

Bovenstaande tabel laat dus de verschillende redenen zien met de bijbehorende gemiddelden die de bewoners aan de verschillende redenen hebben gegeven. Er komt dus bijvoorbeeld uit dat mensen de WOZ-waarde, het uitzicht en dat de initiatiefnemers er als enige van profiteren de meest belangrijke factoren vinden waarom er geen windmolenpark moet komen in hun achtertuin. Een reden zoals dat er überhaupt niet naar me wordt geluisterd wordt in de enquête het vaakst met volledig eens beantwoord, maar tegelijkertijd vinden mensen deze reden niet belangrijk genoeg voor een hoger cijfer. Deze reden wordt dan ook pas op de zesde plaats teruggevonden in de tabel. Daarnaast tillen mensen in het algemeen niet erg zwaar aan de vleermuizen/vogel sterfte en de kans op mastbreuk en/of overige ongevallen. Deze redenen komen namelijk pas op plaats 8 en 9 in de lijst terug.

Het volgende gedeelte binnen dit hoofdstuk gaat over compensatie/participatie. Het is nu duidelijk dat er bij een groot gedeelte van de ondervraagden een negatief beeld heerst ten aanzien van de bouw van windmolenpark de Drentse Monden. Daarnaast zijn de redenen waardoor dit negatieve beeld is ontstaan nu

ook bekend. Om dit negatieve beeld te doen omslaan in een positief beeld, maakt de initiatiefnemers gebruik van participatie/compensatie voor de bewoners in het plangebied. In de volgende paragraaf is onderzocht of dit daadwerkelijk helpt.

Het volgende gedeelte van de enquête gaat over de mogelijkheden die bij andere windmolenparken aan de bewoners werd gegeven, om hun houding ten opzichte van het windmolenpark te verbeteren. Aangezien nog niet precies bekend hoe de participatie/compensatie mogelijkheden eruit gaan zien voor de bewoners binnen het plangebied van de Drentse Monden, is er gebruik gemaakt van andere projecten uit de praktijk. Daarnaast zijn de genoemde participatie/compensatiemogelijkheden uit hoofdstuk 3 ook gebruikt in deze enquête. Dus als het ware de kansen die de verschillende actoren (alleen voorstanders) hebben genoemd. In deze enquête zijn in totaal vijf verschillende participatiemogelijkheden gebruikt, en deze mogelijkheden worden hieronder kort uitgelegd:

Obligaties: De bewoner koopt een obligatie van € 500 per stuk. Zodoende profiteert de bewoner financieel mee omdat er een rentevergoeding op de obligatie wordt uitgekeerd. (De bewoner kan hierbij denken aan een percentage van ongeveer 7/8%).

Mede-eigenaar: De bewoner kan mede-eigenaar worden van het windpark door bijvoorbeeld aandelen van het windpark aan te schaffen. Het voordeel ten opzichte van de obligatie is dat de bewoner veel meer geld kunt verdienen. Het risico is echter dat de bewoner bij het mede-eigenaarschap risicodragend en resultaatafhankelijk is, zodat de bewoner misschien wel helemaal geen geld gaat verdienen.

Energiekorting: De bewoner krijgt korting op zijn energierekening omdat hij/zij dicht bij de windmolens komt te wonen. Inwoners die dichtbij het windpark wonen krijgen weer een hogere korting dan mensen die er verder vanaf wonen. Hierbij is gekeken naar het voorbeeld in windpark Wieringermeer, de bewoners van dit windpark kregen een energiekorting van gemiddeld € 130 euro per jaar.

Windfonds: De initiatiefnemers willen samen met de bewoners een fonds oprichten van waaruit verschillende initiatieven kunnen worden ondersteund. Een percentage van de opbrengsten van de windmolens worden in het fonds gestort, en de bewoners krijgen vervolgens het zeggenschap over dit fonds. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat de plaatselijke sportvereniging een nieuw speeltoestel nodig heeft. Deze kan dan worden gerealiseerd uit het windfonds. Daarnaast kan bijvoorbeeld de dreigende sluiting van het plaatselijke zwembad worden tegengegaan, door geld uit dit fonds.

Participatiepanel: Door deel te nemen aan het participatiepanel neemt de bewoner deel aan het planningsproces van het windmolenpark. De bewoner kan hierbij aangeven welke positie van de windmolens zijn/haar voorkeur heeft. Daarnaast kan er bijvoorbeeld over de kleur of de grootte van de windmolens gepraat worden. De initiatiefnemers willen graag de mening van de bewoners horen, zodat zij samen met hun een windmolenpark kunnen realiseren die voldoet aan de wensen van de bewoners. In deze enquête is aan de bewoners van Valthermond gevraagd of zij per compensatie/participatie-optie positiever staan ten opzichte van de komst van een windmolenpark rond zijn/haar dorp. Daarnaast is gevraagd of de bewoner zich waarschijnlijk niet (meer) zal verzetten als hij op deze wijze zal worden gecompenseerd. En als laatste is gevraagd welke optie van compensatie/participatie zijn/haar voorkeur heeft. De bewoners kunnen namelijk per participatieoptie aangeven of het zijn/haar eerste, tweede, derde, vierde of vijfde optie is om te participeren. De exacte vraagstelling van deze stellingen staan in de uiteindelijke enquête die te vinden is in de bijlage van deze scriptie. Ook is er binnen deze paragraaf een onderscheid te maken tussen de groepen die positief ten opzichte van windpark de Drentse Monden staan en de groep die negatief ten opzichte van windpark de Drentse Monden staan. Mensen die positief tegenover een groot windpark staan in hun eigen achtertuin nemen namelijk direct genoegen met de geboden compensatie, vanwege het feit dat zij zonder compensatie ook instemmen met de plannen voor een windmolenpark. Daarom is er ook in deze paragraaf voor gekozen om alleen te kijken naar bewoners die negatief kijken ten opzichte van windmolenpark de Drentse Monden, zodat daarna eventueel iets kan worden gezegd of de negatieve houding kan worden afgekocht door participatie of compensatie.

Het eerste gedeelte bevat de frequentietabellen over hoe de bewoner denkt over de komst van een windmolenpark indien zij op een bepaalde manier worden gecompenseerd. De verschillende stellingen zijn: Ik sta positiever ten opzichte van de komst van een windmolenpark rond mijn dorp, omdat…

• Ik een obligatie kan kopen. Zodoende profiteer ik financieel mee van de komst van een windmolenpark.

• Ik mede-eigenaar kan worden. Zodoende kan ik veel geld verdienen (maar eventueel ook verliezen).

• Door de energiekorting iedereen in het plangebied profiteert van het windmolenpark.

• Door de komst van het windfonds maatschappelijke activiteiten in mijn dorp worden gestimuleerd. • Ik mee heb gepraat in het planningsproces en zodoende het gevoel heb dat er naar me is

geluisterd. De frequentietabellen:

Stelling 1: