Op het Grote Kerkplein staat een mini expo en onder-zoekinstallatie over de Gouden koets. Met de instal-latie inventariseert het Amsterdam Museum hoe Ne-derlanders aankijken tegen de Gouden Koets. Je bent welkom om op een interactieve manier je kennis over de Gouden Koets te testen en jouw mening hierover achter te laten.
26
Hervormde kerk Windesheim, Dorpsstraat 4
In 1368 schenkt Berthold ten Hove zijn bezit de hof van Win-desheim aan Florens Radewijnsz, een van de Broeders van het Gemene leven te Deventer en rechterhand van Geert Gro-te 1340- 13841, om er een kloosGro-ter Gro-te bouwen. Samen met zes medebroeders wordt het klooster gesticht en op 17 oktober 1387 met kerk ingewijd. Na de Reformatie wordt het klooster tussen 1596 en 1599 afgebroken. Alleen de brouwerij blijft over. De balken van deze brouwerij zijn in 1565 gekapt. Deze brouwerij is tijdens de Tachtigjarige Oorlog, in 1634, als Ne-derduits Hervormde kerk in gebruik genomen. Links van de kerk staat een opmerkelijke halve boerderij, de kosterwo-ning. In 1988 is deze NH kerk gerestaureerd.
Windkorenmolen ‘Windesheim’, Wijheseweg 43
De Windesheimer molen siert de weg tussen Zwolle en Wij-he al sinds 1748. Er is een lange geschiedenis aan vooraf gegaan, voordat de molen is geworden tot wat hij nu is. De broeders van het in 1387 ingewijde klooster in Windesheim kregen in 1391 toestemming om een molen te bouwen. Een woeste storm maakte de molen in 1747 met de grond gelijk.
Een jaar later bouwde men de huidige korenmolen. Het ge-slacht Langevoort heeft generaties lang met de molen gema-len. Vanaf 1942 ging het bergafwaarts met de mogema-len. Dankzij de oprichting van stichting ‘De Windesheimer Molen’ in 1952 kwam er een keer in het lot van de verpauperde molen. Zij kochten de molen en restaureerden hem zodat hij in 1993 weer maalvaardig was. Later kwam de molen in handen van de Gemeente Zwolle. In 2009 is de molen uitgebreid met een aanbouw, en is het molengedeelte gerestaureerd. Sinds 1989 wordt de molen bemand door vrijwilligers. Vanaf dat moment wordt er gemalen voor de bakker en voor particulieren. Dit schitterende rijksmonument is een levend voorbeeld van cul-tuur, schone energie en techniek.
28
27
Historische Buitenplaats Windesheim, Windesheimerweg
Landgoed Windesheim is een oud landgoed van enkele hon-derden hectare. Het hart van de buitenplaats vormen twee bouwhuizen en een ruïne van het hoofdgebouw. dat in de tweede wereldoorlog door een bombardement werd ver-woest. Deze havezate ontwikkelde zich in de loop van vijf eeuwen tot een statige buitenplaats van zo’n dertig hectare.
Het park van de Buitenplaats is (via het houten bruggetje aan de voorzijde rechts en via de achterzijde) toegankelijk voor een wandeling.
Historische Buitenplaats De Horte, Kroesenallee - Poppenallee
Dit is een veelzijdig landgoed, aangelegd begin 17e eeuw in overwegend Franse stijl. De rechte strakke lanen getuigen nog uit die tijd. Verrassende doorkijkjes zijn later ontstaan na aanleg van vrijstaande bomen en slingerpaadjes. Het vriendelijke landhuis wordt vergezeld door een tuinderswo-ning, boerderij ‘De Horteboer’ en de vroegere biljartkamer
‘het Witte huis’. Ga eens rustig zitten in de oude Franse tuin en adem de rust van het verleden in. Met de symmetrie in ha-gen, boomgaard, druivenkassen en de mammoetboom Se-quoiadendron is het er goed toeven. Aan de zuidzijde van het landgoed ligt de kronkelende Emmertochtsloot met natte en droge schrale hooilanden. Kennismaken met de afwisseling
29
30
Openluchtzwembad Zwolle, Ceintuurbaan 1
Achter een bescheiden entree ligt onopvallend, een monu-ment van nationaal belang. In juni 1931 geven B en W van Zwolle aan Jan Gerko Wiebenga opdracht een plan voor een zwembad uit te werken. Het wordt uiteindelijk een ontwerp waarbij zwembad en voetbalterrein in één as tegenover el-kaar zijn ontworpen. Het bad met zijn springtorens ligt in een driehoekig terrein en heeft de hoofdingang aan de Ceintuur-baan. Langs de as heeft Wiebenga het zwembad symmetrisch opgezet en gescheiden in een vrouwen- en mannenafdeling.
Bijzonder in dit complex zijn de ranke betonconstructies waar Wiebenga zo bekend om was. Het bad wordt op 9 juni 1933 geopend. Het Zwolse Openluchtbad is sinds 1994 rijksmonu-ment. Om het bad te exploiteren is de ‘Vereniging Openlucht-bad Zwolle’ opgericht. een vereniging die het Openlucht-bad al enkele decennia exploiteert door de inzet van vrijwilligers. Door lid te worden verplicht men zich tot een aantal uren vrijwilligers-werk per seizoen. De hoofdopzet van het bad is bijna het het-zelfde gebleven sinds de opening. Alleen het strand is vervan-gen door een gazon en om aan de eisen van vandaag de dag te voldoen, zijn hier en daar kleine wijzigingen doorgevoerd.
Dames en heren mogen nu samen in één bad zwemmen.
Juffertje in het groen, Zunnebeltweg 7
Deze bijzondere boerderij ligt in Langenholte. Dit buurtschap heeft een rijke historie en een lange bewonings- en gebruiks-geschiedenis. Hier bevindt zich een bijzonder cluster erven met historische boerderijen en bijgebouwen met een brink en een oude wegenstructuur. Dit is op zijn beurt weer onderdeel van een groter geheel, waartoe ook de voormalige akkers op de hogere delen en de laag gelegen hooi- en weidelanden van Langenholte behoren.
De boerderij aan de Zunnebeltweg heeft een voorkamer met een historisch interieur met tegelwanden en een gave eiken kapconstructie. De boerderij wordt verbouwd tot woningen naar een ontwerp van Atelier Schraa uit Zwartsluis. Daarbij heeft de eigenaar veel respect voor de historische onder-delen van deze boerderij getoond en wordt het pand aan de achterkant op een passende wijze uitgebreid. Dankzij de al gerealiseerde bed and breakfast ‘Juffertje in het groen’ kun-nen bezoekers genieten van het prachtige voorhuis van de boerderij. Met deze herbestemming is de boerderij weer he-lemaal klaar voor de toekomst, met behoud van de historische karakteristieken.
31
32
Polyplasticum, Ceintuurbaan 15
Plastic, een kunstmatig polymeer (moleculen die in grote ge-tale aan elkaar verbonden zijn), wordt sinds het midden van de 19de eeuw in ontelbare soorten en masse in Nederland en de rest van de wereld gefabriceerd en is nu deel van ons industrieel erfgoed. Het is, samen met de microchip, de be-langrijkste uitvinding van de 20ste eeuw en is niet meer weg te denken uit onze maatschappij.
Het Polyplasticum werd in 1988 in Steenwijk opgericht als een kennis- en informatiecentrum voor kunststof met een tentoonstelling die in de loop der jaren steeds is uitgebreid en nu is opgesteld in het Polymer Science Park in Zwolle. Er zijn voorwerpen te zien van voornamelijk ouder kunststof zo-als celluloid en bakeliet vanaf 1855, met producten voor de industrie, het dagelijks leven en de kunst. Omdat plastic vaak beschouwd wordt als een lelijk en banaal wegwerpartikel wordt de nadruk gelegd op de artistieke ontwerpen van dit massaproduct. Een bezoek aan het Polyplasticum zal bij ve-len herinneringen aan een niet zo ver verleden terugbrengen.
Het polyplasticum ligt achter op het terrein van de voorma-lige Philips gloeilampenfabriek. De fabrieksgebouwen zijn uitgevoerd in de shake-hands architectuur, het zogenaamde
“huwelijk tussen beton en baksteen”, waarin de moderne constructies de mogelijkheid boden om een monumentale ruimtelijkheid te creëren, maar deze nog werden omkleed met een bakstenen huid. De hoofdvorm en de voorgevels van de fabriekspanden tonen de modernistische constructie en indeling, terwijl delen van de voorgevel en vooral de zijgevels bekleed zijn met baksteen.