Mensen met een functiegebrek krijgen nog steeds onvoldoende steun en aandacht. Niet a l l e e n d e o v e r h e i d , m a a r o o k w o n i n g -corporaties, de thuiszorg, het onderwijs om een paar voorbelden te noemen, geven nog steeds blijk van onvoldoende inzicht in de pro-blemen en mogelijkheden van gehandicapten. Het gaat om mensen die door een functie-beperking, niet op dezelfde manier als ande-ren kunnen functioneande-ren of participeande-ren in de samenleving. Nog steeds ontbreken essentiële voorzieningen, die deelname aan het maat-schappelijke verkeer een stuk makkelijker zou-den maken.
Toch gaat het om een niet te verwaarlozen
groep van ongeveer 10% van de bevolking. Leefbaar Nederland wil zich inzetten voor een beleid van de overheid en maatschappelijke instellingen dat eindelijk eens werkelijk recht doet aan gerechtvaardigde wensen en terechte eisen. Gehandicapten beschouwt Leefbaar Nederland als volwaardige burgers die net als iedereen recht hebben op een voor hen leef-bare woonomgeving. Nog steeds lopen afhan-kelijke mensen aan tegen allerlei vormen van onverdraagzaamheid. Onverdraagzaamheid die door Leefbaar Nederland in geen enkel opzicht geaccepteerd kan worden. Eenzijdige en ne-gatieve beeldvorming over mensen met een handicap of een chronische ziekte dient dan ook bestreden te worden! Nog steeds hebben veel mensen onvoldoende informatie over functiebeperkingen. Het toekomstige beleid moet gericht zijn op positieve mentaliteits-verandering. Men moet niet kijken naar de beperkingen, maar juist naar de mogelijkhe-den!
De onnodige fixatie op problemen moet wor-den omgebogen tot gerichtheid op oplossin-gen en perspectieven. Het is belangrijker iets te bereiken dan iets te bestrijden. Dat wat mensen wél kunnen moet het uitgangspunt voor het beleid zijn! Voorzieningen voor handicapten moeten zo zijn ingericht en ge-organiseerd dat hun afhankelijkheid van amb-telijke regelgeving ze klein mogelijk wordt en hun zelfstandigheid gestimuleerd. Deze uit-gangspunten zijn dan ook in onze voorstellen terug te vinden.
a. Recht op gelijke behandeling
1. Gehandicapten en chronische zieken wor-den gediscrimineerd op talloze leefgebiewor-den: vervoer, wonen, zorg, arbeid, sport, vrije tijd, etc. Daarom vindt Leefbaar Nederland dat de anti-discriminatiewetgeving veel meer moet worden uitgebreid.
2. De uitvoering van de arbeidsongeschikt-heidskeuring moet drastisch worden verbe-terd, zodat voor mensen met dezelfde soort ziekte of handicap in het hele land een ge-lijke behandeling wordt gewaarborgd. Al het mogelijke moet worden gedaan om de kans dat zij in de WAO belanden zo klein
mogelijk te maken en/of de uitstroom uit de WAO naar (gezond) werk te bevorde-ren.
3. Leefbaar Nederland vindt dat de wensen van gehandicapten of beter gezegd, men-sen met een functiebeperking, centraal moeten staan. Veel mensen hebben moeite zich in hun positie en behoeften in te le-ven. Dit komt doordat nog steeds vooral vanuit structuren en systemen gedacht en gehandeld wordt.
4. Gemeenten dienen zich actiever in te zet-ten voor mogelijkheden c.q. voorzieningen om het leven van gehandicapten eenvoudi-ger en leefbaarder te maken.
b. Te voeren beleid
1. Er moeten garanties komen voor volwaar-dige gehandicaptenzorg. Dit vereist dat op alle beleidsterreinen, of het nu wonen, ver-keer en vervoer, media, cultuur en sport is, voortdurend rekening gehouden wordt met de specifieke beperkingen van mensen met een handicap.
2. Leefbaar Nederland pleit voor het oprich-ten van lokale platforms die o.a. gemeente-besturen tijdig kunnen adviseren over wij-zigingen in verordeningen en uitvoerings-regelingen.
3. De wettelijke verplichtingen voor vervoer-ders en woningcorporaties moeten worden aangescherpt wanneer aanpassingen in het openbaar vervoer en het woningbestand te lang uitblijven.
c. Voorzieningen
1. Leefbaar Nederland vindt het getuigen van slecht beleid, dat bovendien zeer nadelig is voor gehandicapten (én ouderen), om post-agentschappen te sluiten. Mensen met een beperking kunnen dan niet meer in hun woonomgeving terecht bij een postkantoor of agentschap met een baliefunctie. Ook pinautomaten bieden lang niet altijd vol-doende soelaas.
2. Leefbaar Nederland wil dat de kosten voor benodigde voorzieningen voor vrijwilligers-werk die nodig zijn om een arbeidshandicap te compenseren, worden vergoed. 3. Sociale werkplaatsen zijn plaatsen waar
ge-handicapten zinvol werk kunnen doen. Ten-gevolge van de budgetfinanciering verwor-den zij helaas meer en meer tot commer-ciële instellingen. Daarom pleit Leefbaar Nederland ervoor de sociale werkvoorzie-ning te handhaven en waar nodig uit te breiden.
d. Financiën
1. Er moet zo spoedig mogelijk een wettelijke regeling komen voor de vergoeding van de meerkosten die mensen met een handicap nu eenmaal moeten maken om zelfstandig te functioneren en aan het maatschappe-lijke verkeer deel te nemen.
2. Leefbaar Nederland is onverkort van me-ning dat algemene en categoriale cliënten-en patiëntcliënten-enorganisaties meer financiële on-dersteuning vanuit de overheid behoeven. 3. Mensen mogen niet vanwege hun ziekte in tegenstelling tot de bewering van de gel-dende regelgeving voor allerlei zaken extra premies betalen, zoals voor het afsluiten van ziektekosten-, begrafenis- en levensverzeke-ring.
4. Leefbaar Nederland streeft naar uitbreiding van de Wet Voorzieningen Gehandicapten naar een brede dienstenwet, waarin ook alarmering en maaltijdenverstrekking is opgenomen, zodat gemeenten en zorg-verzekeraars hun verantwoordelijkheid niet kunnen ontlopen.
5. Alle eigen bijdragen (voor aanpassingen van de woning, thuiszorg, enz) dienen te wor-den afgeschaft. Het vragen van eigen bij-dragen leidt tot aanzienlijke meerkosten voor mensen met een handicap.
6. Leefbaar Nederland wil een uitkering of tegemoetkoming voor de kosten van deel-name aan het maatschappelijke verkeer en sociale en culturele ontplooiing.
7. Uitgaande van het uitgangspunt van vol-waardig burgerschap hebben mensen met een handicap recht op gelijke kansen op het belangrijke vlak van participatie en maatschappelijke ontplooiing.
8. Leefbaar Nederland wil meer financiële on-dersteuning vanuit de overheid voor de al-gemene en categoriale cliënten- en
patiën-tenorganisaties, bijvoorbeeld de coördina-tie van vrijwillige thuiszorg en mantelzorg.
e. Toegankelijkheid en mobiliteit
1. Een toegankelijke samenleving bevordert dat mensen met een lichamelijke functie-beperking, net als alle andere burgers, ge-bruik kunnen maken van alle voorzienin-gen en zo op hun wijze kunnen deelnemen aan het maatschappelijke verkeer.
2. Leefbaar Nederland is voor een integrale benaderingswijze van toegankelijkheid. Dit betekent dat bij het plannen, ontwerpen en bouwen van voorzieningen rekening gehou-den moet worgehou-den met álle gebruikers, dus ook met mensen die minder mobiel zijn. Niet alleen mensen met een handicap en/ of een chronische aandoening, maar ook mensen met kinderwagens, bagage, bood-schappenwagens e.d. Alle openbare voor-zieningen dienen zoveel mogelijk toegan-kelijk te zijn voor mensen met een handi-cap.
3. Regels voor aanpasbaar bouwen, zoals op-genomen in het bouwbesluit, moeten vol-gens Leefbaar Nederland beter worden na-geleefd.
4. Het belangrijkste doel van vervoer is dat iedereen zich zo zelfstandig mogelijk moet kunnen verplaatsen. Uiteindelijk zullen alle bussen in stad en streek in 2010 toeganke-lijk zijn voor mensen met een functie-beperking en de treinen in 2030 Inmiddels is een convenant afgesloten tussen Rijk, provincies, gemeenten en vervoerders. Dit betekent dat de gehele infrastructuur even-eens moet worden aangepast. Er moet daarom niet alleen meer geïnvesteerd wor-den in bussen, trams en metro’s, maar ook in lijnen, bestemmingen, service en com-fort. Daarbij dient extra gelet te worden op de eisen die mensen met een handicap en ouderen stellen aan het openbaar vervoer. Alle stations, haltes en voertuigen dienen toegankelijk gemaakt te worden voor min-der valide reizigers.
5. De situatie rond TraXX is op dit moment onzeker en daarmee het vervoer voor een groot aantal mensen met een
functie-beperking. Op 1 oktober 2002 eindigt na-melijk het contract tussen TraXX en Connexxion. Deze laatste wil om financiële redenen geen nieuw contract afsluiten met TraXX en tot nu toe is geen andere vervoer-der bereid gevonden het vervoer van TraXX te verzorgen.
6. Nog steeds is de openbare buitenruimte (straten, trottoirs, wegen) onder beheer van Rijk, provincie en gemeente op veel plaat-sen niet toegankelijk en bruikbaar voor mensen met lichamelijke (waaronder zin-tuiglijke) beperkingen. Er zijn nog steeds fysieke belemmeringen voor mensen die slecht ter been zijn of in een rolstoel zitten. Duidelijke gidslijnen en geleidelijnen voor mensen met visuele beperkingen ontbreken; ratelvoetgangerslichten ontbreken veelal, etc. Vaak is bovendien bij vervoersbewegin-gen de aansluiting van het ene (openbare) vervoermiddel op het andere vaak een knel-punt.
7. Het overheidsbeleid moet veel meer gericht zijn op levensloopbestendig wonen. Dit om-vat in bredere zin collectieve aanpassing (door nieuwbouw of het zogenaamde opplussen) van de woningvoorraad, aan-dacht voor de woonomgeving (bijvoorbeeld het weghalen van drempels) en het regelen van zorg en welzijnsdiensten in de wijken (bijvoorbeeld het realiseren van een wijk-steunpunt of centraal loket).
f. Onderwijs
1. Uitgangspunt voor het onderwijs aan kin-deren, jongeren en volwassenen met functiebeperkingen dient te zijn, dat zij zo veel mogelijk gebruik kunnen maken van reguliere onderwijsvoorzieningen. Reguliere voorzieningen beschikken doorgaans over bepaalde mogelijkheden om het gebouw en/of de leermiddelen aan te passen. Indien deze mogelijkheden niet passend of toerei-kend zijn voor de betrokken leerling dan wordt speciaal onderwijs geboden. Naast het reguliere en speciale onderwijs is er nog het zogenoemde afstandsonderwijs; een goed voorbeeld hiervan is de Open Uni-versiteit. Voordeel van afstandsonderwijs is
dat het onderwijs in de eigen omgeving kan worden gevolgd, in het eigen tempo en op zelf gekozen momenten.
2. De faciliteiten voor studenten met een han-dicap aan universiteiten en hogescholen moeten nodig worden verbeterd.
3. De deskundigheid van de leerkrachten in het basisonderwijs is helaas nog onvol-doende om leerlingen met een handicap of chronische ziekte in het regulier onderwijs te begeleiden. Daarom moeten de studen-ten op de Pabo-studenstuden-ten een verplicht voorbereidend vak volgen. Er dient ook een goede regeling voor kinderen met een han-dicap in de reguliere kinderopvang te ko-men.
4. Schoolgebouwen moeten volledig toegan-kelijk zijn voor gehandicapten.
g. Recreatie en sport
In de praktijk kunnen mensen met een ma-tige of ernsma-tige functiebeperking minder ac-tief zijn anderen. Dat betekent dat recreatie-gebieden en sportfaciliteiten goed bereikbaar, toegankelijk en veilig moeten zijn en, zo no-dig, uitgerust dienen te zijn met specifieke voorzieningen.
h. ICT-toepassingen
Leefbaar Nederland stelt het volgende voor. 1. Gratis internettoegang via
breedband-verbindingen voor iedereen. Wie door ziekte, handicap of ouderdom aan huis ge-bonden is krijgt weer toegang tot de we-reld.
2. Ter voorkoming van een digitale tweedeling moet de overheid een gratis ICT-basis-pakket voor alle burgers samenstellen, waarin zijn opgenomen:
- Netwerkverbindingen: binnen vier jaar zijn alle woningen te voorzien van een algemeen toegankelijke breedbandverbinding. - Publieke diensten van informatie en
com-municatie;
- Ondersteuning bij internetgebruik. - Minima moeten van de overheid een
finan-ciële bijdrage krijgen. Voor gehandicapten dienen er speciale voorzieningen te komen.
i. Mediabeleid
Mensen met een handicap of chronische ziekte
hebben het gevoel dat zij ondervertegen-woordigd zijn op de televisie. Het is een kari-katuur het leven van mensen met een handi-cap of chronische ziekte louter in termen van zorg te beschrijven.