Gemeentelijk monument, realisatie in 2001. .
• de heer S. Lap, projectleider bij Kuiper bouwgroep Arnhem, maandag 15 augustus 2005, 12.00 uur (telefonisch).
• de heer J. Kautz, afdeling monumentenzorg gemeente Arnhem, dinsdag 16 augustus 2005, 10.00 uur (telefonisch).
• de heer P. Koelewijn, K3 architecten Arnhem, woensdag 17 augustus 2005, 8.30 uur (telefonisch).
• de heer W.M.L. Polman, afdeling bouwzaken van het bisdom Utrecht, donderdag 18 augustus 2005, 15.00 uur (telefonisch).
• de heer F. Westdorp, projectmanager bij Portaal woningstichting te Arnhem, dinsdag 6 september 2005, 13.30 uur (telefonisch).
Paasbergkerk te Arnhem
Gemeentelijk monument, realisatie in 2000.
• de heer J. Kautz, afdeling monumentenzorg gemeente Arnhem, dinsdag 16 augustus 2005, 10.00 uur (telefonisch).
• de heer R. Rohn, verkopend makelaar van het project, Regio vastgoed Huissen. woensdag 17 augustus 2005, 13.30 uur (telefonisch).
• de heer P. Brouwer, architectenbureau Derksen en Bongers te Arnhem. donderdag 8 september 2005, 15.30 uur (telefonisch).
• de heer M. Regeling, Aktua bouwontwikkeling en bemiddeling, dinsdag 6 september 2005, 10.30 uur (telefonisch).
• mevrouw B.M. Kloezeman, Stichting Behoud Paasbergkerk. Dinsdag 6 augustus 2005 om 10.00 uur (telefonisch).
Vituskerk te Bussum
Rijksmonument en beschermd stads- en dorpsgezicht, realisatie in 2003.
• de heer H. Nieuwboer, Van Zwol bouwbedrijf Amersfoort, dinsdag 16 augustus 2005, 15.30 uur (telefonisch).
• heer R. de Graaf, architectenbureau Jinx architecten, voorheen AB2 architecten te Nijkerk, woensdag 17 augustus 2005, 10.00 uur (telefonisch).
• de heer E. Duijsens, econoom bij het financieel bureau en bouwbureau van het bisdom Haarlem. maandag 12 september 2005, 10.00 uur (telefonisch).
• de heer E. Wolswinkel, afdeling ruimtelijke inrichting van de gemeente Bussum. woensdag 7 september 2005, 11.15 uur (telefonisch).
• de heer Hans Visser, Heijmans IBC vastgoedontwikkeling Amersfoort. woensdag 7 september 2005, 10.00 uur (telefonisch).
Sint Josephkerk te Hilversum
Gemeentelijk monument, thans Rijksmonument, realisatie in 1998.
• de heer A. den Dikken, afdeling monumentenzorg gemeente Hilversum, maandag 15 augustus 2005, 17.00 uur (telefonisch).
• mevrouw Jonkman, architectenbureau Jonkman en Klinkhamer te Amersfoort, dinsdag 16 augustus 2005, 17.15 uur (telefonisch).
• de heer E. Duijsens, econoom bij het financieel bureau en bouwbureau van het bisdom Haarlem. maandag 12 september 2005, 10.00 uur (telefonisch).
• mevrouw A. van der Zee, directeur vastgoed bij Dudok wonen te Hilversum. donderdag 15 september 2005 (schriftelijk).
Gereformeerde kerk, Begijnstraat 20 te Nijmegen
Gemeentelijk monument en beschermd stads- en dorpsgezicht, realisatie in 2000. • de heer J.A. Haaima, Virtus architecten, woensdag 7 september 2005, 15.00 uur
(telefonisch).
• de heer Lelieveldt, aannemer en projectontwikkelaar te Vleuten, donderdag 18 augustus 2005, 16.30 uur (telefonisch).
Noorderkerk te Sneek
Gemeentelijk monument, nog niet gerealiseerd.
• de heer D.H. Oechies, destijds projectontwikkelaar bij Akosite projectontwikkeling BV, woensdag 14 september 2005, 15.30 uur (telefonisch).
• de heer J. Kronemeijer, scriba van de Gereformeerde kerk Sneek ten tijde van de herbestemming, woensdag 7 september 2005, (schriftelijk).
• de heer P. Faber, bouw- en woningtoezicht gemeente Sneek. donderdag 18 augustus 2005, 14.00 uur (telefonisch)
• de heer S. de Jong, architectenbureau Kat-De Jong te Sneek. donderdag 8 september 2005, 11.00 uur (telefonisch).
• de heer Schaaf, Technisch adviesburo Jinstal BV. Ten tijde van de herbestemming technisch tekenaar bij De Jong architecten. vrijdag 9 september 2005, 11.30 uur (telefonisch).
Theresiakerk te Tilburg
Gemeentelijk monument, thans Rijksmonument, realisatie in 1999.
• de heer D. van Alphen, senior beleidsmedewerker culturele planologie, team
Architectuur, Beeldende Kunst en Cultuurhistorie afdeling Ruimtelijke Ordening dienst Beleidsontwikkeling en secretaris van de monumentencommissie gemeente Tilburg, vrijdag 19 augustus 2005, 11.00 uur (telefonisch).
• de heer M. Bossers, Bossers vastgoed Tilburg, dinsdag 27 september 2005, 17.00 uur (telefonisch).
• de heer M. Savelsbergh, hoofd communicatie bisdom Den Bosch. vrijdag 9 september 2005, 15.00 uur (telefonisch).
Heilig Hartkerk te Utrecht
Gemeentelijk monument, realisatie in 1999.
• de heer Leijen, afdeling monumenten van de gemeente Utrecht, woensdag 17 augustus 2005, 11.30 uur (telefonisch).
• de heer R. Visser van architectenbureau Rokus Visser uit Schoonhoven, donderdag 18 augustus 2005, 10.00 uur (telefonisch).
• de heer Van Schaaik van de Geelen bouwgroep te Vleuten (ontwikkelaar en bouwer), donderdag 8 september 2005 (telefonisch).
• de heer W.M.L. Polman, afdeling bouwzaken van het bisdom Utrecht, donderdag 18 augustus 2005, 15.00 uur (telefonisch).
Grote kerk te Veere
Rijksmonument, realisatie in 2004.
• de heer Elenbaas, gemeente Veere, donderdag 14 juli 2005, 11.30 uur (face-to-face). Monumenten in het algemeen
• de heer R. Schürmann, medewerker van de RDMZ, maandag 8 augustus 2005 (schriftelijk).
• de heer B. Berendse, stafbureau communicatie van de RDMZ, dinsdag 6 september 2005, (schriftelijk).
• de heer F. Welgemoed, medewerker van de stichting Federatie Industrieel Erfgoed Nederland, vrijdag 23 september 2005 (schriftelijk).
• de heer P. Berendse, stafbureau communicatie van de RDMZ, dinsdag 27 september 2005 (schriftelijk).
Herbestemming van kerken in het algemeen
• mevrouw M. Bosschert, directrice van Reliplan te Amsterdam, dinsdag 13 september 2005, 11.45 uur (telefonisch).
• mevrouw M. Bosschert, directrice van Reliplan te Amsterdam, woensdag 21 september 2005, 10.30 uur (face-to-face).
• mevrouw T. Pollmann, in het verleden werkzaam bij de RDMZ, vrijdag 5 augustus 2005 (schriftelijk).
• de heer H.J. Hilbrink, stichting Vom Himmel hoch, donderdag 13 oktober 2005, 12.30 uur.
bijlage 2: vragenlijst
1) Wie is de eigenaar van het gebouw en wie heeft er besloten tot herbestemming?
2) Waarom is er destijds gekozen voor herbestemming van het object, wat waren de oorzaken? (leegstand, verpaupering, functieverlies, ontkerkelijking etc).
3) Is de optie ‘sloop’ ook overwogen t.o.v. herbestemming? (voordelen en nadelen van sloop en herbestemming van te voren bezien).
4) Had u al vaker te maken gehad met herbestemming?
5) Was het moeilijk om een passende bestemming te vinden? Hoe is de keuze tot stand gekomen? Wat waren de andere opties (functies)? Speelden de moeiten van omwonenden en/of voormalige kerkgangers mee (belangengroepen)?
6) Is de huidige functie, achteraf gezien, een passende bestemming voor het object? 7) Welke rol speelde de locatie van het object bij de keuze van de nieuwe functie? 8) Welke rol speelde het type monument bij de keuze van de nieuwe functie?
9) Aan welke voorafgestelde eisen moest de herbestemming voldoen? (RDMZ, vergunningen, provincie, monumentencommissie, karakterbehoud, marktonderzoek).
10) Werd er een bepaalde fasering aangehouden bij het herbestemmingsproces (welke)?
11) Welke actoren /partijen waren er betrokken bij het proces en wat was hun invloed (RDMZ, architect, aannemer, gemeente, financier, stichting tot behoud van ...)?
12) Welke problemen deden zich voor bij de herbestemming van het object? - vergunningen
- bestemmingsplan, streekplan - monumentenzorg
- omwonenden, actiegroepen, kerkgangers - isolatie (geluid/lucht/warmte/licht)
- verwarming/akoestiek
- compartimentering, grote ruimte etc. 13) Welke problemen en/of voordelen deden zich voor:
- vanwege de status van monument - vanwege de locatie van het object
14) Waren de problemen van te voren gedefinieerd/voorzien? 15) Hoe werden de problemen gesignaleerd en opgelost? 16) Hoe werd het project gefinancierd?
17) Is het een geslaagd herbestemmingsproces te noemen? - wat ging er boven verwachting?
- Wat viel achteraf tegen
- Wat ging er fout/zou men nu anders aanpakken
18) Is de exploitatie efficiënt te noemen (beheer, onderhoud versus inkomsten), is er aan de commerciële doelen voldaan?