Fysieke veiligheid

Allereerst valt (de voorbereiding op) rampenbestrijding onder fysieke veiligheid. Op het moment dat er een ramp of crisis plaatsvindt en er wordt opgeschaald naar een GRIP (Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdings Procedure) heeft de Veiligheidsregio Twente de regie. In het Regionale Crisisplan staat de regionale crisisorganisatie beschreven. Ook externe veiligheid (opslag, bewerking en vervoer van gevaarlijke stoffen) valt onder externe veiligheid. In Almelo moet hierbij bijvoorbeeld gedacht worden aan Urenco. De inventarisatie van gevaarlijke stoffen heeft aandacht van de afdeling vergunningen en handhaving, dus zal niet apart in dit integrale veiligheidsbeleid worden beschreven. Wel besteden we aandacht aan het vervoer van gevaarlijke stoffen.

Ook brand- en verkeersveiligheid vallen onder fysieke veiligheid. Brandveiligheid omvat bijvoorbeeld de controle van zogenaamde attentieadressen, zoals panden waar kamers worden verhuurd.

4.6.1 Analyse huidig veiligheidsbeeld

Weliswaar is het aantal verkeersongevallen de afgelopen drie jaren wat gedaald, al jaren is het aantal verkeersongevallen in Almelo hoog. Ongeveer bij 15%

van het aantal verkeersongevallen is er sprake van letsel en 2 tot 3 keer per jaar vindt een ongeval plaats met dodelijke afloop. Het aantal meldingen met betrekking tot verkeersoverlast schommelt rond de 200 meldingen per jaar. Deze meldingen hebben vooral betrekking op te hard rijden.

2013 2014 2015 2016

Verkeersongevallen 648 735 729 672

met letsel 129 133 127 100

met dodelijke afloop 2 3 2 3

Meldingen verkeersoverlast 262 177 231 206

Brand 125 107 105 127

Bron: Basis Politie Systeem

Nadat het aantal branden jaren is gedaald is het aantal in 2016 weer behoorlijk gestegen naar het niveau van 2013. Er is een aantal risico’s te benoemen die de kans op brand vergroot; allereerst blijven ouderen en kwetsbare personen langer thuis wonen (paragraaf 4.3). Daarnaast vormen panden waar kamers verhuurd worden een groot risico. Evenals panden waar illegaal stroom wordt afgetapt voor hennepkwekerijen.

4.6.2 Ontwikkelingen

Doorontwikkeling crisisorganisatie

1 februari 2017 trad de doorontwikkelde crisisorganisatie in werking. Door een meer flexibele inzet kunnen we een ramp of crisis efficiënter bestrijden.

Voor de lokale organisatie is van belang dat de lokale alarmeringslijsten altijd up-to-date zijn. Verder moeten de faciliteiten in het stadhuis op orde zijn

38

zodat betrokkenen bij de crisisaanpak hun werk optimaal kunnen doen. Lokale medewerkers met een rol bij de bestrijding van een crisis / ramp moeten goed geïnformeerd zijn. Zodat ze op het moment dat het nodig is weten wat er van hen wordt verwacht.

Risk Factory

Op de voormalige vliegbasis Twente is de Risk Factory ingericht. Voor de brandweer is dit een grote oefenlocatie om mensen op te leiden en te trainen.

Daarnaast worden hier innovatieve brandbestrijdingsmiddelen ontwikkelend en getest. Ook geeft de Risk Factory voorlichting aan verschillende

doelgroepen om ze bewust te maken van de risico’s op brandgevaar en gevaarlijke verkeerssituaties, zoals de dode hoek bij vrachtwagens. De brandweer gaat uit van een risico gestuurde aanpak om zelfredzaamheid van bewoners te vergroten.

Omgevingswet

De komst van de nieuwe omgevingswet moet een meer integrale afweging opleveren bij de verlening van vergunningen. Ook brandveiligheid wordt hierbij meegewogen. Dit betekent dat betrokken partijen nog meer dan nu moeten afstemmen om tot een goed overwogen besluit te komen.

E-bikes en smartphones

De opkomst van e-bikes in het verkeer en het gebruik van smartphones is van invloed op de verkeersveiligheid. E-bikes hebben doorgaans een hogere snelheid waar andere verkeersdeelnemers niet op bedacht zijn, wat de kans op ongevallen vergroot. Het fietsen op een e-bike vergt ook wat oefening. Op het moment dat iemand niet voldoende overweg kan met een e-bike kan dat onveilige verkeerssituaties opleveren. Het gebruik van smartphone in het verkeer leidt de aandacht af. In de auto is het gebruik van smartphones al verboden. Er is een wet in voorbereiding om ook het gebruik van smartphones op de fiets te verbieden.

4.6.3 Wat willen we bereiken?

Binnen het thema Fysieke Veiligheid stellen we de volgende doelen:

- Het vergroten van de brandveiligheid door enerzijds de zelfredzaamheid van burgers te vergroten met behulp van voorlichting en educatie.

Anderzijds door innovatie, bijvoorbeeld om te bepalen waar we mensen en materiaal het beste kunnen positioneren. Uiteindelijke doel is het aantal en de kans op branden verminderen

- Vergroten van brandveiligheid bij aandachtsadressen, zoals panden waar kamers worden verhuurd

- Het terugdringen van het aantal ongevallen in het verkeer door aanpassingen van de infrastructuur, educatie en handhaving 4.6.4 Prioriteiten en maatregelen

Voorlichting en educatie brandveiligheid

Om de zelfredzaamheid van burgers te vergroten is het van belang dat ze een handelingsperspectief krijgen op het moment dat er brand of een ramp heeft plaatsgevonden. In de preventieve sfeer is het van belang dat burgers wordt gewezen op risico’s. Daarom geeft de brandweer voorlichting voor diverse doelgroepen zoals basisschoolleerlingen, studenten en ouderen. De voorlichting sluit aan bij de belevingswereld van de doelgroepen. Voor ouderen heeft

de brandweer een bingo ontwikkeld met de risico’s op onveilige situaties. Spelenderwijs worden ouderen bewust van onveilige situaties die brand kunnen veroorzaken en wat ze kunnen doen om dit te voorkomen. Deels vindt de voorlichting plaats op de Risk Factory. Hier zijn bijvoorbeeld praktijksituaties nagebootst zodat de brandweer kan laten zien welke risico’s er zijn op een brand en de gevolgen. Bij de Risk Factory kunnen bijvoorbeeld groepen

basisschoolkinderen worden uitgenodigd zodat ze zich op jonge leeftijd bewust kunnen worden van de risico’s op brand. Ook worden situaties met de dode hoek van vrachtwagens nagebootst.

Voorlichting vervoer gevaarlijke stoffen

De gemeente informeert samen met de veiligheidsregio bewoners rond het spoor over de risico’s van het vervoer van gevaarlijke stoffen per spoor.

Bewoners ontvangen een handelingsperspectief zodat zij weten wat ze het best kunnen doen wanneer een incident zich voor zou doen.

Business intelligence

Op basis van data analyse komt de brandweer tot een risico-gestuurde aanpak die kijkt hoe mensen en materiaal het beste gepositioneerd en kunnen worden ingezet. Onder andere onderzoeken ze hierbij de aanrijdtijden voor bepaalde gebieden.

Gustos controles

Gustos is de Latijnse term voor handhaving, beschermer, bewaker. De Gustos controles, uitgevoerd onder begeleiding van de sociale recherche, zijn multidisciplinair van aard. Bepaalde attentie-adressen worden op diverse vlakken onderzocht: klopt bijvoorbeeld het aantal ingeschreven personen, en is de brandveiligheid van een pand op orde.

Vergroten verkeersveiligheid op basis van drie pijlers

Verkeersonveilige situaties worden aangepakt op basis van een drietal pijlers:

o Infrastructurele maatregelen: duurzaam veilig is een initiatief van verschillende overheden. Duurzaam veilig richt wegen zo in om te voorkomen dat onveilige situaties ontstaan. Almelo richt de infrastructuur zoveel mogelijk in volgens dit principe dat prioriteit geeft aan de inrichting van 30km/u zones en de black spots, de plekken waar veel ongelukken plaatsvinden. Gezien het beschikbare budget sluiten we zoveel mogelijk aan bij lopende ontwikkelingen. Zo worden wegen opnieuw ingericht als daar ook de riolering wordt vervangen.

o Educatie: jaarlijks bevraagt de gemeente Almelo scholen naar de behoefte aan scholing over verkeersveiligheid. Eén methode is streetwise van de ANWB, die kinderen leert hoe ze op een veilige manier kunnen deelnemen aan het verkeer. Ook een bezoek aan de Risk Factor behoort tot de mogelijkheden. Momenteel zetten we in op de werving van verkeersouders voor de scholen. Scholen met verkeersouders hoeven niets te betalen voor het educatieve programma over verkeersveiligheid.

o Handhaving: verkeersonveiligheid heeft voor een groot deel te maken met menselijk gedrag; mensen die zich niet aan de regels houden. Daarom is handhaving op de naleving een belangrijke maatregel om de verkeersveiligheid te vergroten. De politie heeft in haar jaarplan verschillende

verkeerscontroles opgenomen. De gemeentelijke handhavers zullen zich vooral richten op fout parkeren.

40