3 DEELVERKLARING 2008 MINISTER VAN LNV: ELGF EN ELFPO
3.4 Financiële transacties: wettigheid en regelmatigheid .1 Inspecties
In de regelgeving voor het gemeenschappelijk landbouwbeleid zijn naast administratieve controles drie soorten inspecties te onderscheiden:
• fysieke landbouwcontroles ten behoeve van de betaalorganen;
• administratieve nacontroles;
• controle op de randvoorwaarden (waaronder «cross compliance»).
Conform de geldende Europese verordeningen kunnen de uitkomsten van de inspecties direct gevolg hebben voor de gecontroleerde begunstigden.
Bij overtreding van de regels worden correcties opgelegd. Indien een afwijking van de norm door de inspectiedienst wordt geconstateerd, dan wordt deze gemeld aan het betaalorgaan. De geconstateerde afwijkingen leiden na beoordeling door het betaalorgaan veelal tot een correctie op de uitgaven, een vordering en/of een sanctie. Deze consequenties zijn ten opzichte van de door de eindbegunstigden aangevraagde subsidies als vordering te kwalificeren, die zal leiden tot verrekening of ontvangst.
Om op het niveau van de lidstaat inzicht te kunnen geven in kwantitatieve gegevens over de inspecties en het extrapoleren van geconstateerde afwijkingen naar de totale uitgaven en ontvangsten, dienen hoge eisen gesteld te worden aan de administraties en de wijze waarop gegevens worden vastgelegd. De volgende kengetallen zijn van belang om bevindingen te analyseren:
• het (totale) financieel belang van de aanvragen;
• aantal aanvragen per regeling/begrotingshoofdstuk;
• het aantal inspecties/controles per regeling/begrotingshoofdstuk;
• het aantal afwijkingen van het totaal aantal inspecties per regeling/
begrotingshoofdstuk;
• het financieel belang van de geconstateerde afwijkingen per regeling/
begrotingshoofdstuk;
• de uiteindelijke financiële correctie die door het betaalorgaan wordt opgelegd (debiteuren) per regeling/begrotingshoofdstuk.
Wij zijn voor de verschillende type inspecties nagegaan in hoeverre deze informatie beschikbaar en bruikbaar is. We rapporteren in de paragrafen hierna de tijdens de inspecties geconstateerde onregelmatigheden en op basis van «worst case»-berekeningen hebben we de inspectieresultaten
Tweede Kamer, vergaderjaar 2008–2009, 31 940, nrs. 1–2 42
Figuur 2 Actoren, verantwoording en controle landbouwfondsen (ELGF en ELFPO)
Minister van LNV
Inspecties (AID, Douane, enz.) en interne auditdiensten
Eindbegunstigden Minister van Financiën
Staten-Generaal
Lidstaatverklaring + consolidatiestaat
Plausibiliteitstoets
Deelverklaring LNV (ELGF en ELFPO)
Directie FEZ
Delegated bodies Coördinerend bureau
Rapport certificerende audit
Borgings-verklaringen Dienst
Landelijk Gebied en Dienst Regelingen
+ jaarrekening (declaratie)
Twee betaalorganen met eigen interne auditdiensten Implementatie
regelgeving
Assurancerapport Auditdienst LNV
Auditdienst LNV Rapport bij Lidstaatverklaring:
oordeel Algemene Rekenkamer
Algemene Rekenkamer Europees Parlement
Europese Commissie
Oordeel
DG AGRI
Europese Rekenkamer Controle Algemene Rekenkamer /
Europese Rekenkamer
Controle auditdienst/
inspectie
Informatiestroom Relatie met Europese Commissie Reguliere verantwoordings- en controlestructuur (op basis van EU-regels)
Aanvullende verantwoordings- en controlestructuur (in kader van nationale lidstaatverklaring)
Controlerende instantie Verantwoordingsdocumenten Controlerapportages
Tweede Kamer, vergaderjaar 2008–2009, 31 940, nrs. 1–2 43
geëxtrapoleerd en gerelateerd aan de in het kader van GLB-jaar 2008 gedeclareerde uitgaven.16
In bijlage 6 hebben we, uitgaande van de consolidatiestaat 2008, aangegeven welke inspecties hebben plaatsgevonden en wat de bevin-dingen waren. De gewenste eindsituatie voor de extrapolatie van de inspectiegegevens is nog niet geheel bereikt; zie § 3.4.6.
3.4.2 Beschikbare inspectiegegevens
De hiernavolgende tabellen geven van de drie typen te onderscheiden inspecties aan welke informatie gebruikt is voor de extrapolatie.
Er is ten opzichte van vorig jaar vooruitgang, mede ten gevolge van de door de Europese Commissie vereiste «questionnaires» en hierop te verrichten controlewerkzaamheden door de certificerende instantie. Deze
«questionnaires» zijn niet voor alle uitgaven verplicht, maar gelden wel voor de Bedrijfstoeslagregeling, andere rechtstreekse steun en plattelands-ontwikkeling betreffende oppervlakte gerelateerde steun. Een optimale aansluiting tussen verantwoordingsinformatie van de inspectiediensten en informatie van de betaalorganen is nog niet te maken. Dit komt voor een belangrijk deel doordat de beheersverslagen van de inspectiediensten niet kort na afloop van het verantwoordingsjaar worden opgeleverd.
Wij bevelen aan de beheersverslagen eerder op te stellen, zodat deze meer toegevoegde waarde krijgen bij het toezicht op de inspectiefunctie.
Bovendien kan dan in de lidstaatverklaring gebruik worden gemaakt van actuele informatie.
Tabel 7. Gebruikte informatiebronnen voor extrapolatie
Fysieke inspecties
Inspectiediensten Betaalorgaan
AID
MCS Beheersverslag AID Landelijk; verslag-periode 16-10-2007 t/m 15-10-2008
Questionnaires/ Verslag artikel 76 van Verordening (EG) nr. 796/2004.
ELGF
• Basispremie runderen: verslag over de dierpremies in het voorgaande kalenderjaar (Productschappen Vee, Vlees en Eieren (PVE) afzonderlijk en Dienst Regelingen inclusief PVE)
• Controles in slachthuizen
• Ooien- en geitenpremie en probleem-gebiedenpremie
• Interventieregeling
• Bedrijfstoeslagregeling
• Jaarverslagen GMO groente en fruit (artikel 99, lid 3 van Verordening 1580/2007) en GMO suiker (artikel 12 van Verordening 952/2006, artikel 21 van Verordening 967/2006, artikel 24 van Verordening 968/2006)
ELFPO:
• Art. 12 oppervlaktegebonden maatregelen
• Art. 12 diergebonden maatregelen
• Art. 20
• Art. 27
• Art. 30
16GLB: gemeenschappelijk landbouwbeleid.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2008–2009, 31 940, nrs. 1–2 44
Uit dossier van departementale auditdienst blijkt dat er onvoldoende interne controle op questionnaires plaatsvindt. Uiteindelijk zijn de fouten hersteld en is een betrouwbaar overzicht aan DG AGRI verstrekt.
Douane
2. Verslag overeenkomstig artikel 11 van Verordening (EG) Nr. 2090/2002
Opgesteld door Douane en voor 1 mei uit te geven
Ministerie van LNV beschikt nog niet over het beheersverslag 2008. De Douane rapporteert naar verwachting in mei 2009 over 2008.
3. «Third party»-mededeling Kwaliteitsborging en informatievoorziening bij uitvoer van land-bouwproducten (opgesteld door Rijksaudit-dienst Financiën, 19 december 2008) Verordeningen 386/90, 800/99, 1848/2006, 2090/2002, 159/2008 en bijlage 4 van document AGRI/1793/2000
EOGFL boekjaar 2008 (16-10-2007 tot en met 15-10-2008)
4. Belastingdienst Beheersverslag 2007; is in april 2008 verschenen.
Ministerie van LNV beschikt nog niet over het beheersverslag 2008. De Douane rapporteert naar verwachting in mei 2009 over 2008.
Dienst Landelijk Gebied
5. Beheersverslag 2007 programmabeheer
Jaarlijks voor 30 juni stelt de beheersautoriteit een verslag op conform artikel 82 van Vo.
1698/2005.
Interne accountantsdienst van Dienst Regelin-gen
6. Rapport van feitelijke bevindingen inzake regelingen PSAN en PSN (onderdeel fysieke contoles) opgesteld door interne accountants-dienst van de Dienst Regelingen
Dit rapport is nog niet beschikbaar.
Artikel 34 van Verordening (EG) nr. 1975/
2006 Plattelandsontwikkeling
• artikel 12 Oppervlakte gebonden maatrege-len (Vo. 1698/2005)
• artikel 27 (Vo. 1698/2005)
• artikel 30 (Vo. 1698/2005)
Administratieve nacontroles
Inspectiediensten Betaalorgaan
AID
Verslag overeenkomstig artikel 9, lid 1.
Controleperiode 07/08 Randvoorwaarden controles
Inspectiediensten Betaalorgaan
AID
7. Beheersverslag XC2006: Controles met betrekking tot de randvoorwaarden, overeen-komstig Hoofdstuk III van Vo. 796/04 Wordt volgens planning AID begin mei 2009 opgeleverd.
Verslag artikel 76 van Verordening (EG) nr.
796/2004.
• Mededelingen van de lidstaten overeen-komstig artikel 76 van (EG) Vo. 796/2004 over de in het kader van het controlesysteem van de randvoorwaarden verrichte controles.
De informatie over de randvoorwaardencontroles hebben wij op het moment van opstellen van dit rapport nog niet beschikbaar.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2008–2009, 31 940, nrs. 1–2 45
3.4.3 Fysieke inspecties
In opdracht van de betaalorganen voeren de zogeheten technische diensten – waaronder de AID en Douane – fysieke controles (fysieke inspecties en administratieve controles) uit. De betaalorganen blijven verantwoordelijk voor de fysieke controles en houden daarom toezicht op de aan de technische diensten gedelegeerde werkzaamheden. De
technische diensten en de betaalorganen (behoudens de Dienst Landelijk Gebied) maken jaarlijks managementafspraken.
De fysieke inspecties zijn gericht op de vraag of de aanvragers van subsidie daadwerkelijk recht hebben op steun. Het gaat dan bijvoorbeeld om verificatie ter plaatse van de opgegeven oppervlakte landbouwgrond of van het type gewas waarvoor subsidie is aangevraagd. Van de agrariërs die een aanvraag indienen, moet 5% worden gecontroleerd.17Daarnaast gelden er minimumpercentages voor controles ter plaatse, per product.
De fysieke controles en substitutiecontroles voor de exportrestituties geschieden in de vorm van de douanecontroles.18De betaalorganen stellen voor alle exportrestituties vast dat de betrokken zendingen bij de Douane aangemeld zijn. De uitvoering van de controle is onderdeel van de autonome taak van de Douane zelf. De jaarlijkse verantwoording over die uitgevoerde controles geschiedt via het jaarlijkse beheersverslag van de Belastingdienst. Voor de controlewerkzaamheden van de Douane bestaat een samenwerkingsovereenkomst (LNV, 2004).19
Het Ministerie van LNV kan de werkzaamheden van de Douane niet rechtstreeks beoordelen en maakt daarom gebruik van de «third party»-mededeling die jaarlijks wordt afgegeven door de Rijksauditdienst van het Ministerie van Financiën.20Hierin is aangegeven dat de Douane in het uitvoeringsjaar 2007 in totaal 1 976 fysieke controles heeft uitgevoerd in het kader van uitvoercontroles, op een totaal van 22 824 producten. In 2008 is voor diverse landbouwproducten de aanspraak op restitutie komen te vervallen. Er zijn daarom ten opzichte van vorig jaar minder fysieke controles uitgevoerd.
De kwantitatieve uitkomsten van de fysieke controles, uitgevoerd door de Douane, worden opgenomen in een evaluatieverslag, dat op grond van Verordening (EG) nr. 2090/2002 vóór 1 mei moet worden uitgebracht. Voor ons onderzoek hebben wij gebruikgemaakt van de definitieve rapportage 2007. Wij verzoeken de minister om de beschikbaarheid van het
genoemde evaluatieverslag te versnellen.
Zodra bij de fysieke controle een onregelmatigheid wordt geconstateerd, leidt dat tot een conceptmelding die, na beoordeling door het betaal-orgaan, veelal resulteert in een korting. De geldstromen waarvan de aanvragen gecontroleerd zijn, zijn daarmee veelal gedurende het proces al gecorrigeerd voor onregelmatigheden. Conform de eisen van de EU zijn de te controleren posten grotendeels op basis van risico’s en slechts in beperkte mate aselect aangewezen.
Aantal uit te voeren controles
De AID stelt jaarlijks het zogeheten MCS-beheersverslag op, waarin de dienst verantwoording aflegt over de managementafspraken met de betaalorganen. In het boekjaar 2008 is 99% (13 382) van de geplande (13 521) fysieke controles uitgevoerd. Voor de 139 niet uitgevoerde verificaties geldt volgens de AID-rapportage geen specifiek voorge-schreven controletijdvak. Het totaal aantal onregelmatigheidsmeldingen
17Verordening (EG) nr. 796/2004, artikel 26.
Deze verordening geeft ook controlepercen-tages voor afzonderlijke regelingen.
18Verordening (EG) nr. 2090/2002. Deze veror-dening bevat de uitvoeringsbepalingen van Verordening (EG) nr. 386/90 fysieke controle bij de uitvoer van landbouwproducten waar-voor een restitutie wordt toegekend.
19Deze overeenkomst van 22 juni 2004 wordt automatisch verlengd voor een volgende periode van twaalf maanden. In juni 2007 is de kaderovereenkomst geëvalueerd en geactua-liseerd.
20«Third Party Mededeling Kwaliteitsborging en informatievoorziening bij uitvoer van landbouwproducten», uitgebracht door de Rijksauditdienst Financiën op 19 december 2008. Een «third party»-mededeling behelst een oordeel van een onafhankelijke auditor bij de opzet en/of werking van een proces of systeem.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2008–2009, 31 940, nrs. 1–2 46
inclusief administratieve nacontroles betreft 71. Hiervan hebben er 24 betrekking op fysieke controles.
De Douane rapporteert jaarlijks in een verslag overeenkomstig artikel 11 van Verordening (EG) nr. 2090/2002. Het betreft een rapportage per kalenderjaar. Het verslag over 2007 geeft de volgende informatie over de fysieke controles. Het aantal posten met fouten betreft 215 en het
totaalbedrag aan fouten is€ 107 409,5. Ten opzichte van het totaalbedrag dat is gecontroleerd (€ 6 631 165) is dit een foutpercentage van 1,6.
Over de substitutiecontroles meldt het verslag dat er 2 110 controles zijn verricht en dat er slechts bij negen controles marginale onregelmatig-heden (0,4%) zijn geconstateerd.
Er is een voorbehoud in de «third party»-mededeling van de Rijksaudit-dienst van het Ministerie van Financiën over de informatievoorziening van de door de Douane uit te voeren restitutie- en substitutiecontroles. De volledigheid van de geregistreerde substitutiecontroles kan niet vastge-steld worden. Omdat het voorgeschreven minimum aantal controles is uitgevoerd, heeft dit voorbehoud geen consequenties voor ons oordeel bij de lidstaatverklaring.
Onderstaande tabel geeft de kerngegevens over de fysieke controle in 2008 weer. De informatie over het aantal aanvragen, uitgevoerde controles, financieel belang per populatie en de geëxtrapoleerde fouten en onzekerheden is beperkt tot die waar sprake is van onregelmatigheden waarvan de geëxtrapoleerde afwijking groter is dan€ 50 000. De overige zijn gesaldeerd.
Tabel 8. Kerngegevens fysieke controles ELGF en ELFPO (2008)
Fonds (populaties) Aantal aanvragen Inspecties: aantal &
percentage van de aanvragen
Financieel belang dat is afgedekt met inspectie
€ 1 019,4 miljoen € 5,3 miljoen
Specificatie:
Suiker (restitutie) 4 476 (15% van
gedeclareerde bedrag aan restituties is gecontroleerd)
€ 43 945 974 € 508 360
Melk en zuivelproducten (restitutie) € 4 281 468 € 52 394
Overige restituties € 44 854 594 € 27 908
– Bedrijfstoeslagregeling 63 168 3 816(6,0%) € 700 575 782 € 4 167 108
– Andere rechtstreekse steun (betreft alleen slachtpremie runderen)
32 858 3 498(10,65) € 61 923 419 € 529 369
Diverse € 208 490 727 € 123 893,00
2. ELFPO
(SAN, SBL, RSBP, SSBP, RSG, SJA, DEMO, projecten)*
€ 23,2 miljoen € 1,1 miljoen
Specificatie:
– SAN 177 565 4 902(2,8%) € 14 642 985 € 950 714
– SJA 933 19(2%) € 8 170 787 €68 436
Diverse € 3 261 935
Totaal ELGF + ELFPO € 6,4 miljoen
* SAN: Subsidieregeling agrarisch natuurbeheer; SBL: Subsidieregeling Bosaanleg op Landbouwgronden; RSBP: Subsidieregeling Stimulering Biologische Productiemethoden; SSBP: Subsidieregeling stimulering biologische productie; RSG: Subsidieregeling sanering glastuinbouwbedrijven in kwetsbare gebieden; SJA: Subsidieregeling jonge agrariërs; DEMO: Subsidieregeling Energie Onderzoek Subsidie: Demonstratie.
Het aantal uitgevoerde inspecties voldoet aan de Europese normen.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2008–2009, 31 940, nrs. 1–2 47
3.4.4 Administratieve nacontroles
De basis voor de controlewerkzaamheden van de AID en de Douane in het kader van de administratieve nacontroles is vastgelegd in Verordening (EG) 485/2008. De controleperiode loopt van 1 juli 2007 tot en met 30 juni 2008. Het betreft controles op financiële verrichtingen van het Europese Oriëntatie- en Garantiefonds voor de Landbouw (EOGFL) in de periode van 16 oktober 2005 tot en met 15 oktober 2006.
De AID en Douane zijn de aangewezen controle-instanties. De boeken-controle vindt plaats bij exporterende bedrijven, telersverenigingen, gemeenten en provincies en de verwerkende industrie en in mindere mate bij de agrariërs. De AID stelt jaarlijks een verslag op.21Er zijn geen
voorschriften over de omvang van de uit te voeren detailwerkzaamheden.
Aantal uit te voeren controles
Het minimumaantal te controleren begunstigden is vastgesteld op basis van de verordening. Controles dienen te worden verricht bij minimaal de helft van het aantal ondernemingen waarvan de ontvangsten, verschul-digde bedragen of beide opgeteld hoger waren dan€ 150 000. De controles hebben betrekking op het vorige kalenderjaar ten opzichte van de start van de controle. De overige ondernemingen worden op basis van risicoanalyse gecontroleerd.
In de onderzoeksperiode voldeden 275 ondernemingen aan het criterium van hoger dan€ 150 000 aan ontvangsten, verschuldigde bedragen of beide opgeteld. Er zijn in totaal 150 controles gepland (113 door de AID en 37 door de Douane). Op 15 oktober 2007 waren er 142 controles uitge-voerd die op basis van risicoanalyse zijn verdeeld over verschillende sectoren. Het minimumaantal van 138 (helft van 275) is daarmee gerealiseerd.
Uitkomsten controles in 2007
Bij de uitvoering van de 142 controles zijn 46 concept-onregelmatigheids-meldingen gedaan. Het financieel belang van ten onrechte verrekende bedragen omvat€ 1,3 miljoen (indicatief financieel belang). Hierbij is geen rekening gehouden met door het betaalorgaan in rekening te brengen rente en/of op te leggen sancties.
Er zijn geen onregelmatigheden geconstateerd bij de verrekeningen in de sectoren voor superheffing, particuliere steun aan de bijenteelt, en openbare opslag granen. Bij de volgende sectoren zijn onregelmatig-heden geconstateerd:
• promotiemaatregelen: 1 (50% van uitgevoerde administratieve nacontroles);
• Poseican:221 (16% van uitgevoerde administratieve nacontroles)
• gemeenschappelijke marktordening groenten en fruit: 4 (50% van uitgevoerde administratieve nacontroles);
• uitvoerrestituties: 18 (29% van uitgevoerde administratieve nacon-troles);
• Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP): 22 (39% van uitgevoerde administratieve nacontroles).
In zes gevallen heeft de AID geadviseerd om per geval een bedrag van ten minste€ 50 000 terug te vorderen. In vier van deze zes gevallen gaat het om onregelmatigheden die betrekking hebben op POP-verrekeningen. De twee andere gevallen betreffen onregelmatigheden bij uitvoerrestituties in het kader van de gemeenschappelijke marktordening (GMO) voor
21Verslag op grond van artikel 9 van Veror-dening (EG) 485/2008. De Douane stelt geen separaat verslag op over de 4045-controles.
Binnen de AID is het de controlecoördinatie-unit die over alle administratieve nacontroles rapporteert, dus ook over de controles die de Douane uitvoert.
22Het betreft hier specifieke (steun)maat-regelen voor (levering) bepaalde landbouw-producten ten behoeve van de Canarische eilanden (onder andere vanwege de geogra-fische ligging van deze eilanden).
Tweede Kamer, vergaderjaar 2008–2009, 31 940, nrs. 1–2 48
groenten en fruit. Bij één controle op de verrekeningen in dit kader werd een onregelmatigheidsmelding van€ 420 000 opgemaakt.
Afwikkeling onregelmatigheidsmeldingen oudere programma’s
Het minimumaantal uit te voeren controles is gehaald. Voor het program-ma 2005/2006 is inmiddels het minimum aantal controles gehaald. Een overzicht in het beheersverslag geeft de stand van zaken (peildatum 4 november 2008) van onregelmatigheidsmeldingen die uit eerdere controles naar voren zijn gekomen. Hieruit blijkt dat alle openstaande meldingen van de controle 2001/2002 inmiddels zijn afgehandeld door het betaalorgaan. Van de programma’s daarna loopt het aantal nog af te handelen meldingen op van drie uit het programma 2002/2003 tot nog 37 uit het programma 2006/2007. Behalve het bedrag aan teruggevorderde onrechtmatige betalingen kunnen vorderingen worden opgelegd uit hoofde van sancties, verhogingen en rente. Bij veel regelingen worden echter geen sancties en/of rentes in rekening gebracht zodat deze verhogingen ten opzichte van de teruggevorderde bedragen van relatief geringe omvang zijn.
Onderstaande tabel geeft de kerngegevens over de administratieve nacontroles weer. De populatie waar de selectie van te controleren posten op plaatsvindt is die van het voorgaande begrotingsjaar. Voor de
lidstaatverklaring 2008 is dit dus het jaar 2007.
Tabel 9. Kerngegevens administratieve nacontroles ELGF (2007) Administratieve nacontrole1
Fonds (populaties) Financieel belang consolidatiestaat 2007 afwijkin-gen bij inspecties: aantal
& financieel belang
€ 232 114 857,86 275 (>€ 150 000) 142 (52%) 18 bij exportrestituties, 4 bij gemeenschappelijke marktordening groente en fruit, 22 bij plattelands-ontwikkelingsprogramma, 1 bij Poseican en 1 bij promotiemaatregelen.
Totaal 142 € 1 275 878
1De afwijkingen zijn geconstateerd door de inspecties. Het betaalorgaan beoordeelt deze afwijkingen. Dit kan leiden tot het vaststellen van een onrechtmatigheid en tot het instellen van een vordering.
Het aantal uitgevoerde inspecties voldoet aan de Europese normen.
3.4.5 Controle op de randvoorwaarden
Agrariërs moeten aan een aantal randvoorwaarden voldoen op het terrein van milieubescherming,23gezondheidseisen voor mens, dier en plant, dierenwelzijn en goede landbouw- en milieuconditie van de grond. Er zijn in totaal 211 voorwaarden van toepassing. De controles die worden uitgevoerd door de AID en medeoverheden vinden hun grondslag in Verordeningen (EG) 1782/2003 en 796/2004. Als wordt geconstateerd dat een landbouwer niet aan de randvoorwaarden voldoet, wordt dit gemeld aan de Dienst Regelingen, die een korting berekent en deze in mindering brengt op de verkregen subsidie. De controleperiode betreft het kalen-derjaar 2006.
23Zo moet onder meer worden voldaan aan Richtlijn 91/676/EEG over de bescherming van water tegen nitraten uit agrarische bronnen (Nitraatrichtlijn) en Richtlijn 92/43/EEG over de instandhouding van natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna (Habitatrichtlijn). Zie Bijlage III van Verordening (EG) nr. 1782/2003.
Zie ook Staatscourant 19 december 2007, nr. 246/ pag.10, Wijziging Regeling GLB-inko-menssteun 2006 (LNV, 2007) en Beleidsregels normenkader randvoorwaarden GLB (LNV, 2006).
Tweede Kamer, vergaderjaar 2008–2009, 31 940, nrs. 1–2 49
De AID en medeoverheden zijn de aangewezen controle-instanties. Net als vorig jaar bestaat er nog onvoldoende duidelijkheid over de controles die zijn uitgevoerd door de medeoverheden. Het jaar 2007 laat overigens een duidelijke verbetering van de samenwerking tussen medehandhavers zien. De medeoverheden dienen tien van de 211 voorwaarden te toetsen.
Aantal uit te voeren controles
Jaarlijks moet minimaal 1% van de landbouwers worden gecontroleerd.24 De Europese regelgeving biedt de keuze uit twee controlemodellen:25
• elke gespecialiseerde controle-instantie controleert ten minste 1% van de landbouwers; of
• het betaalorgaan is verantwoordelijk en controleert ten minste 1% van de landbouwers.
Nederland heeft niet gekozen voor een van deze twee modellen, maar voor een «hybride» model: ongeveer 90% van de randvoorwaarden wordt centraal door de AID gecontroleerd, de rest door een reeks andere
instanties.26
De AID is verantwoordelijk voor de coördinatie van alle andere controle-instanties. Deze coördinatietaak is conform de eisen van functionele scheiding ondergebracht in een zelfstandige unit bij de AID, de EU-Desk.
De AID is immers zelf een gespecialiseerde controle-instantie.
De EU-Desk is verantwoordelijk voor de risicoanalyse en de selectie van te controleren bedrijven en voor het verzamelen van de controleresultaten.
De samenwerking tussen de EU-Desk en andere controle-instanties dan de AID is in 2008 verder verbeterd. Uit de beschikbare informatie blijkt nog steeds dat de uitvoering van de aan de medeoverheden opgedragen controles nog van onvoldoende omvang is.
Uitkomsten controles in 2008
Het financieel belang van de subsidies waarvoor randvoorwaarden gelden betreft€ 805 miljoen. Op grond van de Europese regels moet 1% van de begunstigden gecontroleerd worden door middel van een inspectie.
Globaal betekent dit dat maximaal€ 8 miljoen gecorrigeerd zou kunnen worden indien een 100% sanctie wordt toegepast. De kortingspercentages liggen echter veelal rond de 1 tot 3% en zijn afhankelijk van de voorwaar-de die niet wordt nageleefd of voorwaar-de mate waarin sprake is van recidive. Het niet-naleven van deze randvoorwaarden kan leiden tot vorderingen en/of kortingen op de subsidies die agrariërs hebben aangevraagd c.q. hebben ontvangen. Medeoverheden dienen op de naleving van deze randvoor-waarden toe te zien.
Wij hebben vastgesteld dat de uitvoeringsrapportages over volledigheid en kwaliteit van de inspecties door medeoverheden nog steeds niet goed op orde zijn waardoor onzekerheid bestaat. Helaas beschikten wij op het moment van opstellen van ons rapport nog niet over de dit jaar
Wij hebben vastgesteld dat de uitvoeringsrapportages over volledigheid en kwaliteit van de inspecties door medeoverheden nog steeds niet goed op orde zijn waardoor onzekerheid bestaat. Helaas beschikten wij op het moment van opstellen van ons rapport nog niet over de dit jaar