Financiële prikkels voor voorkomen ‘doordraaien’ van onverkocht product Haalbaarheid:

Doel duidelijk: Binnen de huidige systematiek is het doordraaien / uit de markt halen van

overproductie/overschotten de makkelijkste/meest economische oplossing. Het weghalen van deze prikkel biedt daarom een duidelijk doel. Resultaat: GOED

Tijdsduur: De actie is afhankelijk van EU, waardoor verandering slechts op lange termijn gerealiseerd zou kunnen worden. Binnen de nationale context kunnen hiervoor wel eerder stappen gezet worden (binnen 1-5 jaar). Resultaat: GEMIDDELD

Investering: Het initiële veranderen van deze prikkel vergt investeringen; afhankelijk van het soort prikkel die wordt toegepast (opcenten, belastingmaatregelen e.d. om de meest duurzame optie niet de duurste optie te laten zijn) moet hier blijvend in geïnvesteerd door hetzij de overheid, hetzij de private sector. Resultaat: GEMIDDELD

Inspanning: De manier van denken moet veranderen en dit moet in het beleid terugkomen. Dit vraagt bij het opzetten een grote inspanning, maar op de lange termijn niet. Resultaat: GEMIDDELD Draagvlak: De meeste stakeholders zullen voor het idee zijn om producten zo hoog mogelijk te proberen te verwaarden (in plaats van het kiezen voor de ‘doordraai optie’). Binnen de huidige context is deze prikkel echter niet groot genoeg, waardoor de actie om de financiële prikkel te versterken ook nodig is om de benodigde investeringen te doen. De beweging die gemaakt moet worden, lijkt daarom vooral uit de overheid te moeten komen. Resultaat: GEMIDDELD

Bewerkstelligen: Het is nog niet duidelijk hoe de actie ingericht moet worden, of welk financieel instrument in welke vorm zou moeten worden toegepast. Hierbij valt te denken aan zowel relatief simpele maatregelen als het beboeten van doordraaien (op volumebasis), maar ook breder gerichte maatregelen die ingaan op het veranderen van de manier van denken rondom verwaarding

mogelijkheden en het inrichten van een meer circulair voedselsysteem hangen hier mee samen.

Resultaat: SLECHT TOTAAL 3,0 pt Impact:

Aantal betrokken stakeholders: Deze actie zal voornamelijk invloed hebben op de stakeholders in de primaire productie en evt. handelspartijen in specifieke contractrelaties. Zij hebben relatief het vaakst te maken met (kort houdbare) overschotten. Resultaat: GEMIDDELD

Invloed: De actie heeft direct invloed op de verlaging van voedselverspilling, mits huidige reststromen dan wel verwaard kunnen worden naar een niveau dat niet onder de definitie van voedselverspilling valt. Dit staat of valt met de beschikbare absorptie capaciteit in de markt. Resultaat: GEMIDDELD Volumeverlaging: Deze actie verlaagt het volume voedsel dat verspild wordt gedeeltelijk. Toch zal nog niet alles verwaard kunnen worden naar een niveau dat niet onder de definitie van voedselverspilling valt in verband met verwerkingscapaciteit en de financiële aantrekkelijkheid van de opties. Er zijn daarnaast niet voldoende gegevens over de huidige doordraaivolumes en hoezeer dit de nationale voedselverspilling beïnvloedt. Resultaat: GEMIDDELD

Meerdere KPI’s: Bij deze actie wordt alleen het volume voedselverspilling meegenomen. Op basis van deze data is het wel mogelijk om door te vertalen naar andere KPI’s, maar dat is op dit moment nog niet aan de orde. Resultaat: SLECHT

Openbaar Wageningen Food & Biobased Research-Rapport 2079

| 43

Doel duidelijk: Wildvangst zorgt voor bijvangst van vissoorten waar geen/nauwelijks markt voor is (onbekend/onbemind). Innovatie in de vorm van nieuwe vistechnieken of meer inzetten op kweekvis voorkomt dat bepaalde vissoorten onnodig worden bevist. Resultaat: GOED

Tijdsduur: een nieuwe vistechniek is al eerder geïntroduceerd vanuit NEDERLAND; het pulse-vissen. Echter, over deze techniek is heel veel discussie en verzet binnen de EU. Andere technieken zullen volgen en zullen dus moeten worden getest. Verwachting tijdsduur tussen de 1-5 jaar.

Resultaat: GEMIDDELD

Investering: De investering is groot om nieuwe innovaties te bedenken en tot uitvoering te brengen. Vervolgens zullen er altijd weer nieuwe, betere technieken worden ontdekt die hetzelfde traject moeten doorlopen. Resultaat: GEMIDDELD

Inspanning: De inspanning is alleen hoog bij een nieuw te introduceren techniek, omdat deze getest en goedgekeurd moet worden. Resultaat: GEMIDDELD

Draagvlak: Het draagvlak binnen Nederland voor het toepassen van innovatieve vistechnieken is binnen de visserijsector heel hoog. Eerder is al het pulse-vissen geïntroduceerd. Echter zijn veel andere EU-lidstaten hierop tegen. Dus in Nederland is het draagvlak hoog, in de EU liggen nieuwe technieken vaak onder vuur. Resultaat: GEMIDDELD

Bewerkstelligen: Er is binnen Nederland ruim ervaring in het stimuleren van innovatieve technieken. Hoe deze maatregel precies moet worden ingevuld is nu nog niet duidelijk en moet verder uitgewerkt worden. Resultaat: GEMIDDELD

TOTAAL 2,5 pt Impact:

Aantal betrokken stakeholders: Deze actie heeft vooral impact op stakeholders in de visserijsector.

Resultaat: GEMIDDELD

Invloed: Deze actie heeft direct impact op de verlaging van voedselverspilling, uitgaande van

interpretatie dat bijvang / onverkocht hierin is opgenomen. Primaire sector valt echter op dit moment buiten de scope van het officiële EU kader. Resultaat: GOED

Volumeverlaging: Deze actie verlaagt het volume voedselverspilling. Echter is de hoeveelheid afhankelijk van de huidige bijvangst en wat daarvan daadwerkelijk niet gebruikt wordt. Hierover is slechts weinig informatie voorhanden. Resultaat: GEMIDDELD

Meerdere KPI’s: Naast voedselverspilling worden ook milieuaspecten meegenomen o.a. in de vorm van het behouden van onderzeese biodiversiteit. Resultaat: GEMIDDELD

Maatregel 2.5: Visserij: Evalueer EU-beleid verbod op discards