leerling, uit dagelijksch werk en verkeer en vriendschap, hebbe mogen zien en
bewonderen.
In den jongen dichter, Albrecht Rodenbach, woelde er een alleronstuimigste drift,
eene jacht gelijk een dravende zee vol stormende baren, - niet gebaard, maar waar,
- en toch bleef hij koel en zijn eigen meester. Hij droeg een afgrond, een
vuurberg, van binnen; maar bleef koud en koel van boven en al buiten. Ik zou zeggen
dat hij, onder zijne handen, hevige, hitsige peerden hield van zuiver bloed, maar ze
geenen stap buiten zijnen wil en richting zetten liet: Meester!
Leest die ‘Walkuren Rid.’ - De storm woedt en huilt over de rotstoppen. De
speremeiden, de wilde luchtmaagden, jubelen, en door de vlagen en windzwepen,
op wilde rossen, zij rinkelen op den schild en tuiten op de hoornen: spel en wilde
luchtleute:
De speremeiden rijden onder 's hemels hal. Zij geren wilden rit door storm en wolkgevaarte. Hun haren schijnen vlammen in de vale klaarte die valt van tusschen 't wervelen der grijze lucht. Zij huilen van genot, en slaan in hunne vlucht
het rinklend klinkend schild met bliksemende zweerden. Hun tieren jaagt hun dikgemaande reuzenpeerden: Zij ijlen hijgend, steigrend, door den storm verblind, en schudden brieschend roste manen in den wind.
Maar daar hooren zij, uit de verte, Woden naderen, den god, tegen Brunhild verbolgen!
Ziet hoe levend, driftig en juist:
Zij beeft uit al haar leden, kijkt verwilderd om,
wijst bachten haar, en zoekt of 't waar' zich in den drom te bergen, als vervolgd' haar iemand. ‘O erbarmen!’ roept zij, ‘bescherm mij zuster’ en zij sluit hare armen en troppelt wondrend medelijdend rondom haar.
‘Wat schilt er?’ En zij zocht door 't oorverdoovend leven des wervelstorms, en zegt al hijgen en al beven:
‘Beschermt mij, zusters; ik heb vader Woên misdaan.’ En allen zien verstomd Woêns liefste dochter aan.
Zij schruwelt al met eens en zinneloos van smerte klamt zich aan Waltrauts kniên. Woên nadert in de verte. En de heldinnen bevend wegens Brunhilds lot
verwachten bleek van schrik den naderenden God.
Leest Sneyssens, leest dat ‘Gent!’ als gij macht en adem en stem genoeg hebt om in
ieder ‘Gent!’ de snaar heviger, inniger, dieper te doen klinken, tot springens toe, en
onder 't geruisch van de stormende peerden, den man, den krijger, den kimpe, den
Gentenaar kunt doen uitkomen, die, onwrikbaar, strijdt en sterft voor zijne stad, voor
zijn volk! en beziet dan haastig die edellieden die, met gevelden zweerde, den doode
hulde bieden, terwijl, ginder ver, benden vluchten.
En op een bloedigen lijkenwal daar staat in 't vale tweelicht de vaanderik aleen en blixemt voorts,
pal. ‘Geeft u over’ schreeuwt men. ‘Gent’ juicht hij en splijt een ruiter. Het hagelt zweerden op hem. ‘Geeft u over!’
- ‘Gent’ juicht hij en zijn weêrlicht snijdt drie ruiters door den stormhoed, en steigrend wijkt de stormloop. Huivrend schudt
de vaanderik zijne linker hand. Zij valt. Een bloedstraal speerst. Maar bloedig sluit zijn arm 't gescheurde vaandel.
‘Geeft over’ schreeuwt men. ‘Gent’ huilt hij, en bleek en zwijmelend staat hij in 't bloedig wederlichten van zijn zweerd,
afgrijslik schoon. Een nieuwe storm behagelt hem met zweerden, maar wijkt gekneusd en steigerend terug.
‘Geeft over’ schreeuwt men. ‘Gent’ huilt hij en zwaait een bloedige scherve, maar stort doorkorven op den lijkenhoop,
‘Geeft over’ schreeuwt men. ‘Gent’ zucht hij en wanhopig zich rechtend kwetst hij een ruiter met des vaandels punt,
bezwijmt en zieltoogt, krampachtig des vaandels flarden grijpend, zucht nog eens ‘Gent’, spuigt bloed en sterft. En sidderend, de zweerden neder, stil en stom bewonderen hem de ruiters...
De vlucht verdwijnt in 't donkeren van de verte.
-Bij die drift en jacht, lag in onpeilbare diepten een soort van afgrond ‘waarin de
stormen liepen’. Leest Freier. Maar eerst, gelijk de vedel die spelen gaat, stemt
akkoord met het algemeen gevoelen van het stuk; want hier ligt de drift en stormmacht
stil en geborgen. Zij wordt alleen gemeten door hare diepte, en eene nauwlijks
wellende ontsteltenis der zielenzee, onder dumsteren avond, bij 't ver geruisch der
wateren, door het klemmen van dat angstig voorgevoel, in die lucht van innige stille
liefde:
Het lag een donkre nacht gespreid op slot en zee en landen. En al wat leefde lag in diepen slaap.
Maar in des grooten Högnes lijf was onrust met den slaap aan 't kampen, en hij druilde en droomde pijnlik. Voor dat hij op de legersteê zijn moede leden strekte,
bezag hij langen tijd ter koele venster
de zwartgeplekte donkerheid des hemels, en hij horkte naar 't ver geruisch van 't rustelooze zeerot,
en zweeg in sombre mijmering. Dan bij 't roode licht der toortse die spokkend in haar bronzen handhaaf brandde,
bezag hij lange en tederlik zijn vrouw, de schoone Hilde, en in de wieg den blonden Ragenär,
zijn trots en Hilde's vreugd, en sprak geen woord, maar toen zij hem omarmend diep in de oogen schouwde, zag zij,
stom antwoord op de stomme vraag, des krijgers oogen vochtig. ...
En langzaam
verwon de vaak des koenen helds gedachten,
en spreidde door zijn moede leên dien rusteloozen slaap waarbij de geest, half wakker half in sluimer,
in wanstaltige schepping nog zijn koortsig werken voortzet. En over hem gebogen hoorde Hilde,
met ongeruste ziel en de ooge ompereld en omneveld, onduidelik woorden op zijn lippen zweven.