Door materialen met elkaar te vergelijken krijgen kinde- ren inzicht in de hardheid van steen. Met andere woorden: wat gebeurt er met je schedel als je op de stenen of het asfalt valt. De beleving kan worden vergroot door mate- rialen te gebruiken die genoemd worden in de lesbrief. Dit geldt tevens voor het verpakken van een ei. Laat ze een ei verpakken en op de fiets meenemen naar huis. Of laat ze daadwerkelijk een ei naar een familielid of de school sturen?
Dat het dragen van een helm niets bijzonders is, blijkt wel uit het feit dat bij veel beroepen een helm verplicht is. Ook bij het beoefenen van sporten zie je dat steeds vaker een helm word gedragen. Kijk maar eens op de ski-piste. Bij wielerwedstrijden is de helm zelfs verplicht. Bespreek met de kinderen waarom zij denken dat deze mensen een helm dragen. Misschien zijn er kinderen in de klas die kunnen vertellen uit eigen ervaring. Een van de ouders/verzorgers draagt bijvoorbeeld een helm. Of een andere familielid. Of de buurman. In de opgave kunnen ze een lijn trekken van een helm naar een beroep of activiteit. Laat de kinderen zelf ook situaties verzinnen waarin het dragen van een helm gebruikelijk is. Nodig (eventueel) mensen uit in de klas om te komen vertellen waarom zij
Hierbij wordt uitgelegd dat een helm weliswaar beschermt, maar dat na een val de helm moet worden gecontroleerd. Een krasje op de lak kan (meestal) geen kwaad. Wanneer er deuken in zitten of wanneer het schuim is gescheurd, dient de helm te worden vervangen. Ter illustratie kunt u eieren tikken. De eerste barst is het moeilijkst. Wanneer het ei eenmaal kapot is komt er makkelijker een tweede bij. De spanning is van de schaal. Het ei dat nog heel is, blijft heel.
Om te laten zien dat een helm ook daadwerkelijk bescher- ming biedt, kunt u een bloemkool (een kleine meloen, of een ander kwetsbaar item dat goed in de helm past) gebruiken en deze in de helm stoppen en deze vervolgens laten vallen met de helm op . Haal de bloemkool eruit en bekijk wat er is gebeurd. Vervolgens gooit u de bloemkool zonder helm op de grond. Wat gebeurt er dan?
We hebben deze proef ook zelf gebruikt bij een voorlich- ting. Het spreekt erg tot de verbeelding. Het spreekt voor zich dat een helm pas goed beschermt als de helm goed past. De kinderen moeten de illustratie aanwijzen waar-
In je hoofd zitten je hersenen. Hiermee kun je niet alleen denken, maar de hersenen regelen ook dat je kunt lopen, springen, praten en zingen. Ze besturen als het ware alle dingen die je doet. Ze zijn dus heel belangrijk. Gelukkig zit er daarom een harde verpakking omheen.
Werkblad 1 Helm, een hoofdzaak
Dat een hoofd belangrijk is, vind (/zie) je ook terug in de taal. Zo hebben jullie bijvoorbeeld een directeur op je school. Dit noemen ze ook wel het hoofd van de school. Hoofd geeft dus vaak iets belangrijks aan. Vaak in de betekenis dat iets of iemand hoger in rang is. Zo heb je bijvoorbeeld ook een hoofdagent. Of een
hoofdkantoor.
Verzin nog eens een paar beroepen of dingen waar hoofd voor staat. Hoe heet de harde verpakking om je hersenen?
Er zijn veel spreekwoorden waar het hoofd of een deel ervan wordt gebruikt. Bijvoorbeeld: Ik heb er een hard hoofd in. Dat zeggen mensen als ze ergens weinig vertouwen in hebben. Ze geloven niet dat bijvoorbeeld een opdracht op tijd af is. Of dat iemand iets kan. Maar hoe hard is een hoofd eigenlijk.
Bekijk de onderstaande woorden en probeer te bedenken wat goed tegen een stootje kan. Zet bij de woorden een nummer. Zet bij het woord waarvan je denkt dat deze het hardst is een 1 en bij de zachtste een 5. Denk bijvoorbeeld wat er gebeurt als je er een tikje opgeeft met een hamertje.
Wat gaat het eerst kapot, waar komt een barst in en wat blijft heel?
Werkblad 2 Ik heb er een hard hoofd in!
een glas kapot/barst/heel
een rauw ei kapot/barst/heel
een bord kapot/barst/heel
een hoofd kapot/barst/heel
een steen kapot/barst/heel
Welk materiaal is het hardst? Kijk naar de volgende afbeeldingen. Het zijn er telkens twee. Welke gaat kapot of beschadigt wanneer je ze tegen elkaar slaat?
Verpakking
Je hebt met Pasen een aantal eieren gekleurd en je wilt deze sturen naar iemand in het buitenland. Je wilt wel dat het ei heel over komt. Het moet verstuurd worden met de post. Hoe zorg je ervoor dat het ei heel blijft?
Trek een lijntje van de personen naar de helm die erbij hoort en schrijf erbij waarom deze persoon een helm draagt.
Werkblad 3 Wie draagt een helm en waarom?
Werkblad 4 Ik val niet van de fiets! Of toch wel?
Ken je iemand die gevallen is met de fiets?
Hoe kwam dat?
Wat had hij/zij toen?
Moest hij/zij daarvoor naar het ziekenhuis of de dokter?
Ben je zelf wel eens gevallen met de fiets?
Hoe kwam dat?
Wat had je toen?
Moest je daarvoor naar het ziekenhuis of de dokter?
Voorkomen is beter dan genezen
Ook al ken je niemand die gevallen is en ben je zelf ook nog nooit gevallen, het kan toch gebeuren. Er komen ieder jaar genoeg kinderen in het ziekenhuis terecht waarmee het minder goed is afgelopen. Die kinderen hebben een ongeluk gehad, waarbij ze hun hoofd ernstig hebben verwond. Sommige kinderen kunnen nu