Digitale televisie

Wanneer het gaat over de toekomst van de televisie, dan klinken al decennialang termen als ‘interactiviteit’, pay-per-view’, ‘video-on-demand’ en ‘keuze-televisie’. De ontwikkeling van de digitale televisie brengt deze 54 Nederland Breedbandland, hoofdstuk 1

rapport Afs temmen op het publiek 65

reeks K ant eling en 66

mogelijkheden dichterbij, zij het dat er ook de nodige kanttekeningen moeten worden gemaakt.

Digitale televisie wordt op dit moment op beperkte schaal aangeboden via de ether (Digitenne, ) en via de kabel (UPC, Mediakabel en Casema). De kijker kan met een sprietantenne en een opzetkastje of settupbox dat aan de televisie wordt gekoppeld via de ether een groot aantal kanalen in breedbeeld-formaat ontvangen. Voor digitale televisie over de kabel is een digitale decoder nodig. Voordelen zijn de beeldkwaliteit en het brede programma aanbod.

5.4.1 Digitale interactieve televisie

De ontwikkeling van digitale interactieve televisie gaat een stap verder. Al jaren is ‘interactiviteit’op het niveau van overheden en ontwikkelaars een belangrijk thema. Niet alleen hoort dan het meedoen aan tv-spellen, televoting, elektronisch winkelen, bankieren via het retourkanaal tot de mogelijkheden, maar ook toepassingen als een programmagids, zelf samen te stellen programma, achtergrondinformatie, video-on-demand etc.

In Belgie is een voorbeeld voorhanden van een traject dat beoogt digitale interactieve televisie in te voeren. De Vlaamse Radio en Televisieomroep (vrt)⁵⁵is in 2002 van start is gegaan met een experiment (IO-project) om na te gaan hoe van de vertrouwde televisie een ‘digitaal thuisplatform’ gemaakt zou kunnen worden.⁵⁶

Deze proefneming in Schoten heeft er toe geleid dat de Vlaamse regering heeft besloten het vervolgproject ‘Vlaanderen Interactief’ met meer dan 12 miljoen Euro te ondersteunen. ‘Vlaanderen Interactief’ zal in coördinatie met de het e-government project van de Vlaamse overheid en in

samenwerking met diverse Vlaamse onderzoeksinstellingen, onderzoeken hoe een democratisch iDTV platform – met massale adoptie door de Vlaamse burger – ontwikkeld kan worden. Hiertoe zal het consortium voortbouwen op de kennis verworven tijdens het IO-project van de vrt. Wanneer de technologische en menswetenschappelijke uitdagingen met succes worden afgerond, krijgt Vlaanderen de kans tegen eind 2004 toegang tot iDTV te hebben.⁵⁷

55 Digitale televisie, Wie wil interactieve tv? http:/users.pandora.be/adm_snake/digi-tale_televisie.htm,

56 Dit IO- project, IO staat voor Interactieve Omroep en is een samenwerkingsver-band tussen de e-VRT, Belgacom, de VUB en K.U.Leuven spin-off IMEC

57 Interactieve Digitale Televisie eind 2004 in Vlaamse huiskamers, http://www.dmmc.nl/journal/archives/00000323.htm, 24 juli 2003

Interessant aan de Vlaamse benadering is de koppeling van de verhoogde amusementswaarde van interactieve digitale televisie aan allerlei

praktische, educatieve en maatschappelijk relevante toepassingen. De voordelen voor de burger behelzen interactie en E-government. Via hun MHP set-up box zullen de kijkers dan naast interactieve

televisietoepassingen zoals extra achtergrondinformatie, meespelen, meestemmen, ook toegang krijgen tot film-, nieuws- en

televisieprogramma’s-op-aanvraag, extra kanalen voor specifieke doelgroepen of minderheden en een elektronische programmagids. De burger krijgt via zijn mhp set-up box toegang tot de elektronische informatie en dienstverlening van de overheid. Ook elektronische post en communicatie met andere burgers of de overheid via e-mail, sms of chat zullen op een gebruiksvriendelijke wijze via het tv-toestel mogelijk worden 5.4.2 verder vooruit kijkend

Op middellange termijn is het waarschijnlijk dat in de ether uiteindelijk één groot ‘internetkanaal’ gaat ontstaan met een gigantische

informatieverwerkingscapaciteit. De radiokanalen voor gsm, umts, WiFi en draadloos internet zullen naar verwachting op nog hogere frequenties uiteindelijk samen een transparant kanaal vormen, waar iedere gebruiker zijn eigen datastroom op kan aanvragen of genereren. De mobiele telefoon zal dan in staat zijn om in overleg met de basisstations een geschikt kanaal te vinden voor de communicatie. Welk kanaal geschikt is, zal afhangen van de gevraagde datasnelheid (van bewegende beelden tot een sms-je). Een tv-toestel zal via hetzelfde draadloze internet communiceren. Dat geldt ook voor pc’s en radio’s. Reeds nu kan met een pda met WiFi en bijv. real audio al naar internetradio worden geluisterd alsof het een gewoon radiotoestel betreft. Wanneer draadloos internet overal beschikbaar is, dan is er geen verschil meer tussen internetradio en een gewone radio voor wat het gebruik betreft. Er zijn echter wel honderden zenders meer beschikbaar. Settop boxes en ander opzetkastjes zullen spoedig naast de ‘uhf converter voor Nederland 2’ uit de zestiger jaren in het museum staan. Technisch gezien is het betrekkelijk simpel toestellen te maken die ook geschikt zijn voor digitale ontvangst.

In combinatie met geavanceerde smart-cards zijn de voordelen van de digitale techniek naast betere kwaliteit en meer aanbod:

• Betere controle op programma aanbod (onwenselijke zaken kunnen beter worden geweerd) rapport Afs temmen op het publiek 67

• Betere controle op illegaal kopiëren. • Meer comfort voor de gebruiker • Simpel pay-per-view.

Er bestaat een scenario met een nieuwe generatie smart-cards, waarbij iemand op zijn persoonlijke smart-card het recht koopt om een bepaalde film te zien. Er wordt dus geen videoband of een dvd verkocht, maar alleen een recht om te kijken. Wanneer de gebruiker zich met zijn card

identificeert, dan kan de film bekeken worden. Het maakt niet uit waar of op welk apparaat. Zolang de smartcard er is zal het betreffende apparaat via het internet de gewenste film tonen. Met één smart-card heb je al je films bij je.