Binnen dit onderzoek is onderzocht welke methoden rond afhankelijkheden nationaal en internationaal worden gebruikt binnen risicoanalyses, het verhogen van de weerbaarheid en crisisbeheersing.
Risicoanalyse
Binnen de NRB en de regionale risicoprofielen zijn de vitale infrastructuren en hun
afhankelijkheden nog beperkt ingebed. Daarnaast liggen er mogelijkheden voor een sterkere informatie-uitwisseling tussen nationaal en regionaal niveau (conform het Verenigd
Koninkrijk). Vanwege de complexiteit van de vraagstelling en de schaalgrootte van de VR’s lijkt het zinvol om een deel van de analyses in plaats van op regionaal op bovenregionaal niveau uit te voeren. Dit heeft het voordeel dat ook regio-overschrijdende aspecten
gemakkelijk kunnen worden meegenomen, en dat de capaciteit en kennis minder schaars is.
24
Mogelijk aanvullende methode
De Zweedse methode voor het analyseren en vastleggen van afhankelijkheden lijkt kansrijk om na te gaan in hoeverre de resultaten van eerder uitgevoerde studies hierin kunnen worden ondergebracht en toegankelijk kunnen worden gemaakt. Hierbij dient wel te worden geborgd dat de vertrouwelijkheid van de gegevens en resultaten voldoende wordt geborgd. De methode kan zowel voor risicoanalyses als voor crisisbeheersing worden toegepast.
Verhogen van de weerbaarheid
Een groot deel van de weerbaarheid bevorderende maatregelen valt binnen de eigen verantwoordelijkheid van de vitale bedrijven. De reguliere BCM processen op
bedrijfsniveau dekken dit af. Het delen van informatie over sectorale en cross-sectorale good practices en standaarden rond BCM kunnen daarbij een belangrijke rol spelen.
Mogelijk aanvullende methode
In de werkwijze voor cross-sectorale analyses zoals toegepast door CIPMA worden intersectorale afhankelijkheidsstudies uitgevoerd, vraaggestuurd door de vitale sectoren en gefaciliteerd (financieel en methodisch) door de overheid. Het is onduidelijk of hier in de nationale context behoefte aan en ruimte voor is.
Crisisbeheersing
Binnen crisisbeheersing is samenwerking tussen de hulpdiensten en de vitale
infrastructuurbedrijven essentieel. Het opbouwen van een gezamenlijk beeld van mogelijke scenario’s, de mogelijke impact voor de vitale infrastructuren en mogelijke keteneffecten en common mode failures zijn hierbij van groot belang.
Net als bij risicoanalyses geldt dat dit gezamenlijke beeld door schaarste aan middelen en expertise mogelijk beter op bovenregionaal niveau is op te bouwen dan op regionaal niveau. Mogelijk aanvullende methoden
De systematiek rond de dependency map vanuit het Verenigd Koninkrijk kan mogelijk aansluiten bij al lopende activiteiten van de VR’s. Een deel van de VR’s is bezig met het in kaart brengen van de vitale infrastructuur in de eigen regio, zoals bijvoorbeeld de werkzaamheden rond overstromingen door de VR Hollands Midden. Hierbij zou de werkwijze en methode rond de dependency map in het Verenigd Koninkrijk mogelijk kunnen worden toegepast.
Grootschalige modellen en dataverzamelingen conform de NISAC-aanpak in de Verenigde Staten vergen initieel een relatief grote en meerjarige investering in het ontwikkelen van de vitale infrastructuurmodellen en tools. Nationaal lijkt dit geen mogelijkheden te bieden door de benodigde kosten.
Het lijkt daarom raadzaam om de mogelijkheden te onderzoeken die EU projecten op dit onderwerp kunnen leveren (bijv. CIPRNet25, DRIVER26). Hierbij wordt al tijdens het project de samenwerking tussen de betrokken onderzoeksinstellingen en overige stakeholders gezocht en financiert de EU mee.
25
Critical Infrastructure Preparedness and Resilience Research NETwork (FP7 Network of Excellence)
26
Referenties
[1] Australian Government, Critical Infrastructure Resilience Strategy, Australian Government, 2010. On-line:
http://www.tisn.gov.au/Documents/Australian+Government+s+Critical+Infrastructur e+Resilience+Strategy.pdf
[2] Australian Government, National Emergency Risk Assessment Guidelines, Australian Government Attorney-General’s Department, . On-line:
http://www.em.gov.au/Documents/National%20Emergency%20Risk%20Assessment %20Guidelines%20October%202010.PDF
[3] Bloomfield R., N. Chozos, P. Nobles, Infrastructure dependency analysis:
Requirements, capabilities and strategy, Adelard LLP, United Kingdom, 2009. On-line: http://www.csr.city.ac.uk/projects/cetifs/d418v13_public.pdf
[4] Bloomfield R., N. Chozos, P. Nobles, Infrastructure interdependency analysis: Introductory research review, Adelard LLP, United Kingdom, 2009. On-line:
http://www.csr.city.ac.uk/projects/cetifs/d422v10_review.pdf
[5] Brouwer W., Vitale infrastructuur en evacuatie, in: I. Helsloot, E. Brainich & R. Reitsma (red.), Evacuatie. Een overzicht van inzichten in theorie en praktijk van grootschalige evacuaties, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers, 2008.
[6] Cabinet Office, A Summary of the 2012 Sector Resilience Plans, Cabinet Office, United Kingdom, May 2012. On-line:
https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/62312 /Summary-2012-Sector-Resilience-Plans.pdf
[7] Cabinet Office, Chapter 3 – Considerations for business and organisations, in: National Risk Register, 2010 edition, Cabinet Office, United Kingdom, 2012. On-line:
https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/61934 /national_risk_register.pdf
[8] Cabinet Office, Keeping the Country Running: Natural Hazards and Infrastructure A Guide to improving the resilience of critical infrastructure and essential services, Cabinet Office, United Kingdom, October 2011. On-line:
https://www.gov.uk/government/publications/keeping-the-country-running-natural-hazards-and-infrastructure
[9] Cabinet Office, National Risk Register of Civil Emergencies, 2013 edition, Cabinet Office, United Kingdom, 2013. On-line:
https://www.gov.uk/government/publications/national-risk-register-for-civil-emergencies-2013-edition
[10] Cabinet Office, Strategic Framework and Policy Statement on Improving the Resilience of Critical Infrastructure to Disruption from Natural Hazards, Cabinet Office, United Kingdom, 2010. On-line:
http://www.cabinetoffice.gov.uk/media/349103/strategic-framework.pdf.
[11] Cabinet Office, Summary of the Consultation Responses to the Strategic Framework and Policy Statement on Improving the Resilience of Critical Infrastructure to Disruption from Natural Hazards, Cabinet Office, United Kingdom, March 2010. On-line:
https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/62505 /consultation-responses-v2.pdf
[12] Cabinet Office, The Role of Local Resilience Forums: A reference document The Civil Contingencies Act (2004), its associated Regulations (2005) and guidance, the National Resilience Capabilities Programme and emergency response and recovery Civil Contingencies, Cabinet Office, United Kingdom, October 2010. On-line: https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/62277
/110404-v5-Final-Role-of-an-LRF-A-Reference-Document.pdf
[13] CIRIA, Flood resilience and resistance for critical infrastructure, London, United Kingdom, 2010. On-line:
http://www.ciria.org/service/Home/AM/ContentManagerNet/ContentDisplay.aspx?S ection=Home&ContentID=16361
[14] CIRIA, Flood resilience and resistance for critical infrastructure supporting document 1: overview of questionnaire survey results, London, United Kingdom, 2010. On-line:
http://www.ciria.org/service/Home/AM/ContentManagerNet/ContentDisplay.aspx?S ection=Home&ContentID=15627
[15] Council for Science and Technology, A National Infrastructure for the 21st Century, United Kingdom, June 2009. On-line:
http://www.bis.gov.uk/assets/bispartners/cst/docs/files/whats-new/09-1631-national-infrastructure
[16] D’Agostino, R. Cannata, V. Rosato, “On Modelling of Interdependent Network Infrastructures by Extended Leotief Models”, in eds. R. Setola, S. Geretshuner, Critical Information Infrastructures, Springer LNCS 6027, 2010, pp. 2-10.
[17] Dekkers, C.M.A. en Nolet, O., Eindrapportage vitale partnerschappen in veiligheid, Veiligheidsberaad, Arnhem, september 2012. On-line:
http://www.veiligheidsberaad.nl/pdf/Eindrapportage%20Vitale%20Partnerschappen %20in%20Veiligheid%20Veiligheidsberaad.txt.pdf
[18] Directie Nationale Veiligheid, Directie Nationale Veiligheid, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, in samenwerking met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Eindrapport project Continuïteit bij
grieppandemie voorbereid op grieppandemie,, januari 2010. Online: http://www.nctv.nl/Images/bijl-2-2010-eindrapport-project-continuiteit-bij-grieppandemie_tcm126-495387.pdf
[19] DHS, National Infrastructure Protection Plan, partnering to enhance protection and resiliency, DHS, United States, 2009. On-line:
http://www.preventionweb.net/english/professional/policies/v.php?id=11704 [20] Dudenhoeffer D.D. , M.R. Permann, M. Manic, CIMS: a framework for
infrastructure interdependency modeling and analysis, Proceedings of the 2006 Winter Simulation Conference, 2006. On-line:
http://ieeexplore.ieee.org/stamp/stamp.jsp?tp=&arnumber=4117643
[21] EU project IRRIIS, deliverable D , “Tools and techniques for interdependency analysis”, 7. On-line: http://www.irriis.org
[22] EU project IRRIIS, deliverable D 4, “Report On Service Oriented Interdependency Analysis”, 7. On-line: http://www.irriis.org
[23] European Council, Directive 2008/114/EC on the identification and designation of European critical infrastructures and the assessment of the need to improve their protection, Brussels, December 2008. Online:
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:345:0075:0082:EN:PDF [24] GAO, Critical Infrastructure Protection: DHS efforts to assess and promote
resilience are evolving but program management could be strengthened, GAO-10-772, September 2010. On-line: www.gao.gov/new.items/d10772.pdf [25] GAO, Critical Infrastructure Protection: DHS List of Priority Assets Needs to Be
Validated and Reported to Congress, report GAO-13-296, GAO, Washington DC, USA, Mar 25, 2013. On-line: http://www.gao.gov/products/GAO-13-296. [26] Guthrie P., T. Konaris, Infrastructure Resilience, Report produced for the Government Office of Science, Foresight project ‘Reducing Risks of Future Disasters: Priorities for Decision Makers’, November 2012. On-line:
http://www.bis.gov.uk/assets/foresight/docs/reducing-risk-management/supporting-evidence/12-1310-infrastructure-and-resilience.pdf
[27] HM Government, How prepared are you? Business Continuity Management Toolkit, United Kingdom, December 2008. On-line:
https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/13799 4/Business_Continuity_Managment_Toolkit.pdf
[28] HM Treasury Infrastructure UK, National Infrastructure Plan: update 2012, December 2012. On-line:
[29] Houses of Parliament, Parliamentary office of science & technology, Resilience of UK Infrastructure, POSTNote Number 362, Houses of Parliament, United Kingdom, October 2010. On-line: http://www.parliament.uk/documents/post/postpn362-resilience-of-UK-infrastructure.pdf
[30] Inspectie Openbare Orde en Veiligheid, Inspectiebericht Continuïteitsplanning grieppandemie Voorbereiding rijksoverheid, Inclusief instrument voor zelftoets, maart 2010. Online:
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en- publicaties/brochures/2010/03/25/continuiteitsplanning-grieppandemie-voorbereiding-rijksoverheid.html
[31] ITRC WS2, A method statement for infrastructure network risk analysis, ITRC, October 2012. On-line:
http://www.itrc.org.uk/wordpress/wp-content/events/ITRC_WS2_Risk_analysis_statement_Oct2012.pdf
[32] ITRC, A fast track analysis of strategies for infrastructure provision, technical report, January 2012. On-line:
http://www.ncl.ac.uk/ceser/researchprogramme/reports/ITRC-FTA-Executive-summary.pdf
[33] Klaver, M.H.A., Luiijf, H.A.M., Nieuwenhuijs, A.H. et al , RECIPE Good Practices Manual for CIP Policies, The Hague, July 2011, 92 pages. On-line:
http://www.tno.nl/recipereport
[34] Klein R., E. Rome, C. Beijel, R. Linnemann, W. Reinhardt, A. Usov, “Information Modelling and Simulation in Large Interdependent Critical Infrastructures in IRRIIS”, in eds. R. Setola, S. Geretshuber, Critical Information Infrastructures, Springer LNCS 5508, 2009, pp. 36-47.
[35] Luiijf H.A.M., Burger H.H, Klaver M.H.A., Bescherming vitale Infrastructuur, Quick-scan naar vitale producten en diensten (managementdeel), rapport FEL-03-C001, TNO, Den Haag, 2003. On-line:
http://www.nifv.nl/upload/91710_668_1223393504265-tno-fel_03c001_bescherming_vitale_infra_-_quick_scan_man1%5B1%5D.pdf [36] Luiijf H.A.M., Burger H.H, Klaver M.H.A., Bescherming vitale Infrastructuur,
Quick-scan naar vitale producten en diensten (uitgebreid deel), rapport FEL-03-C002, TNO, Den Haag, 2003. On-line:
http://www.nifv.nl/upload/91709_668_1223393504156-tno-fel_03c002_bescherming_vitale_infra_-_quick_scan1%5B1%5D.pdf [37] Luiijf, E., Klaver, M. ”Insufficient Situational Awareness about Critical
Infrastructures by Emergency Management”, paper 10 in: Proceedings Symposium on “C3I for crisis, emergency and consequence management”, Bucharest -12 May 2009, NATO RTA: Paris, France. RTO-MP-IST-086. On-line:
http://ftp.rta.nato.int/public//PubFullText/RTO/MP/RTO-MP-IST-086///MP-IST-086-10.doc
[38] Luiijf, H.A.M., Klaver, M.H.A., Burger, H.H., Nieuwenhuijs, A.H., Stolk, D.J., Wijnmalen, D.J.D., Hoogstraaten, J.M., Is Nederland kwetsbaar? Tussenrapportage quick-scan 'vitale producten en diensten' (uitgebreide versie), TNO-FEL, Den Haag, report FEL-02-C123, 2002.
[39] Macaulay T., Critical Infrastructure: Understanding its component parts, vulnerabilities, operating risks and interdependencies, CRC Press, 2008. [40] Minister van BZK, 2e inhoudelijke analyse bescherming vitale infrastructuur, Den
Haag, 2010. On-line:
http://www.infopuntveiligheid.nl/Infopuntdocumenten/2einhoudelijkeanalysebescher
mingvitaleinfrastructuur.pdf
[41] Ministerie van Veiligheid en Justitie, Bent u voorbereid op uitval van elektriciteit of ICT, brochure, 2010. On-line:
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en- publicaties/brochures/2010/12/14/brochure-bent-u-voorbereid-op-uitval-van-elektriciteit-en-ict.html
[42] Ministerie van Veiligheid en Justitie, Nationale Cyber Security Strategie: Slagkracht door samenwerking, Den Haag, 2010. On-line:
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en- publicaties/rapporten/2011/02/22/nationale-cyber-security-strategie-slagkracht-door-samenwerking.html
[43] Ministerie van Veiligheid en Justitie, Werken met scenario's, risicobeoordeling en capaciteiten (Leidraad), Den Haag 2013. On-line:
http://www.nctv.nl/Images/werken-met-scenarios-risicobeoordeling-en-capaciteiten-(leidraad)_tcm126-495324.pdf en
http://www.nctv.nl/Images/j-18099-leidraad-nationale-veiligheid2kolommen_tcm126-495324.pdf
[44] Moteff, J.D. , Critical Infrastructure Resilience: The Evolution of Policy and Programs and Issues for Congress, August 2012. On-line:
http://digital.library.unt.edu/ark:/67531/metadc122245/
[45] MSB, A first step towards a national risk assessment, MSB, Sweden, 2011. On-line: https://www.msb.se/Upload/Forebyggande/Krisberedskap/A_first_step_towards_a_n at_riskassessment_en_final_.pdf
[46] MSB, A functioning society in a changing world: The MSB´s report on a unified national strategy for the protection of vital societal functions, MSB, Sweden, 2011. On-line: https://www.msb.se/RibData/Filer/pdf/26084.pdf
[47] MSB, A summary version of the report If one goes down – do all go down? A final report from SEMA’s assignment on Critical Societal Dependencies, MSB, Sweden, 2009.
[48] MSB, Guide to Risk and vulnerability analyses, MSB, Sweden, 2012. On-line: https://www.msb.se/RibData/Filer/pdf/26267.pdf
[49] NAVI, ICT en de vitale infrastructuur: quickscan van afhankelijkheden en kwetsbaarheden, SOVI, Den Haag, 2009.
[50] Nieuwenhuijs, A.H., Luiijf, H.A.M., Klaver M.H.A., “Modeling Critical Infrastructure Dependencies”, in: IFIP International Federation for Information Processing, Volume 290, Critical Infrastructure Protection II, eds. P. Mauricio and S. Shenoi, (Boston: Springer), October 2008, pp. 205-214, ISBN 978-0-387-88522-3. [51] NIFV, Handreiking regionaal risicoprofiel, 2009. On-line:
http://www.regionaalrisicoprofiel.nl/de_handreiking/
[52] Open Group standard, Dependency Modeling (O-DM), constructing a data model to manage risk and build trust between inter-dependent enterprises, Open Group, November 2012.
[53] Pederson P., D. Dudenhoeffer, S. Hartley, M. Permann, Critical Infrastructure Interdependency Modeling: a survey of U.S. and international research, Idaho National Labs, INL/EXT-06-11464, August 2006. On-line:
http://www.inl.gov/technicalpublications/Documents/3489532.pdf [54] Peerenboom J.P. , R.E. Fisher, Analysing cross-sector interdependencies,
Proceedings of the 40th Hawaii International Conference on System Sciences, IEEE, 2007. On-line: http://ieeexplore.ieee.org/xpls/abs_all.jsp?arnumber=4076595 [55] Pitt, M., The Pitt Review: Learning Lessons from the 2007 Floods, Cabinet Office,
United Kingdom, June 2008. On-line: http://www.environment-agency.gov.uk/research/library/publications/33889.aspx
[56] Popov P., Modelling the Resilience of Critical Infrastructures, CSR Midsummer Open Event, London, United Kingdom, June 2010. On-line:
http://www.csr.city.ac.uk/open_event/presentations/Modelling%20Resilience%20CI. pdf
[57] President Clinton, Executive Order 13010 on the President’s Commission on Critical Infrastructure Protection (PCCIP), The White House, Washingon DC, July 15, 1996,
[58] Rinaldi S., J.P. Peerenboom, T. Kelly, Identifying, Understanding, and Analyzing Critical Infrastructure Interdependencies, feature article, IEEE Control Systems Magazine, pp. 11-25, December 2001.
[59] Satumtira, G, Duenas-Osorio L, “Synthesis of Modeling and Simulation Methods on Critical Infrastructure Interdependencies Research”, in Sustainable &Resilient Infrastructure, K. Gopalakrishnan & S. Peeta (Eds), Springer, 2010.
[60] Secretariat of the Security and Defence Committee, Finland´s Cyber security Strategy, January 2013. On-line: www.yhteiskunnanturvallisuus.fi
[61] Setola, R. “Analysis of interdependencies between Italy’s economic sectors”, in eds. E. Goetz, S. Shenoi, Critical Infrastructure Protection, (Boston: Springer), 2008, pp. 311-321.
[62] Stapelberg R.F., Infrastructure Systems Interdependencies and Risk Informed Decision Making (RIDM): Impact Scenario Analyses of Infrastructure Risks Induced by Natural, Technological and Intentional Hazards, in: Journal of Systemics, Cybernetics and Informatics, 2008. On-line:
http://www.iiisci.org/journal/CV$/sci/pdfs/R105SQ.pdf
[63] Thacker S., R. Pant, J. Hall, D. Alderson and S. Barr, Assessing the vulnerability of interdependent infrastructures to extreme flood events, presentatie op de ITRC Early Career Researchers Conference, Clare College, Cambridge, November 2012. On-line: http://www.itrc.org.uk/wordpress/wp-content/events/ECR-ITRC-Raghav-Pant.pdf
[64] The Government Office of Science, Foresight Reducing Risks of Future Disasters: Priorities for Decision Makers, The Government Office of Science, London, UK, 2012, On-line:
http://www.bis.gov.uk/assets/foresight/docs/reducing-risk-management/12-1289-reducing-risks-of-future-disasters-report.pdf,
[65] The White House, Homeland Security Presidential Directive 7: Critical Infrastructure Identification, Prioritization, and Protection (HSPD-7), The White House,
Washingon DC, December 2003. On-line: http://www.dhs.gov/homeland-security-presidential-directive-7
[66] The White House, Presidential Decision Directive 63 (PDD 63): Critical Infrastructure Protection, The White House, Washingon DC, May 22, 1998. [67] The White House, Presidential Policy Directive -- Critical Infrastructure Security
and Resilience, PPD-21, The White House, United States, February 2013. On-line: http://www.whitehouse.gov/the-press-office/2013/02/12/presidential-policy-directive-critical-infrastructure-security-and-resil
[68] TISN, Trusted Information Sharing Network for Critical Infrastructure Resilience: tenth anniversary booklet, TISN, Australia, 2013. On-line:
www.tisn.gov.au/Documents/TISNTenthAnniversarybooklet.doc
[69] TNO, Onderlinge Afhankelijkheid Vitale Sectoren: afhankelijkheidsonderzoek elektriciteit, SOVI, Den Haag, 2007.
[70] Van Eeten, M., Nieuwenhuijs, A., Luiijf, E., Klaver, M., Cruz, E., The State and the Threat of Cascading Failure across Critical Infrastructures: The Implications of Empirical Evidence from Media Incident Reports, Public Administration, Vol. 89, No. 2, 2011, (381-400).
[71] Von Kirchbach, H-P. Franke, S., Biele, H., Bericht der Unabhängigen Kommission der Sächsischen Staatsregierung, Flutkatastrophe 2002, 2003. On-line:
Bijlage A: Begeleidingscommissie
prof. dr. ir. J. van den Berg, TU Delft (voorzitter),
dr. M. van Duin, Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid,
drs. M.M.N. Buijtendijk MCDm, ministerie van Veiligheid en Justitie / NCTV,
drs. T.L. van Mullekom, WODC.
Bijlage B: Contactpersonen
Bij het verzamelen van de informatie en het toetsen van de bevindingen zijn de volgende personen geraadpleegd:
Drie medewerkers van het Critical Infrastructure Program for Modelling and Analysis, Australië
Twee medewerkers, Cabinet Office, Civil Contingencies Secretariat, Verenigd Koninkrijk
Een medewerker van MSB, Zweden
Ministerie van Veiligheid en Justitie, M. van Tuyll van Serooskerken - van Grieken, hoofd Afdeling Natuurlijke, Technologische en Maatschappelijke Dreigingen van de NCTV
Ministerie van Economische Zaken, ir. P.A. Vermeij MPA
Bijlage C: Terminologie
Vitale infrastructuren zijn de bedrijven en delen van de overheid die producten en diensten leveren die van essentieel belang zijn voor het dagelijkse leven van de meeste mensen in Nederland. De Nederlandse vitale infrastructuur is ingedeeld in 12 vitale sectoren met in totaal 31 onmisbare producten of diensten, namelijk (bron:
http://www.nctv.nl/onderwerpen/nv/voorkomen-voorbereiden/bescherming-vitale-infrastructuur/):
energie: elektriciteit, aardgas en olie
telecommunicatie en ICT: vaste en mobiele telefonie, radio, omroep en internet
drinkwater: het leveren van drinkwater
voedsel: voedselvoorziening (onder andere supermarkten) en voedselveiligheid
gezondheid: spoedeisende hulp en andere ziekenhuiszorg, geneesmiddelen en vaccins
financiële sector: betalingen en financiële overdracht overheid
beheer oppervlaktewater: waterkwaliteit en waterkwantiteit (‘keren en beheren’)
openbare orde en veiligheid
rechtsorde: rechtspraak en detentie, rechtshandhaving
openbaar bestuur: diplomatie, informatieverstrekking overheid, krijgsmacht en besluitvorming
transport: vliegveld Schiphol, haven Rotterdam, hoofdwegen en hoofdvaarwegennet en spoor
chemische en nucleaire industrie: vervoer, opslag, productie en verwerking van stoffen. Voor het domein bescherming vitale infrastructuur zijn de volgende termen en begrippen van belang.
Term of begrip Definitie of omschrijving
(Infrastructuur) Afhankelijkheid A linkage or connection between two infrastructures, through which the state of one infrastructure influences or is correlated to the state of the other. [58]
In het Nederlands:
Een koppeling tussen twee infrastructuren, waarbij het functioneren van de ene infrastructuur van invloed is op het functioneren van de andere infrastructuur.
Common mode failure Het door eenzelfde oorzaak gelijktijdig aangetast raken van meer infrastructuren, bijv. het min of meer gelijktijdig breken van telefoon- en elektriciteitskabels door een zware storm of door zware sneeuwval.
Term of begrip Definitie of omschrijving
Downstream afhankelijkheid De directe of indirecte afhankelijkheid van de processen van de afnemer voor een door de organisatie te leveren product of dienst.
Upstream afhankelijkheid De afhankelijkheid van een proces binnen een organisatie van een door zijn leverancier te leveren product of dienst.
Intersectorale afhankelijkheid De afhankelijkheid tussen verschillende (vitale) sectoren (en hun (vitale) producten en diensten).
Onderlinge afhankelijkheid (‘dependency’)
De afhankelijkheid tussen (vitale) producten en diensten, zowel die binnen de eigen (vitale) sector als met andere (vitale) sectoren.
Vitale infrastructuur Infrastructuur wordt als vitaal beschouwd als het aan één van de volgende criteria voldoet:
verstoring of uitval van een vitale sector, dienst of product veroorzaakt economische of maatschappelijk ontwrichting op (inter-)nationale schaal;
verstoring of uitval leidt direct of indirect tot veel
slachtoffers;
de ontwrichting is van lange duur, herstel kost relatief veel tijd en gedurende het herstel zijn vooralsnog geen reële alternatieven voorhanden.
Wederzijdse afhankelijkheid (‘interdependency’)
Producten of diensten A en B zijn wederzijds afhankelijk indien