6.1 Conclusies
Op basis van de quick scan studie zijn de volgende conclusies te trekken omtrent de vraag of de beoogde uitbreiding van het LOG Bergerden (= Bergerden 2), bezien vanuit kwantitatief ruimtelijk oogpunt, noodzakelijk is:
• de beschikbaarheid aan glastuinbouwkavels in LOG Bergerden (Bergerden 1) blijkt in de periode 2000-2005 groter dan de vraag van tuinders uit het KAN-gebied. Ook tuinders buiten het KAN-gebied hebben zich in Bergerden 1 gevestigd, waardoor het areaal glastuinbouw in LOG Bergerden stabiel is gebleven (circa 150 ha netto glas);
• driekwart van de bedrijven in LOG Bergerden willen in de komende 5 jaar op de huidige wijze doorgaan. Opvallend is dat in het KAN-gebied er relatief meer bedrijven zijn die (nog) geen toekomstplannen hebben dan landelijk gezien (7-9% versus 3%);
• circa 10% van de glastuinbouwbedrijven in LOG Bergerden heeft inmiddels een opvolger. Op ruim 20% is er geen opvolger en bij de rest is het nog niet bekend. Op de helft van de bedrijven is de ondernemer ouder dan 50 jaar. Hiervan weet circa 80% nog niet of er een opvolger is. • het huidige areaal in het herstructureringsgebied Huissen-Angeren en het geplande areaal
voor Bergerden 1 (circa 260 ha netto glas) is toereikend om in de ruimtebehoefte van tuinders in het KAN-gebied in de periode tot 2010 te voorzien. Dit onder de voorwaarde dat herstruc- turering van Huissen-Angeren voortvarend wordt opgepakt;
• het ruimteaanbod in LOG Bergerden (excl. Bergerden 2) biedt in de periode tot 2010 ruimte voor inplaatsing van tuinders buiten het KAN-gebied (circa 25-70 ha netto glas);
• in de periode tot 2010 is er geen directe noodzaak om LOG Bergerden met Bergerden 2 uit te breiden;
• in de periode 2010-2015 kan de noodzaak voor Bergerden 2 niet hard worden aangetoond. Hiervoor is de ruimtebehoefte van lokale en regionale tuinders na 2010 onbekend en is er geduchte concurrentie te verwachten van andere LOG’s en regionale locaties wat betreft de werving van tuinders uit het westen van Nederland. Dit impliceert niet dat er géén behoefte zou kunnen bestaan voor uitbreidingsruimte in de periode na 2010. Dit is afhankelijk van de ontwikkelingen binnen en buiten de glastuinbouw en de strategische keuzes van de over- heden.
6.2 Aanbevelingen
Op basis van de conclusies kunnen de volgende aanbevelingen worden gedaan:
• de herstructurering van het gebied Huissen-Angeren verdient een voortvarende aanpak om het gebied te revitaliseren. De inspanningen kunnen op de korte en middellange termijn beter worden ingezet op het herstructureringsproces dan op de ontwikkeling van Bergerden 2. • om de ruimtebehoefte in het KAN-gebied na 2010 te kennen, verdient het aanbeveling een
uitgebreide inventarisatie onder lokale en regionale tuinders uit te voeren tegen het jaar 2010. De resultaten van deze inventarisatie bieden een betere basis om uitbreiding met Bergerden 2 binnen de streekplanperiode (-2015) of na 2015 op te pakken. In het laatste geval kan dit worden meegenomen bij de opstelling van het eerstvolgende streekplan.
• gelet op het voorgaande verdient het aanbeveling om een reservelocatie voor glastuinbouw aan te houden met het oog op eventuele glastuinbouwontwikkeling in de periode 2010-2015. Naar verwachting zal deze ruimtebehoefte kleiner zijn dan met Bergerden 2 oorspronkelijk was beoogd. Ook bij projectlocaties van kleinere omvang (minimaal 40-50 ha netto glas) kan een gewenste duurzaamheidsverbetering worden bereikt;
• het verdient aanbeveling het ruimtelijk beleid ten aanzien van de glastuinbouw in de provincie Gelderland opnieuw te bezien in het licht van de huidige inzichten en (toekomstige) ontwik- kelingen in de Nederlandse glastuinbouw. Dit zou niet alleen betrekking moeten hebben op LOG Bergerden, maar ook op de regionale glastuinbouwlocatie Bommelerwaard en de zoge- naamde satellieten.
Literatuur
AgriDirect, GlastuinbouwScanner 2005. Roggel, 2005.
Glami, Mid term review herstructurering glastuinbouw. Projectbureau Glami, Utrecht, april 2005.
Gemeente Lingewaard, Structuurvisie Plus, 2004.
Groot, N. en M. Ruijs, Toekomstperspectief glastuinbouw en effecten op CO2 emissie. Interne nota, LEI, Den Haag, 2004.
Hietbrink et al., Waar energie op insteken? Toekomstverkenning glastuinbouw in relatie tot energiebesparingsonderzoek. Interne nota, LEI, Deen Haag, 2002.
Hollinger, Ferry N., Greenport Arnhem – Nijmegen. Een strategische agenda voor de toekomst. 2005.
Kessel, Henk van, Frank van Heest, Brendan McCarthy en Els Otterman, Ruimtelijk beleid glas- tuinbouw; beleidsevaluatie van het ruimtelijke beleid glastuinbouw in de 10 LOG’s.
NovioConsult Van Spaendonck, Nijmegen, 31 mei 2005.
LNV, Bestuurlijk afsprakenkader herstructurering glastuinbouw. Ministerie van LNV, Den Haag, 6 januari, 2000.
LNV, Kiezen voor Lanbouw. Beleidsnota LNV, Den Haag, 2005.
Provincie Gelderland, Gelderland wil glastuinbouw Bergerden handhaven in nota ruimte. Persbericht, 2005a.
Provincie Gelderland, De Betuwse Bloem; de Gelderse bijdragen aan de ontwikkeling van Greenport Nederland –Verkenning”. Statennotitie, Provincie Gelderland, 2005b.
Reijnders, C.E., M.N.A. Ruijs en E. Poot, Verkassende Westlanders; motieven en vestigings- factoren van verplaatsende Westlandse telers. Rapport 7.05.07. LEI, Den Haag, 2005. RLG, Plankgas voor glas? Advies over duurzame ontwikkeling van de glastuinbouw in
Nederland. Publicatie RLG 05/2, Raad voor het Landelijk Gebied, Amersfoort, maart 2005. Royal Haskoning, Strategische Milieubeoordeling uitbreidingsrichting glastuinbouw Bergerden.
Ontwerp-Notitie Reikwijdte en Detailniveau. Concept-rapport, Royal Haskoning, 2005. Silvis, H.J. en C. de Bont, Perspectief van de Agrarische sector in Nederland.
Rapport PR.05.05. LEI, Den Haag, 2005.
Veerman, C.P., Nadere uitwerking ruimtelijk beleid voor de glastuinbouw. Brief aan de voor zitter van de Tweede kamer der Staten-Generaal, Ministier van LNV, Den Haag, 13 september 2005.
Vorage, R., Glastuinbouwsatellieten in Gelderland; Internationaal georiënteerd, regionaal gebonden. Rapport GLTO-Advies, Wageningen, 60 pp.
www.bergerden.nl www.gelderland.nl www.lingewaard.nl www.kan.nl www.cbs.nl