• No results found

Conclusie en discussie

In deze thesis is onderzocht of er verschillen zijn in de mate van ouderbetrokkenheid tussen ouders van Turkse of Marokkaanse herkomst ten opzichte van ouders van autochtone herkomst in Nederland, en tussen vaders en moeders en welke verklaringen er zijn voor deze verschillen.

Aangezien ouderbetrokkenheid een zeer breed begrip is en het in Nederlands onderzoek gebruikelijk is om een onderscheid te maken tussen ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie, zijn er in dit onderzoek verschillende dimensies van ouderbetrokkenheid meegenomen. Deze dimensies zijn: ouderbetrokkenheid thuis, ouderparticipatie met lage kosten en ouderparticipatie met hoge kosten. Kosten betreft in dit geval de hoeveelheid tijd en energie die in de participatie gestoken moet worden. Daarnaast is er nog de overkoepelende dimensie van ouderbetrokkenheid waarin de hiervoor genoemde dimensies zijn samengenomen.

Etnische verschillen in ouderbetrokkenheid

Wanneer er gekeken wordt naar de overkoepelende variabele voor ouderbetrokkenheid, blijken er verschillen te zijn in de mate van ouderbetrokkenheid tussen etnische groepen. Ouders van Turkse en Marokkaanse herkomst scoren lager in de mate van ouderbetrokkenheid ten opzichte van ouders van Nederlandse herkomst. Dit is in overeenstemming met de verwachtingen. Indien gekeken wordt naar de losse dimensies van ouderbetrokkenheid dan blijken deze verschillen er wel te zijn voor ouderbetrokkenheid thuis en ouderparticipatie met hoge kosten, maar niet voor ouderparticipatie met lage kosten. Dit is opvallend aangezien eerdere Nederlandse onderzoeken (Beks en Natris, 2008; Bronsveld, 2003; van Daal, Broenink, Kromontono en Tabibian, 2002; Smit en Driessen, 2002), zelfs wanneer ze spreken over ouderbetrokkenheid, vooral gaan over wat in dit onderzoek benoemd wordt als ouderparticipatie met lage kosten en dan tot de conclusie komen dat er etnische verschillen zijn in ouderbetrokkenheid. Een mogelijke verklaring voor deze discrepantie tussen de eerdere onderzoeken en dit onderzoek zou kunnen zijn dat dit onderzoek alleen ingaat op de ervaringen van ouders en de manier waarop de ouders naar hun eigen rol en naar de rol van de school kijken, terwijl de eerder genoemde onderzoeken (Bronsveld, 2003; Smit en Driessen, 2002) het perspectief van de school als uitgangspunt namen. Ouders zien zichzelf mogelijk eerder als betrokken dan dat de school de ouders als betrokken ziet. Ook is het mogelijk dat de vraagstelling in de NELLS-enquête: "Hoe vaak doet u de volgende dingen?" met als antwoordmogelijkheden: 1. nooit, 2. een enkele keer, 3. soms, 4. vaak, er voor zorgt dat ouders eerder aangeven soms of vaak betrokken te zijn. Het is door deze antwoordmogelijkheden niet duidelijk hoe vaak de ouder precies betrokken is. Dit is niet nadelig voor de interne validiteit van het onderzoek, maar zorgt er wel voor dat er bij het vergelijken van de resultaten met andere onderzoeken rekening gehouden moet worden met de gebruikte meetschaal. Een andere oorzaak voor de discrepantie tussen eerdere Nederlandse onderzoeken en dit onderzoek wat betreft het niet vinden van significante verschillen tussen respondenten van Turkse en Marokkaanse herkomst ten opzichte van respondenten van Nederlandse herkomst met betrekking tot ouderparticipatie met lage kosten kan zijn dat de dimensie die in dit onderzoek gebruikt is niet overeenkomt met de dimensie van ouderparticipatie die gebruikt is in andere onderzoeken.

32

Stimulerende en belemmerende factoren voor ouderbetrokkenheid

Uit dit onderzoek blijkt dat voor vrijwel alle dimensies van ouderbetrokkenheid de kennis en vaardigheidsvariabelen opleidingsniveau, doeltreffendheid en taalvaardigheid geheel in overeenstemming met eerdere onderzoeken (Boethel, 2003; Driessen en Smit, 2002; Hoover-Dempsey e.a., 2005; Kim, 2002), stimulerende factoren voor ouderbetrokkenheid zijn. De gezinsfactoren blijken geen goede verklarende factoren voor ouderbetrokkenheid te zijn. Het aantal kinderen in het gezin, en of het een één- of tweeoudergezin betreft, is voor geen van de dimensies van ouderbetrokkenheid van significante invloed. De hypothese voor deze twee variabelen zijn gevormd op basis van Amerikaanse onderzoeken (Boethel, 2003; Hoover-Dempsey e.a., 2005; Walker e.a., 2005). Een mogelijke verklaring voor de discrepantie tussen deze eerdere onderzoeken en dit onderzoek is het verschil tussen de Amerikaanse context en de Nederlandse context. Daar waar in de Amerikaanse onderzoeken eenoudergezinnen veel voorkomen is dat niet het geval bij Nederlanders van Turkse en Marokkaanse herkomst. Verder was de hypothese op basis van het onderzoek van Vogels (2002) dat hoe meer uren de ouder werkt, hoe minder de mate van betrokkenheid is. Dit blijkt wel te kloppen voor de dimensie ouderparticipatie met hoge kosten, echter voor ouderbetrokkenheid thuis blijkt dat het aantal uren dat men werkt juist een stimulerende factor voor ouderbetrokkenheid is. Een mogelijke verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat dit zeer sterk samenhangt met het inkomen, wat ook een stimulerende factor voor ouderbetrokkenheid thuis is. Immers hoe meer uren men werkt hoe hoger het inkomen is. Voor geen van de andere dimensies was het inkomen een significante factor. Uit de theorie was al naar voren gekomen dat er zeer verschillend gedacht werd over de invloed van de sociaal-economische status, waar inkomen een onderdeel van is, op ouderbetrokkenheid. Sui-Chu en Willms (1996) gaven aan dat de mate waarin SES een rol speelt voor ouderbetrokkenheid verschilt voor verschillende dimensies van ouderbetrokkenheid. Dit is in overeenstemming met de uitkomsten van dit onderzoek.

Wat betreft de opvoedingsdoelen blijkt dat voor alle dimensies van ouderbetrokkenheid het nastreven van het opvoedingsdoel autonomie een stimulerende factor en voor de overkoepelende ouderbetrokkenheid en voor ouderparticipatie met hoge kosten wat betreft tijd en energie die er in gestoken moet worden is de gehoorzaamheid een belemmerende factor wat in overeenstemming is met de eerder gedane onderzoeken.

Verklaringen voor etnische verschillen in ouderbetrokkenheid

De belangrijkste verklaringen voor de verschillen in de mate van ouderbetrokkenheid tussen respondenten van Turkse en Marokkaanse herkomst ten opzichte van respondenten van autochtone herkomst zijn te vinden in de kennis en vaardigheden van de respondenten van Turkse en Marokkaanse herkomst. Indien er voor opleidingsniveau, doeltreffendheid en taalvaardigheid gecorrigeerd wordt, zijn er voor respondenten van Marokkaanse herkomst in vergelijking tot respondenten van Nederlandse herkomst geen significante verschillen meer in de overkoepelende ouderbetrokkenheid. Voor respondenten van Turkse herkomst geldt dat zij zelfs significant vaker een hoge mate van ouderbetrokkenheid hebben dan autochtone respondenten met hetzelfde

33

opleidingsniveau en dezelfde mate van doeltreffendheid en taalvaardigheid. Het opleidingsniveau, de doeltreffendheid en de taalvaardigheid zorgen er ook voor dat respondenten van zowel Turkse als Marokkaanse herkomst niet meer significant verschillen van autochtone Nederlanders wat betreft de ouderbetrokkenheid thuis. Voor ouderparticipatie met lage kosten waren er al geen verschillen tussen respondenten van Turkse en Marokkaanse herkomst ten opzichte van respondenten van Nederlandse herkomst en zodra er gecorrigeerd wordt voor de taalvaardigheid blijkt dat beide groepen zelfs significant vaker dan autochtone Nederlanders een hoge mate van ouderparticipatie met lage kosten hebben. Voor ouderparticipatie met hoge kosten wat betreft tijd en energie die er in gestoken moet worden geldt dat er geen significante verschillen meer zijn tussen respondenten van Turkse en Marokkaanse herkomst ten opzichte van autochtone Nederlanders zodra er gecorrigeerd wordt voor het opleidingsniveau en de doeltreffendheid die men ervaart.

Aangezien de steekproef quasi-random getrokken is, zijn de uitkomsten van dit onderzoek te generaliseren naar de gehele populatie, alle Nederlanders van Turkse en Marokkaanse herkomsten autochtonen met kinderen in de basisschoolleeftijd. De aanbevelingen op basis van dit onderzoek zijn om de kennis en vaardigheden van Nederlanders van Turkse en Marokkaanse herkomst te verbeteren.

Uiteraard is er een grote investering nodig om het opleidingsniveau omhoog te krijgen en is dat misschien ondoenlijk, investeren in de taalvaardigheid van allochtonen van Turkse en Marokkaanse herkomst is wenselijk. Dit zal een positieve invloed hebben op de ouderbetrokkenheid van deze groepen. Aangezien ouderbetrokkenheid een positieve invloed heeft op de schoolprestaties van de kinderen (Jeynes, 2003; Keith e.a., 1998; Smit e.a., 2007), zal dit positief bijdragen aan het opleidingsniveau van de volgende generatie.

Verschillen tussen vaders en moeders in ouderbetrokkenheid

Uit dit onderzoek blijkt dat vaders in vergelijking tot moeders significant minder betrokken zijn bij de scholing van hun kinderen. Het verschil tussen vaders en moeders in de mate van ouderbetrokkenheid kan niet worden verklaard op basis van de variabelen die in dit onderzoek zijn meegenomen. De verklaringen voor deze verschillen zaten volgens Vogels (2002) en Pels e.a. (2009) vooral in de traditionele taakverdeling die mannen en vrouwen hebben in de verzorging en opvoeding van de kinderen waarbij de vrouw vaker voor de kinderen zorgt en de man vaker de kostwinnaar van het gezin is. De verwachting was dan ook dat, zodra er gecorrigeerd wordt voor het aantal uren dat men per week werkt, de verschillen tussen mannen en vrouwen niet meer significant zouden zijn. Uit dit onderzoek blijkt dat dit niet het geval is. Om de verschillen tussen mannen en vrouwen in de mate van ouderbetrokkenheid te verklaren is daarom verder onderzoek nodig, waarbij andere verklarende factoren worden meegenomen.

Verschillen tussen eerste- en tweedegeneratieallochtonen.

Het was helaas niet mogelijk om in dit onderzoek de verschillen tussen eerste- en tweedegeneratieallochtonen mee te nemen. De uitkomsten van een dergelijk onderzoek zijn zeer

34

interessant aangezien uit dit onderzoek naar voren komt dat de verschillen in ouderbetrokkenheid weg te verklaren zijn doordat de kennis en vaardigheden van respondenten van Turkse en Marokkaanse herkomst lager liggen dan die van autochtone Nederlanders. De tweedegeneratieallochtonen hebben in vergelijking tot de eerste generatie een veel kleinere achterstand in taalvaardigheid en opleidingsniveau (Heath e.a., 2008). Het is daardoor goed mogelijk dat er geen significante verschillen in de mate van ouderbetrokkenheid zijn tussen tweedegeneratieallochtonen en autochtone Nederlanders.

Conclusie

Uit dit onderzoek blijkt dat er verschillen zijn in de mate van ouderbetrokkenheid tussen ouders van Turkse of Marokkaanse herkomst ten opzichte van ouders van Nederlandse herkomst. Ook blijken er verschillen te zijn in de mate van ouderbetrokkenheid tussen vaders en moeders. Echter wanneer er gekeken wordt naar verschillende dimensies van ouderbetrokkenheid, dan blijken deze verschillen er niet te zijn voor de dimensie ouderparticipatie met lage kosten wat betreft tijd en energie die er in gestoken moet worden.

Met name het lagere niveau van kennis en vaardigheden van respondenten van Turkse en Marokkaanse herkomst ten opzichte van respondenten van Nederlandse herkomst, verklaart de verschillen in de mate van ouderbetrokkenheid. Wanneer er gecorrigeerd wordt voor opleidingsniveau, taalvaardigheid en doeltreffendheid dan blijkt dat de verschillen in ouderbetrokkenheid niet meer significant zijn voor de dimensies ouderbetrokkenheid thuis, ouderparticipatie met hoge kosten en voor Marokkanen ook de overkoepelende dimensie van ouderbetrokkenheid. Voor ouderparticipatie met lage kosten en voor Turkse Nederlanders ook de overkoepelende ouderbetrokkenheid zorgen deze correcties zelfs voor een positief verschil in de mate van ouderbetrokkenheid ten opzichte van autochtone Nederlanders.

De belangrijkste aanbeveling op basis van dit onderzoek is om de kennis en vaardigheden van Nederlanders van Turkse en Marokkaanse herkomst te vergroten. Dit zal er voor zorgen dat de verschillen in ouderbetrokkenheid verminderen en indien de kennis en vaardigheden van Nederlanders van Turkse en Marokkaanse herkomst op hetzelfde niveau is als die van autochtone Nederlanders zullen de verschillen in ouderbetrokkenheid verdwenen zijn. Voor een aantal dimensies van ouderbetrokkenheid zal dit zelfs zorgen voor een voorsprong van de Turkse en Marokkaanse Nederlanders in ouderbetrokkenheid ten opzichte van autochtone Nederlanders.

Geen van de in dit onderzoek opgenomen stimulerende en belemmerende factoren blijken de verschillen in de mate van ouderbetrokkenheid tussen vaders en moeders te kunnen verklaren.

Verder onderzoek is nodig om dit te kunnen verklaren.

35

Referenties

Bandura, A. (1982). Self-Efficacy Mechanism in Human Agency. American Psychologist , Vol. 37 (No.

2), 122-147.

Beemer, J. (2002). Ouders in de school: Een onderzoek naar de participatie van Nederlandse en Turkse ouders op basisscholen in Tilburg. Wetenschapswinkel Universiteit van Tilburg.

Beks, A., & de Natris, D. (2008). Positieve effecten van Allochtone ouders over de drempel. JSW , Vol. 92 (No. 5), 18-21.

Boethel, M. (2003). Diversity: School, Family & Community Connections Annual Synthesis 2003.

Austin, Texas: National Center for Family and Community Connections with Schools SEDL.

Bronsveld, C. (2008). Ouders in de Brugklas: Een methodiek beschrijving van een project dat tot doel heeft het betrekken van ouders bij het bevorderen van de schoolloopbaan en het tegengaan van radicaliseringsprocessen. Rotterdam: Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Daal van, H., Broenink, N., Kromontono, E., & Tabibian, N. (2002). Bevordering van ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie op basisscholen: Een quick scan van behoeften en perspectieven voor de provincie Zuid-Holland en de provinciale steunfunctie-organisaties.

Utrecht: Verwey-Jonker Instituut.

Desforges, C., & Abouchaar, A. (2003). The Impact of Parental Involvement, Parental Support and Family Education on Pupil Achievements and Adjustment: A Literature Review. London:

Department for Education and Skills.

Distelbrink, M., & Loozen, S. (2005). Jonge Turken en Marokkanen over gezin en taakverdeling.

Voorburg/Heerlen: CBS.

Driessen, G., Smit, F., & Sleegers, P. (2002). Parental Involvement and Educational Achievement.

Brittisch Educational Research Journal , Vol. 31 (No. 4), 509-532.

Driessen, G., Smit, F., & Sleegers, P. (2005). Parental Involvement and Educational Achievement.

Britisch Educational Research Journal. , Vol. 31 (No. 4), 509-532.

Dronkers, J., & Graaf, d. P. (1995). Ouders en het onderwijs van hun kinderen. In J. Dronkers, & W.

Ultee (Red.), Verschuivende ongelijkheid in Nederland: sociale gelaagdheid en mobiliteit (pp.

46-66). Assen: Van Gorcum.

Fan, X., & Chen, M. (2001). Parental involvent and Students Academic Achievement: A Meta-Analysis. Educational Pschychology Review , Vol. 13 (No. 1), 1-22.

Gaalen van, R., & Vos de, A. (2011). Sociaaleconomische positie van ouders en kinderen naar herkomst. Bevolkingstrends: Statistisch kwartaalblad over de demografie van Nederland, Jaargang 59 - 3e kwartaal 2011 , pp. 23-27.

Heath, A., Rothon, C., & Kilpi, E. (2008). The Second Generation in Western Europe: Education, Unemployment, and Occupational Attainment. Annual Review of Sociology , Vol. 34 (No. 1), 211-235.

Hoover-Dempsey, K., Walker, J., & Sandler, H. (2005). Parents' Motivations for Involvement in Their Children's Education. School-Family Partnerships for Children's Succes , 40-56.

Jeynes, W. (2003). A Meta-Analysis: The Effects of Parental Involvement on Minority Children's Academic Achievement. Education and Urban Society , Vol. 35 (No. 2), 202-218.

36

Kalmijn, M., Kraaykamp, G., Monden, C., & Graaf, d. ,. (2010). The NEtherlands Longitudinal Lifecourse Study (NELLS Wave 1). Dataset. Tilburg University & Radboud University Nijmegen.

Keith, T., Keith, P., Quirk, K., Sperduto, J., Santillo, S., & Killings, S. (1998). Longitudinal Effects of Parental Involvement on High School Grades: Similarities and Differences Across Gender and Ethnic Groups. Journal of School Psychology , Vol. 36 (No. 3), 335-363.

Kim, E. (2002). The Relationship Between Parental Involvement and Children's Educational Achievement in the Korean Immigrant Family. Journal of Comparative Family Studies , 531-540.

Kleijwegt, M. (2009). Onzichtbare ouders: De buurt van Mohammed B. Pandora Pockets van Amstel Uitgevers BV.

Lucassen, L., & Lucassen, J. (2012). Winaars en Verliezers: Een nuchtere balans van 500 jaar immigratie . Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker.

Menheere, A., & Hooge, E. (2010). Ouderbetrokkenheid in het onderwijs: Een literatuurstudie naar de betekenis van Ouderbetrokkenheid voor de schoolse ontwikkeling van kinderen. Hogeschool van Amsterdam : Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding.

Pels, T., Distelbrink, M., Postma, L., & Geense, M. (2009). Opvoeding in de migratiecontext: Review van onderzoek naar de opvoeding in gezinnen van nieuwe Nederlanders . Utrecht: Verwey-Jonker Instituut.

Rijksoverheid. (2013). Rijksoverheid.nl. Opgeroepen op 20 mei , 2013, van http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/overheidsfinancien/vraag-en-antwoord/wat-is-het-bruto-modaal-inkomen.html

Smit, F., & Driessen, G. (2002). Allochtone ouders en de pedagogische functie van de basisschool.

Nijmegen: ITS.

Smit, F., Driessen, G., & Doesborgh, J. (2005). Opvattingen van allochtone ouders over onderwijs, tussen wens en realiteit: Een inventarisatie van de verwachtingen en wensen van ouders ten aanzien van de basisschool en educatieve activiteiten in Rotterdam . Nijmegen: ITS.

Smit, F., Driessen, G., Sluiter, R., & Brus, M. (2007). Ouders, scholen en diversiteit:

Ouderbetrokkenheid en -participatie op scholen met veel en weinig achterstandsleerlingen.

Nijmegen: Radboud Universiteit Nijmegen.

Sui-Chu, E., & Willms, J. (1996). Effects of Parental Involvement on Eighth-Grade Achievement.

Sociology of Education , Vol. 69 (No. 2 ), 126-141.

Vogels, R. (2002). Ouders bij de les: Betrokkenheid van ouders bij de school van hun kind. Den Haag:

Sociaal en Cultureel Planbureau.

Walker, J., Wilkins, A., Dallaire, J., Sandler, H., & Hoover-Dempsey, K. (2005). Parental Involvement:

Model Revision through Scale Development. The Elementary School Journal , Vol. 106 (No. 2), 85-104.

37

Appendix

Tabel 4: Ouderbetrokkenheid overkoepelend

Model 1 Model 2 Model 3 Model 4

B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) Constant ,728 ,090 ,000 2,071 -2,068 ,473 ,000 ,126 ,926 ,219 ,000 2,524 -,400 ,533 ,453 ,670 Etniciteit

Marokkaans -,365 ,130 ,005 ,694 ,156 ,154 ,310 1,169 -,242 ,144 ,093 ,785 -,200 ,138 ,148 ,819 Turks -,212 ,129 ,099 ,809 ,353 ,159 ,027 1,423 -,129 ,136 ,341 ,879 -,105 ,134 ,435 ,901 Nederlands*

Geslacht

Vaders -1,423 ,109 ,000 ,241 -1,568 ,115 ,000 ,208 -1,144 ,136 ,000 ,237 -1,428 ,110 ,000 ,240 Moeders*

Kennis en vaardigheden Opl. laagst*

Opl. laag ,302 ,215 ,159 1,353

Opl. midden ,701 ,218 ,001 2,016

Opl. hoog ,993 ,233 ,000 2,698

Doeltreffendheid ,321 ,990 ,001 1,379

Taalvaardigheid ,233 ,088 ,008 1,263

Gezinsvariabelen

1-Oudergezin -,270 ,170 ,112 ,763

2-Oudergezin*

Aantal kinderen -,075 ,056 ,181 ,927

Uren werk p.w. -,001 ,004 ,797 ,999

Inkomen laagst*

Inkomen laag -,108 ,156 ,488 ,898

Inkomen midden ,010 ,155 ,949 1,010

Inkomen hoog ,248 ,203 ,221 1,282

Opvoedingsdoelen

Gehoorzaamheid -,454 ,146 ,002 ,635

Autonomie ,700 ,144 ,000 2,014

Model coefficients

Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig,

Model 193,525 3 ,000 268,845 8 ,000 217,996 5 ,000

Step 183,941 1 ,000 75,320 5 ,000 24,471 2 ,000

Model summary

Nagelkerke R² ,151 ,206 ,169

Cox & Snell R² ,114 ,154 ,127

N= 1605 *= Referentiecategorie

38 Tabel 5: Ouderbetrokkenheid thuis

Model 1 Model 2 Model 3 Model 4

B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) Constant 2,531 ,143 ,000 12,567 -1,321 ,563 ,019 ,267 2,138 ,287 ,000 8,486 1,044 ,680 ,125 2,840 Etniciteit

Marokkaans -,830 ,168 ,000 ,436 -,149 ,204 ,467 ,862 -,551 ,186 ,000 ,576 -,751 ,178 ,000 ,472 Turks -,719 ,167 ,000 ,487 ,022 ,211 ,917 1,022 -,475 ,178 ,008 ,622 -,681 ,173 ,000 ,506 Nederlands*

Geslacht

Vaders -,915 ,140 ,000 ,401 -1,101 ,149 ,000 ,332 -1,250 ,176 ,000 ,287 -,900 ,140 ,000 ,406 Moeders*

Kennis en vaardigheden Opl. laagst*

Opl. laag ,603 ,236 ,011 1,828

Opl. midden ,714 ,244 ,003 2,042

Opl. hoog ,891 ,272 ,001 2,438

Doeltreffendheid ,533 ,124 ,000 1,704

Taalvaardigheid ,318 ,100 ,002 1,374

Gezinsvariabelen

1-Oudergezin -,296 ,208 ,154 ,744

2-Oudergezin*

Aantal kinderen -,037 ,071 ,604 ,964

Uren werk p.w. ,011 ,005 ,016 1,011

Inkomen laagst*

Inkomen laag ,135 ,187 ,471 1,145

Inkomen midden ,423 ,203 ,038 1,526

Inkomen hoog ,682 ,298 ,022 1,977

Opvoedingsdoelen

Gehoorzaamheid -,194 ,184 ,291 ,824

Autonomie ,534 ,172 ,002 1,705

Model coefficients

Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig,

Model 76,752 3 ,000 147,260 8 ,000 99,739 3 ,000 87,474 5 ,000 Step 44,369 1 ,000 7,507 5 ,000 22,987 6 ,001 1,722 2 ,005 Model summary

Nagelkerke R² ,079 ,148 ,101 ,089

Cox & Snell R² ,047 ,088 ,060 ,053

N= 1605 *= Referentiecategorie

39 Tabel 6: Ouderbetrokkenheid lage kosten

Model 1 Model 2 Model 3 Model 4

B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) Constant ,634 ,087 ,000 1,886 -1,675 ,449 ,000 ,187 -1,931 ,557 ,001 ,145 -1,810 ,522 ,001 ,164 Etniciteit

Marokkaans ,089 ,126 ,482 1,093 ,524 ,150 ,000 1,688 ,070 ,147 ,634 1,072 ,068 ,135 ,615 1,070 Turks -,730 ,124 ,557 ,930 ,403 ,153 ,008 1,496 -,107 ,135 ,432 ,899 -,117 ,129 ,367 ,890 Nederlands*

Geslacht

Vaders -,807 ,104 ,000 ,446 -,868 ,107 ,000 ,420 -,887 ,132 ,000 ,412 ,779 ,104 ,000 ,459 Moeders*

Kennis en vaardigheden Opl. laagst*

Opl. laag ,194 ,203 ,339 1,214

Opl. midden ,206 ,206 ,319 1,228

Opl. hoog ,311 ,220 ,156 1,365

Doeltreffendheid ,154 ,094 ,102 1,166

Taalvaardigheid ,323 ,084 ,000 1,382

Gezinsvariabelen

1-Oudergezin -,128 ,168 ,444 ,880

2-Oudergezin*

Aantal kinderen ,042 ,055 ,443 1,043

Uren werk p.w. ,005 ,004 ,169 1,005

Inkomen laagst*

Inkomen laag -,010 ,154 ,949 ,990

Inkomen midden -,097 ,154 ,530 ,908

Inkomen hoog -,024 ,200 ,906 ,977

Opvoedingsdoelen

Gehoorzaamheid ,178 ,138 ,197 1,195

Autonomie ,387 ,135 ,004 1,473

Model coefficients

Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig,

Model 64,612 3 ,000 99,486 8 ,000 91,767 11 ,000 88,283 5 ,000 Step 61,688 1 ,000 34,874 5 ,000 253,368 8 ,000 23,670 2 ,000 Model summary

Nagelkerke R² ,053 ,081 ,075 ,072

Cox & Snell R² ,039 ,060 ,056 ,054

N= 1605 *= Referentiecategorie

40 Tabel 7: Ouderbetrokkenheid hoge kosten

Model 1 Model 2 Model 3 Model 4

B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) Constant ,631 ,088 ,000 1,879 -,811 ,452 ,073 ,444 ,918 ,216 ,000 2,505 ,082 Etniciteit

Marokkaans -,398 ,128 ,002 ,672 -,149 ,149 ,316 ,862 -,373 ,142 ,009 ,689 -,160 Turks ,239 ,127 ,059 ,787 ,027 ,154 ,862 1,027 -,216 ,134 ,106 ,805 -,072 Nederlands*

Geslacht

Vaders -1,202 ,107 ,000 ,301 -1,271 ,110 ,000 ,280 -1,033 ,132 ,000 ,356 -1,222 Moeders*

Kennis en vaardigheden Opl. laagst*

Opl. laag ,118 ,208 ,570 1,125

Opl. midden ,432 ,211 ,040 1,541

Opl. hoog ,644 ,255 ,004 1,905

Doeltreffendheid ,261 ,096 ,006 1,298

Taalvaardigheid ,048 ,085 ,572 1,049

Gezinsvariabelen

1-Oudergezin -,186 ,168 ,266 ,830

2-Oudergezin*

Aantal kinderen -,096 ,056 ,086 ,909

Uren werk p.w. -,010 ,004 ,004 ,990

Inkomen laagst*

Inkomen laag ,117 ,154 ,449 1,124

Inkomen midden ,209 ,154 ,174 1,232

Inkomen hoog ,332 ,200 ,000 2,505

Opvoedingsdoelen

Gehoorzaamheid -,712 ,146 ,000 ,491

Autonomie ,819 ,144 ,000 2,268

Model coefficients

Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig,

Model 144,823 3 ,000 176,847 8 ,000 158,989 3 ,000 181,284 5 ,000 Step 133,397 1 ,000 32,024 5 ,000 14,167 6 ,028 36,456 2 ,000 Model summary

Nagelkerke R² ,155 ,139 ,126 ,142

Cox & Snell R² ,086 ,104 ,094 ,107

N= 1605 *= Referentiecategorie

Tabel 8: Ouderbetrokkenheid overkoepelend

Model 1 Model 2 Model 3 Model 4 Model 5

B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B)

Constant ,138 ,073 ,058 1,148 ,728 ,090 ,000 2,071 -2,068 ,473 ,000 ,126 -2,047 ,522 ,000 ,129 -2,670 ,718 ,000 ,069

Etniciteit

Marokkaans -,311 ,122 ,011 ,733 -,365 ,130 ,005 ,694 ,156 ,154 ,310 1,169 ,131 ,160 ,413 1,140 ,210 ,166 ,206 1,234

Turks -,309 ,121 ,011 ,734 -,212 ,129 ,099 ,809 ,353 ,159 ,027 1,423 ,364 ,162 ,025 1,439 ,402 ,166 ,016 1,495

Nederlands* Geslacht

Vaders -1,423 ,109 ,000 ,241 -1,568 ,115 ,000 ,208 -1,384 ,140 ,000 ,251 -1,381 ,141 ,000 ,251

Moeders*

Kennis en vaardigheden Opl. laagst*

Opl. laag ,302 ,215 ,159 1,353 ,332 ,217 ,126 1,394 ,324 ,218 ,137 1,383

Opl. midden ,701 ,218 ,001 2,016 ,749 ,223 ,001 2,115 ,714 ,224 ,001 2,042

Opl. hoog ,993 ,233 ,000 2,698 1,062 ,239 ,000 2,891 ,962 ,242 ,000 2,617

Doeltreffendheid ,321 ,990 ,001 1,379 ,334 ,101 ,001 1,397 ,323 ,101 ,001 1,382

Taalvaardigheid ,233 ,088 ,008 1,263 ,285 ,091 ,002 1,330 ,276 ,091 ,002 1,318

Gezinsvariabelen

1-Oudergezin -,258 ,176 ,143 ,773 -,277 ,177 ,118 ,758

2-Oudergezin*

Aantal kinderen -,020 ,059 ,730 ,980 -,022 ,059 ,708 ,978

Uren werk p.w. -,009 ,004 ,017 ,991 -,009 ,004 ,022 ,991

Inkomen laagst*

Inkomen laag -,065 ,161 ,684 ,937 -,075 ,162 ,643 ,928

Inkomen midden -,171 ,161 ,290 ,843 -,202 ,163 ,215 ,817

Inkomen hoog -,068 ,214 ,751 ,934 -,104 ,215 ,629 ,901

Opvoedingsdoelen

Gehoorzaamheid -,320 ,154 ,038 ,726

Autonomie ,488 ,151 ,001 1,629

Model coefficients

Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig,

Model 9,584 2 ,008 193,525 3 ,000 268,845 8 ,000 277,943 14 ,000 288,642 16 ,000

Step 9,584 2 ,008 183,941 1 ,000 75,320 5 ,000 9,097 6 ,168 1,699 2 ,005

Model summary

Nagelkerke R² ,008 ,151 ,206 ,212 ,219

Cox & Snell R² ,006 ,114 ,154 ,159 ,165

N= 1605 *= Referentiecategorie

Tabel 9: Ouderbetrokkenheid thuis

Model 1 Model 2 Model 3 Model 4 Model 5

B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B)

Constant 2,076 ,116 ,000 7,976 2,531 ,143 ,000 12,567 -1,321 ,563 ,019 ,267 -1,424 ,632 ,024 ,241 -2,178 ,915 ,017 ,113

Etniciteit

Marokkaans -,797 ,166 ,000 ,451 -,830 ,168 ,000 ,436 -,149 ,204 ,467 ,862 -,102 ,214 ,633 ,903 -,091 ,220 ,681 ,913

Turks -,780 ,165 ,000 ,458 -,719 ,167 ,000 ,487 ,022 ,211 ,917 1,022 ,890 ,215 ,679 1,093 ,080 ,219 ,713 1,084

Nederlands* Geslacht

Vaders -,915 ,140 ,000 ,401 -1,101 ,149 ,000 ,332 -1,194 ,184 ,000 ,303 -1,180 ,184 ,000 ,307

Moeders*

Kennis en vaardigheden Opl. laagst*

Opl. laag ,603 ,236 ,011 1,828 ,612 ,239 ,010 1,844 ,594 ,240 ,013 1,812

Opl. midden ,714 ,244 ,003 2,042 ,668 ,250 ,008 1,950 ,642 ,250 ,010 1,901

Opl. hoog ,891 ,272 ,001 2,438 ,801 ,280 ,004 2,227 ,749 ,283 ,008 2,115

Doeltreffendheid ,533 ,124 ,000 1,704 ,493 ,127 ,000 1,636 ,480 ,128 ,000 1,616

Taalvaardigheid ,318 ,100 ,002 1,374 ,311 ,102 ,002 1,365 ,304 ,103 ,003 1,355

Gezinsvariabelen

1-Oudergezin -,249 ,218 ,254 ,780 -,254 ,219 ,245 ,776

2-Oudergezin*

Aantal kinderen ,029 ,074 ,695 1,029 ,030 ,074 ,689 1,030

Uren werk p.w. ,002 ,005 ,683 1,002 ,002 ,005 ,662 1,002

Inkomen laagst*

Inkomen laag ,172 ,194 ,376 1,188 ,172 ,195 ,378 1,188

Inkomen midden ,271 ,213 ,203 1,312 ,258 ,214 ,227 1,295

Inkomen hoog ,495 ,314 ,114 1,640 ,467 ,315 ,137 1,596

Opvoedingsdoelen

Gehoorzaamheid -,087 ,195 ,656 ,917

Autonomie ,284 ,183 ,120 1,328

Model coefficients

Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig,

Model 9,584 2 ,008 193,525 3 ,000 268,845 8 ,000 277,943 14 ,000 288,642 16 ,000

Step 9,584 2 ,008 183,941 1 ,000 75,320 5 ,000 9,097 6 ,168 1,699 2 ,005

Model summary

Nagelkerke R² ,008 ,151 ,206 ,212 ,219

Cox & Snell R² ,006 ,114 ,154 ,159 ,165

N= 1605 *= Referentiecategorie

Tabel 10: Ouderbetrokkenheid lage kosten

Model 1 Model 2 Model 3 Model 4 Model 5

B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B)

Constant ,294 ,074 ,000 1,342 ,634 ,087 ,000 1,886 -1,676 ,449 ,000 ,187 -1,891 ,497 ,000 ,151 -3,876 ,695 ,000 ,021

Etniciteit

Marokkaans ,094 ,124 ,450 1,098 ,089 ,126 ,482 1,093 ,524 ,150 ,000 1,688 ,455 ,156 ,004 1,575 ,376 ,162 ,020 1,456

Turks -,141 ,121 ,245 ,868 -,730 ,124 ,557 ,930 ,403 ,153 ,008 1,496 ,383 ,155 ,014 1,467 ,291 ,159 ,067 1,338

Nederlands* Geslacht

Vaders -,807 ,104 ,000 ,446 -,868 ,107 ,000 ,420 -,849 ,134 ,000 ,428 -,824 ,135 ,000 ,439

Moeders*

Kennis en vaardigheden Opl. laagst*

Opl. laag ,194 ,203 ,339 1,214 ,233 ,205 ,256 1,262 ,173 ,206 ,402 1,189

Opl. midden ,206 ,206 ,319 1,228 ,277 ,211 ,189 1,319 ,223 ,212 ,292 1,250

Opl. hoog ,311 ,220 ,156 1,365 ,393 ,226 ,082 1,481 ,369 ,229 ,107 1,447

Doeltreffendheid ,154 ,094 ,102 1,166 ,147 ,096 ,125 1,158 ,120 ,097 ,216 1,127

Taalvaardigheid ,323 ,084 ,000 1,382 ,348 ,086 ,000 1,416 ,334 ,087 ,000 1,396

Gezinsvariabelen

1-Oudergezin -,148 ,170 ,384 ,862 -,155 ,171 ,366 ,857

2-Oudergezin*

Aantal kinderen ,083 ,056 ,138 1,087 ,078 ,057 ,167 1,081

Uren werk p.w. -,001 ,004 ,889 ,999 ,000 ,004 ,934 1,000

Inkomen laagst*

Inkomen laag -,014 ,155 ,927 ,986 ,011 ,156 ,943 1,011

Inkomen midden -,182 ,156 ,242 ,833 -,185 ,157 ,239 ,831

Inkomen hoog -,146 ,206 ,477 ,864 -,159 ,207 ,442 ,853

Opvoedingsdoelen

Gehoorzaamheid ,232 ,145 ,109 1,261

Autonomie ,277 ,141 ,049 1,320

Model coefficients

Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig,

Model 2,944 2 ,229 64,612 3 ,000 99,486 8 ,000 104,576 14 ,000 122,349 16 ,000

Step 2,944 2 ,229 61,688 1 ,000 34,874 5 ,000 5,090 6 ,532 17,773 2 ,000

Model summary

Nagelkerke R² ,002 ,053 ,081 ,085 ,099

Cox & Snell R² ,002 ,039 ,060 ,063 ,073

N= 1605 *= Referentiecategorie

Tabel 11: Ouderbetrokkenheid hoge kosten

Model 1 Model 2 Model 3 Model 4 Model 5

B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B) B S.E. Sig Exp (B)

Constant ,133 ,073 ,690 1,142 ,631 ,088 ,000 1,879 -,811 ,452 ,073 ,444 -,923 ,502 ,066 ,397 -1,138 ,697 ,102 ,320

Etniciteit

Marokkaans -,354 ,123 ,004 ,702 -,398 ,128 ,002 ,672 -,149 ,149 ,316 ,862 -,179 ,155 ,250 ,836 -,017 ,162 ,917 ,983

Turks -,323 ,121 ,008 ,724 ,239 ,127 ,059 ,787 ,027 ,154 ,862 1,027 ,051 ,156 ,743 1,053 ,151 ,162 ,350 1,163

Nederlands* Geslacht

Vaders -1,202 ,107 ,000 ,301 -1,271 ,110 ,000 ,280 -,979 ,135 ,000 ,376 -,985 ,136 ,000 ,373

Moeders*

Kennis en vaardigheden Opl. laagst*

Opl. laag ,118 ,208 ,570 1,125 ,136 ,211 ,520 1,145 ,151 ,213 ,478 1,163

Opl. midden ,432 ,211 ,040 1,541 ,462 ,217 ,033 1,588 ,429 ,218 ,049 1,536

Opl. hoog ,644 ,225 ,004 1,905 ,724 ,232 ,002 2,063 ,574 ,235 ,015 1,775

Doeltreffendheid ,261 ,096 ,006 1,298 ,308 ,980 ,002 2,063 ,301 ,099 ,002 1,351

Taalvaardigheid ,048 ,085 ,572 1,049 ,115 ,088 ,190 1,122 ,106 ,089 ,232 1,112

Gezinsvariabelen

1-Oudergezin -,144 ,171 ,401 ,866 -,167 ,173 ,335 ,846

2-Oudergezin*

Aantal kinderen -,067 ,057 ,243 ,936 -,066 ,058 ,249 ,936

Uren werk p.w. -,016 ,004 ,000 ,984 -,016 ,004 ,000 ,984

Inkomen laagst*

Inkomen laag ,161 ,156 ,303 1,175 ,136 ,158 ,388 1,146

Inkomen midden ,102 ,157 ,516 1,107 ,058 ,159 ,716 1,060

Inkomen hoog ,109 ,208 ,601 1,115 ,058 ,209 ,780 1,060

Opvoedingsdoelen

Gehoorzaamheid -,624 ,153 ,000 ,536

Autonomie ,692 ,149 ,000 1,998

Model coefficients

Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig, Chi2 df Sig,

Model 11,426 2 ,003 144,823 3 ,000 176,847 8 ,000 197,509 14 ,000 221,706 16 ,000

Step 11,426 2 ,003 133,397 1 ,000 32,024 5 ,000 2,662 6 ,002 24,197 2 ,000

Model summary

Nagelkerke R² ,009 ,155 ,139 ,154 ,172

Cox & Snell R² ,007 ,086 ,104 ,116 ,129

N= 1605 *= Referentiecategorie

Vragen uit het NELLS onderzoek

Vragen uit het NELLS onderzoek

GERELATEERDE DOCUMENTEN