De resultaten van dit proefschrift laten zien dat in patiënten met overgewicht en obesi- tas, gecombineerd met diabetes, de aandacht niet alleen uit moet gaan naar het voor- komen van micro- en macrovasculaire complicaties, maar ook naar de relatie tussen overgewicht en kanker. Dit zou ook moeten worden besproken met patiënten door hun hulpverleners. Een ander belangrijk resultaat is dat in een goed ingestelde populatie, het toevoegen van een SU-derivaat aan metformine niet leidt tot gewichtstoename. Voor toekomstig onderzoek is het belangrijk BMI dan wel BMI verandering als een ver- storende factor te zien. Deze verstorende factoren zouden ook tijdsafhankelijk meege- nomen moeten worden in het statistische model. Hoewel het op dit moment gezien de huidige privacywetgeving extreem lastig is, zou het verder koppelen van verschillende databases meer details aan de informatie kunnen toevoegen, waardoor het ook mogelijk zou zijn tot meer relevante bevindingen en conclusies te komen. Hierbij valt te denken aan het daadwerkelijk medicatiegebruik en de dosis. Hierdoor zouden betere analyses gemaakt kunnen worden. Om beter inzicht in de leefstijl van patiënten te krijgen zou het op de hoogte zijn van dieetgewoonten en de hoeveelheid beweging goed zijn. Dit zijn echter gegevens die nu vaak niet in andere grote cohorten beschikbaar zijn. Eerder onderzoek heeft laten zien dat patiënten met een lage socio-economische status (SES) hebben een hogere kans op het ontwikkelen van diabetes en ook een lagere levensver- wachting. Informatie over socio-economische status (SES) van patiënten zou daarom een waardevolle toevoeging zijn.
Dankwoord
D
DANKWOORD
Eindelijk, na ruim 3 jaar fulltime en daarna een kleine 2 jaar nog schrijven naast mijn klinische werkzaamheden is het toch gelukt om de promotie af te ronden. Ik ben zelf trots op het resultaat maar had dat natuurlijk nooit alleen kunnen doen. Ik wil graag een aantal mensen in het bijzonder bedanken.
Alle mensen die hebben meegewerkt aan het opstellen van de ZODIAC-database. Dat is toch de basis geweest van het grootste deel van de stukken in dit proefschrift. Zonder hen was dat nooit mogelijk geweest.
Henk Bilo. Beste Henk, de afgelopen jaren zijn niet makkelijk geweest voor jou. Nu pas achteraf realiseer ik mij dat de donkere storm die het Kenniscentrum zou raken bij mijn aanvang al voor de kust lag. Aan het begin van mijn promotietraject had ik te weinig contact met jou. Ik kwam er pas na 2 jaar achter welke enorm waardevolle toevoegingen jij kunt doen. Altijd betrokken bij zowel het werk als ook privé, originele inbreng, leerzame casussen uit jouw eigen praktijk. Altijd te bereiken en bereid advies te geven. Wat zonde dat ik dat mij niet eerder gerealiseerd heb. Bedankt voor jouw bevlogen en enthousiaste begeleiding.
Truuske de Bock. Beste Truuske, jij was niet gelijk vanaf het begin aan betrokken bij mijn promotietraject maar wat ben ik blij dat je er uiteindelijk bij bent gekomen. Natuurlijk vanwege je bijdragende en opbouwende opmerkingen bij de stukken in dit proefschrift, maar vooral ook vanwege de korte wekelijkse telefoongesprekjes in de laatste twee jaar. Dat heeft voor mij ook als stok achter de deur gewerkt. Jouw tips en suggesties over hoe bepaalde zaken aan te vliegen hebben zeker geholpen. Bedankt dat je jouw duidelijke mening wou geven als onafhankelijk ‘scheidsrechter’ als er discussie in het promotieteam bestond.
Gijs Landman. Beste Gijs, wat kon ik toch af en toe weer balen als ik een stuk weer helemaal rood van je terugkreeg. En af en toe gefrustreerd zijn als ik jouw opmerkingen dan verwerkte en het vervolgens weer terug kreeg met jouw nieuwe suggestie die in mijn ogen toch weer dicht bij het origineel lag. Dat is zeker geen diskwalificatie, want ondanks mijn frustraties, maar vooral dankzij jouw opmerkingen zijn de stukken in dit proefschrift zeker beter geworden dan ze waren. Ik heb geleerd kritisch naar studies van anderen te kijken, maar vooral ook kritisch te zijn op de stukken van mijzelf. Bedankt voor je tijd, energie en brainstorms tijdens ons overleg op de dinsdagen.
Nanno Kleefstra. Beste Nanno, jouw originele en out-of-the-box denken verraste mij toch elke keer weer, en bracht mij ook tot nieuwe inzichten. Je probeert altijd het beste in de promovendi naar boven te halen. Ook voor jou zijn de afgelopen jaren niet makkelijk geweest, en daarbij was je heel teleurgesteld dat ik in januari 2018 ervoor koos terug de kliniek in te gaan. Ik wil je bedanken voor jouw prettige kritische blik en de levendige discussies bij het koffieapparaat. Beiden hebben het proefschrift naar een hoger niveau getild.
Klaas Groenier. Beste Klaas, hartelijk dank voor jouw statistische input. Geen vraag was je te gek. Ondanks dat ik veel statistiek zelf heb uitgevoerd had ik dat nooit kunnen doen zonder jouw hulp en tips. De soms onnavolgbare e-mails die meerdere keren gelezen moeten worden om ze volledig te begrijpen hebben zeker bijgedragen aan wat dit proefschrift nu is.
Hans van Hateren. Beste Hans, dank voor jouw behulpzaamheid en tijd om mij zaken uit te leggen en kritisch naar manuscripten of onderzoeksvoorstellen te kijken.
Prof. dr. P. Denig, prof. dr. B.H.R. Wolffenbuttel en prof. dr. S. Siesling wil ik bedanken voor hun bereidwilligheid om zitting te nemen in de leescommissie en voor het goedkeuren van mijn proefschrift.
Alle co-auteurs van de hoofstukken van dit proefschrift. Ik wil jullie allen hartelijk danken voor jullie kritische blik, feedback en fijne samenwerking.
Anne Hendriks en Hilde Jalving. Beste Anne en Hilde, het heeft even geduurd maar uiteindelijk hebben we samen denk ik een heel mooi review neergezet. Bedankt voor de vele nuttige (Skype) overleggen, e-mails en suggesties.
Beste collega-onderzoekers van het Diabetes kenniscentrum. Steven, Laura, Ilse, Angelien en Leonie, wat was het fijn om met jullie een kamer te delen. Vaak allemaal keihard aan het werk, maar soms ook supergezellig. Steven, we hebben samen twee prachtige stukken geschreven. En fijn dat jij altijd bereid was mij iets over het ZODIAC uit te leggen. Laura, jouw pragmatische instelling en werktempo werkte aanstekelijk (ondanks dat het mij alsnog 5 jaar heeft gekost). Ilse, bedankt voor de gezellige dagen. Angelien en Leonie, uiteindelijk waren wij nog maar met zijn drieën over. Bedankt voor de fijne gesprekken die gelukkig niet altijd over onderzoek gingen.
D
Integraal Kankercentrum Nederland. Bedankt voor de mogelijkheid onze ZODIAC database te koppelen aan jullie dataset. Pauline Vissers en Sabine Siesling, bedankt voor jullie hulp. Lieve Pap en Mam, jullie steunen mij altijd onvoorwaardelijk en staan altijd voor mij, Mira en Elena klaar. Of het nou verhuizen, schilderen of oppassen is, jullie zijn er met raad en daad. Zonder jullie zou ik niet zijn wie ik nu ben. Dank jullie wel.
Lieve Mira, wat hou ik toch ontzettend veel van jou. En wat hebben we veel meegemaakt de afgelopen jaren. We zijn getrouwd, tweemaal verhuisd en hebben we een pracht van een dochter gekregen. Zonder jou had ik het proefschrift nooit af gekregen. We hebben het pad echt samen gelopen. Een luisterend oor als ik weer eens vast zat of juist een doorbraak had. De tijd om te schrijven in het weekend. Gelukkig is het nu klaar, en hebben we tijd voor onze verwachte zoon.
Lieve Elena. Wat een lieve en makkelijke meid ben jij. Ik hou onvoorwaardelijk van jou. Door jouw vrolijke humeur en begroeting kom ik altijd graag weer thuis. De toekomst is van jou.