Open communicatie en participatie zijn twee belangrijke pijlers in de aanpak van complexe projecten. Daarom is een strategisch communicatie- en participatieplan voor de uitwerkingsfase opgesteld en is de uitrol ervan gestart. Gedurende deze uitrol is actuele informatie over het project beschikbaar via de projectwebsite http://www.nieuwesluiszeebrugge.be. Het Vlaamse Gewest zal, als trekker van het project, instaan voor de communicatie. Waar mogelijk zal gebruik gemaakt worden van bestaande communicatieplatformen.
3.1 Informatieve kanalen
Op de projectwebsite www.nieuwesluiszeebrugge.be wordt alle informatie van het project via deze weg beschikbaar gesteld. Om de betrokkenen zo goed mogelijk te informeren wordt eveneens gebruik gemaakt worden van de beschikbare kanalen binnen de stad Brugge en de MBZ. Formele documenten worden eveneens gepubliceerd op de websites van team Complexe projecten, team Mer en de stad Brugge.
3.2 Publieke consultatie
Alle betrokkenen worden op de hoogte gebracht van het voorgenomen plan. Dit gebeurt aan de hand van publieke consultatie: inspraak van adviserende instanties en inspraak van het grote publiek.
3.2.1 Onderzoeksfase
In de onderzoeksfase was het de bedoeling dat er uit de consultatiezoveel mogelijk zinvolle en bruikbare ideeën komen om het voorgenomen onderzoek te verbeteren en/of te vervolledigen.
Alternatievenonderzoeksnota
In de voorbereiding van de opmaak van de alternatievenonderzoeksnota werden een aantal workshops georganiseerd:
− met bedrijven op 7 september 2016;
− met bewoners op 7 september 2016;
− met de stuurgroep op 13 september 2016.
Ter ondersteuning van de formele raadpleging van de alternatievenonderzoeksnota werd op 24 oktober 2016 een infomarkt georganiseerd.
De aangepaste alternatievenonderzoeksnota werd op 16 mei 2017 in een infomarkt toegelicht.
Ontwerprapporten
Op 28 november 2017 werden de ontwerprapporten publiek gemaakt via de projectwebsite.
Tegelijkertijd werd een consultatietraject ter ondersteuning van de besluitvorming opgestart, hierbij worden 3 sporen gevolgd:
1. consultatie van de leden van de stuurgroep;
2. consultatie van de leden van het actorenoverleg;
3. consultatie van de bewoners
Ter ondersteuning van deze consultatieronde werden, naast de aparte toelichtingen voor stuurgroep en actorenoverleg, zitdagen georganiseerd waarop bewoners terecht konden met al hun vragen betreffende de verschillende alternatieven en het verder procesverloop:
− donderdag 7 december 2017;
− woensdag 13 december 2017;
− maandag 18 december 2017.
De resultaten uit deze consultatie hebben onder andere gediend als insteek voor het opstellen van het actieprogramma (zie 2.3).
Voorkeursbesluit
N.a.v. de vaststelling van het ontwerp van voorkeursbesluit werd een openbaar onderzoek ingericht van 21 januari 2019 tot en met 22 maart 2019. Gedurende deze periode kon iedereen nog
opmerkingen formuleren op de documenten die ter inzage liggen. Volgende documenten werden gedurende dit openbaar onderzoek formeel aan het publiek voorgelegd:
− het ontwerp van voorkeursbesluit;
− de ontwerp synthesenota;
− de ontwerp onderzoeksrapporten waarop de ontwerp synthesenota gebaseerd is;
− de beslissing van het team Mer over de reikwijdte en het detailleringsniveau van de informatie die in het MER moet worden opgenomen.
Ter ondersteuning van dit openbaar onderzoek werd op 16 januari 2019 een infomarkt georganiseerd.
3.2.2 Uitwerkingsfase
De procedure complexe projecten voorziet in één publieke consultatie in de uitwerkingsfase, met name m.b.t. het ontwerp van projectbesluit, de synthesenota en bijhorende onderzoeksrapporten.
Projectonderzoeksnota
De initiatiefnemer heeft er vrijwillig voor geopteerd om ook de projectonderzoeksnota in publieke consultatie te leggen. De projectonderzoeksnota lag van 8 juni 2020 tot en met 10 juli 2020 ter inzage voor alle burgers. Op basis van de inspraken (adviesinstanties en grote publiek) zijn de geactualiseerde projectonderzoeksnota, het overwegingsdocument en de MER richtlijnen gepubliceerd op 10 november 2020.
Tussennota
De tussennota heeft als doel, onderbouwd door de eerste resultaten van het geïntegreerd
onderzoek, een optimalisatie voor te stellen van reeds onderzochte alternatieven. Omwille van de potentiële ruimtelijke impact van deze optimalisatie is er gekozen om dit toe te lichten via een tussennota. Deze tussennota wordt voorgelegd in een publieke consultatie.
Projectbesluit
In een latere fase wordt nog de publieke consultatie georganiseerd m.b.t. het ontwerp van projectbesluit en de synthesenota.
3.3 Participatie
Naast de formele inspraakmomenten die hiervoor voorzien zijn in het proces voorziet het Vlaamse Gewest ook dialoog-/infomomenten voor een toelichting van de stand van zaken van het project.
Waar nodig worden met individuele betrokkenen bilaterale overlegmomenten georganiseerd.
3.3.1 Participatieaanpak leefbaarheidsstudie
Het participatieproces voor de uitwerkingsfase is van start gegaan in het kader van de leefbaarheidsstudie. Over deze studie zullen een viertal participatiemomenten worden georganiseerd tussen juni 2020 en eind 2023. Daarbij voorzien we een mix van
participatietechnieken: on- en offline, met een wisselende graad van vereiste betrokkenheid op basis van het interesseniveau van de participanten. Op die manier kan iedereen die dat wil, deelnemen.
Drie ‘schillen’
We identificeren drie ‘schillen’ in de participatie-aanpak rond leefbaarheid. De omwonenden van de locatie waar de nieuws sluis wordt gebouwd vormen een belangrijke stakeholder van het project. We kunnen hen beschouwen als de eerste schil binnen en rondom het projectgebied. Deze doelgroep omvat de direct omwonenden van de nieuwe sluis, de nieuwe tunnel en bijhorende
aansluitingscomplexen wegenis.
In een tweede schil categoriseren we de overige stakeholders in Zeebrugge en Zwankendamme (schil 2). Hierbij denken we aan diverse andere stakeholders waaronder de bedrijven in de haven, scholen, verenigingen, eigenaars van zeilboten in de haven, ontwikkelaars van andere projecten in de omgeving, bewoners die verderaf wonen,
Tot slot zijn er de overige stakeholders die niet locatiegebonden zijn (derde schil) maar ook inspraak krijgen of advies geven over dit project zoals de overheidsorganisaties (bv. Dienst Erfgoed), politieke stakeholders, …
Van breed informatie ophalen naar nadenken over concrete maatregelen
We kiezen voor een aanpak waarbij we de deelnemers meenemen in een traject doorheen de volledige duur van de studie. In dit traject beginnen we breed door de participanten te laten aangeven wat bepaalde zaken die zullen worden onderzocht voor hen betekenen. Daarvoor stellen we hen vragen als ‘wat is leefbaarheid voor jou?’ en ‘wat betekent bereikbaar zijn voor jou?’. Hiertoe werd, rekening houdende met de Corona maatregelen, in september 2020 een enquête
georganiseerd. De vragenlijst behandelde zeven thema's in het kader van de leefbaarheid in de gemeente: wonen, werken, kinderen/jongeren, uitrustingsgraad, publieke ruimte,
verkeersleefbaarheid/bereikbaarheid en geluid/lucht/trillingen. De enquête invullen kon online of via een schriftelijke versie. We mochten zo'n 260 ingevulde enquêtes ontvangen. Het rapport is
beschikbaar op de projectwebsite.
Verderop in het traject betrekken we de participanten bij cruciale mijlpalen, zodat zij kunnen aangeven hoe de studie volgens hen kan evolueren. Zo organiseerde we in februari 2021
participatietafels. Hierin bekeken de deelnemers samen met het projectteam welke maatregelen per alternatief de leefbaarheid zouden kunnen verhogen. We organiseerden acht digitale werksessies via Microsoft Teams. Door de geldende coronamaatregelen was het helaas nog niet mogelijk om fysiek
te participeren. Wie toch liever niet digitaal deelnam, kon offline participeren via een papieren pakket of een gesprek met een lid van het projectteam. De resultaten worden binnenkort in een rapport op de projectwebsite gepubliceerd.
In september 2021 worden opnieuw participatietafels georganiseerd waar we ingaan op de concrete invulling van de projectgebonden milderende maatregelen.
In latere stappen van het project worden opnieuw participatiemomenten voorzien.
Aan het eind van elk participatietraject koppelen we de resultaten terug naar de participanten en lichten we toe wat er met de input is gebeurd.
3.3.2 Communicatie en Overlegorganen
Naast deze participatiemomenten in kader van leefbaarheid worden ook verschillende communicaties voorzien en zijn er overlegorganen in het kader van de procesorganisatie en -begeleiding (zie hoofdstuk 2.4). In kader van participatie en communicatie is worden eveneens actoren samengebracht in het actorenoverleg.
Actorenoverleg
Het actorenoverleg is samengesteld uit de partijen die in de taskforce vertegenwoordigd zijn, aangevuld met vertegenwoordigers van
− OVAM;
− de Vlaamse Milieumaatschappij;
− het Team Vlaams Bouwmeester;
− dep. Omgeving: afdeling GOP (MER, VR en Milieuvergunningen);
− het Agentschap Onroerend Erfgoed;
− de Vlaamse Landmaatschappij;
− de provincie West-Vlaanderen;
− de secretarissen van de strategische adviesraden;
− APZI;
− VOKA;
− Scheepvaartvereniging voor de Havens van Brugge en Zeebrugge;
− de bedrijvencluster rond de Zeebrugse Visveiling;
− de FOD Economie;
− de nutsmaatschappijen;
− De Vlaamse Waterweg;
− de polders en wateringen in het projectgebied;
− vertegenwoordigers van de bewoners van Zeebrugge;
− vertegenwoordigers van de bewoners van Heist;
− …