6. Appendix
6.6 Canvas translation of the second debate
COOPER: bedankt voor uw aanwezigheid. We beginnen met een vraag uit het publiek. U krijgt elk twee minuten om te antwoorden. Minister Clinton, u mag beginnen. De eerste vraag.
VRAAG: Dank u. Goedenavond. Het laatste presidentiële debat was voor een volwassen publiek. Aangezien sommige leerkrachten deze debatten als huiswerk opgeven, vind u dat u goed gedrag vertoont voor de kinderen van vandaag?
CLINTON: Dank u Bent u leerkracht? Ik vind dat een heel goede vraag. Ik heb veel leerkrachten en ouders hun bezorgdheden horen uiten over wat er in deze campagne gezegd en gedaan wordt. Ik vind het heel belangrijk om onze kinderen duidelijk te maken dat ons land echt geweldig is, omdat wij goede mensen zijn. We zullen elkaar respecteren en elkaar opbeuren. We moeten manieren vinden om onze verscheidenheid te huldigen. En we moeten elk kind en elke volwassene proberen te bereiken, zodat ze voor ons land willen werken.
Ik heb een optimistische visie over wat we samen kunnen doen. Daarom is mijn campagneslogan Samen Sterker. Als we de verdeeldheid overstijgen die Amerikanen soms tegen elkaar opzet, en grote doelstellingen formuleren, wat ik gedaan heb: de economie laten draaien voor iedereen, niet alleen voor de top, zorgen voor het beste onderwijssysteem, van de kleuterschool tot de universiteit, dat betaalbaar is… Als wij zulke doelen stellen en die samen proberen te bereiken, is er niets van Amerika niet aankan.
Daarom hoop ik dat wij ons kunnen verenigen in deze campagne. Ik hoop natuurlijk op uw stem. Ik hoop verkozen te worden in november. Ik beloof dat ik voor alle Amerikanen zal werken. Ik wil een president zijn voor alle Amerikanen ongeacht hun politieke voorkeur, afkomst, uiterlijk of religie. Ik wil mensen samenbrengen, want zo creëren we het best de toekomst die onze kinderen en kleinkinderen verdienen.
TRUMP: ik ga eigenlijk akkoord met alles wat ze gezegd heeft. Ik ben campagne beginnen te voeren omdat ik het beu was te zien wat er met ons land gebeurde. We hebben een geweldig land. Ik heb de mensen in dit land leren kennen het afgelopen anderhalf jaar als politicus.
Ik kan niet geloven dat ik dit zeg over mezelf, maar ik ben wel degelijk een politicus geweest.
Ik wil Amerika weer groots maken. Als ik kijk naar de akkoorden die gesloten worden, als ik kijk naar vreselijke dingen zoals Obamacare waar de ziekteverzekeringen stijgen met astronomische cijfers: 68 procent, 59 procent, 71 procent…
Als ik kijk naar de slechte en eenzijdige deal met Iran waarbij we 150 miljard dollar aan een terroristische staat geven. Wij hebben dat land sterk gemaakt. Een land dat drie jaar geleden erg zwak stond. Als ik naar al die dingen kijk, maar ook naar het potentieel van ons land. We hebben enorm veel potentieel in handel, waarin we het zo slecht doen.
Vorig jaar hadden we een handelstekort van bijna 800 miljard. Bij handel met andere landen hebben we 800 miljard verloren. Dat is ongelooflijk. Je vraagt je af wie die akkoorden sluit. We gaan goede handelsakkoorden sluiten, de grenzen versterken, we gaan weer orde en veiligheid brengen.
Vandaag nog werden er politieagenten neergeschoten. Twee van hen zijn gedood. En dit gebeurd werkelijks. We moeten weer respect krijgen voor de politie. We moeten de mensen beschermen. Justitie moet goed werken. Ik wil dingen doen die nog niet gebeurd zijn. Bijvoorbeeld de binnensteden beter maken voor de zwarte Amerikanen, en ook voor de latino’s en de hispanics.
Daar kijk ik naar uit: Amerika weer groots maken.
COOPER: Bedankt, meneer Trump. De vraag van Patrice ging over voorbeeldgedrag voor kinderen. We kregen online veel vragen, meneer Trump, over de tape van vrijdag. U noemde het kleedkamerpraat. U had het over vrouwen kussen en ze aanraken zonder hun toestemming. Dat is aanranding. U schepte daarover op. Wat vindt u daarvan?
TRUMP: Ik heb dat niet gezegd, u begrijpt het niet. Dit was kleedkamerpraat. Ik ben er niet trots op en ik heb e verontschuldigd bij mijn familie en de Amerikanen. Ik ben er zeker niet trots op, maar het is maar kleedkamerpraat.
In een wereld waar IS mensen onthoofdt, waar mensen verdrinken in stalen kooien, waar je oorlogen hebt en waar zo veel vreselijke dingen gebeuren… Het lijken we de middelleewen [sic]. Over in de wereld zijn er slachtpartijen. Zij kijken naar ons en zien… Stel je voor, de mensen die het goed doen tegen ons met IS.
Ja, ik ben beschaamd, maar het was maar kleedkamer praat. En ik zal IS kapotmaken. We zullen ze verslaan. IS is enkele jaren geleden ontstaan door een vacuüm na een verkeerde inschatting. Maar ik zal IS aanpakken. We moeten overgaan naar belangrijkere zaken.
COOPER: Maar voor de duidelijkheid, zegt u dat u geen vrouwen hebt gekust of hebt aangerand zonder hun toestemming?
TRUMP: Ik heb veel respect voor vrouwen. Niemand heeft mee respect voor hen dan ik. 0:18:34
COOPER: U hebt dat niet gezegd?
TRUMP: eerlijk gezegd, zulke dingen worden nu eenmaal gezegd. Ik ben er beschaamd over, maar ik respecteer vrouwen. En zij respecteren mij ook.
COOPER: Hebt u dat gedaan?
TRUMP: Ik heb dat nooit gedaan. Ik wil ons land veilig maken en ik wil betere grenzen, want nu stromen mensen ons land binnen. Ze komen onder andere uit het Midden-Oosten. We gaan Amerika weer veilig maken en ook groots. En ook welvarend, want als je dat niet doet, en het klinkt misschien hard… We moeten ons land weer welvarend maken, want nu nemen buitenstaanders onze jobs in. COOPER: Minister Clinton, wilt u reageren?
CLINTON: Wel, zoals iedereen heb ik de laatste 48 uur veel nagedacht over wat we gehoord en gezien hebben. Met vorige Republikeinse presidentskandidaten wat ik het ook niet altijd eens over hun beleid of hun principes, maar ik heb nooit hun bekwaamheid in twijfel getrokken.
Bij Donald Trum is dat anders.
Ik heb in juni al gezegd dat hij niet bekwaam is om president te worden en opperbevelhebber van het leger. Veel Republikeinen en onafhankelijken zijn het met mij eens. Wat we vrijdag gehoord en gezien hebben, was Donald Trump die over vrouwen sprak. Hoe hij over vrouwen denkt, wat hij met vrouwen doet. Hij zei dat de video niet toont wie hij is. Maar het zal voor iedereen wel duidelijk zijn dat dit precies wel aantoont hoe hij is. We hebben dit al vaker gezien in de campagne.
Hij beledigt vrouwen, hij beoordeelt vrouwen op basis van hun uiterlijk. Hij beoordeelt hen op ene schaal van een tot tien. Hij beledigt hen op tv en op Twitter. Na het eerste debat beledigde hij een hele week een voormalige Miss Universe met heel harde, kwetsende woorden. Dit is precies wie Donald Trump is.
Maar het is niet alleen de vrouwenkwestie of deze video die zijn geschiktheid om president te worden in vraag stelt. Want hij heeft ook al immigranten beledigd, zwarte Amerikanen, latino’s, gehandicapten, moslims, enzovoort. Dit is wie Donald Trump is.
De vraag die wij ons als land moeten stellen, is: is dit wie we zijn?
Dus, om op uw vraag te antwoorden: ik wil een boodschap uitdragen aan elke jongen en elk meisje, en aan de hele wereld, dat Amerika al groots is, omdat wij goed zijn. Wij zullen elkaar respecteren en we zullen samenwerken. En wij zullen onze diversiteit huldigen.
Dat zijn belangrijke waarden voor mij, omdat ze voor het Amerika staan, waar ik van hou. Ik kan u garanderen dat ik Amerika wil dienen als ik president mag worden.
RADDATZ: We gaan naar enkele vragen… TRUMP: Mag ik reageren? Ja toch? RADDATZ: U mag antwoorden.
TRUMP: Het zijn maar woorden. Ik hoor die woorden al vele jaren. Ik hoorde die woorden al toen ze kandidaat was voor de Senaat in New York. Ze beloofde er jobs voor het noorden, maar kon dat niet waarmaken. Ik hoorde die woorden al toen ze het had over onze binnensteden. Die zijn een ramp op het gebied van onderwijs, jobs en veiligheid. Op elk mogelijk gebied.
Ik zal de zwarte Amerikanen helpen en de latino’s. Ik zal de binnensteden helpen. Clinton heeft niks gedaan voor de zwarte Amerikanen. Ze wil dat ze op haar stemmen, maar doet niks voor hen. En vier jaar later komt ze dan terug…
RADDATZ: Meneer Trump. Ik wil naar de vagen van het publiek gaan. TRUMP: Zij mag antwoorden, maar ik niet?
RADDAT: U mag straks reageren.
Er is veel aandacht voor deze tape. In slechts 48 uur is het het meest besproken topic geworden van de hele verkiezingscampagne op Facebook. Miljoenen mensen spreken erover op sociale media. We hebben ook vragen die gesteld werden via de sociale media.
Jeff uit Ohio heeft een vraag hieromtrent. Hij vraagt op Facebook: Trump zegt dat de campagne hem veranderd heeft. Wanneer is dat gebeurd? Toen u van die bus stapte op uw 59e, bent u toen veranderd
als mens? Of bent u nog maar recent veranderd? U heeft twee minuten.
TRUMP: Ik heb het al gezegd: het was kleedkamerpraat. Ik ben er niets trots op. Ik heb veel respect voor mijn familie en voor de bevolking van dit land. Ik ben er zeker niet trots op, maar het is gebeurd. Bill Clinton was nog veel erger. Bij mij waren het woorden, bij hem daden. Nog nooit in de politieke geschiedenis van dit land heeft iemand vrouwen zo slecht behandeld. Hoe je het ook draait of keert, Bill Clinton heeft vrouwen vreselijk behandeld. En Hillary Clinton heeft ze aangevallen. Ze was heel gemeen.
Vier van die vrouwen zijn hier vanavond. Een van die vrouwen, een geweldige vrouw, werd op haar 12e verkracht. Zij heeft die man verdedigd en ze heeft tot twee keer toe met dat meisje gelachen.
Kathy Shelton is die vrouw. Ze is heir vanavond. Zwijg me dus over woorden. Ik verontschuldig me voor die woorden. Maar dat is nu eenmaal iets wat mensen zeggen. Maar wat president Clinton deed…. Hij was bijna president af. Hij mocht geen advocaat meer zijn. Hij moest ook 850.000 dollar schadevergoeding betalen aan een andere vrouw, Paula Jones. Zij is hier ook vanavond.
Als Hillary Clinton dan tegen mij begint over woorden die ik elf jaar geleden heb uitgesproken… Ik vind dat smakeloos. Ze zou beschaamd moeten zijn.
RADDATZ: Gelieve niet te applaudisseren. Minister Clinton, u heeft twee minuten.
CLINTON: Eerst en vooral wil ik zeggen dat veel van wat hij zegt niet klopt. Maar hij mag zelf beslissen hoe hij campagne wil voeren. Hij beslist waar hij over spreekt. Als hij geen vragen wil beantwoorden of over het beleid wil spreken, of over onze plannen voor jullie toekomst, dan is dat zijn keuze. Dat herinnert me aan wat mijn vriendin Michelle Obama ons adviseerde: als zij laag gaan, dan moet jij hoog gaan.
En… Kijk…
Als het om maar één video ging, zou wat hij vanavond beweert misschien nog begrijpelijk zijn. Maar iedereen kan intussen zelf oordelen of de man in de video en hier op het podium vrouwen respecteert. Maar hij verontschuldigt zich nooit voor niets tegenover niemand. Hij heeft zich nooit verontschuldigd tegenover meneer en mevrouw Khan, de Gold Star-familie van wie de zoon sneuvelde in Irak, kapitein Khan. Donald heeft hen wekenlang beledigd en aangevallen over hun religie. Hij heeft zich ook niet
verontschuldigd tegenover de rechter die geboren is in Indiana, maar die Donald niet vertrouwde als rechter omdat zijn ouders Mexicanen waren.
Hij heeft zich nooit verontschuldigd bij de reporter met wie hij de spot dreef op de nationale televisie terwijl onze kinderen toekeken. Hij heeft zich nooit verontschuldigd voor de racistische leugen dat president Obama niet in de VS geboren zou zijn. Hij is de president excuses verschuldigd. Hij is ons land excuses verschuldigd. En hij moet de verantwoordelijkheid opnemen voor zijn daden en zijn woorden. TRUMP: U hoort zich te verontschuldigen tegenover de president. Zoals u weet, Sydney Blumenthal werkt voor uw campagne. Een echte winnaar weer. Hij heeft deze bal aan het rollen gebracht, samen met uw campagneleider. Twee weken geleden zei ze net hetzelfde op televisie. Dus u hoort zich te verontschuldigen bij hem. U hebt foto’s rond gestuurd van president Obama in een bepaalde klederdracht. Toen kwam ik nog niet ter sprake. U moet zich dus verontschuldigen.
Ten tweede, Michelle Obama… Ik heb reclamespotjes gezien van u. De wreedste reclamespotjes die ik al heb gezien, zoals van Michelle Obama die het over u heeft, Hillary. U noemt haar een vriendin, maar kijk eens naar de spotjes uit 2008. U hebt die strijd toen verloren, op een eerlijke manier. Niet zoals nu tegen Bernie Sanders.
Nu heeft u gewonnen, maar op oneerlijke wijze volgens mij. Kijk maar naar wat WikiLeaks zegt over Bernie Sanders en naar wat Debbie Wasserman Schultz van plan was. Met die supergedelegeerden en Debbie Wasserman Schultz maakte Bernie Sanders nooit een kans. Ik was verrast om te zien dat hij nu een pact met de duivel heeft. Als u het hebt over verontschuldigingen, dan moet u zich volgens mij vooral verontschuldigen voor de 33.000 e-mails die u verwijderd hebt en de twee dozen vol e-mails en andere spullen die u vorige week uit een kantoor hebt weggenomen en die nu weg zijn.
Ik dacht niet dat ik dit zou zeggen, maar ik ga het toch doen, al doe ik het niet graag: als ik win, zal ik de minister van Justitie vragen om een aanklagen aan te stellen die zich kan verdiepen in uw zaak. Er zijn nog nooit zoveel leugens en bedrog geweest. We zetten er een speciale aanklager op.
Ik geef vaak toespraken. En de bevolking van dit land is woedend. Mensen die al jarenlang bij de FBI werken, zijn woedend. Er is nog nooit zoiets gebeurd, met e-mails… Er werd een dagvaarding uitgevaardigd. En na die dagvaarding verwijdert u 33.000 e-mails. U heeft ze van de aarde laten verdwijnen. En dat is een duur proces.
Een speciale aanklager zal zich hier dus in verdiepen. Want veel mensenlevens zijn verwoest omdat ze nog maar een vijfde hebben gedaan van wat u gedaan hebt. Het is een schande. U zou zou zich moeten schamen.
RADDATZ: Minister Clinton, ik hoor graag uw reactie.
CLINTON: Alles wat hij zegt, is geheel onwaar. Maar dat verbaast me niet. TRUMP: Heus?
CLINTON: In het eerste debat… In het eerste debat…
RADDATZ: Het publiek moet rustig blijven.
CLINTON: …heb ik gezegd dat het onmogelijk is om Donald continu te factchecken.
Dus ga naar mijn website hillaryclinton.com. Daar kunt u live factchecks volgens over Donald Trump. Ik verwacht nu weer miljoenen mensen die factchecken. Het is namelijk heel goed dat iemand met het temperament van Donald Trump niet verantwoordelijk is voor de wetten in ons land.
TRUMP: Omdat u dan de cel zou zitten.
COOPER: We willen vragen dat het publiek niet hardop praat of applaudisseert. Er gaat tijd verloren. RADDATZ: Minister Clinton, ik ga verder op die e-mails. U hebt al gezegd dat dat een vergissing was. U bent het niet eens met FBI-directeur James Comey die zei dat u erg onvoorzichtig bent omgegaan met geheime informatie. Volgends de FBI waren er 110 geheime e-mails verzonden, waarvan acht uiterst geheim waren, en is het mogelijk dat die e-mails in vijandige, buitenlandse handen zijn gevallen. Noemt u dat niet onvoorzichtig?
CLINTON: Martha, ik zal het nog eens herhalen, zodat iedereen het hoort: Dat was een vergissing en ik neem daar de verantwoordelijkheid voor. Ik zou in de toekomst geen persoonlijke account meer gebruiken. Ik zoek geen uitvluchten. Het was een vergissing en dat spijt me erg. Maar ik vind het ook belangrijk om te wijzen op de misleidende verdachtmakingen van critici en anderen.
Na een onderzoek van een jaar is er geen enkel bewijs dat mijn server gehackt is. Er is ook gen enkel aantoonbaar bewijs, en wie iets anders beweert, doet dat ongegrond, dat geheime informatie in de verkeerde handen is beland. Ik behandel geheime informatie heel ernstig. Dat heb ik altijd gedaan. Als lid van de Senaatcommissie had ik toegang tot veel geheime documenten en natuurlijk ook als minister van Buitenlandse Zaken. Ik had toegang tot enkele van onze belangrijkste geheimen, zoals de uitschakeling van Bin Laden. Dus ik vind het heel belangrijk om voorzichtig om te springen met geheime informatie.
En zoals gezegd is er geen bewijs dat geheime informatie in verkeerde handen is gevallen.
TRUMP: Toch kende ze de letter C op de documenten niet. Ze wist niet wat dat betekende. Hillary Clinton heeft het over feiten, feit na feit, maar ze liegt weer. Ze zei dat wat ze met die e-mails gedaan heeft in orde was. Is het in orde dat u die 33.000 e-mails verwijderd hebt? Ik vind van niet. Die 33.000 e-mails zouden gaan over het huwelijk van haar dochter en over yogalessen. Misschien gingen drie tot vijf e-mails daarover, maar er zijn 33.000 emails verwijderd, en zij vindt dat niet erg. En dat was na een dagvaarding. Niet ervoor, maar erna.
Ik ben ook heel teleurgesteld in Congresleden, waaronder ook Republikeinen. Zij hebben dit toegelaten. Haar echtgenoot heeft op een vliegtuig 39 minuten gesproken met de minister van Justitie enkele dagen voor de uitspraak in haar zaak. Maar u zegt dat er niks mis is met 39.000 e-mails verwijderen? U zou beschaamd moeten zijn. En u was al gedagvaard door het Amerikaanse Congres. COOPER: Ee moeten verdergaan. We willen het publiek aan het woord laten.
TRUMP: U zou naar de gevangenis moeten, zeker na die dagvaarding.
COOPER: Minister Clinton, u mag reageren. Dan gaan we naar een publieksvraag. CLINTON: Het is gewoon niet waar.
TRUMP: U hebt ze niet verwijderd? COOPER: Laat haar reageren.
TRUMP: 33.000? Dat zal wel.
CLINTON: We hebben er 35.000 overhandigd. TRUMP: En de andere 15.000?
COOPER: Laat mevrouw Clinton uitspreken. Zij onderbrak u ook niet. CLINTON: Dat klopt.
TRUMP: Omdat u niks te zeggen hebt.
CLINTON: In het eerste debat heb ik dat niet gedaan en nu ook niet. Ik wil graag overgaan naar de vragen van het publiek.
TRUMP: U wilt deze vraag ontwijken.
CLINTON: Goed, Donald. Ik weet dat jij vanavond vooral vragen wil ontwijken over hoe je campagne ontspoort en Republikeinen zich terugtrekken.
TRUMP: Laten we afwachten wat er gebeurt. COOPER: Laat haar uitspreken.
CLINTON: Laten we overgaan naar de vragen van de mensen. COOPER: Een vraag over gezondheidszorg.
TRUMP: Anderson, waarom begin je niet over de e-mails? COOPER: Dat is besproken.