Zoo als hy leeft, ziet men hem sterven. VERVIER, Lof des landlerens.
Ziet gy dit eikenpaer, als broeders daer verheven, Met onverneêrde kruin zoo fier ten hemel streven; In wiens azuren veld hun groene pluime zwiert, Die op de winden en op de eeuwen zegeviert?
Mistrouw die pracht! - Wat storm er aen hun voet bezweken Ter neder viel, wellicht kan hy zich morgen wreken. Keer's anderdaegs: wat vindt ge in deez' vervallen wijk?-Daer ligt des eikenpaers byna onkenbaer lijk.
De donder slingerde in hun overwelvend loover. Wat blijft er van die schoone, ontzachbre boomen over? Wat?... De eikel, die niet sterft, maer weder tieren zal, En teelen d'achtbren eik, tot wellust van het dal.
Zoo, Hoorne en Egmont (werd het moordstael opgeheven)! Weet gy, dat de eer niet sterft, maer u zal overleven, En dat het nageslacht, al knielend voor uw beeld, Uw vaderlandsche deugd ziet eindloos voortgeteeld. O rampvoorspellend woord: Rijs op! naer Brussels wallen! Het vonnis is geveld: 's lands zuilen zullen vallen!
De bloedraed heeft beslist, die Brussels lucht verpest: Alvarez aen het hoofd, broeit daer het addrennest; Daer zetelt Vargas, fier, en voor 't gedrocht gebogen;
Daer gluert de Spanjaert rond, met bliksemschietende oogen; Terwijl het zoenkruis-zelf, dat de aerde liefde preêkt, Weêr in zijn doemlingsvuist van 't bloed der onschuld leekt, Opdat America niet enkel voor d'aenbidder
Des Liefdegods, tot Moloch omgeschapen, sidder'!
Ge ontwaekte, Vlaendrens held! kalm op den boord van 't graf. Gy smeekte van Gods hand een reddend' engel af:
Zie! - De engel, door 't verschrikt Escuriael gezonden, Is die der wraek, des doods, welke ongeneesbre wonden, Met zijn vergiftigd zwaerd, door d'afgrond hem gesmeed, In Neêrlands borst wil slaen, die de yzren voet vertreedt, Om, na zijn duivellust, met onverbidbre handen, Bly rond te wroeten in heur lillende ingewanden! De bloedraed heeft beslist, en zijn baldadigheid
Heeft Hoorne en Egmont eens verweerders tong ontzeid. Zal dan een schrikbre dood de krygers samenparen Die blonken aen het hoofd der zelfde legerscharen?
Wraekt Filips 't niet? Gewis! - Zoo wreed was nooiteen vorst Dat hy het zuilenpaer zijns zetels vellen dorst.
Wat wassend volksgewoel stroomt voort naer Brussels vesten? De bleeke siddring overvleugelt deez' gewesten;
De stomme smart dwaelt door de sombre stad; een heir Van Spanjaerts daegt, en breidt zich uit. Geen twyfel! weêr
Is Frankrijks overmacht den Belgen toegevlogen. Op, vlaemsche helden, op! te wapen!... Uit den hoogen Daelt redding: Egmont leeft. Rijst! drijft het roofgedrocht, Verkneusd en platgetreên, naer zijn bebloeden krocht! Alvarez, blink in 't stael: steun 't land op reuzenschouderen, Met vreeslijkvlammend zwaerd; als de engel die onze ouderen Uit Eden dreef; of als de vreesbre Michaël
Die op den raedhuistop ginds schittert, en de hel Te pletter trapt in hem, die, vorst van aertsvermetelen, Zwoer, boven 't starrenchoor, aen Jovas zy' te zetelen. Alvarez, Belgie steekt u de armen tegen: Wraek,
Wraek op den vuigen Frank! Wees ridder - Dit 's uw taek! Stappe Egmont nevens u, en bliksem' beider degen, En beiden zwiere 't land den dankbren wierook tegen!... Neen, 't is geen vyand, die op 's lands verderf hier loert: 't Is Belgies eigen vorst, door dweepend brein vervoerd! 't Geldt eerst den man, die, in het raedsgestoelt' gezeten, Voor 't recht dorst pleiten, en de vryheid van geweten -Den man, die 't weenend land, betrouwend op zijn stael, Betrouwend op zijn mond, zond naer 't Escuriael, Opdat zijn sombre vorst met Neêrland werd bewogen -Den man, dien 't vorstlijk woord baldadig heeft bedrogen. Nog gistrennacht, wanneer der onschuld lieve rust In diepen slaep den wreedgeboeide had gekust,
Wekte ylings hem het woord, dat angst, noch wanhoop baerde: Ontwaek! rijs op! gy slaept op morgen onder de aerde! En 't blankgevederd kroost van 't vlekkelooze licht Sloeg 't stilaenbiddend oog op 't rustig aengezicht:
't Herdacht den leeraer en verlosser van de volken, By d'uitgebroken storm op dolle golvenkolken! De held van Sint Quintyn stapt aen - en nevens hem Treedt Ypres mytervoogd, Rithoven; hy, wiens stem Den brave in 't kerkerslot ten hemel voorbereidde; Voor Alva, biddend, boog, en op dit offer schreidde; Die, poogde hy vergeefs den vastgespannen klauw Te ontwapenen, 's mans hoofd met hemelliefdedauw (Als ware dienaer Gods, geen helsche leer verzinnend) Wil overdruipen in den jongsten strijd; en, minnend, Hem leiden tot den voet des zetels van zijn God. De redder van het land bestijgt het moordschavot -Bestijgt het moordschavot, in 't oog der Nederlanderen, Als in den strijd, omringd van Philips oorlogsstanderen. De bisschop vat het kruis, met sidderende hand,
En reikt hem 't beeld des Gods, genageld aen den schand-En gruwelstaek, en spreekt: O Christenheld, volg 't voorbeeld U op den berg getoond! 't Is God-alleen, die oordeelt. En Egmont drukt, terwijl hy, zwygend, nederknielt, Den jongsten christenkus, door hooger geest bezield, Op 't heilig beeld van hem die godlijk zegepraelde Wen hy met al zijn bloed des menschdoms heil betaelde; Als een Godslasteraer, in d'allerjongsten nood
Bespot en uitgespuwd, vergodlijkt na zijn dood. O (zucht hy)! mocht ik ook mijn vaderland bevryden, En, zelfs op 't moordschavot, voor dit verwinnend stryden. Wat geeft het, waer mijn hoofd bezwijk'? Terwijl ik kniel, Klimt mijn gebed tot Gode ook hier uit vrye ziel.
Hy werpt een kalmen blik op de aengegolfde Belgen, En voor het monster-zelf, wiens haet hem gaet verzwelgen, Bidt hy, voor't kruis gebukt, des menschen jongste troost. Hy bidt voor 't vaderland; hy bidt voor gade, en kroost; En denkt niet langer aen het bruischend volksgewemel, Maer heft een laetsten blik naer d'opgeklaerden hemel, Waer 't lieve daglicht straelt, dat morgen op zijn graf Zal dalen. - Ieder beeft, verbleekt, wendt de oogen af: Alleen verbleekte niet de held, die nimmer beefde. Hy valt, als 't helden past; hy sterft, gelijk hy leefde; En 't bloed, dat dikwijls vloot voor 't strydend vaderland, Verplengt zijn laetsten drop in 't opgehoopte zand. De rouw schept adem, in verstomming lang bedolven;
't Woord: Wraek! ruischt om, en raest, als de opgestoven golven. En Alva, die geen God, die Filips enkel vreest,
Roept: Broeder, Egmont valt: die pyler is geweest! Die schijnbre gloriereus, gehate mededinger,
Verdwijnt voor eeuwig, op een teeken van mijn vinger. Die staek verwacht zijn kop: Don Pedro, vrees niet meer, Dat eenig ridderkamp hem overdekk' met eer!
Had de eigen slag des Zwygers hoofd gebonsd ter acrde, Dien stommen visch! Mijn vangst schijnt van geringe waerde; Granvelle zeide 't wel! - Don Pedro, aen diens zy',
Lacht! - Sprekend tafereel van Spanjes medely'!
't Woord: Wraek! dringt in het oor van zijn gevloekten wreker: Thands is de maet vervuld van zyner gruwlen beker!
Maer Gods heraut daelt neêr, en fluistert: Belgie, kniel! En, onbevlekte duif, ontboeit zich de eedle ziel
Des martlaers, op de wiek des serafijns verheven; En tot de algoede bron van 't eindelooze leven Klimt hy, als een te rug gevloden zonnestrael. God! Hoorne deelde reeds in d'eigen zegeprael! Ze stygen samen op in 's hemels blyde kringen, En Belgie buigt in 't stof, en weenende englen zingen! Zwijg, aerdsche luit! verstom voor 't onnazingbaer lied, Den stroom van melody, die hooger harp ontvliet!