Duurzaamheid:
Wat verstaat u onder duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol? 1 CO2 neutrale bedrijfsvoering van tenminste de grondactiviteiten
2 Compensatie inbreuk op omgeving door de luchtzijdige activiteiten.
o.a. Aanleg (stoffillterende) bossen, onderhoud natuurgebieden in de omgeving
Welke onderwerpen zijn daarbij voor u van belang en waarom? Natuurcompensatie.
Waarom?
Om Schiphol liggen diverse unieke natuurgebieden die van levensbelang zijn voor de wereldwijde populatie van diverse weidevogels.
Door onvoldoende middelen is staatsbosbeheer niet in staat om de verwildering afdoende te bestrijden waardoor het leefgebied en de overlevingskansen van beschermde vogelsoorten sterk afnemen.
Het zou mooi zijn als Schiphol iets terugdoet voor de aantasting van de leef- omgeving door "adoptie" van belangrijke natuurgebieden zoals de
veenweidegebieden binnen de geluidscontour.
Met steun van Schiphol kunnen de vaarboeren, staatsbosbeheer en de vele
vrijwilligers terrein terugwinnen voor de doelgroepen zoals Grutto, Tureluur en Kievit. Voor uw beeldvorming: 1 boom zorgt voor een cirkel van 400 meter waarbinnen geen weidevogel zal broeden vanwege de aan de boom gekoppelde bedreiging van predatie door roofvogels.
• Hoe dient volgens u de verhouding te zijn tussen groei van luchthaven Schiphol aan de ene kant en milieu / leefomgeving aan de andere kant?
91 IK heb ooit in Cros-plenair voorgesteld om vanaf een bepaald punt de winst van geluidbeperkende maatregelen niet voor 100% maar voor 50% om te zetten in groeiruimte zodat per saldo de omgeving "meeprofiteert" van de groei.
Dit idee is kennelijk goed opgepakt als uitgangspunt voor de periode na 2020
• In aansluiting op vraag 3: tot hoever kan Schiphol groeien wil die verhouding niet uit balans raken?
Dat hangt af van wat je als balans ziet; een reductie van 3 dB in piekgeluid inruilen voor twee keer zoveel vliegtuigen klopt rekenkundig maar als die 3 dB stillere vliegtuigen nog steeds een gesprek onmogelijk maken wordt je twee keer zo vaak gestoord in een gesprek.
Kortom: de "winst" zal niet voor iedereen direct een verbetering opleveren. Het Alders accooord is wat mij betreft de limiet, vanaf 2020 moet de geluidhinder afnemen.
• Waar ligt voor u de kritische grens?
Het afgesproken aantal slaapgestoorden waarbij ik ook reken de kinderen en mensen die in ploegendiensten werken.(dus een bredere invulling van het nachtvenster)
Verhouding tussen luchthaven Schiphol en bewonersvertegenwoordigers CROS: • Hoe zou u deze verhouding omschrijven?
Afhankelijk van de constructieve inzet van individuen (aan beide zijden)
Ik heb helaas al flink wat constructieve sectorvertegenwoordigers uit de arena zien vertrekken.
• Wat vindt u belangrijk in deze verhouding? het opbouwen van wederzijds
vertrouwen, regelmatig wisselen van poppetjes draagt daar in het algemeen niet aan bij.
Aan beide zijden moet een min of meer vaste kern acteren om de vertrouwensband uit te bouwen.
• Is volgens u sprake van een interactieve verhouding? Zo ja: kunt u die beschrijven/dus: hoe werkt het? Zo nee: waar ligt dat aan volgens u?
Voor zover ik dat kan beoordelen is daar in meerdere opzichten wel en geen sprake van.
92 • Hoe vaak is er contact met luchthaven Schiphol over duurzame ontwikkeling van de
luchthaven?
Al jaren alleen over beheersing van de groei aan de Alderstafel dus indirect maar meerdere keren per jaar.
• Wie neemt het initiatief tot contact? De diverse overlegstructuren in en om CROS.
Verstrekt de luchthaven pro-actief informatie over duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol? In de jaarrapportage.
Hoe benaderbaar is luchthaven Schiphol voor bewoners?
Via Bas kan iedereen die deze route kent vragen stellen, als het om geluidhinder gaat is het antwoord niet altijd naar tevredenheid, voor een deel mogelijk omdat je al niet blij bent door de rede waarom je belt.
Informatievoorziening over duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol: • Bestaat er (zoiets als) informatie over duurzame ontwikkeling van Schiphol?
Voor omwonenden via het jaarverslag
• Hoe komt u aan deze informatie? Wordt toegezonden aan leden CROS
• Wat behelst de informatie?
doelstellingen en vorderingen duurzaamheid
Is de informatie begrijpelijk? Zo nee, waarom niet?
Lastig om het geheel te overzien en dan te beoordelen of de doelstellingen een voldoende scoren.
Om een voorbeeld te noemen: stroom kan vanaf morgen 100% groen ingekocht- en opgewekt worden, vraag is dan waarom dat in 2020 pas 20% zal zijn.
93 Hoe zou voor u de informatie over duurzame ontwikkeling van luchthaven
Schiphol het meest begrijpelijk en inzichtelijk zijn (vgl. plaatjes, grafieken, presentatie, workshop)?
In grafieken gekoppeld aan digitale informatie met verwijzingen naar achtergrond-info (doorklikken op trefwoorden of button "lees verder...")
• Vindt u dat u voldoende informatie krijgt van luchthaven Schiphol inzake duurzame ontwikkeling?
Volgens mij alleen de wettelijk verplichte info.
• Zo nee, wat zou u nog willen ontvangen voor informatie.
• Wordt de informatie tijdig aangeleverd, zodat u betrokken kunt zijn bij het beleid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol?
Jaarrapportage, voel me niet betrokken bij beleid mbt duurzaamheid, hooguit bij aspect geluidhinder.
• Ontvangt u updates over het beleid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol?
Jaarrapportage
Mate van betrokkenheid van de omgeving bij duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol:
Zo ja, hoe bent u daarbij betrokken? indirect via CROS-plenair
Wat heeft u moeten doen om deze betrokkenheid uit te kunnen oefenen? Netwerken in bewonerskringen
• Is voor u duidelijk hoe u betrokken kunt zijn bij duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol?
CROS stopt, of ik / een willekeurige bewoner via ORS een rol kan spelen is nog onduidelijk.
94
• Zo ja, waar blijkt dat uit? / Zo nee, waarom niet? Is er mogelijkheid tot beïnvloeding van het beleid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol, en zo ja, op welke manier? Zo nee, hoe komt dat volgens u?
Niet duidelijk welke rol de overheid de bewoners in ORS toedeelt;
• Hoe zou naar uw oordeel uw betrokkenheid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol eruit moeten zien?
Als individuele omwonende heb ik geen invloed op het tempo waarin Schiphol zijn duurzaamheidsdoelstellingen aanscherpt; Hooguit via de overlegstructuren rond de ORS.
• Tot welke hoogte zijn deze verwachtingen uitgekomen?
Alders-overleg heeft in ieder geval duidelijkheid gebracht over met name de geluidhinder en de spelregels tot 2020.
• Welke factoren hebben volgens u bijgedragen aan de betrokkenheid bij het beleid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol (in positieve dan wel in negatieve zin)?
betrokkenheid is beperkt tot geluidsaspecten.
• Is het beleid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol volgens u transparant? Zo ja, kunt u dat transparante beeld schetsen/een voorbeeld geven? Zo nee, waarom niet?
Jaarverslag zie ook opmerking over voor mij ideale vorm van informeren.
• Kan de omgeving wel/geen feedback geven over duurzame ontwikkeling van
luchthaven Schiphol aan de luchthaven? Zo ja, wat wordt met de feedback gedaan? Als de agenda van ORS ruimte biedt is dat een optie, de input vanuit de
bewonersvertegenwoordigers ligt dan tenminste vast op de enige juiste plek: het omgevingshuis.
De beleidsmakers hebben dan toegang tot gewogen en democratisch vastgestelde informatie mbt wensen vanuit de omgeving.
95 • Is uw betrokkenheid door de jaren heen veranderd? Zo ja, hoe?
Door invoering Alderstafel is rol CROS plenair teruggedrongen dus betrokkenheid minder direct.
• Zijn er volgens u partijen die meer invloed kunnen uitoefenen dan u op het gebied van duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol en, zo ja, welke partijen zijn dat en waaruit bestaat die invloed volgens u?
De politiek kan maatregelen afdwingen bij Schiphol en de gebruikers(Luchtvaartmaatschappijen)
De aandeelhouders kunnen het duurzaamheidstempo opvoeren.
Schiphol kan duurzaamheids-eisen stellen aan leveranciers en personeel*
De gebruikers (Luchtvaartmaatschappijen)kunnen hun bijdrage aan duurzaamheid opvoeren
*veel personeel woont op grote afstand van de luchthaven dus valt met CO2 neutraal personenvervoer veel te bereiken.
A 2: Bewonersvertegenwoordigers Commissie Regionaal Overleg Schiphol (CROS)
Duurzaamheid:
Wat verstaat u onder duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol? 1 CO2 neutrale bedrijfsvoering van tenminste de grondactiviteiten
2 Compensatie inbreuk op omgeving door de luchtzijdige activiteiten.
o.a. Aanleg (stoffillterende) bossen, onderhoud natuurgebieden in de omgeving
Welke onderwerpen zijn daarbij voor u van belang en waarom? Natuurcompensatie.
Waarom?
Om Schiphol liggen diverse unieke natuurgebieden die van levensbelang zijn voor de wereldwijde populatie van diverse weidevogels.
Door onvoldoende middelen is staatsbosbeheer niet in staat om de verwildering afdoende te bestrijden waardoor het leefgebied en de overlevingskansen van beschermde vogelsoorten sterk afnemen.
Het zou mooi zijn als Schiphol iets terugdoet voor de aantasting van de leef- omgeving door "adoptie" van belangrijke natuurgebieden zoals de
veenweidegebieden binnen de geluidscontour.
Met steun van Schiphol kunnen de vaarboeren, staatsbosbeheer en de vele
vrijwilligers terrein terugwinnen voor de doelgroepen zoals Grutto, Tureluur en Kievit. Voor uw beeldvorming: 1 boom zorgt voor een cirkel van 400 meter waarbinnen geen weidevogel zal broeden vanwege de aan de boom gekoppelde bedreiging van predatie door roofvogels.
96 • Hoe dient volgens u de verhouding te zijn tussen groei van luchthaven Schiphol aan
de ene kant en milieu / leefomgeving aan de andere kant?
IK heb ooit in Cros-plenair voorgesteld om vanaf een bepaald punt de winst van geluidbeperkende maatregelen niet voor 100% maar voor 50% om te zetten in groeiruimte zodat per saldo de omgeving "meeprofiteert" van de groei.
Dit idee is kennelijk goed opgepakt als uitgangspunt voor de periode na 2020
• In aansluiting op vraag 3: tot hoever kan Schiphol groeien wil die verhouding niet uit balans raken?
Dat hangt af van wat je als balans ziet; een reductie van 3 dB in piekgeluid inruilen voor twee keer zoveel vliegtuigen klopt rekenkundig maar als die 3 dB stillere vliegtuigen nog steeds een gesprek onmogelijk maken wordt je twee keer zo vaak gestoord in een gesprek.
Kortom: de "winst" zal niet voor iedereen direct een verbetering opleveren. Het Alders accooord is wat mij betreft de limiet, vanaf 2020 moet de geluidhinder afnemen.
• Waar ligt voor u de kritische grens?
Het afgesproken aantal slaapgestoorden waarbij ik ook reken de kinderen en mensen die in ploegendiensten werken.(dus een bredere invulling van het nachtvenster)
Verhouding tussen luchthaven Schiphol en bewonersvertegenwoordigers CROS: • Hoe zou u deze verhouding omschrijven?
Afhankelijk van de constructieve inzet van individuen (aan beide zijden)
Ik heb helaas al flink wat constructieve sectorvertegenwoordigers uit de arena zien vertrekken.
• Wat vindt u belangrijk in deze verhouding? het opbouwen van wederzijds
vertrouwen, regelmatig wisselen van poppetjes draagt daar in het algemeen niet aan bij.
Aan beide zijden moet een min of meer vaste kern acteren om de vertrouwensband uit te bouwen.
• Is volgens u sprake van een interactieve verhouding? Zo ja: kunt u die beschrijven/dus: hoe werkt het? Zo nee: waar ligt dat aan volgens u?
97 van.
Met name in de werkgroepen en aan de "tafel" is zeker sprake van inter-actie.
• Hoe vaak is er contact met luchthaven Schiphol over duurzame ontwikkeling van de luchthaven?
Al jaren alleen over beheersing van de groei aan de Alderstafel dus indirect maar meerdere keren per jaar.
• Wie neemt het initiatief tot contact? De diverse overlegstructuren in en om CROS.
Verstrekt de luchthaven pro-actief informatie over duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol? In de jaarrapportage.
Hoe benaderbaar is luchthaven Schiphol voor bewoners?
Via Bas kan iedereen die deze route kent vragen stellen, als het om geluidhinder gaat is het antwoord niet altijd naar tevredenheid, voor een deel mogelijk omdat je al niet blij bent door de rede waarom je belt.
Informatievoorziening over duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol: • Bestaat er (zoiets als) informatie over duurzame ontwikkeling van Schiphol?
Voor omwonenden via het jaarverslag
• Hoe komt u aan deze informatie? Wordt toegezonden aan leden CROS
• Wat behelst de informatie?
98 Is de informatie begrijpelijk? Zo nee, waarom niet?
Lastig om het geheel te overzien en dan te beoordelen of de doelstellingen een voldoende scoren.
Om een voorbeeld te noemen: stroom kan vanaf morgen 100% groen ingekocht- en opgewekt worden, vraag is dan waarom dat in 2020 pas 20% zal zijn.
Hoe zou voor u de informatie over duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol het meest begrijpelijk en inzichtelijk zijn (vgl. plaatjes, grafieken, presentatie, workshop)?
In grafieken gekoppeld aan digitale informatie met verwijzingen naar achtergrond-info (doorklikken op trefwoorden of button "lees verder...")
• Vindt u dat u voldoende informatie krijgt van luchthaven Schiphol inzake duurzame ontwikkeling?
Volgens mij alleen de wettelijk verplichte info.
• Zo nee, wat zou u nog willen ontvangen voor informatie.
• Wordt de informatie tijdig aangeleverd, zodat u betrokken kunt zijn bij het beleid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol?
Jaarrapportage, voel me niet betrokken bij beleid mbt duurzaamheid, hooguit bij aspect geluidhinder.
• Ontvangt u updates over het beleid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol?
Jaarrapportage
Mate van betrokkenheid van de omgeving bij duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol:
99 Wat heeft u moeten doen om deze betrokkenheid uit te kunnen oefenen?
Netwerken in bewonerskringen
• Is voor u duidelijk hoe u betrokken kunt zijn bij duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol?
CROS stopt, of ik / een willekeurige bewoner via ORS een rol kan spelen is nog onduidelijk.
• Zo ja, waar blijkt dat uit? / Zo nee, waarom niet? Is er mogelijkheid tot beïnvloeding van het beleid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol, en zo ja, op welke manier? Zo nee, hoe komt dat volgens u?
Niet duidelijk welke rol de overheid de bewoners in ORS toedeelt;
• Hoe zou naar uw oordeel uw betrokkenheid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol eruit moeten zien?
Als individuele omwonende heb ik geen invloed op het tempo waarin Schiphol zijn duurzaamheidsdoelstellingen aanscherpt; Hooguit via de overlegstructuren rond de ORS.
• Tot welke hoogte zijn deze verwachtingen uitgekomen?
Alders-overleg heeft in ieder geval duidelijkheid gebracht over met name de geluidhinder en de spelregels tot 2020.
• Welke factoren hebben volgens u bijgedragen aan de betrokkenheid bij het beleid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol (in positieve dan wel in negatieve zin)?
betrokkenheid is beperkt tot geluidsaspecten.
• Is het beleid inzake duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol volgens u transparant? Zo ja, kunt u dat transparante beeld schetsen/een voorbeeld geven? Zo nee, waarom niet?
100 • Kan de omgeving wel/geen feedback geven over duurzame ontwikkeling van
luchthaven Schiphol aan de luchthaven? Zo ja, wat wordt met de feedback gedaan? Als de agenda van ORS ruimte biedt is dat een optie, de input vanuit de
bewonersvertegenwoordigers ligt dan tenminste vast op de enige juiste plek: het omgevingshuis.
De beleidsmakers hebben dan toegang tot gewogen en democratisch vastgestelde informatie mbt wensen vanuit de omgeving.
• Is uw betrokkenheid door de jaren heen veranderd? Zo ja, hoe?
Door invoering Alderstafel is rol CROS plenair teruggedrongen dus betrokkenheid minder direct.
• Zijn er volgens u partijen die meer invloed kunnen uitoefenen dan u op het gebied van duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol en, zo ja, welke partijen zijn dat en waaruit bestaat die invloed volgens u?
De politiek kan maatregelen afdwingen bij Schiphol en de gebruikers(Luchtvaartmaatschappijen)
De aandeelhouders kunnen het duurzaamheidstempo opvoeren.
Schiphol kan duurzaamheids-eisen stellen aan leveranciers en personeel*
De gebruikers (Luchtvaartmaatschappijen)kunnen hun bijdrage aan duurzaamheid opvoeren
*veel personeel woont op grote afstand van de luchthaven dus valt met CO2 neutraal personenvervoer veel te bereiken.
101 A 3: Bewonersvertegenwoordigers Commissie Regionaal Overleg Schiphol (CROS)
Duurzaamheid:
Wat verstaat u onder duurzame ontwikkeling van luchthaven Schiphol?
Duurzaam wat betreft gebruik van grondstoffen (herwinbaar) en energie (klimaat, uitstoot broeikasgassen)
Welke onderwerpen zijn daarbij voor u van belang en waarom?
Luchtverkeer hoort bij de luchthaven, dus de uitstoot van broeikasgassen dient ook daarvan te worden beperkt. Zie de klimaatdoelstellingen van ICAO (2010): halvering CO2 in 2050 ten opzichte van 2005. De carriers op Schiphol zouden wat betreft hun
eigen vliegverkeer op naleving van dat doel moeten worden aangesproken. Dat gebeurt nu niet. KLM gebruikt afgewerkte olie op het traject Amsterdam-New York, maar dat lijkt meer op een publiciteitsstunt dan op een wezenlijke beperking van uitstoot van fossiele CO2. Het terugdringen van CO2-uitstoot door de mondiale
luchtvloot is nauwelijks effectief, omdat de groei van de luchtvloot de mate van terugdringen verre overstijgt. Daarom zal de CO2-uitstoot in 2050 niet 50%, maar
300% worden t.o.v. 2005. Bovendien wordt er niets gedaan aan het reduceren van andere broeikasgassen (NOx, waterdamp, contrails) die eveneens een
opwarmingseffect hebben. Er is tot nu toe geen enkele instantie die de luchtvaart daarop aanspreekt en deze doelstelling valt ook niet onder de Kyoto-afspraken. In dit licht is verduurzaming van grondactiviteiten op Schiphol weliswaar best nuttig, maar de effecten vallen in het niet bij de opwarming door de vliegtuigen die daar landen en opstijgen. Het zou dan ook bizar zijn als de luchtvaartsector aan de ene kant op de grond verduurzaamt en aan de andere kant streeft naar groei van een luchtverkeer dat niet klimaatneutraal kan worden. Elektrisch vliegen is uitgesloten.
• Hoe dient volgens u de verhouding te zijn tussen groei van luchthaven Schiphol aan de ene kant en milieu / leefomgeving aan de andere kant?
Afgezien van het hierboven aangegeven verband tussen groei en klimaatopwarming gaat dit antwoord over geluidhinder:
Het is in het belang van de leefomgeving dat de hinder minder wordt. In dat kader is de groei beperkt volgens het Aldersakkoord tot 510.000 vliegbewegingen en een omvang van het luchtverkeer die samenhangt met beperkt 2+2 baangebruik. Die omvang ligt lager dan 510.000 bewegingen. Deze regel is de borging van het strikt
102 • In aansluiting op vraag 3: tot hoever kan Schiphol groeien wil die verhouding niet uit
balans raken?
De bewoners streven er naar om het luchtverkeer niet verder te laten toenemen op Schiphol dan door deze limieten wordt beperkt, ook na 2020. Er is weliswaar een 50/50-regel, waarbij de effecten van een stillere luchtvloot na 2020 slechts voor de helft in meer luchtverkeer boven 510.000 vliegbewegingen worden vertaald, maar de bewoners zullen de toenemende overvliegfrequenties ervaren als toename van hinder, ook al is hert geluid steeds enigszins minder. De hoeveelheid tijd zonder geluid van vliegtuigen wordt dan namelijk steeds minder. Dat is niet aanvaardbaar. • Waar ligt voor u de kritische grens?
Feitelijk dus bij de omvang van het luchtverkeer die bepaald wordt door de regel voor beperking van 2+2 baangebruik. Dat aantal ligt momenteel bij 470.000
vliegbewegingen.
Verhouding tussen luchthaven Schiphol en bewonersvertegenwoordigers CROS: • Hoe zou u deze verhouding omschrijven?
Redelijk goed overleg met een toegankelijke Schiphol Group en KLM
• Wat vindt u belangrijk in deze verhouding?
Erkenning van de redelijkheid van elkaars standpunten en belangen • Is volgens u sprake van een interactieve verhouding? Zo ja: kunt u die
beschrijven/dus: hoe werkt het? Zo nee: waar ligt dat aan volgens u? In zekere zin wel, ook al gebeuren er zaken los van elkaar. Het overleg in de werkgroepen van de CROS is interactief.
103 • Hoe vaak is er contact met luchthaven Schiphol over duurzame ontwikkeling van de
luchthaven?
Veel te zelden. Het is bij mijn weten in de CROS nauwelijks aan de orde. In de Schiphol zou het zeker meer aandacht moeten krijgen
• Wie neemt het initiatief tot contact?
Als de sector het niet doen, moeten de bewoners het op de agenda plaatsen. Steun van het ministerie zou daarbij nuttig zijn, als is de vraag hoe hoog dit bij de Stas en de Minister van IenM op de agenda staat!
Verstrekt de luchthaven pro-actief informatie over duurzame ontwikkeling van