Bestaande functionele kwaliteit

4.2.1 Landbouw

De landbouw is van oudsher een grote grondgebruiker in de gemeente Valkenswaard. Het gaat hierbij zowel om de landbouw als sociaaleconomische functie, als om gebruiker en beheerder van het agrarische cultuurlandschap. In deze paragraaf wordt nader ingegaan op de agrarische sector in de gemeente.

Onderzoek

In deze paragraaf is voor een analyse van de landbouwsector gebruik gemaakt van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Web-Bestand Veehouderij Bedrijven (Web-BVB). Het Web-BVB is een database waarin per gemeente de agrarische gegevens van vergunningen of meldingen van veehouderijbedrijven staan aangegeven. Deze gegevens gelden voor het totale grondgebied van de gemeente Valkenswaard.

Het aantal agrarische bedrijven in de gemeente Valkenswaard neemt steeds verder af. Het totaal aantal bedrijven is in een periode van zestien jaar afgenomen van 104 bedrijven (in 2000) naar 60 bedrijven (2018). In de volgende tabel is dit weergegeven.

Tabel 2: Aantal agrarische bedrijven in de gemeente Valkenswaard (bron: Centraal Bureau voor de Statistiek, 2020)

De afname van het aantal agrarische bedrijven is een ontwikkeling die in heel Nederland speelt, maar in het bijzonder in Brabant.

Om leegstand van voormalige agrarische bedrijfsgebouwen te voorkomen, alsmede de economische ontwikkeling van het platteland te stimuleren, kunnen mogelijkheden worden geboden voor een niet-agrarisch hergebruik hiervan.

Uit de Web-BVB blijkt, dat binnen de gemeente ongeveer de helft van de veehouderijbedrijven een rundveehouderij is. Sterk in opkomst zijn de paardenhouderijen, want die staan nu op de tweede plaats. De toename van het aantal paardenhouderijen is aan twee factoren toe te rekenen:

1. de komst van een aantal internationale toppers naar Valkenswaard (zoals Tops, De Miranda en Salvador en Exell );

2. door de toename van de hoeveelheid vrije tijd en het toegenomen besteedbaar inkomen is de paardensport steeds meer in trek.

Dit vertaalt zich in de toename van de paardenhouderijen. Het kan zowel gaan om bedrijfsmatige paardenhouderijen (fokken, trainen en africhten) en het particulier houden van paarden. Dit laatste gaat gepaard met een toename van bijvoorbeeld paardrijbakken en paardenstallen in het landelijk gebied.

Conclusie

Het bestemmingsplan dient ruimte te bieden aan grondgebonden agrarische bedrijven en het 'mengen' van bedrijven, die binnen de Brabantse Zorgvuldige Veehouderij passen.

4.2.2 Wonen en Werken

Verspreid door het plangebied liggen diverse burgerwoningen. Het gaat zowel om solitaire woningen als geclusterde woningen (in buurtschappen). Een deel van de burgerwoningen bestaat uit voormalige agrarische boerderijen. In het plangebied zijn diverse niet-agrarische bedrijven aanwezig, die al dan niet gelieerd zijn aan de agrarische sector. Daarnaast kent het plangebied een beperkt aantal horecabedrijven.

Het gemeentelijk beleid is erop gericht om de bestaande burgerwoningen en bedrijven te behouden. Er wordt voor deze functies een passende bestemming opgenomen.

Nieuwvestiging op een nog niet bestaand bouwvlak is in principe niet passend binnen het restrictieve beleid voor buitengebieden en wordt daarom niet mogelijk gemaakt; wel als vervolgfunctie voor vrijkomende agrarische bedrijven.

Conclusie

Wonen en werken zijn twee belangrijke aspecten, die naast de agrarische sector zorgen voor een leefbaar buitengebied. In Hoofdstuk 6 Planuitgangspunten wordt hier nader op ingegaan.

4.2.3 Recreatie

Het plangebied heeft vele toegankelijke bos- en natuurgebieden en door de geografische ligging ten opzichte van enerzijds België en anderzijds Eindhoven/Brainport, verbonden door de N69 (Westparallel) een hoge recreatieve attractiewaarde.

De gemeente Valkenswaard streeft ernaar zich in 2030 ruimtelijk te ontwikkelen tot een groene

"leisure and pleasure zone". Valkenswaard wil zich profileren als een toeristisch-recreatieve gemeente. Met name in het buitengebied zal worden gezocht naar het bieden van ruimte voor toeristisch-recreatieve bedrijven. Het programma 'De Groote Heide' is hier een voorbeeld van.

Dagrecreatie

In het plangebied zijn diverse mogelijkheden voor dagrecreatie. In het noorden van het plangebied liggen de visvijvers van het vijvercomplex 'De Weteringen'.

Er komen enkele sport-/verenigingsterreinen in het plangebied voor, die in gebruik zijn bij plaatselijke verenigingen. Een aantal agrarische bedrijven biedt mogelijkheden voor dagrecreatie op het agrarisch bedrijf. Er zijn een aantal scoutingterreinen, gildeterreinen en hondenverenigingen.

Verblijfsrecreatie

In het plangebied komen diverse campings voor, waaronder twee grote bedrijven, waarvan één bungalowpark en een aantal minicampings (kamperen bij de boer). Er zijn ook voorzieningen voor bed & breakfast. Verblijfsrecreatie wordt in het kader van 'De Groote Heide' gestimuleerd.

Extensief recreatief medegebruik

Het plangebied kent vele mogelijkheden voor routegebonden vormen van recreatie, waaronder wandelen, fietsen, paardrijden en kanovaren (op de Dommel). De gemeente Valkenswaard beschikt over een uitgebreid wandelroutenetwerk met een lengte van zo'n 120 km.

Voor de toekomst wordt een groeiende belangstelling verwacht voor actieve, sportieve en inspannende recreatieactiviteiten, zoals wandelen (wandelnetwerken), fietsen (fietsnetwerken) en Nordic walking. Valkenswaard is Wandelgemeente van het jaar 2016 geworden, mede vanwege de routestructuren en de prachtige natuur. De verdere ontwikkeling van het routenetwerk is onderdeel van het programma 'De Groote Heide'.

Conclusie

Het bestemmingsplan biedt passende regels voor zowel verblijfsrecreatie als dagrecreatie.

Daarnaast worden er mogelijkheden geboden voor (extensief) recreatief medegebruik.

4.2.3.1 Eindhovensche Golf

Ten noordoosten van Valkenswaard ligt de 18-holes golfbaan van de Eindhovense Golf, één van de oudste banen van Nederland, stammend uit 1928. Het Galgenven maakt onderdeel uit van de golfbaan.

De Eindhovensche Golf is circa 141 hectare groot en omvat naast de golfbaanvoorzieningen ook bossen, heide en vennen. Het terrein maakt onderdeel uit van het Landgoed Nederheide (ca. 380 hectare). De Eindhovensche Golf behoort tot een van de beste en mooiste banen van Nederland. Dit heeft te maken met de fraaie ligging te midden van oude bossen en heidegebieden, de unieke architectonische waarde van de baan (H.S. Colt) zowel als het clubhuis (Willem Hanrath), de hoge kwaliteit van de (golf)voorzieningen en de rust en stilte.

Afbeelding 9: Eindhovensche Golf Academy (bron: Eindhovensche Golf)

Sinds 2014 beschikt de Eindhovensche Golf over de Eindhovensche Golf Academy (EGA).

Deze indoor oefenfaciliteit is uniek in Europa en kent slagkooien, een chippingarea, een ruime puttingarea, een fitnessruimte en drie overdekte en verwarmde lescabines. De Eindhovensche Golf levert vele selectiespelers voor de nationale teams en via een nauwe samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Golf Federatie worden de faciliteiten ook door topspelers van buiten de Eindhovensche Golf gebruikt.

In 2016 is in opdracht van het bestuur van de EG het natuurbeheerplan volledig vernieuwd. Dit plan is opgesteld met als doel het verhogen van de natuurwaarden van de natuurlijke gebieden op het terrein.

Alle natuur maakt onderdeel uit van het NNB, inclusief de bossen binnen de golfbaan tussen de holes. De begrenzing van de NNB is niet in overeenstemming met de werkelijkheid, waardoor alleen de Fairway buiten de NNB is gelegen, maar de Tees en Greens zijn aangeduid als NNB. Dit levert mogelijk problemen op bij de herinrichting van de holes

In de afgelopen maanden is op ambtelijk en bestuurlijk niveau overleg geweest over het aanduiden van het NNB op de Eindhovense golf. Het resultaat van deze overleggen zou moeten zijn, dat de juiste situatie wordt opgenomen als kaartcorrectie door de provincie. Het is niet gelukt om dat te realiseren binnen de tijd, die we gebruikt hebben voor het verwerken van de zienswijzen, ondanks uitgebreid ambtelijk en bestuurlijk overleg met de provincie. De locatie van de Eindhovense Golf is nu uit het bestemmingsplan Buitengebied 2 voor de gemeente Valkenswaard geknipt en zal op een later moment als postzegelplan aan de gemeenteraad ter vaststelling worden aangeboden.