Beslissingsproces

De beslissing wordt genomen door de opdrachtgever (eigenaar), brouwmeester en uit-voerende student. De opdrachtgever en brouwmeester hebben inspraak in de beslis-singsprocedure omdat zij het uiteindelijke overzicht gaan gebruiken. De student doet mee in het beslissingsproces omdat hij gedurende zijn studie enige expertise heeft opge-bouwd omtrent het nemen van beslissingen volgens het beschreven stappenplan, als-mede dat hij enige ervaring heeft in het omgaan met enkele soorten representatiemetho-dieken. Beslissingen worden op basis van consensus genomen.

Er zijn veel methodieken die voldoen aan het ontwerpen van bedrijfsprocessen (Kalpic & Bernus, 2002) (Macintosh, 1993). Het zou logisch zijn om de beslissing in één keer te ne-men over alle mogelijk representatiemethodieken. Echter vertonen ontwerpmethodieken onderling totaal andere eigenschappen. Om tot een geschikt alternatief te komen wordt

22 de beslissing gefaseerd genomen. De literatuur in paragraaf 2.2 en 2.3 wordt hiervoor ge-bruikt. Zo wordt er toegewerkt naar één ontwerpmethodiek. Een nadeel van fasering is dat het mogelijk is dat niet de optimale oplossing wordt gekozen, omdat er in een vorige fasering een bepaalde keuze is gemaakt. Er wordt daarentegen wel het beste alternatief binnen een beperkt oplossingsdomein gekozen. De opdrachtgever is hiervan op de hoogte.

Het model dat in Figuur 3.1 is weergegeven geeft de fasering van de beslissingen in een trechtervorm weer. In deze figuur is weergegeven dat er twee faseringen plaatsvinden, omdat in de volgende paragrafen 3.3 en 3.4 volgen dat er twee beslissingsfasen plaats-vinden om tot een ontwerpmethodiek te komen. Hieronder is weergegeven wat de beslis-singsfasen inhouden en waarom ze benodigd zijn, waarna in de volgende twee sub-para-grafen de uitwerking hiervan volgt.

Figuur 3.1: In twee beslissingsfasen naar het beste alternatief.

Eerste beslissingsfase

In paragraaf 2.3 is naar voren gekomen dat er twee groepen representatiesoorten zijn, te weten: informal external presentation or demonstration en formal external presentation. Ontwerpmethodieken behoren tot een of beide van deze groepen. Omdat de doelen van een informal external presentation or demonstration anders zijn dan een formal external presentation, kan een keuze gemaakt worden voor één van deze groepen. Op basis van consensus over de sterktes en zwaktes wordt zo een grove keuze gemaakt.

Een sterkte- en zwakteanalyse is een kwalitatieve vergelijkingsmethode waarbij goede eigenschappen (positieve) en slechte eigenschappen (negatieve) geïdentificeerd worden bij elk alternatief. Het alternatief met de sterkste positieve eigenschappen en zwakste ne-gatieve eigenschappen wordt zodoende gekozen. Deze vergelijkingsmethode vergt geen (Baker, et al., 2002) rekenkundige vaardigheid en is relatief gemakkelijk uit te voeren. In paragraaf 3.3 is deze beslissingsfase uitgewerkt.

23

Tweede beslissingsfasering

Uit de gekozen groep in de eerste beslissingsfasering wordt een geschikte ontwerpme-thodiek gekozen. Er wordt één ontwerpmeontwerpme-thodiek toegepast, omdat de verwachting is dat meerdere modelleertechnieken niet een evenzo effectieve bijdragen leveren aan de pro-blematiek. Bovendien is de verwachting dat het implementeren van meerdere ontwerp-methodieken een langere implementatietijd tot zijn gevolg heeft en dat er meer kosten mee gemoeid zijn dan baten.

Om tot een uiteindelijke oplossing te komen worden keuzemethodieken onderzocht. Er zijn twee soorten keuzemethodieken onderzocht: Multi-Criteria Decision Analysis (MCDA) methoden en gevoelsmatige methoden waarbij beslissingen op een impliciete wijze geno-men worden. MCDA is een verzamelterm voor formele methodieken die gericht zijn op het expliciet rekening houden met meerdere criteria (Belton & Stewart, 2002). Bij enkele MCDA-toepassingen worden beslissingen weliswaar ook genomen op een impliciete wijze, echter zijn binnen deze toepassingen de scores onderbouwd (bijvoorbeeld met be-hulp van een algoritme), terwijl de keuze bij een gevoelsmatige methode niet gebaseerd hoeft te zijn op een onderbouwing. MCDA-methoden gaan dus op een systematische wijze te werk en bieden ondersteuning in de beargumentering en communicatie. Dit in te-genstelling tot een gevoelsmatige afweging, waarbij keuzes niet altijd beargumenteerd kunnen worden. De gevoelsmatige methoden zijn dan ook subjectiever van aard dan de MCDA-methoden. Hoewel er een grote hoeveelheid verschillende MCDA-methoden be-staat, is geen techniek bruikbaar voor elk mogelijk keuzeproces. Ook voor het kiezen van de best passende methode bestaat nog geen pragmatische procedure. Dit betekent dat, voordat een MCDA-methodiek toegepast kan worden een analyse vooraf noodzakelijk is om sterktes en zwaktes van de bruikbare MCDA-methoden te belichten en dat vervol-gens een geschikte methodiek toegepast kan worden. Deze analyse vooraf is noodzake-lijk omdat verschillende methoden uiteenlopende resultaten kunnen geven.

Gegeven de veronderstellingen die in deze sub-paragraaf gedaan zijn, is besloten dat er geen MCDA-methodiek toegepast wordt. De keuze voor de uiteindelijke oplossing wordt gemaakt op basis van een gevoelsvoorkeur, omdat de uiteindelijke gebruikers achter de oplossing moeten staan. Bij een MCDA-methodiek kunnen de gebruikers gedwongen worden om een alternatief te hanteren, terwijl ze daar niet achter staan, met alle moge-lijke gevolgen van dien. Daarnaast zou bij een MCDA-methodiek het risico gelopen wor-den dat slechts gefocust wordt op een beperkt aantal criteria, waardoor niet alle kenmer-ken van een alternatief belicht zijn terwijl deze juist doorslaggevend kunnen zijn. De keer-zijde van het niet gebruiken van een MCDA-methodiek is dat wellicht een suboptimaal al-ternatief toegepast gaat worden dat niet als beste de problematiek aanpakt. De alterna-tieven zijn allemaal geschikt om als oplossing te dienen (zie sub-paragraaf 3.4.1). Kortom de deskundigheid van de beslissers is beperkt tot het maken van gevoelsmatige afwegin-gen tussen de mogelijke alternatieven. In paragraaf 3.4 is deze beslissingsfase uitge-werkt.

24