In dit hoofdstuk wordt een beschouwing gegeven over de kwaliteit van het onderwijs op de confessionele basisschool Panta Rhei te Beverwijk.
Algemeen beeld
De inspectie concludeert dat het onderwijs op de Panta Rhei van voldoende kwaliteit is. De school slaagt erin, vanuit een sterk pedagogisch en didactisch georiënteerd schoolconcept, te voldoen aan de (kern)doelen van het
basisonderwijs. De leerlingen leren bovendien in voldoende mate de basisvaardigheden die bij eigentijds basisonderwijs behoren.
Het schoolteam werkt schoolbreed vanuit de uitgangspunten en basisprincipes van het ontwikkelingsgericht onderwijs (ogo). Dat verklaart mede de goede resultaten op het gebied van de pedagogische aanpak, het schoolklimaat en de gemotiveerdheid van leraren én leerlingen. Ook het omgaan met verschillen tussen leerlingen en het dragen van verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces van leerlingen duiden op het adequaat toepassen van de ogo-beginselen.
De positief beoordeelde kwaliteit van het onderwijs wordt mede bepaald doordat de leerlingen begeleid worden door een enthousiast, hardwerkend en vakbekwaam schoolteam. Dat team staat onder leiding van een inspirerende en vakbekwame directie. Ondanks de schoolgrootte zijn de individuele leraren sterk betrokken bij het wel en wee van hun leerlingen.
De coördinatie van de leerlingenzorg is professioneel opgezet; deze zorg wordt bovendien goed uitgevoerd.
Voldoende onderwijskwaliteit op de Panta Rhei, ondanks het feit dat de school te maken met slechte fysieke omstandigheden: beperkte huisvesting in
noodlokalen, te weinig speelmogelijkheden voor leerlingen (vooral voor de jongste leerlingen), onvoldoende centrale werkruimten en een zeer onveilige verkeerssituatie rond de school. De complexiteit wordt vergroot door een snelle groei van het lerarencorps en het leerlingenaantal. Dat aantal bedraagt nu meer dan vijfhonderd leerlingen. Volgend schooljaar hoopt de school een nieuw schoolgebouw te betrekken.
Hieronder volgt een toelichting op het oordeel.
Toelichting
Zorg voor de kwaliteit van het onderwijs
Deze zorg is vanaf het voorlaatste schoolonderzoek van de inspectie (2005) sterk verbeterd. De school evalueert nu regelmatig en op goede wijze de kwaliteit van haar opbrengsten. Bovendien gaat de school in voldoende mate na of het leren en onderwijzen genoeg effect heeft. De daaruit voortvloeiende (trend)analyses leiden tot het formuleren van verbeteractiviteiten. De directie beschrijft de korte- en langetermijnplanning van deze activiteiten concreet ('smart') in het 'Activiteitenplan 2006-2007'.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek Confessionele basisschool Panta Rhei - 7-5-2007 12 De sterk verbeterde kwaliteitszorg vooral met betrekking tot de
basisvaardigheden, en de uitgangspunten en doelen van ontwikkelingsgericht onderwijs, heeft een sturende werking waardoor het schoolteam goed zicht heeft op de ontwikkelingen in hun aanpak en daardoor tijdig kan ingrijpen als dat ergens in het onderwijsleerproces noodzakelijk is.
Leerresultaten van de leerlingen (opbrengsten)
De school maakt bij het vaststellen van de leeropbrengsten gebruik van landelijk genormeerde toetsen. Het gehanteerde leerlingenvolgsysteem en de eindtoets leveren voldoende gegevens op waarmee jaarlijks de leerprestaties van de leerlingen aan het einde van de basisschool en tussentijds vergeleken kunnen worden met scholen die een overeenkomstige leerlingenpopulatie hebben. De school laat in principe alle leerlingen aan deze toetsen deelnemen.
Op grond van de toetsuitslagen van drie achtereenvolgende leerjaren, concludeert de inspectie dat de eindresultaten, gezien de
achtergrondkenmerken van de leerlingen, op het verwachte niveau liggen.
Ook voor de tussentijdse opbrengsten geldt dat de resultaten op of rond het niveau liggen dat van de school verwacht mag worden. Wel merkt de inspectie op dat de leerresultaten voor rekenen en wiskunde in het leerjaar 6 en het technisch lezen in groep 4 onder druk staan.
De school brengt de sociale vaardigheden van de leerlingen aan het einde van de basisschoolperiode in kaart met behulp van een landelijk genormeerde toets.
Een extern bureau neemt deze toets af. De inspectie heeft nog geen normering voorhanden om de aangeleverde gegevens te beoordelen; vandaar in het kwaliteitsprofiel een score 5.
De inspectie stelt vast dat het onderwijsrendement, dat is de vlotte doorstroming van de leerlingen door de basisschool, in voldoende mate bijdraagt aan de kwaliteit van het onderwijs op de Panta Rhei.
Het handelen van de leraren en het schoolklimaat
In de school heerst een taakgerichte werksfeer dat mede veroorzaakt wordt door het werken in en met thema's. Ook de stimulerende aanpak van de leraren draagt daaraan bij.
Er wordt in het onderwijsleerproces in voldoende mate rekening gehouden met verschillen tussen leerlingen. Voorts leggen de leraren de leerinhouden duidelijk uit en geven nadrukkelijk les in denk- en leerstrategieën. De leraren werken bij het aanleren van de (cognitieve) basisvaardigheden naast en aanvullend op de thematische werkwijze, op correcte wijze met bestaande
onderwijsleerpakketten (methoden). Deze methoden bepalen voor een belangrijk deel de inhoud en de werkwijzen bij het onderwijs in begrijpend lezen, rekenen en wiskunde, en spelling.
Vanuit het gehanteerde schoolconcept ogo besteden de leraren veel aandacht aan het zelfstandig werken en leren. De leerlingen krijgen daarbij voldoende gelegenheid om te werken met individualiserende leermiddelen. Ook wordt gebruik gemaakt van dag- en weektaken. De leraren betrekken de leerlingen op een goede manier bij het uitvoeren van praktische en organisatorische taken. Er is aandacht voor samenwerkend leren; ook helpen oudere leerlingen op
sommige momenten de jongere leerlingen bij hun leren (tutorleren).
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek Confessionele basisschool Panta Rhei - 7-5-2007 13 De computers worden in de bovenbouw nog in onvoldoende mate ingezet bij het ondersteunen van het onderwijsleerproces.
Uit de gevoerde gesprekken met individuele leerlingen en de leraren blijkt dat zij zich op school veilig voelen. De inspectie karakteriseert het schoolklimaat op de Panta Rhei als positief. Bij de eerste signalen van normoverschrijdend gedrag, bijvoorbeeld pestgedrag, grijpen de leraren adequaat in. De leerlingen kunnen zich goed vinden in de wijze waarop de leraren de leerlingen die zich niet aan de regels houden, tot de orde roepen. De school heeft duidelijke gedragsregels.
Begeleiding en zorg
De leraren volgen de leerlingen nauwgezet in hun ontwikkeling met
methodegebonden en methodeonafhankelijke toetsen. De leraren leggen de resultaten overzichtelijk en duidelijk vast in de klassenadministratie.
De inspectie constateert dat de extra aanvullende hulp aan leerlingen wordt beschreven in een handelingsplanning. Deze planning voldoet in alle facetten aan de eisen die de inspectie daaraan stelt.
De interne begeleiding, gecoördineerd door de intern begeleider, is professioneel opgezet en wordt ook vakkundig uitgevoerd.
Het klassenmanagement is zodanig georganiseerd dat de groepsleraren in staat zijn de extra hulp in en buiten de klas te geven. De handelingsplannen worden systematisch en regelmatig geëvalueerd. Ook gaat de school na of de geboden hulp effect heeft. De school betrekt de ouders van de 'zorgleerlingen' op een goede wijze bij het opzetten, uitvoeren en evalueren van de aanvullende zorgtaken. Vervolgstappen worden ook in overleg met de ouders genomen.
Recente wetgeving
Onlangs is de wet- en regelgeving veranderd met betrekking tot sociale
veiligheid, en sociale integratie en burgerschap. In deze beschouwing en in het kwaliteitsprofiel beschrijft en waardeert de inspectie deze aspecten.
De inspectie beoordeelt het beleid voor sociale veiligheid als voldoende. Op school is een veiligheidsbeleid aanwezig: dat wil zeggen een beleid dat gericht is op de preventie en de afhandeling van sociale onveiligheid en geweld. Er is op school alleen nog geen (model)formulier voor het melden van incidenten beschikbaar.
De inspectie heeft de zorg voor de kwaliteit van het onderwijs voor de bevordering van actief burgerschap en sociale integratie als voldoende beoordeeld. Dat is gebaseerd op het feit dat zich in school vooralsnog geen risico's voordoen ten aanzien van intolerantie, extremistische ideeën of discriminatie. Het onderwijsaanbod op dit domein wordt bij het volgende kwaliteitsonderzoek van de inspectie beoordeeld.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek Confessionele basisschool Panta Rhei - 7-5-2007 15