• No results found

Bepalen indicatoren voor mobiliteit

In document Mobiliteit en effecten op natuur (pagina 32-37)

Om de geschetste werkwijze te kunnen volgen, moet er inzicht zijn in de aard en omvang van de gerealiseerde verplaatsingen. Dit geldt zowel voor de mobiliteit specifieke trajecten of tijdstippen als voor mobiliteit op regionaal of nationaal niveau. De informatie die beschikbaar is in bestaande informatiebronnen is voor dit doel ontoereikend. Dit betekent dat de omvang van de mobiliteit per motief, actorgroep, traject etcetera, moeten worden benaderd op basis van beschikbare data en op theorie of empirie gebaseerde verdeelsleutels. Dit is een legitieme werkwijze waarvoor nog onderbouwende analyses zijn vereist.

Literatuur

Bennett, A.F. 1991. Roads, road sides and wildlife cobservation: a review. In Nature Conservation 2: The role of corridors (D.A. Saunders & R.J. Hobbs, eds) pp. 99-118. Chipping Norton, Surrey Beatty and Sons.

Broekmeyer, M. & E. Steingröver, 2001. Handboek Robuuste Verbindingen, Ecologische randvoorwaarden. Alterra, Wageningen.

Centraal Bureau voor de Statistiek (1999). Toerisme in Nederland: Het gebruik van logiesaccomodaties 1997. Heerlen: Centraal Bureau voor de Statistiek.

Centraal Bureau voor de Statistiek (1998). Vakanties van Nederlanders 1997. Heerlen: Centraal Bureau voor de Statistiek.

Centraal Bureau voor de Statistiek (1997). Dagrecreatie 1995/’96. Heerlen: Centraal Bureau voor de Statistiek.

Commissie van de Europese Gemeenschap 1992. Groenboek betreffende de invloed van het vervoer op het milieu. Ellis publications, Maastricht.

C.R.O.W. (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek) 1996. Energieverbruik door verkeer en vervoer, Ede.

Das & Boom 2001. Veluws verkeer drama voor Boommarter. Kwartaalblad van Das & Boom, 9e jaargang, deel 3, 2001.

Feitelson, E., & Verhoef, E.T. 2001. Transport an Environment: in Search for Sustainable Solutions, Edward Elgar Publishing, Northampton, MA., USA.

Foppen, R., A. van Kleunen, W-B, Loos, J. Nienhuis & H. Sierdsema 2002. Broedvogels en wegverkeer, een nationaal perspectief. SOVON, Beek-Ubbergen.

Forman, R.T.T. et al. 2003. Road Ecology. Island Press, Washington.

Grift, E.A. van der, R. Pouwels & R. Reijnen 2003. Meerjarenplan Ontsnippering, knelpuntenanalyse. Alterra-rapport 768, Alterra, Wageningen.

Hafkamp, W.A., en Geerlings, H. 2002. Mobiliteit en ruimte anders beschouwd, groei als kans voor vernieuwing. In: Bruinsma, F.R., Van Dijk, J., en Gorter, C. (eds), Mobiliteit en beleid, Koninklijke Van Gorcum, Assen, pp.7-18.

Leeflang, P.S.H. 1999. Het belang van het vervoer in een context van ontwikkelingen in de macro-omgeving van bedrijven, in: Elhorst, J.P., Strijker, D. (eds), Het economisch belang van het vervoer: verleden, heden en toekomst. Stichting Ruimtelijke Economie, Groningen, pp.7-10.

Molenaar, de J.G., D.A. Jonkers & M.E. Sanders, 2000, Wegverlichting en natuur III. Lokale invloed van wegverlichting op een gruttopopulatie. DWW-Ontsnipperingsreeks deel 38, Delft.

Molenaar, de J.G., R.J.H.G. Henkens, C. ter Braak, C. van Duyne, G. Hoefsloot & D.A. Jonkers 2003 (in druk). Wegverlichting en natuur IV. Effecten van wegverlichting op het ruimtelijk gedrag van zoogdieren. DWW-Ontsnipperingsreeks 44, Delft

Nieuwenhuizen, W. & R.C. van Apeldoorn 1995. De mogelijke verstoring van eekhoorns door verkeer: een oriënterend onderzoek. DLO-Instituut voor Bos- en Natuuronderzoek, Wageningen.

Nijkamp, P. 1979. Mobiliteit als ruimtelijk-analytisch en ruimtelijk beleidsvraagstuk, in: Nijkamp, P., & Rietveld, P. (eds), Het stuur uit handen?, Stenfert Kroese B.V., Leiden-Antwerpen, pp.9-27.

Nyqvist, C. 2001. Mobiliteit in het geding. Proefschrift, Universiteit Utrecht.

NVI (Nederlands Vervoerswetenschappelijk Instituut) 1983. Maatschappelijke ontwikkelingen en mobiliteit. PB-IVVS (Projectbureau Integrale Verkeers- en vervoerstudies) en Stichting NVI, Den Haag / Rijswijk.

Oost, L., D.A. Jonkers & J.G. de Molenaar 1998. Natuur en Luchtvaart. Literatuurstudie naar verstoring van natuur door luchtvaart. IBN-rapport 379, Wageningen.

Outen, A. 2002. The ecological effects of road lightning. Sherwood, B., D. Cutler & J. Burton (eds) 2002. Wildlife and Roads, the ecological impact. Imperial College Press, London, p. 133-155.

Pellenberg, P.H. 1999. Het huidig belang van de vervoerssector voor de nationale en de noordelijke economie, in: Elhorst, J.P., Strijker, D. (eds), Het economisch belang van het vervoer: verleden, heden en toekomst, Stichting Ruimtelijke Economie, Groningen, pp.51- 66.

Poll, Van de, E.H. 1981. De economische betekenis van infrastructuur voor het verkeer en vervoer, in: Van de Oll, E.H., Hamerslag, R., De Kiewit, P., De Wit, T. (eds), Verkeer en vervoer in historisch perspectief, Delft University Press, Delft, pp.11-22.

Pouwels, R. 2000. LARCH: een toolbox voor ruimtelijke analyses van een landschap. Alterra- rapport 043,Wageningen.

Raes, L. 2002. Naar een duurzame mobiliteit in Vlaanderen, het ontwerp mobiliteitsplan Vlaanderen. MVG, Departement Leefmilieu en Infrastructuur, Mobiliteitscel.

Reijnen, M.J.S.M.(R.), G. Veenbaas en R.P.B. Foppen 1992. Het voorspellen van het effect van snelverkeer op broedvogelpopulaties. IBN-DLO/Rijkswaterstaat, Dienst Weg- en Waterbouwkunde, Wageningen/Delft.

Reijnen, R., R. Foppen, C. ter Braak & J. Thissen 1995. The effects of car traffic on breeding bird populations in woodland. 3. Reduction of density in relation to the proximity of main roads. Journal of Applied Ecology 32; 187-202.

Reijnen, R. R. Foppen & H. Meeuwsen 1996. The effects of traffic on the density of breeding birds in Dutch agricultural grasslands. Biological Conservation. 75: 255-260.

Reijnen, R., R. Foppen & G. Veenbaas 1997. Disturbance by road traffic as a threat to breeding birds : evaluation of the effect and considerations in planning and managing road corridors. Biodigversity and Conservation 6, 567-581.

Reijnen, R., E. van der Grift, M. van der Veen, M. Pelk, A. Lüchtenborg & D. Bal 2000. De wég met de minste weerstand. Opgave ontsnippering. Alterra/Expertisecentrum LNV, Wageningen.

Reijnen, R. & R. Foppen 2001. Effecten van verstoring door wegverkeer op de natuur. Een quick scan van recente ontwikkelingen op basis van literatuuronderzoek. Interne rapportage Alterra.

Reijnen, R., R. Foppen, G. Veenbaas & H. Bussink 2002. Disturbance by road traffic as a threat to breeding birds : evaluation of the effect and considerations in planning and managing road corridors. Sherwood, B., D. Cutler & J. Burton (eds) 2002. Wildlife and Roads, the ecological impact. Imperial College Press, London, p. 249-267.

RIVM 2001.Jaaroverzicht luchtkwaliteit 2000. RIVM-rapport 725301008, Bilthoven. RIVM 2000. Natuurbalans 2000.

RIVM 2003a. Milieubalans 2003. Kluwer Alphen aan den Rijn. RIVM 2003b. Natuurbalans 2003. Kluwer Alphen aan den Rijn.

Scheele, R.J., & J.A.C. van Toorenburg 1993. De ontwikkeling van de bereikbaarheid in Nederland 1950 tot 1990. Projectbureau Integrale Verkeers- en Vervoersstudies, Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Adviesbureau Transpute en Universiteit Utrecht, Den Haag/Gouda/Utrecht.

Sherwood, B., D. Cutler & J. Burton (eds) 2002. Wildlife and Roads, the ecological impact. Imperial College Press, London.

Span, H.J.Th. 1981. De economische betekenis van infrastructuur voor het verkeer en vervoer, in: Van de Oll, E.H., Hamerslag, R., De Kiewit, P., De Wit, T. (eds), Verkeer en vervoer in historisch perspectief, Delft University Press, Delft, pp.23-32.

Spellerberg, I.F. 2002. Ecological effects of roads. Science Publishers, Enfield, USA..

Steg, L., Arnold, M., Ras, M., & Van Velzen, E. 1997. Maatschappelijke en individuele determinanten van autogebruik : toepassing van het model ‘determinanten van milieurelevant consumentengedrag’. Sociaal en Cultureel Planbureau, VUGA, Den Haag. Steg, L., en Kalfs, N. 2000. Altijd weer die auto!SCP onderzoeksrapport 2000/2, Den Haag. Stelder, D. 1998. Transporteren of stilstaan, in: Elhorst, J.P., en Oosterhaven, J. (eds),

Transport en welvaart:vervoer in vogelvlucht, Universiteitsdrukkerij RuG, Groningen, Reg- publicatie 16, pp.201-210.

Sykora, K.V., L.J. de Nijs & T.A.H.M. Pelsma 1993. Plantengemeenschappen van Nederlandse wegbermen. KNNV, Utrecht.

Town, S.W. 1980. The Social Distribution of Mobility and Travel Patterns. Transport an Road Research Laboratory Report 948, Department of Environment, Department of Transport, Crowthorne, Berkshire, UK.

Tulp, I., Reijnen, M.J.S.M., ter Braak, C.J.F., Waterman, E., Bergers, P.J.M., Dirksen, S. Snep, R.P.H. & W. Nieuwenhuizen 2002. Effect van treinverkeer op dichtheden van weidevogels. Rapport 02-034. Bureau Waardenburg bv, Culemborg.

Vlek, C.A.J. & Steg, E.M. 2002. Mobiliteit en omgevingskwaliteit: naar een duurzaam verkeer en vervoer, in: Bruinsma, F.R., Van Dijk, J., en Gorter, C. (eds), Mobiliteit en beleid, Koninklijke Van Gorcum, Assen, pp.19-38.

Internetlinks

Deutsches Museum, München:

http://www.deutsches-museum.de/bildung/akademie/wasser/w2.htm

Deutsches Museum, München:

http://www.deutsches-museum.de/bildung/akademie/wasser/w3.htm

Köppen, V., Wirtschaftsgeschichte:

http://miro.wiwi.hu-berlin.de/~vkoeppen/studium/skripte/ Wirtschaftsgeschichte.pdf

Pfister, U, Die industrielle Revolution:

http://www.uni-muenster.de/GeschichtePhilosophie/Geschichte/hist-sem/SW- G/SS2001/Vorlesung.htm

Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Nationaal Verkeers- en vervoersplan:

In document Mobiliteit en effecten op natuur (pagina 32-37)