Epilogue
Acknowledgements
Curriculum Vitae
Stellingen
530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter Processed on: 6-5-2019 Processed on: 6-5-2019 Processed on: 6-5-2019
Processed on: 6-5-2019 PDF page: 192PDF page: 192PDF page: 192PDF page: 192
530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter Processed on: 3-5-2019 Processed on: 3-5-2019 Processed on: 3-5-2019
Processed on: 3-5-2019 PDF page: 192PDF page: 192PDF page: 192PDF page: 192
192
Nawoord
Het zal ergens in 2010 geweest zijn dat Lany Slobbe voor het eerst bij ons langskwam met het idee om een proefschrift te gaan schrijven. Op dat moment lag er al een mooi artikel over sterfte in de Nederlandse ziekenhuizen, dat hij samen met Onye Arah en een aantal andere collega’s had geschreven (hoofdstuk 2). En een vervolgartikel over beroerte in de ziekenhuizen, geschreven met Uzor Ogbu, was ook net verschenen (hoofdstuk 3). Lany had de smaak te pakken en hij had allerlei ideeën om een proefschrift te vullen onder de vlag van “Calculating outcomes in health care using registration data”. In februari 2011 bespraken wij een uitgebreide inhoudsopgave. We kenden Lany toen al een jaar of tien. Hij was in 2001 bij het centrum Volksgezondheid Toekomst Verkenningen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) komen werken, en vanuit een grote belezenheid en een brede maatschappelijke belangstelling ontwikkelde hij zich tot een dataexpert die als geen ander in Nederland het overzicht had van alle administratieve gegevens over zorg en zorggebruik. Met die kennis en ervaring was hij van grote betekenis voor toonaangevende RIVM-producten als de Volksgezondheid Toekomst Verkenning, de Zorgbalans en vooral ook de Kosten van Ziekten-studie. Met zijn kennis en dienstverlenende houding was hij ook een geliefde vraagbaak voor mensen buiten het RIVM.
En vanuit al die kennis rijpte dus het idee om de betekenis van administratieve zorggegevens nader te bestuderen en tot onderwerp van een proefschrift te maken. Na de eerste inhoudsopgave volgden nog vele nieuwe versies. Sommige ideeën vielen af, nieuwe onderwerpen dienden zich aan, en het schrijven van wetenschappelijke artikelen viel Lany ook wel eens zwaar. Gelegenheden om tussendoor iets anders te doen sloeg hij zeker niet af, en voor iedereen bleef hij ook de betrouwbare vraagbaak die altijd klaar stond. Gestaag kreeg het proefschrift vorm en rijpten Lany’s ideeën over de betekenis van alles wat hij aan data had gezien en bestudeerd. Er kwam een nieuwe titel, Lany bedacht stellingen en begin 2018 was het proefschrift min of meer afgerond. Op 13 maart hadden wij een overleg gepland waarin we onze goedkeuring aan het manuscript zouden geven. Zover is het helaas niet gekomen. Op 27 februari 2018 overleed Lany Slobbe, geheel onverwacht.
Dit boek bevat het proefschrift zoals Lany dat heeft nagelaten, behoudens wat lichte redactionele aanpassingen. Wij bedanken iedereen die het mogelijk heeft gemaakt om Lany postuum het doctoraat toe te kennen. In het bijzonder noemen wij het College voor Promoties van Tilburg University en de Graduate School van de
530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter Processed on: 6-5-2019 Processed on: 6-5-2019 Processed on: 6-5-2019
Processed on: 6-5-2019 PDF page: 193PDF page: 193PDF page: 193PDF page: 193
530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter Processed on: 3-5-2019 Processed on: 3-5-2019 Processed on: 3-5-2019
Processed on: 3-5-2019 PDF page: 193PDF page: 193PDF page: 193PDF page: 193
193
Nawoord
A
Tilburg School of Social and Behavioral Sciences (TSB) en de door hen ingestelde beoordelingscommissie, bestaande uit Prof. dr. J.W.M. Das, Prof. dr. P.P.T. Jeurissen, Prof. dr. ir. B.R. Meijboom, Prof. dr. J.W.P.F. Kardaun en Dr. M.A. Koopmanschap. Kun je administratieve zorggegevens, die op een slimme manier aan elkaar gekoppeld zijn, voor wetenschappelijk onderzoek gebruiken, en wat kun je daar dan van leren? Kun je vanuit data, via informatie en kennis ook wijsheid vergaren? Die vragen staan centraal in dit proefschrift (hoofdstuk 1), en worden beantwoord in drie delen. In het eerste deel staat de exploratie van de zorggegevens voorop. In hoofdstuk 2 wordt aangetoond dat ziekenhuissterfte als indicator voor de kwaliteit van een ziekenhuis verbetert, wanneer via gekoppelde gegevens ook een periode van 30 dagen tot een jaar na ontslag uit het ziekenhuis wordt meegenomen. Hoofdstuk 3 gaat over de sterfte na een beroerte. Deze sterfte blijkt relatief lager te zijn in ziekenhuizen met een hoger volume aan beroertezorg. Er kunnen dus mensenlevens gespaard worden, wanneer patiënten met een beroerte in de ziekenhuizen met een groter zorgvolume worden opgenomen.
In het tweede deel wordt de focus gericht op het verklaren van verschijnselen met behulp van administratieve zorggegevens. Hoofdstuk 4 gaat in op de sterk stijgende levensverwachting vanaf 2002. Hoewel een sluitende causale verklaring moeilijk bleek, kon in dit hoofdstuk wel aannemelijk worden gemaakt dat de investeringen in de zorg voor ouderen vanaf 2001 een belangrijke rol hebben gespeeld. Hoofdstuk 5 analyseert regionale verschillen in zorggebruik en zorgkosten. De analyses laten zien dat deze verschillen in grote mate samenhangen met gezondheidsverschillen tussen regio’s. Een belangrijke les daaruit is dat het terugdringen van regionale kostenverschillen niet zo’n voor de hand liggende strategie is om de nationale zorguitgaven te beheersen.
In het derde deel staat het voorspellen centraal. In hoofdstuk 6 richt de aandacht zich op de langdurige zorg. Waarom gebruiken mensen deze zorg? Behalve met de woon- en leefsituatie blijkt dit meer met de gezondheid van mensen te maken te hebben dan vaak wordt verondersteld. Voor hervormingen van de langdurige zorg is dit een belangrijke bevinding. In hoofdstuk 7 worden verzekeraarsgegevens over het gebruik van geneesmiddelen ingezet om schattingen te maken van ziekteprevalenties. Voor sommige ziekten, waaronder diabetes, hartfalen en COPD, blijkt deze benadering betrouwbare schattingen op te leveren. Met name wanneer diagnose-informatie ontbreekt, kan deze aanpak worden gevolgd om een beeld te krijgen van de ziektelast.
530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter Processed on: 6-5-2019 Processed on: 6-5-2019 Processed on: 6-5-2019
Processed on: 6-5-2019 PDF page: 194PDF page: 194PDF page: 194PDF page: 194
530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter Processed on: 3-5-2019 Processed on: 3-5-2019 Processed on: 3-5-2019
Processed on: 3-5-2019 PDF page: 194PDF page: 194PDF page: 194PDF page: 194
194
Hebben we met deze studies en resultaten wat vaste grond onder onze voeten gekregen in het data-moeras? In hoofdstuk 8 wordt deze vraag met de nodige slagen om de arm, bevestigend beantwoord. Gekoppelde administratieve zorggegevens bieden meerwaarde voor een verdiept inzicht in de volksgezondheid en de gezondheidszorg. Het proefschrift van Lany Slobbe heeft nieuwe horizonten in het zorgonderzoek geopend. Het is onze wens dat velen in navolging van onze onvergetelijke collega deze horizonten verder zullen gaan verkennen.
530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter Processed on: 6-5-2019 Processed on: 6-5-2019 Processed on: 6-5-2019
Processed on: 6-5-2019 PDF page: 195PDF page: 195PDF page: 195PDF page: 195
530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter 530845-L-bw-Slichter Processed on: 3-5-2019 Processed on: 3-5-2019 Processed on: 3-5-2019
Processed on: 3-5-2019 PDF page: 195PDF page: 195PDF page: 195PDF page: 195
195
Nawoord