Op sommige momenten kan het heel druk zijn op de eerste hulp, werk je dan ook echt op een andere manier of ervaren jullie dat ook anders?
Ik denk dat op drukke momenten dat de druk op ons ook hoger is en dat we het tempo denk ik wel moeten opvoeren. ’s Morgens bijvoorbeeld als het begint dan doen wij ook vaak wat rustiger aan, en als het druk is probeer je de capaciteit ook voldoende te krijgen; dat je voldoende mensen hebt, voor ons geldt voldoende dokters in ieder geval, en als je denkt dat het tekort is dan ga je rondbellen waar je dan nog eventueel personeel vandaan kunt halen. En dat doe je natuurlijk niet als het rustig is.
Lukt het dan ook altijd om extra mensen erbij te krijgen?
Nee dat lukt niet altijd, soms is de bezetting op de afdeling het, want dan gaat het met name om dat we dokters van de afdeling halen, en dat daar de bezetting ook heel krap is, nou dan kunnen zij geen extra dokter leveren. Dus dan lukt het niet maar soms kan het ook wel, dan komen ze tussendoor toch even 1 patient beoordelen. En dat is het personeel hier naartoe halen, wat we soms nog wel doen is dat we patienten proberen sneller door te sturen, en dat doen we natuurlijk ook alleen als het druk is. Als de druk hier heel hoog is of we plekken en als ambulances heel lang moeten wachten proberen we sommige patienten direct door te laten gaan naar de afdeling. En dat lukt ook wel, tenminste met sommige patientencategorieën lukt dat wel aardig.
En als je dan kijkt naar de hele week, is het dan ook echt elke dag heel druk of valt dat best wel mee?
Nee, het piekmoment is toch wel vaak op maandag en vrijdag, dat blijft eigenlijk wel een beetje zo, soms is het ook 5 dagen lang lang niet zo druk, soms is het ook 7 dagen, in het weekend is het rustiger maar dan heb je ook minder personeel. Dus dan sta je met veel minder mensen te werken, met name wat dokters betreft. Maar meestal over het algemeen is de woensdag wat rustiger. Soms is er ook geen ene pijl op te trekken.
40
Hebben jullie ook echt een groot verschil tussen de ochtend en de middag, of niet?
Ja het begin van de ochtend wel, in het begin van de ochtend is het vaak rustiger, soms begint het ook wel met allemaal instabiele patienten ’s morgens, maar meestal is het ’s morgens het eerste uur, de eerste twee uur is het wat rustig, daarna begint het te lopen, dan krijg je de aanmeldingen eerst en als ze komen, dan komen ze natuurlijk allemaal binnen, en ’s middags is het veel drukker over het algemeen, dan loopt het ook de hele tijd door; de drukste momenten zijn van 11-8, 11 uur ’s ochtends tot 8 uur ’s avonds. ’s Avonds is dat ook verschillend, begin van de avond is het drukker, dan aan het einde van de avond.
En hebben jullie ook het idee dat er voldoende kamers beschikbaar zijn?
Nee. We hebben soms wel, we hebben af en toe wel dat ambulances moeten wachten in de gang, en daar is iedereen ook van op de hoogte hor, maar dan geven we ook aan van; we zijn bezig met plekken te creeëren, maar dat lukt niet en dan heb je gewoon tekort. Dan proberen we iemand ook wel eens niet direct door te sturen wat ik net zei naar de afdeling maar wel zo snel mogelijk dan wel om ze direct door te sturen zodat je wel een plekje creeert. Maar je hebt eigenlijk wel meer kamers nodig.
En wat betreft verpleegkundigen, zijn die er wel altijd voldoende?
Sinds de uitbreiding zijn die er wel voldoende denk ik. Een enkele keer heb je wel als je allemaal instabiele patienten tegelijk hebt, je wil graag 2 verpleegkundigen per instabiele patient, dat het dan wel wat krap is, want dan ben je ze dus zomaar kwijt, maar over het algemeen, is er nog niet zo heel lang geleden een uitbreiding geweest, ’s morgens beginnen ze met minder, half 10 komen er weer een paar bij, en geloof ik om 1 uur komen er weer 2 bij, en zodat je ’s middags dus ook wel voldoende hebt.
Hoe kiezen jullie wat jullie eerste taken zijn, waar jullie mee bezig gaan zeg maar?
Dat hangt ervan af wat je rol is zeg maar, want we hebben als spoedarts eentje die doet coordinatie en de tweede spoedarts is vaak voor de patientenzorg meer. En net zoals de assistenten allemaal. Je gaat eerst eigenlijk als een patiënt binnenkomt, dan ga je als coördinator, ga je wel kijken, ga je triëren eigenlijk, je luistert de overdracht aan van de ambulance en dan heb je al een richting van wat er eventueel aan de hand is. Dan geef je de opdracht aan de verpleegkundige van doe dat dat en dat, want lab dat duurt soms wel eens
41 lang dus dat zet je meteen in. Daarna ga je kijken welke dokter er naartoe gaat, of je doet het zelf of dan kan het ook zo zijn dat de coördinator van de spoed die stuurt meteen een dokter naar de overdracht toe van de ambulance, die zet de patiënt dan meteen in gang, dat hangt ervan af hoe ziek iemand is. Dan laat je de verpleegkundige heel even hun taak uitvoeren, en dan kun jij in de tussentijd voorgeschiedenis opzoeken, want dan heb je ook wat achtergrondinformatie, meteen daarna kun je, dan ga je, ik in principe wel anamnese doen van het lichaam, onderzoek en dan is het vaak toch even wachten op het lab, daar ben je geen uur mee bezig. Dan wacht je af, in de tussentijd kun je nog nadenken van zijn er nog meer onderzoeken, maar eigenlijk wel zo snel mogelijk, en ik probeer dat ook altijd al tijdens de anamnese, als de verpleegkundige erbij is, dan kom ik nog ergens achter, want de overdracht van de ambulance is natuurlijk korter dan de anamnese; en dan zeg ik meteen van wil je dat ook meteen nog even laten bepalen in het bloed, en dan wordt het meteen uitgevoerd. Urine is ook wel eens lastig, maar dat komt meer omdat patienten niet altijd kunnen plassen.
En hebben jullie ook een beetje van wie het eerst komt die het eerst maalt, of is dat eigenlijk helemaal niet zo? (bij patienten)
Nee, dat is triage, de ernst van de ziekte. Nee, als ze allemaal even ziek zijn, dan wel, maar als iemand veel ernstiger, volgens mij hangt er ook ergens in de wachtkamer een formulier voor patienten die in de wachtkamer zitten; het kan zijn dat u al heel lang wacht en dat er iemand anders eerder geholpen wordt, maar dat komt gewoon door triage, dus dat iemand anders meer behoefte heeft. Nee, kijk een reanimatie gaat natuurlijk voor een iemand met een gebroken been, hangt ervan af waar het been gebroken is, maar een teen ofzoiets dan gaat een reanimatie gewoon voor. Dus dat is niet op volgorde van wat er binnenkomt. Dan moet diegene met zn teen gewoon even langer wachten.
En kijken jullie verder dan ook echt naar de triagetijden ook tijdens de behandeling zelf, of niet?
Ehh, wat als iemand juist of onjuist getrieérd is; ja, stel dat een patient slechter wordt, verandert het dan eigenlijk ook, de triagekleur, of niet?
42 Dat is een goede vraag, volgens mij verandert die kleur niet, die blijft precies hetzelfde. Ja want dan is er al iemand langs geweest, dus die weet dan ook; er hoeft niet iemand binnen 10 minuten een dokter, want die is er al, dus het heeft geen consequenties, denk ik. De kleur blijft volgens mij gewoon hetzelfde.
Wat hebben jullie gemerkt van de interventie?
Bewustwording. Dat je in ieder geval bewust bent van dat je ziet dat een patient, dat dat echt visueel duidelijk wordt, dat een patient langer dan 2 uur ligt. Want anders dan weten we dat niet precies, dan denken we op gegeven moment wel van; he, die ligt er misschien al een tijdje, en dan ga je, dan ga ik er wel achteraan als iemand langer ligt, dan ga ik naar de dokter toe, de artsassistent die erover gaat en vraag ik van weet je hoe lang het nog duurt, waar ben je mee bezig en kan ik ook helpen ergens mee, of dat we het proces een beetje bevorderen, maar je houdt die tijd niet in de gaten, doordat je zelf ook heel druk bezig bent, je hebt geen flauw idee hoe lang het dan is, en als je die plakkertjes erop plakt, en iemand is langer dan 2 uur , dan weet je; oh dat is 2 uur; dan ga ik er nu wat mee doen. Ik weet niet of daardoor de tijd echt korter is geweest ofzo, dat weet ik niet hor.
Bewustwording is ook al iets
Ja dat sowieso wel, dat je wel denkt he die ligt er 2 uur, daar ga ik dan nu achteraan en anders denk je van die ligt er wel even, maar hoe lang, misschien ben ik zelf een beetje ongeduldig, en is het nog maar een uur, je denkt ik wacht nog maar even.
Misschien dat er in de toekomst met het elektronisch scherm dit aangegeven kan worden?
Ja dat er een vlaggetje aankomt ofzo
Of dat het rood gaat flikkeren
Ja dat is helemaal irritant, ja dan wordt je er wel op geattendeerd, ja dan denk je die ligt hier nu al heel lang en dat is meer dan wanneer het gewoon hetzelfde blijft. Ik denk wel dat het scheelt.
43
Soms kan het gewoon niet anders
Soms is dat ook zo hor, ja als je een gecompliceerde patient hebt, of er komt weer iets bij, of er komt iets tussendoor of
Wat denk je zelf wat de meeste tijd inneemt bij een behandeling?
Losstaande van wachten?
Ja
Soms kan het zijn dat ze ’s middags best wel lang moeten wachten.
Ehm ja ik denk bij mezelf het bloedonderzoek, maar de ene persoon werkt ook sneller dan de ander persoon en een jonger artsassistent die doet langer over anamnese, anamnese kost dan ook tijd. En alles uitzoeken en dat soort dingen. Ja ik denk dat bloedonderzoek wel een van de factoren is, ik moet daar gewoon altijd wel op wachten. Nou dan ga ik wel in tussentijd; doe je meerder patienten; dat kan ook wel, maar het afronden, als ze allemaal tegelijk bloedonderzoek bekend is dat duurt dan ook veel langer, als meerdere patienten tegelijk worden afgenomen. Dan stapelt het zich ook weer op. Ja ik denk dat bloedonderzoek toch, en eventueel dat je zeg maar, wat ook de consequenties daarvan hebben, bijvoorbeeld een iemand heeft verdenking longembolie; dat je eerst een (moelijk woord) eerst gewoon bloed, nou het hb is normaal, moeten nog een (moeilijk woord), dat duurt dan nog een uur, en dan denk je die is positief maar moet dus ook een ct scan hebben, dat traject zeg maar van diagnostiek als geheel denk ik. Ik denk dat dat een hele grote, dat dat heel lang duurt. En dat je misschien eerder al gewoon wat onderzoeken kunt gaan regelen. Maar daar heb je ook een beetje ervaring voor nodig. Want als jij iemand binnenkrijgt met buikpijn, en ik denk meteen van, nah dat kan wel een sbilitis zijn; dan ga ik een echo aanvragen; dan kan ik een ctscan aanvragen; dat kan ik wel vast regelen en dan hoeft de patient er nog niet meteen naar toe maar dan staat hij wel geregeld. Maar iemand die net begint, en die zegt van ja ik weet niet wat er aan de hand is; dat is ook logisch want die heeft meer denktijd nodig; dan duurt dat ook langer. En dan ga je, dan gaat hij eerst overleggen met de specialist; die zegt doe dat en dat onderzoek maar, dan moet diegene overleggen voor het onderzoek, nou dat duurt dan even wachttijd, dus dat scheelt ook.
44
Als je kijkt naar een gemiddeld proces van een patient, van begin naar het midden en dan heb je het eind, waar zitten de beste dingen, waar het sneller zou kunnen, in welk gedeelte?
Aan het einde. De afrondende fase. Het begin denk ik niet, we zijn best wel snel erbij en zeker sinds de spoedartsen er zijn, daar zijn we ook wel heel snel bij en de onderzoeken proberen we zo snel mogelijk aan te vragen, maar de afrondende fase dat is vaak nog best wel lang. Papierwerk bij opnames, medicatie, medicatie verificatie, medicatie nog een keer verifieren, nog een keer verifieren, en dan aconeren, ja maar dat soort dingen, papierwerk zit heel veel tijd in ook hor, en dat is wel de afrondende fase. Als iemand naar huis gaat scheelt dat wel weer want dat is veel minder werk, maar. Dat er al lang duidelijk is wat er met de patient gaat gebeuren maar dat dat allemaal nog echt op gang gebracht moet worden. En het ophalen van een patient ook wel volgens mij. Als wij alles rond hebben,
Ook als een patient met een ambulance weggat,
Of ook naar verpleeghuizen of zoiets, dat duurt altijd heel lang. Ja maar dat hebben we gelukkig niet zo vaak. Als de patient niet zelf naar huis kan en die moet inderdaad ergens naartoe gebracht worden door de ambu, ja dat is heel lang. Die ambu staat ook vast en die moet ingeroosterd worden. En soms het ophalen, vooral tussen de middag. Als het lunchpauze is op veel afdelingen, dan is de helft van de afdeling is dan aan het eten, en de rest kan niet allemaal weg want dan is er niemand meer op de afdeling, dus die moet wachten tot mensen van de lunch terug zijn. Ja en daar zitten wij dan lekker met die patienten en dat is soms ook wel heel lang hor. Het kan soms wel een uur duren, ja dat vind ik lang.
En overplaatsingen, dat is ook met de ambu, maar dat hebben we nu ook met volmeldingen; als we volmelding hebben dan kunnen we de patient hier wel beoordelen maar niet opnemen want we kunnen de patient niet kwijt, die moet ook overgeplaatst worden, dat duurt ook lang. Want dan moet je een ambu regelen en de patient moet ergens anders heen.. met name die wachttijd.
Interview ZoCo
Wat is voor jullie het grootste verschil tussen een druk en een rustig moment?
Nou als je het druk hebt dan ben je natuurlijk continue bezig met verpleegkundigen zoeken en artsen zoeken voor bij de patient. Ik denk dat dat het grootste verschil is. Ja ik ben zelf wel
45 alerter als het druk is, dat merk ik dan ook wel, dan vergt het gewoon meer sturing. Als het rustig is dan loopt het eigenlijk wel een beetje vanzelf wel.
En heeft u het gevoel dat er altijd voldoende verpleegkundigen aanwezig zijn?
Mwah, het is wel beter geworden, maar veel patienten moeten met zn tweeën opgevangen worden, bijvoorbeeld de trauma’s, trombolyses en sepses en de zieke kinderen, er zijn een aantal patienten die met twee verpleegkundigen opgevangen moeten worden, en soms is iedereen bezig, dus dan ben je al blij dat je 1 verpleegkundige erbij hebt, dan mis je wel eens een verpleegkundige, ja.
En is dit ook vaker in de ochtend of in de middag, of is daar geen verschil tussen?
Ja daar is wel verschil tussen, meestal begint het rond een uur of 10/11 soms en dan tijdens de lunch is het eigenlijk altijd wel druk en hoe lang dat aanhoudt, dat verschilt, soms duurt dat echt tot 8 uur ’s avonds en soms is het om 5 uur/ 6 uur rustig, maar dat zijn wel de piekmomenten, ja.
En heb je ook het gevoel dat er voldoende kamers zijn?
Nee, wij hebben wel ruimtegebrek, ja, duidelijk.
En bij meer kamers zouden er dan voldoende artsen zijn, of zouden die er dan ook meer bij moeten komen?
Ja daar moet je wel je formatie op aanpassen.
Hoe kiezen jullie uit welke patient als eerste in de behandelkamer mag komen?
Aan de hand van ons triage systeem, kijk je welke patient het meest urgent is, bijvoorbeeld iemand met een polsfractuur, als die goed staat, dus als de zenuwen niet bedreigd zijn dan kan die patient wel wachten. Dan krijgt hij een kleurcodering, en elke kleur heeft dan zn wachttijd, dus die patient kan eventueel wel uren, nou ja het is niet chique om dat te doen, maar het zou wel kunnen. Ja als je een bloeding hebt die moet sneller gezien worden, daar moet actie op ondernomen worden. Dus die trieert dan hoger in kleur en die moet dan echt acuut of binnen 10 minuten gezien worden. Ligt echt aan de hand van de kleurcodering.
46
En ook als zeg maar de patient wel met allemaal dezelfde kleur in de wachtkamer zouden zitten, hoe kiezen jullie het dan verder uit?
Kijken jullie dan eventueel naar de specifieke klachten?
Ja ik weet zo snel even geen voorbeeld te noemen en naar de kliniek, hoe ziek is iemand daarbij. En soms heb je al lab, dan kun je aan de hand van labuitslagen al kijken van goh, hoe ziek is iemand echt. Want dat triage, dat doet 1 verpleegkundige en als je dan lab hebt, dan kun je triage ook meer onderbouwen, als iemand zich echt heeel ziek voelt, of bijvoorbeeld hoge koorts heeft, ja dan snap je wel dat diegene zich een beetje ellendig voelt en eerder gezien moet worden dan iemand anders die zich nog wel redelijk voelt, met dezelfde klachten.
En doen jullie ook een beetje van wie het eerst komt, die het eerst maalt?
Als ze dezelfde kleurcodering hebben wel, ja, dan gaat het ook wel op tijd.
En hoe kiezen jullie verder dan de kamers uit, waar ze in gaan, acuut gaat zeker in de traumakamers, en verder?
Ja we hebben 2 trauma kamers, dus als die bezet zijn dan moeten we al uitwijken, we proberen die wel zo lang mogelijk leeg te houden en de trauma’s vangen we op op acute kamer 1, dat