Adviezen

Omdat we in dit hoofdstuk kijken naar op welke manier de HGJB in haar toerusting kan aansluiten bij de tieners, geven we op basis van de bovenstaande conclusies een aantal adviezen.

Vorm een visie

Zoals we in het begin van dit hoofdstuk al aangaven heeft de HGJB geen concrete visie omtrent seksualiteit. Wij geven het advies om wel een visie op te stellen over dit onderwerp. Een visie geeft betekenis, geeft een mogelijkheid tot het stellen van doelen, verhoogt verbindingen, geeft energie en leidt tot prestatiedrang. (Loo & Geelhoed, 2007, p. 63) De waarden die de medewerkers van de HGJB omtrent seksualiteit aangeven, spelen een belangrijke rol in het opstellen van een uiteindelijke visie. Deze kernwaarden zijn een richtsnoer, bindmiddel en geven richting aan het maken van keuzes. (Loo & Geelhoed, 2007, p. 38-39) Als de kernwaarden duidelijk zijn, kunnen

Tieners en seksualiteit pagina 69

deze waarden vertaald worden in gedragsregels. Voor de HGJB is het van belang dat deze visie doorwerkt in de toerusting, dus in materialen, digitale content en tieneravonden.

Vanuit het belangrijkste advies om een visie te vormen omtrent seksualiteit, vloeien de volgende adviezen voort.

Neem een houding aan tegenover seksualiteit

In het tweede hoofdstuk spraken we over verschillende houdingen tegenover seksualiteit: repressief, restrictief en permissief. Welke houding neemt de HGJB aan tegenover seksualiteit? Wat mag wel en wat mag niet? Tieners geven aan op bezig te zijn met deze vragen, dus maak een keuze welke houding je wilt aannemen ten opzichte van je doelgroep.

Geef een heldere definitie van seksualiteit

Deze definitie van seksualiteit is belangrijk om als uitgangspunt mee te nemen in de toerusting over dit onderwerp. Praat hier dus ook over met medewerkers onderling. Voor de HGJB is het duidelijk: seksualiteit is meer dan geslachtsgemeenschap. Als dit is wat de HGJB de tieners mee wil geven, dan moet dit ook in de toerusting verwerkt worden.

Focus op tieners, ouders én de kerk

In de fase waarin de tieners tussen 12-16 jaar zich bevinden wordt hun identiteit gevormd. Dit doen ze in hun eigen omgeving, maar ook leren ze van hun ouders en de kerk. De HGJB bevindt zich in een prachtige en unieke positie: ze kan invloed uitoefenen op hen allemaal! Maak hier gebruik van. Ouders staan het dichtst bij de tieners als het gaat om hun normen en waarden omtrent seksualiteit. Tieners staan open voor zowel het praten met ouders over seksualiteit als het praten in de kerk. Jeugdleiders staan dicht bij de tieners en zijn verantwoordelijk voor het starten van het gesprek over seksualiteit. Het is daarom van belang om te onderzoeken wat de jeugdleiders op dit gebied nodig hebben van de HGJB en wij adviseren de HGJB om hier een vervolgonderzoek aan te geven. Een onderzoek naar in hoeverre jeugdleiders een gesprek over seksualiteit voeren met hun tieners en een onderzoek naar in hoeverre de materialen van de HGJB omtrent seksualiteit aansluiten en landen bij de tieners.

Sluit aan bij de tieners

De tieners tussen 12-16 jaar hebben gekozen voor de thema’s: verliefdheid, abortus en seksualiteit en de Bijbel. Sluit aan bij deze thema’s en de ervaringen van tieners.

Geslachtsgemeenschap staat nog ver van ze af, dus gebruik dit thema minder vaak in de toerusting voor deze leeftijd.

Maak het thema seksualiteit actueel door bijvoorbeeld onderwerpen als sexting en naaktfoto’s naar voren te laten komen. Sluit ook aan bij het communicatiemiddel van tieners en maak gebruik van digitale content om het thema seksualiteit naar voren te laten komen.

De HGJB wil het goede voorbeeld geven in het voeren van een gesprek over seksualiteit. Ze heeft een duidelijke passie voor tieners en wil het onderwerp seksualiteit open en bespreekbaar maken.

Tieners en seksualiteit pagina 70

Literatuurlijst

Van Aken, M. & Slot, W. (2013). Psychologie van de adolescentie. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff. Arnold, B.T. & Beyer, B.E. (2008). In ontmoeting met het Oude Testament. Heerenveen: Uitgeverij

Groen.

De Boer, E.A. (2002). De Bijbel open over vrijen: over seksualiteit en huwelijksvoorbereiding. Hilversum: De Vuurbaak.

Bosman, F.G. (2016). God houdt van seks. Kleine theologie van de erotiek. Utrecht: Uitgeverij Kok. Breeman, L., De Wit, J. & Woertman, L. (2006, 31 mei). Jongeren en hun seksuele zelfbeeld –

implicaties voor seksuele gezondheids-bevordering. Geraadpleegd op 13 maart, van

https://www.soaaids.nl/nl/item/article/jongeren-en-hun-seksuele-zelfbeeld-implicaties- voor-seksuele-gezondheids-bevordering.

Van Den Brink, G. & Van der Kooi. C. (2012). Christelijke dogmatiek. Zoetermeer: Uitgeverij Boekencentrum.

Centrum voor Bijbelonderzoek. (2018). Studiebijbel online, versie 8.0.4.0. Commentaar Genesis 38. Geraadpleegd op 18 mei 2018, van https://online.studiebijbel.nl/#/.

Centrum voor Bijbelonderzoek. (2018). Studiebijbel online, versie 8.0.4.0. Opbouw Hooglied. Geraadpleegd op 18 mei 2018, van https://online.studiebijbel.nl/#/.

Centrum voor Bijbelonderzoek. (2018). Studiebijbel online, versie 8.0.4.0. Commentaar 1 Korintiërs 7. Geraadpleegd op 18 mei 2018, van https://online.studiebijbel.nl/#/.

Centrum voor Bijbelonderzoek. (2018). Studiebijbel online, versie 8.0.4.0. Inleiding 1 Korintiërs. Geraadpleegd op 18 mei 2018, van https://online.studiebijbel.nl/#/.

Clerkx, M., De Groot, R. & Prins, F. (2011). Grensoverschrijdend gedrag bij pubers. Apeldoorn: Maklu.

Cornu, I. (2013). Seksuele ethiek in dynamisch en kwalitatief perspectief. Antwerpen: Garant. Crone, E. (2009). Het puberende brein. Over de ontwikkeling van de hersenen in de unieke periode

van adolescentie. Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker.

DeClaissé-Walford, N., Jacobson, R.A. & LaNeel Tanner, B. (2014). The Book of Psalms. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company.

Delfos, M. (2007). Ik heb ook wat te vertellen! Communiceren met pubers en adolescenten. Amsterdam: Uitgeverij SWP.

Tieners en seksualiteit pagina 71

Douma, J. (1993). Seksualiteit en huwelijk. Kampen: Van den Berg.

Engelsma, D.J. (2005). Samengevoegd. Bijbelse richtlijnen voor huwelijk en seksualiteit. Kampen: Uitgeverij De Groot Goudriaan.

Gianotten, W., Meihuizen-de Regt, M.J. & Van Son-Schoones, N. (2008). Seksualiteit bij ziekte en lichamelijke beperking. Assen: Van Gorcum.

Van der Graaf, J. (2003). Normen op hun waarde geschat. Heerenveen: Groen.

Hays, R. (1996). The Moral Vision of the New Testament. A contemporary to New Testament Ethics. Sydney: HarperCollins Australia.

Heemelaar, M. (2013). Seksualiteit, intimiteit en hulpverlening. Informatie en communicatietraining voor sociaal-agogische zorgverleners en verpleegkundigen. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Van der Heijden, S. (2012). Kerk voor een nieuwe generatie. Heerenveen: Medema. HGJB. Methode Jongerenwerk. Geraadpleegd op 25-04-2018, van:

https://www.hgjb.nl/werken-met

jongeren/methodes/methode:jongerenwerk/pagina:methode.htm. HGJB. Methode Tienerwerk. Geraadpleegd op 25-04-2018, van:

https://www.hgjb.nl/werken-met

jongeren/methodes/methode:tienerwerk/pagina:methode.htm. HGJB (z.d.). Introductie. Geraadpleegd op 16-5-2018, van

https://www.hgjb.nl/over-de-hgjb/organisatie/introductie.htm.

Hoek-van Kooten, A. (2006). Vonk of vuur. Als je verliefd bent. Heerenveen: Uitgeverij Groen. Kazen, A. (2013). Seksualiteit bespreken in de kerk. (Bachelor scriptie). Afdeling theologie,

Christelijke Hogeschool Ede, Ede.

Keller, T. (2012). Het huwelijk – Gods wijsheid over gevende liefde. Franker: Uitgeverij Van Wijnen. Kohnstamm, R. (2009). Kleine ontwikkelingspsychologie III: de puberjaren. Houten: Bohn Stafleu

van Loghum.

De Knijff, H.W. (1987). Venus aan de leiband. Europa’s erotische cultuur en christelijke sexuele ethiek. Kampen: Uitgeversmaatschappij J.H. Kok.

Lalleman, P.J. (2016). Van blijvend belang. Het Oude Testament. Amsterdam: Ark Media.

Lemmens, D. & De Vriese, J. (1996). Meer dan liefde. Gods plan voor je huwelijk. Leuven: Centrum voor pastorale counseling.

Tieners en seksualiteit pagina 72

Leusink, P. & Ramakers, M. (2014). Handboek seksuele gezondheid. Probleemgeoriënteerd denken en handelen. Assen: Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum.

Van der Loo & Geelhoed, J. (2007). Kus de visie wakker. Organisaties energiek en effectief maken. Den Haag: SDU Uitgevers.

Maes, S. (2017). Van de Verlichting tot religieus terrorisme. Antwerpen: Garant Uitgevers. Mulder, R. (2013). Seks en de kerk. Hoe Nederland zijn kuisheid verloor. Amsterdam/Antwerpen:

Uitgeverij Atlas Contact.

Noordegraaf, A. (2005). Woordenboek voor Bijbellezers. Zoetermeer: Boekencentrum. NOS. (2017, 19 juni). Jongeren beginnen later aan seks. Geraadpleegd op 29 maart, van

https://nos.nl/artikel/2179042-jongeren-beginnen-later-aan-seks.html. Ouweneel, W.J. (2006). Seks in de kerk. Vaassen: Uitgeverij Medema.

Pardoen, J. (2000, 1 januari). Hoe verloopt de seksuele ontwikkeling van jongeren (12-18 jr)?. Geraadpleegd op 9 maart, van https://www.ouders.nl/vraagbaken/hoe-verloopt-de- seksuele-ontwikkeling-van-jongeren-12-18-jr.

Pastoor, H. & Jedeloo, S. (2012). ZorgBasics Seksualiteit. Den Haag: Boom Lemma Uitgevers. Paul, M.J. & Hofman, T.M. (2014). HSV-Studiebijbel. Heerenveen: Royal Jongbloed.

Rae, S. (2009). Moral choices – an introduction to ethics. Grand Rapids: Zondervan.

Rutgers (2017). Seks onder je 25e_{. Seksuele gezondheid van jongeren in Nederland anno 2017.}

Geraadpleegd op 21 april, van

http://seksonderje25e.nl/files/uploads/Onderzoeksboek%20Seks%20onder%20je%2025e %202017.pdf.

Scott, D. (2008). Open over bloot. Christelijke visie op seks. Kampen: Uitgeverij Kok. Terlouw, I. & Westerduin, T. (2010). Geloven in seks. Zoetermeer: Uitgeverij JES!.

Thooft, L. (2012, 13 september). Alain de Botton: “Alleen religies nemen seks nog altijd serieus”. Geraadpleegd op 15-5-2018, van https://www.nieuwwij.nl/interview/alain-de-botton- alleen-religies-nemen-seks-nog-altijd-serieus/.

Van Dale Online. (2018). Intimiteit. Geraadpleegd op 14 februari 2018, van

http://www.vandale.nl/gratis-

woordenboek/nederlands/betekenis/intimiteit#.WoQfnUxFxPY.

Van Dale Online. (2018). Erotiek. Geraadpleegd op 14 februari 2018, van

http://www.vandale.nl/gratis-

Tieners en seksualiteit pagina 73

Van Dale Online. (2018). Seksualiteit. Geraadpleegd op 14 februari 2018, van

http://www.vandale.nl/gratis-

woordenboek/nederlands/betekenis/seksualiteit#.WoQfZkxFxPY. Vreugdenhil, L.M. (1992). Ik beloof je trouw. Zoetermeer: Boekencentrum.

Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. (2003). Waarden, normen en de last van het gedrag. Geraadpleegd op 23-04-2018 van:

https://www.wrr.nl/publicaties/rapporten/2003/12/16/waarden-normen-en-de-last-van- het-gedrag.

In document Tieners en seksualiteit (pagina 68-74)