ADVIES GEMEENTE VENLO

Provincie Limburg

College van Gedeputeerde Staten Limburglaan 10

6229 GA Maastricht

Provincie Limburg Ingek.

1 2 MEI 2020

DOCnr.

Afd.

onderwerp Advies ontwerpnota VKA en MER Arcen

Geacht college,

uw kenmerk DOC-00051463 uw brief d.d. 16 maart 2020

ons kenmerk 1625825 behandelaar CJ Jansen

doorkiesnummer +31 77 3596484 e-mail c.jansen@venlo.nl

collegebesluit d.d. 6 mei 2020 bijlage(n)

datum , ____

VERZONDEN

-7 MEI 2020

Wij hebben het MER en de Ontwerpnota VKA samen beschouwd. Wij zijn nauw betrokken bij de totstandkoming ervan, en hebben daarom weinig opmerkingen meer.

Wel willen wij nog enkele aandachtspunten meegeven die extra aandacht behoeven in de volgende fase, de planuitwerkingsfase. Deze punten zijn in de stuurgroep ook meerdere malen besproken en zijn dus bekend. Wij hechten echter veel waarde aan een goede oplossing op deze punten, omdat ze de ruimtelijke kwaliteit verbeteren en het gebied (economisch en toeristisch) leefbaar houden.

Arcen is een belangrijke regionale toeristische trekker in onze gemeente. Het historisch karakter is van groot belang, getuige ook de vele (rijks)monumenten. Een belangrijk deel hiervan wordt geraakt door de werkzaamheden aan de dijk/waterkering: Kasteeltuinen met watermolen, Schanstoren, het hele centrum van Arcen. Daarnaast is de Hertog Jan brouwerij een belangrijke economische en toeristische trekker in Arcen die ook midden in het dijk tracé ligt. Tot slot grenst het zuidelijk deel van het traject aan verschillende Natura2000 -

gebieden. Ook daar vragen wij speciale aandacht voor. Overigens merken wij daarbij op dat de voorgestelde aanpak van de aansluiting op de hoge grond in het N2000 gebied (ten oosten van de kasteeltuinen) ons bijzonder aanspreekt. Dit is wat ons betreft de juiste manier van het inpassen van de kering en het toevoegen van ruimtelijke kwaliteit. We doelen op het met overhoogte, duinvormig aanleggen van de kering, waardoor deze in het landschap wordt opgenomen en integraal onderdeel uitmaakt van de hoge grond.

postadres Postbus 3434 postcode 5902 RK Venlo

bezoekadres Hanzeplaats 1 Venlo telefoon 14 077

aandacht. Wij zijn voorstander van een harde kering om de zuidelijke punt heen: de kering kan dan de vorm van een (tuin)muur krijgen die een natuurlijke afscheiding van de kasteeltuinen vormt. Bovendien kan de muur zodanig vorm gegeven worden dat deze de cultuurhistorische waarden versterkt. Deze muur loopt vervolgens door in een coupure waar de dijk de Schans kruist. Een coupure maakt behoud van de laanstructuur mogelijk, door het mindere ruimtebeslag van de harde kering met coupure. Dit maakt behoud van meer bomen in de monumentale laan van de Schans mogelijk. Wij zien in de planuitwerking dus graag een coupure in plaats van een dijkovergang.

• Zoals in de ontwerpnota VKA te lezen staat, wordt aanvullend op de

systeemmaatregel ten noorden van het brouwerijcluster extra winterbed behouden en fysiek functioneel gemaakt doordat de kering hier oostwaarts op de hoge grond wordt aangesloten. Deze extra ruimte voor het winterbed moet ten goede komen aan ruimtelijk beter inpasbare dijken in de rest van het dijktraject. Wij denken hierbij aan iets rivierwaarts verschuiven van de kering in het zuidelijk deeltraject, bijvoorbeeld rond de watermolen en oude molenvijver en bij de inrichting van het openbare terrein rond de Schanstoren. Dit biedt mogelijkheden voor een goede balans tussen

ruimtelijke kwaliteit en rivierkunde. Immers: dit gebied heeft zeer hoge

cultuurhistorische waarden en is één van de landschappelijke toeristische pijlers van Arcen. De waterkering hier strak tegen het watermolencomplex aanleggen, doet afbreuk aan de ruimtelijke kwaliteit en maakt een goede landschappelijke inpassing niet mogelijk.

• In onze ogen is elk gebied achter de primaire kering gelijk. Gebieden die achter de primaire kering liggen zouden in het kader van de nieuwe waterwet allemaal dezelfde wettelijk status moeten hebben. Nu geldt voor het brouwerijcluster bijvoorbeeld nog het strenge vergunningenregime van de Beleidslijn grote rivieren (Bgr). Met het terugleggen van de dijk zou deze situatie in onze ogen beëindigd moeten worden.

Dit is immers wat in het Nationaal waterplan bedoeld is met “toegroeien naar de nieuwe norm en onoverstroombare dijken in Limburg”. Met andere woorden, voor de vier hectare die nog omdijkt zijn bij het brouwerijcluster vervalt de Bgr-

vergunningsplicht.

• Het voorkeursalternatief geeft aan waar welk type kering wordt toegepast. De nadere uitwerking bepaalt in grote mate de effecten op de ruimtelijke kwaliteit. Gezien de hoge landschappelijke en cultuurhistorische waarden die hier van belang zijn voor Arcen als toeristisch speerpunt, vragen wij hier niet het adagium ‘sober en doelmatig’

toe te passen, maar maatwerk te leveren dat de ruimtelijke kwaliteit minimaal op hetzelfde peil houdt, of beter nog, verhoogt, indachtig de tweede doelstelling van het HWBP-project (versterken ruimtelijke kwaliteit). Dit zal leiden tot de nodige

investeringen, maar in sommige gevallen is het ook een zaak van doordacht uitwerken. Tot slot past dit ook bij het besef dat we in Noord-Limburg eerder te maken hebben met dijkenintroductie dan met dijkversterking.

Onze reactie is ingegeven vanuit de overtuiging dat we de ontwikkeling van waterveiligheid

Het Maasdal heeft immers een uniek karakter; er is eerder sprake van dijkintroductie dan dijkversterking. Immers, de huidige keringen zijn als tijdelijke noodkeringen aangelegd. Het unieke Maasdallandschap verdient een zorgvuldige en integrale aanpak. Alleen dan behoudt het Maasdal zijn ruimtelijke kwaliteit en eigenheid, waardoor dit ook in de toekomst een aantrekkelijke omgeving is, zowel voor bewoners als toeristen.