Activa

4.7.1.1 Horizontale analyse: jaarrekening 2017 – jaarrekening 2018 – begroting 2018

De totale balanswaarde van alle universiteiten samen bedraagt eind 2018 de som van 4.473.076.135 EUR tegenover 4.286.283.145 EUR op 31 december 2017. Dit is een stijging met 186.792.991 EUR of 4,36%.

Zowel de vaste activa als de vlottende activa leverden een bijdrage aan deze groei.

De geaggregeerde vaste activa bedragen op 31 december 2018 de som van 1.701.904.240 EUR. Dit is een stijging t.o.v. 2017 met 42.062.756 EUR of 2,53%. Deze stijging is te verklaren door een substantiële toename van de materiële vaste activa met 34.719.405 EUR of 2,13% en een kleine toename van de financiële vaste activa met 7.444.322 EUR of 27,22%. De immateriële vaste activa dalen echter met 100.971 EUR of 6,08%.

De post ‘terreinen en gebouwen’ is de enige post die in waarde daalt binnen de geaggregeerde materiële vaste activa in 2018 en dit met 5.176.445 EUR. De waardevermindering van ‘terreinen en gebouwen’ is het grootst bij de UGent (-6.374.450 EUR), gevolgd door de KU Leuven (-3.909.642 EUR) en de UA (-2.010.461 EUR). De VUB (+6.648.918 EUR) en de UHasselt (+469.190 EUR) tekenen wel een stijging in waarde op van deze post.

Binnen de geaggregeerde materiële vaste activa is er een toename in absolute cijfers van de post ‘installaties, machines en uitrusting’ met 9.752.875 EUR. De waardevermeerdering van ‘installaties, machines en uitrusting’ is het grootst bij de VUB (+4.566.919 EUR), gevolgd door de UA (+3.767.565 EUR), de UHasselt (+2.023.162 EUR) en ten slotte de UGent (+1.370.562 EUR). Alleen de KU Leuven (-1.975.333 EUR) tekent een daling op.

De waarde van de post ‘meubilair en rollend materieel’ stijgt met 1.471.903 EUR. Deze waardestijging doet zich voor bij vier van de vijf universiteiten. Bij de KU Leuven (+553.789 EUR) is ze het grootst, gevolgd door de UA (+536.769 EUR), de VUB (+270.488 EUR) en de UHasselt (+147.851 EUR). Bij de UGent (-36.994 EUR) zien we een kleine waardevermindering.

Evolutie balans - ACTIVA : codes JR - Boekjaar JR - Boekjaar JR18-JR17 JR18-JR17 BG - Boekjaar JR18-BG18 JR18-BG18

. ten opzichte van jaarrekening 2017 2017 2018 absolute relatieve 2018 absolute relatieve

. ten opzichte van begroting 2018 (eenheden euro) wijziging wijziging (eenheden euro) afwijking afwijking

VASTE ACTIVA 20/28 1.659.841.484 1.701.904.240 + 42.062.756 + 2,53 % 1.762.993.907 - 61.089.667 - 3,47 %

I. Oprichtingskosten 20 0 0 + 0 0 + 0

II. Immateriële vaste activa 21 1.661.739 1.560.768 - 100.971 - 6,08 % 1.325.380 + 235.388 + 17,76 %

III. Materiële vaste activa 22/27 1.630.828.314 1.665.547.720 + 34.719.405 + 2,13 % 1.730.992.787 - 65.445.067 - 3,78 %

IV. Financiële vaste activa 28 27.351.430 34.795.752 + 7.444.322 + 27,22 % 30.675.740 + 4.120.012 + 13,43 %

VLOTTENDE ACTIVA 29/58 2.626.441.661 2.771.171.896 + 144.730.235 + 5,51 % 2.499.328.574 + 271.843.322 + 10,88 %

V. Vorderingen op meer dan één jaar 29 20.696.184 28.409.413 + 7.713.229 + 37,27 % 18.525.981 + 9.883.432 + 53,35 %

VI. Voorraden en projecten in uitvoering 3 2.336.570 2.059.284 - 277.287 - 11,87 % 2.222.160 - 162.876 - 7,33 %

VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar 40/41 218.493.458 229.808.344 + 11.314.886 + 5,18 % 224.564.870 + 5.243.474 + 2,33 %

VIII.Geldbeleggingen + IX. Liquide middelen 51/58 2.372.313.817 2.498.517.856 + 126.204.039 + 5,32 % 2.243.514.103 + 255.003.753 + 11,37 %

X. Overlopende rekeningen 490/1 12.601.631 12.377.000 - 224.632 - 1,78 % 10.501.460 + 1.875.540 + 17,86 %

TOTAAL DER ACTIVA 20/58 4.286.283.145 4.473.076.135 + 186.792.991 + 4,36 % 4.262.322.481 + 210.753.654 + 4,94 %

Binnen de geaggregeerde materiële vaste activa is er in het boekjaar 2018 een toename van de post ‘leasing en soortgelijke rechten’ met 3.507.396 EUR. Deze waardestijging is uitsluitend toe te schrijven aan de UA (+6.440.750 EUR). De UHasselt blijft status quo met 0 EUR en bij de UGent (-1.798.335 EUR), de VUB (-795.613 EUR) en de KU Leuven (-339.407 EUR) zien we een waardevermindering.

De post ‘overige materiële vaste activa’ gaat eveneens omhoog in 2018 met 1.322.245 EUR. Een waardevermeerdering doet zich voor bij de UHasselt (+675.984 EUR), de UA (+617.897 EUR), de UGent

(+562.193 EUR) en de VUB (+32.603 EUR). Bij de KU Leuven (-566.434 EUR) zien we een daling van de waarde.

Binnen de geaggregeerde materiële vaste activa stijgt de post ‘activa in aanbouw en vooruitbetalingen’ in het boekjaar 2018 het meest met 23.841.432 EUR. De waardevermeerdering doet zich voor bij de vijf universiteiten en is het grootst bij de VUB (+8.736.728 EUR), gevolgd door de KU Leuven (+8.296.995 EUR), de UGent (+5.329.500 EUR), de UHasselt (+1.058.682 EUR) en ten slotte de UA (+419.527 EUR).

De financiële vaste activa van de universiteiten bestaan in hoofdzaak uit deelnemingen in het kapitaal van ondernemingen. Wat de financiële vaste activa onderscheidt van de geldbeleggingen is dat bij de financiële vaste activa er meestal inspraak is in het bestuur van de andere onderneming. Toch worden ook andere aandelen, die om strategische redenen worden aangehouden, onder de financiële vaste activa geboekt.

De geaggregeerde financiële vaste activa zijn in 2018 met 7.444.322 EUR gestegen. De grootste toename doet zich voor bij de UGent (+4.766.540 EUR), gevolgd door de KU Leuven (+2.583.316 EUR), de VUB (+172.045 EUR) en de UA (+12.092 EUR). Bij de UHasselt dalen de financiële vasta activa (-89.672 EUR).

Opvallend binnen de geaggregeerde vlottende activa is het grote bedrag aan geldbeleggingen en liquide middelen. Deze beide posten moeten samen worden bekeken. In functie van de situatie op de financiële markten en de financiële noden van de universiteit worden geldbeleggingen omgezet naar liquide middelen en omgekeerd.

De som van de geldbeleggingen en liquide middelen bedraagt in 2017 op geaggregeerd niveau 2.372.313.817 EUR en stijgt in 2018 met 126.204.039 EUR of 5,32% naar 2.498.517.856 EUR.

In de overlopende rekeningen worden opbrengsten toegewezen aan het boekjaar 2018 die pas ontvangen zijn in 2019 en worden kosten die in 2018 gemaakt zijn voor het boekjaar 2019 overgedragen.

In de begroting 2018 stellen we voor de geaggregeerde vaste activa een overschatting met 61.089.667 EUR of 3,47% vast. De geaggregeerde materiële vaste activa werden namelijk met 65.445.067 EUR overbegroot.

De niet effectief uitgevoerde investeringen van hoofdzakelijk de UGent (-44.544.272 EUR), gevolgd door de KU Leuven (-14.296.229 EUR), de UHasselt (-14.123.256 EUR) en de UA (-8.512.117 EUR) zijn hiervan de oorzaak. Bij de VUB (+16.030.807 EUR) daarentegen werden ze substantieel onderbegroot.

98

De geaggregeerde vlottende activa werden in de begroting 2018 onderschat en dit ter waarde van 271.843.322 EUR of 10,88%. In absolute bedragen is de afwijking het grootst bij de som van de

‘geldbeleggingen en liquide middelen’ met 255.003.753 EUR. Deze onderschatting van de vlottende activa gaat op voor de vijf universiteiten. Ze is het grootst bij de UGent met 101.839.781 EUR, gevolgd door de KU Leuven met 66.388.240 EUR, de UA met 52.586.166 EUR en de UHasselt met 31.016.672. Ze is het kleinst bij de VUB met 20.012.462 EUR.

4.7.1.2 Verticale analyse: jaarrekening 2017 – jaarrekening 2018 – begroting 2018

In de verticale analyse wordt elke balansrubriek geplaatst t.o.v. het balanstotaal, met als doel zicht te krijgen op de structuurwijzigingen binnen de samenstelling van de activa en de passiva.

De vaste activa bedragen 38,72% van het balanstotaal in de jaarrekening 2017 en 38,05% van het balanstotaal in de jaarrekening 2018. De vlottende activa bedragen 61,28% in 2017 en 61,95% in 2018. De verhouding vast/vlottend blijft dus ongeveer dezelfde.

Bij de vaste activa valt het grote aandeel op van de materiële vaste activa. Vooral de component ‘terreinen en gebouwen’ is hiervoor verantwoordelijk.

Bij de vlottende activa springt het grote aandeel van de ‘geldbeleggingen’ in het oog.

ACTIVA codes JR - Boekjaar JR - Boekjaar JR - Boekjaar JR - Boekjaar JR - Boekjaar BG - Boekjaar

(% aandeel in balanstotaal) 2014 2015 2016 2017 2018 2018

VASTE ACTIVA 20/28 41,22 % 40,19 % 39,70 % 38,72 % 38,05 % 41,36 %

TOTAAL DER ACTIVA 20/58 3.570.750.641 3.850.121.991 4.041.311.313 4.286.283.145 4.473.076.135 4.262.322.481

Andere vennootschappen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat

De begrote balansstructuur wijkt enigszins af van wat effectief in 2018 gerealiseerd werd.

In de begroting 2018 was een verschuiving van vlottende naar vaste activa voorzien. In realiteit zien we de omgekeerde beweging.