2.3. Doorstroming naar het reguliere onderwijs in het secundair onderwijs
2.4.3 Aantal scholen per net
Secundair onderwijs
2007 - 2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012
Gemeenschaps-onderwijs 13 13 13 15 18 (2 DBSO)
Officieel gesubsidieerd onderwijs 9 11 (2 DBSO) 9 (1 DBSO) 9 (1 DBSO) 11 (2 DBSO)
Vrij gesubsidieerd onderwijs 17 (2 DBSO) 17 (2 DBSO) 19 (4 DBSO) 23 (4 DBSO) 30 (9 DBSO) Tabel 38: Overzicht van de scholen die OKAN organiseren volgens onderwijsnet
Het vrij onderwijs richt in absolute aantallen het meeste onthaalonderwijs in. Het Gemeenschapson-derwijs staat op de tweede plaats en op de derde plaats komt het officieel gesubsidieerd onGemeenschapson-derwijs. Het Gemeenschapsonderwijs richtte in schooljaar 2011-2012 voor het eerst onthaalonderwijs in DBSO in.
In het schooljaar 2011-2012 waren er in het voltijds secundair onderwijs 960 scholen. Daarvan waren er 672 (70,0%) van het vrij gesubsidieerd onderwijs, 217 (22,6%) van het Gemeenschapsonderwijs, 70 (7,3%) van het officieel gesubsidieerd onderwijs en 1 (0,1%) andere. In het deeltijds beroepssecundair onderwijs (DBSO) waren er 47 centra. Daarvan waren er 23 (48,9%) in het vrij gesubsidieerd onderwijs, 16 (34,0%) in het Gemeenschapsonderwijs en 8 (17,0%) in het officieel gesubsidieerd onderwijs.
Het aantal onthaalscholen ten opzichte van het totale aantal scholen per net is in het voltijds secundair onderwijs het hoogst voor het officieel gesubsidieerd onderwijs (12,9%). Voor het Gemeenschapsonder-wijs is dat 7,4% en het vrij gesubsidieerd onderGemeenschapsonder-wijs scoort het laagst met 3,1%.
Basisonderwijs
2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012
Gemeenschapson-derwijs 50 76 96 140 141
Officieel
gesubsidi-eerd onderwijs 42 44 54 69 84
Vrij gesubsidieerd
onderwijs 88 105 145 159 188
Tabel 39: Overzicht van de gewone basisscholen die onthaalonderwijs organiseren volgens onderwijsnet
In het vrij gesubsidieerd onderwijs wordt er in absolute cijfers het meeste onthaalonderwijs ingericht.
Het Gemeenschapsonderwijs volgt op een tweede plaats, het officieel gesubsidieerd onderwijs is derde.
In 2011-2012 waren er in het gewoon basisonderwijs 2354 scholen. Daarvan waren er 363 van het Ge-meenschapsonderwijs (15,4%), 529 van het officieel onderwijs (22,5%) en 1462 van het vrij onderwijs (62,1%).
Als we kijken naar het aantal onthaalscholen t.o.v. het totale aantal scholen per net zien we dat dit per-centage bij het vrij onderwijs het laagst ligt, namelijk 12,9%. Het Gemeenschapsonderwijs scoort het hoogst met 38,8%, het officieel gesubsidieerd onderwijs behaalt 15,9%.
2.5 Afwijkingen
Een anderstalige nieuwkomer kan in het voltijds secundair onderwijs als regelmatige leerling tot het onthaaljaar toegelaten worden als hij voldoet aan de volgende vijf voorwaarden:
1. op 31 december volgend op de aanvang van het schooljaar enerzijds minstens twaalf jaar en ander-zijds geen achttien jaar geworden zijn;
2. een nieuwkomer zijn, dat wil zeggen maximaal één jaar ononderbroken in België verblijven;
3. niet het Nederlands als thuistaal of moedertaal hebben;
4. onvoldoende de onderwijstaal beheersen om met goed gevolg de lessen te kunnen volgen;
5. maximaal negen maanden ingeschreven zijn (vakantiemaanden juli en augustus niet inbegrepen) in een school met het Nederlands als onderwijstaal.
Op vraag van de school kan van de eerste, de tweede en de vijfde toelatingsvoorwaarde worden afge-weken. De school moet daarvoor een aanvraag richten aan AgODi. Die aanvragen moeten steeds een gemotiveerd advies van het CLB bevatten.
In het deeltijds beroepssecundair onderwijs (DBSO) worden jongeren als anderstalige nieuwkomer be-schouwd als ze aan de volgende voorwaarden voldoen:
1. een nieuwkomer zijn, dat wil zeggen maximaal één jaar ononderbroken in België verblijven;
2. het Nederlands niet als moedertaal of thuistaal hebben;
3. maximaal negen maanden ingeschreven zijn, de maanden juli en augustus niet inbegrepen, in een school of centrum met het Nederlands als onderwijstaal;
4. het Nederlands onvoldoende beheersen om deeltijds beroepssecundair onderwijs met goed gevolg te doorlopen;
5. op 31 december volgend op de aanvang van het schooljaar de leeftijd van 18 jaar nog niet hebben bereikt.
Op vraag van het centrum kan van de eerste, de derde en de vijfde toelatingsvoorwaarde worden afge-weken. Net als in het voltijds onderwijs moet het centrum daarvoor een aanvraag richten aan AgODi dat vergezeld is van een gemotiveerd advies van het CLB.
In dit hoofdstuk zullen we dieper ingaan op de ingediende afwijkingsaanvragen. Dit hoofdstuk handelt uitsluitend over het secundair onderwijs, aangezien in het basisonderwijs afwijkingen op de toelatings-voorwaarden niet meer mogelijk zijn. Naar de betreffende toelatingstoelatings-voorwaarden wordt verder verwe-zen aan de hand van het cijfer hierboven (1,2 en 5 in het voltijds onderwijs en 1,3 en 5 in het DBSO).
2.5.1 Aantallen
In het voltijds onderwijs
2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012
Voltijds 190 182 303 373 386
Deeltijds / 8 9 29 67
Tabel 40: Overzicht van de gevraagde afwijkingen in het voltijds secundair onderwijs
Het aantal afwijkingsaanvragen is de laatste jaren steeds gestegen. In schooljaar 2011-2012 stellen we in het deeltijds onderwijs een erg scherpe stijging vast.
De onderstaande tabel bevat een overzicht van de afwijkingsaanvragen, gesorteerd per toelatingsvoor-waarde waarvoor de afwijking werd aangevraagd. Aanvragen kunnen ook de afwijking op een combina-tie van toelatingsvoorwaarden beogen. Die aanvragen worden apart vermeld.
Toelatingsvoor- waarde(n) 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012
1 58 30,5% 65 35,7% 91 30,0% 104 27,9% 88 22,8%
Totaal 190 182 303 373 386
Tabel 41: Overzicht van de gevraagde afwijkingen per (combinatie van) toelatingsvoorwaarde(n) in het voltijds secundair onderwijs.
De meest gevraagde afwijkingen hebben betrekking op een combinatie van de toelatingsvoorwaarden 2 en 5. Daarnaast vragen scholen de laatste twee schooljaren vaak een afwijking op voorwaarde 1 (leer-ling is nog geen geen 18 jaar bij inschrijving) en voorwaarde 2.
De onderstaande tabel geeft weer hoe vaak een afwijking werd aangevraagd voor iedere toe-latingsvoorwaarde.
Toelatingsvoor- waarde(n) 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012
1 67 35,2% 71 39,0% 96 31,7% 114 30,6% 100 25,9%
2 129 67,9% 114 62,6% 204 67,3% 262 70,2% 284 73,6%
5 99 52,1% 87 47,8% 156 51,5% 158 42,4% 173 44,8%
Tabel 42: Overzicht van aantal keren dat een afwijking op een toelatingsvoorwaarde werd aangevraagd.
Scholen vragen het vaakste een afwijking op toelatingsvoorwaarde 2. In schooljaar 2011-2012 betrof bijna drie kwart van de afwijkingsaanvragen een afwijking op toelatingsvoorwaarde 2.
2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012
% afwijkingsaanvragen 11,9 % 10,4 % 13 % 14,4% 12,3%
Tabel 43: Percentage OKAN-leerlingen voor wie een afwijking gevraagd wordt in het voltijds secundair onderwijs
Zo goed als alle OKAN-scholen vragen afwijkingen aan. In 2011 - 2012 hebben 43 van de 46 scholen af-wijkingsaanvragen ingediend.
De verhouding afwijkingsaanvragen op het aantal OKAN-leerlingen is min of meer stabiel en schom-melt tussen 10% en 15%.
In het deeltijds secundair onderwijs
2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012
Aantal % op totaal Aantal % op totaal Aantal % op totaal Aantal % op totaal
1 4 50% 5 55,6% 9 31,0% 12 17,9%
3 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0%
5 0 0,0% 1 11,1% 4 13,8% 5 7,2%
1 en 3 3 37,5% 1 11,1% 16 55,2% 39 58,2%
1 en 5 1 12,5% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0%
3 en 5 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0%
1, 3 en 5 0 0,0% 2 22,2% 0 0,0% 11 16,4%
Totaal 8 100,0% 9 100,0% 29 100,0% 67 100,0%
Tabel 44: Overzicht van de gevraagde afwijkingen per (combinatie van) toelatingsvoorwaarde(n) in het deeltijds secundair onderwijs
In het deeltijds onthaalonderwijs heeft meer dan de helft van de afwijkingsaanvragen de laat-ste twee schooljaren betrekking op punt 1 en punt 3.
De onderstaande tabel geeft weer hoe vaak een afwijking werd aangevraagd voor iedere toe-latingsvoorwaarde.
Toelatings-voorwaarde(n) 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012
1 8 100,0% 8 88,9% 25 86,2% 62 92,5%
3 3 37,5% 3 33,3% 16 55,2% 50 74,6%
5 1 12,5% 3 33,3% 4 13,8% 16 23,9%
Tabel 45: Overzicht van aantal keren dat een afwijking op een toelatingsvoorwaarde werd aangevraagd.