Aanbevelingen voor vervolgonderzoek

In dit onderzoek is gekeken naar ondernemingen genoteerd aan de AEX. Hierdoor wordt gekeken naar de ongeveer twintig grootste beursgenoteerde ondernemingen in Nederland en dit is maar een heel klein deel van het totaal aantal beursgenoteerde ondernemingen (in Nederland). Alle beursgenoteerde ondernemingen hebben aandeelhouders en ook die aandeelhouders wensen (meer) transparantie. Of er bij deze ondernemingen wel sprake is van een noemenswaardige positieve verandering van de beschrijving van het risicoprofiel in het jaarverslag en of er tussen ondernemingen onderling verschillen zijn, is met dit onderzoek niet onderzocht. Een aanbeveling is dan ook om een zelfde onderzoek te doen voor deze ondernemingen. Ook kan een zelfde soort onderzoek met beursgenoteerde ondernemingen in het buitenland worden gedaan. Vervolgens kunnen deze resultaten vergeleken worden met Nederland en kunnen de verschillen worden geanalyseerd.

Als grotere aantallen ondernemingen worden onderzocht, is het mogelijk bepaalde sectoren met elkaar te vergelijken. Een sectorvergelijking kan interessant zijn. Door het beperkte aantal ondernemingen per jaar is dat voor dit onderzoek niet mogelijk. Het aantal ondernemingen per sector is dan te klein, waardoor geen (wetenschappelijk) zinvolle conclusies kunnen worden getrokken.

Risico’s in de toelichting op de jaarrekening (IFRS 7 gerelateerde risico’s) zijn niet meegenomen in dit onderzoek, omdat dit onderzoek betrekking heeft op het jaarverslag. Deze risico’s verdienen separaat onderzoek.

Literatuurlijst

Artikelen en publicaties

Abma, R. (2007). Naar een meer inzichtelijke risicoparagraaf. Controllers Magazine, september, pp. 34-37.

Abraham, S., Cox, P. (2007). Analysing the determinants of narrative risk information in UK FTSE 100 annual reports. The British Accounting Review, 39, pp. 227-248. Beretta, S., Bozzolan, S. (2004). A framework for the analysis of firm risk

communication. The International Journal of Accounting, 39, pp. 265-288. Dobler, M. (2008). Incentives for risk reporting – A discretionary disclosure and cheap talk approach. The International Journal of Accounting, 43, pp. 184-206. Groot, de, J. (2008). ‘Accounting for risks’: De risicoparagraaf in het jaarverslag. Management Executive, maart/april, pp. 50-53.

Groot, T. (2008). “In Control” or “Risk Aware”?! De structuur van het risicoprofiel in de jaarverslaggeving van beursgenoteerden. Masterscriptie, Rijksuniversiteit

Groningen, januari.

Kevelam, W., ter Hoeven, R. (2008). Invloed IFRS 7 op kwaliteit risicoverslaggeving. De risico’s van financiële instrumenten. Finance & Control, oktober, pp. 35-41. KPMG (2009a). Application of the Transparency Directive. Does it enlighten or does it restrict?, oktober.

KPMG (2009b). Implementatie Transparantierichtlijn, januari.

Linsley, P.M., Lawrence, M.J. (2007). Risk reporting by the largest UK companies: readability and lack of obfuscation. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 20 (4), pp. 620-627.

Linsley, P.M., Shrives, P.J. (2006). Risk reporting: A study of risk disclosures in the annual reports of UK companies. The British Accounting Review, 38, pp. 387-404. Mertens, G.M.H., Blij, I.H.C. (2008). Inzicht in onzekerheid. Onderzoek naar de risicoparagrafen in de jaarverslagen 2007 van beursfondsen. Shareholder Support, juni.

Paape, L. (2008). ‘In Control’ verklaringen: Gebakken lucht of een te koesteren fenomeen? Inaugurele rede, Nyenrode Business Universiteit.

Paape, L., Swagerman, D., Prinsenberg, M., Scheffe, J. Star, J., Brecher, M. (2009). Risicomanagement in tijden van crisis (en voor en na). Koninklijk NIVRA

Amsterdam, PricewaterhouseCoopers Amsterdam, Nyenrode Breukelen, Rijksuniversiteit Groningen, november.

PwC, van Dam, L., Brouwer, A., de Groot, J. (2008). Helderheid over de

Transparantierichtlijn. De Europese Transparantierichtlijn: nieuwe regels voor transparantere verslaggeving in Nederland, november.

Wet- en regelgeving

Burgerlijk Wetboek: Art. 2:360; Art. 2:362, lid 8-10; Art. 2:391 lid 1. De Nederlandse Corporate Governance Code. Beginselen van deugdelijk

ondernemingsbestuur en best practice bepalingen, Monitoring Commissie Corporate Governance Code, december 2008.

De Nederlandse Corporate Governance Code. Beginselen van deugdelijk

ondernemingsbestuur en best practice bepalingen, Commissie Corporate Governance, december 2003.

Richtlijnen voor de jaarverslaggeving voor grote en middelgrote rechtspersonen. Wet financieel toezicht: Art. 5:25c lid 2c.

Jaarverslagen

Annual report 2007 AEGON Annual report 2008 Philips

Annual report 2007 Ahold Annual report 2008 Randstad Annual report 2007 Akzo Nobel Annual report 2008 Reed Elsevier Annual report 2007 Arcelor Mittal Annual report 2008 Royal Dutch Shell Annual report 2007 Corporate Express Annual report 2008 SBM Offshore

Annual report 2007 DSM Annual report 2008 TNT

Annual report 2007 Fortis Annual report 2008 TomTom

Annual report 2007 Hagemeyer Annual report 2008 Unibail-Rodamco

Annual report 2007 Heineken Annual report 2008 Unilever

Annual report 2007 ING Groep Annual report 2008 USG People

Annual report 2007 KPN Annual report 2008 Wereldhave

Annual report 2007 Philips Annual report 2008 Wolters Kluwer

Annual report 2007 Randstad Annual report 2009 AEGON

Annual report 2007 Reed Elsevier Annual report 2009 Ahold

Annual report 2007 Royal Dutch Shell Annual report 2009 Akzo Nobel

Annual report 2007 SBM Offshore Annual report 2009 ArcelorMittal

Annual report 2007 TNT Annual report 2009 BAM Groep

Annual report 2007 TomTom Annual report 2009 Corio

Annual report 2007 Unibail-Rodamco Annual report 2009 DSM

Annual report 2007 Unilever Annual report 2009 Fugro

Annual report 2007 Vedior Annual report 2009 Heineken

Annual report 2007 Wolters Kluwer Annual report 2009 ING Groep

Annual report 2008 AEGON Annual report 2009 KPN

Annual report 2008 Ahold Annual report 2009 Philips

Annual report 2008 Akzo Annual report 2009 Randstad

Annual report 2008 BAM Groep Annual report 2009 Royal Dutch Shell

Annual report 2008 Corio Annual report 2009 SBM Offshore

Annual report 2008 DSM Annual report 2009 TNT

Annual report 2008 Fortis Annual report 2009 TomTom

Annual report 2008 Fugro Annual report 2009 Unibail-Rodamco

Annual report 2008 Heineken Annual report 2009 Unilever

Annual report 2008 ING Groep Annual report 2009 Wereldhave

Annual report 2008 KPN Annual report 2009 Wolters Kluwer

Internet www.afm.nl www.rjnet.nl

Overig

Derde rapport over de naleving van de Nederlandse corporate governance code, Monitoring Commissie Corporate Governance Code, december 2007

(Nalevingsrapport 2007).

Eerste rapport over de naleving van de Nederlandse corporate governance code, Monitoring Commissie Corporate Governance Code, december 2009

(Nalevingsrapport 2009).

Enterprise Risk Management - Integrated Framework. Executive Summary. Framework (2004), The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission, september.

Eumedion Beleidsplan 2009. Eumedion Speerpuntenbrief 2010. Eumedion Speerpuntenbrief 2008.

Risico management van de onderneming. Geïntegreerd raamwerk. Enterprise Risk Management - Integrated Framework (ERM). Management samenvatting (2004), The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission, september. VEB Speerpuntenbrief 2009.

Vogelaar, R., NYSE Euronext. Inlichtingen met betrekking tot samenstelling AEX eind 2007, 2008 en 2009.