Tijdens het onderzoek zijn een aantal zaken opgevallen, die tot de volgende aanbeve- lingen hebben geleid:
- Om beter inzicht te krijgen in de vraag per boomsoort, zou dit bij de bedrijfs- enquêtes aan de rondhoutverwerkende bedrijven (zaaghout, papierhout, paalhout, platenhout e.d.) gevraagd kunnen worden.
- Aanbevolen wordt om in de bedrijfsenquêtes onder de rondhoutverwerkers ook de brandhoutsector mee te nemen.
- Voor een exactere schatting van de werkelijke oppervlakte bos in ons land (het wordt nu geschat op 315.000-360.000 ha) is een goede bosstatistiek nodig. Wellicht kan dit met een bijstelling van MFV.
- Het opnemen van oogst- en bijgroei data in MFV is van groot belang, niet alleen voor hout maar ook voor ‘biomassa’ en voor ‘koolstofvastlegging’. Dit biedt wellicht ook mogelijkheden in het kader van actie 8 van het Forest Action Plan: werk maken van een Europees bosmonitoringsysteem.
- Voor toekomstige vergelijkingen van vraag en aanbod van rondhout, zou een data- base en een model opgebouwd moeten worden, waarmee nationaal en internatio- naal gewerkt kan worden.
- Voor het gebruik van groeicijfers op opstandsniveau is men nog steeds aange- wezen op de ‘oude’ opbrengsttabellen die voor een groot deel zijn gebaseerd op sectiemetingen en beheersregimes van jong, gelijkjarig bos grotendeels bestaande uit monoculturen. Voor een goede inschatting van volumes, bijgroei e.d. van het ouder, ongelijkjariger en gemengder wordende bos zijn aanvullende metingen nodig.
- Voor een betere marktverkenning is het aan te bevelen structurele uitwisseling van data te bewerkstelligen met Duitse, Belgische en Luxemburgse instellingen.
Literatuur
Aa, B. van der, G. Lejeune & M. Dumortier, 2003. Duurzame houtoogst. Natuurrapport 2003. Instituut voor natuurbehoud.
Anna Lise, S.V.P, Utrecht, 2002. Branche analyse voor de Nederlandse markt voor gezaagd hard- en zachthout.
Belgische Federatie van de Houtinvoerhandel 2004 Statistieken, mei 2004.
Berger, E.P., J. Luijt & M.J. Voskuilen, 2005. Bedrijfsuitkomsten in de Nederlandse particuliere bosbouw over 2004. LEI-Rapport 1.05.05. LEI, Den Haag
Burger, F.W., 1987. Mogelijkheden van weg- en grensbeplantingen voor de hout- produktie. Doctoraal Scripties 1986/1987, nr. 10. Vakgroep Bosbouwtechniek, Landbouwuniversiteit Wageningen
LEI, 2004. Bedrijfsuitkomsten in de Nederlandse particulier bosbouw 1997-2004. BInternet.
Centraal Bureau voor de Statistiek, 1985. De Nederlandse bosstatistiek (1980-1983). Staatsuitgeverij/CBS-publikaties. ’s Gravenhage.
Dirkse, G.M., W.P. Daamen, H. Schoonderwoerd & J.M. Paasman, 2003. Meetnet Functievervulling bos. Rapport EC-LNV nr. 2003/231. Expertisecentrum LNV Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Ede. 62 p.
Dirkse, G.M., W.P. Daamen, H. Schoonderwoerd, M. Japink, M. van Jole, R. van Moorsel, P. Schnitger, W.J. Stouthamer & M. Vocks,. 2006 (concept
aug/sept 2006). Meetnet Functievervulling bos 2001-2005, Vijfde Nederlandse Bosstatistiek.
Dijkstra, H., J.J. de Jong, C. Schuiling & M.N. van Wijk, 2001. Kosten van landschapsbeheer. Grondslagen voor verdeling van geld voor landschapsbeheer. Alterra-rapport 204. Alterra, Research Instituut voor de Groene Ruimte, Wageningen. 88 p.
Flemming, J. & M. Knoll, 2006. Basisstudie 1: Ist-Analyse Wald und Holz in Deutschland. Holzwende Paper, Institut für Zukunftsstudien und Technologiebewertung, Berlin, Juni 2006.
Galembert, B. de, 2003. Wood supply for the growing European pulp and paper industry. Confederation of European Paper Industries (CEPI)
Hekhuis, H.J., 1992. Het houtaanbodgedrag van particuliere boseigenaren. Nederland Bosbouw Tijdschrift 64 (1): 17-25
Hinssen, P.J.W. & W.P. Daamen, 1992. Houtoogst Nederlandse bos 1988 tot 1992. Image Team, 2001. The IMAGE 2.2 implementation of the SRES scenarios:
A comprehensive analysis of emissions, climate change and impacts in the 21st century. Main disc, National Institute for Public Health and the Environment, Bilthoven, the Netherlands. RIVM CD-ROM publication 481508018
Van der Jagt, J.L. (Ed.), H.J.L. Custers, H.H. Hekhuis, J.J. Jansen, A.F.M. Olsthoorn, A. Oosterbaan & P. Schmidt, 1997. Kennis voor geïntegreerd bosbeheer. Achtergrondkennis voor het in de praktijk toepassen van geïntegreerd bosbeheer. Werkdocument IKC Natuurbeheer, Nr. W-157: 17-22.
Jans, R., 2005. Toekomstperspectief bosbedrijf. Notitie t.b.v. Bosschap.
Jansen, J.J., J. Sevenster, P.J. Faber (Eds.), 1996. Opbrengsttabellen voor belangrijke boomsoorten in Nederland. IBN Rapport 221, Hinkeloord Report No 17. Koppejan et al., 2005. De verwachte beschikbaarheid van biomassa in 2010’, Senter
Novem.
Kramer, K. (Ed.), 2004. Effects of silvicultural regimes on dynamics of genetic and ecological diversity of European beech forests; impact assessment and recommendations for sustainable forestry. Alterra, Wageningen.
Kuiper, L. & R. Jans, 2001. Nederlands houtgebruik in beeld. Stichting Probos, Zeist, 48 p.
LEI, 2006. Bedrijfsuitkomsten in de Nederlandse particuliere bosbouw over 2005. Mantau, U. & C. Sörgel, 2003. Standorte der Holzwirtschaft. Holzwerkstoffindustrie.
Produktion und Rogstoffeinsatz. Universität Hamburg. Ordinariat für Weltforstwirtschaft. Arbeitsbereich Ökonomie der Forst- und Holzwirtschaft. Mantau, U. & B. Bilitewski, 2005. Stoffstrom-Modell- Holz, Bestimmung des
Aufkommens, der Verwendung und des Verbleibs von Holzprodukten, Forschungsbericht für den Verband Deutscher Papierfabriken e.V. (VDP), Celle, 65 S.
Mantau, U. & C. Sörgel 2006. Energie-holzverwendung in privaten Haushalten: Marktvolumen und verwendete Holzsortimente.
Meuleman, B., L. Kuiper & G. Nabuurs, 2005. Effect: EU Forest for Renewable Energy to mitigate climate. Report. Ordered by the European Commission DG Environment (contract no. ENV.B B4-3040/2003/363912/MAR/B3).
Mobilisierbare Holzpotentiale geringer als erwartet. Holzcentralblatt 9, 2006.
Ochs, T., C. Duschl & B. Seintsch, 2007. Struktur und Rohstoffbedarf der Holzwirtschaft. Teil 1 der Studie ‘ Regionalisierte Struktur- und Marktanalyse der 1.
Okken, P.A., H.J.A. van den Akker, J.M. Bais, J. van Doorn & A.D. Kant, 1992. Houtkachels in Nederland; bijdrage aan energievoorziening en milieubelasting. NOVEM/ECN, Petten.
Verarbeitungsstufe der Holzwirtschaft’. Forst- und Holzwirtschaft 10, März 2007. p. 269-271.
Ochs, T., C. Duschl & B. Seintsch, 2007. Rohstoffversorgung beim Nadelholz angespannt. Teil 2 der Studie ‘Regionalisierte Struktur- und Marktanalyse der 1. Verarbeitungsstufe der Holzwirtschaft’. Forst- und Holzwirtschaft 12, März 2007. p. 318-320.
Oldenburger, J., 2005. Nederlandse rondhoutverwerking in 2004. Bosberichten Probos 2005 nr. 6.
Platform Hout Nederland en LNV, 2005. Visie op de houtoogst. Probos, Wageningen. 24 p.
Polley, H. & F. Kroiher, 2006. Entwicklung des potenziellen Rohholzaufkommesn. Teil 2: Laubholz. Holz-Zentralblatt 42, Oktober 2006. p. 1223-1225.
Polley, H. & F. Kroiher, 2006. Entwicklung des potenziellen Rohholzaufkommesn. Teil 3: Nadelholz. Holz-Zentralblatt 42, Oktober 2006. p. 1223-1225.
Pöyry, J., 2002. Struktur und Marktanalyse der Forstwirtschaft und der Holzverbrauchende Industrie in Nordrhein-Westfalen. 1 Absatzstufe. Clusterstudie Forst und Holz NRW. 439 p.
Probos, 2005. Kerngegevens Bos en Hout in Nederland. Stichting Probos, Wageningen.
Probos, 2006. Overzicht van het in ons land verwerkte rondhout in 2005. Stichting Probos, Wageningen
Pussinen, A., M.J. Schelhaas, E. Verkaik, E. Heikkinen, J. Liski, T. Karjalainen, R. Päivinen & G.J. Nabuurs, 2001. Manual for the European Forest Information Scenario Model (EFISCEN 2.0). European Forest Institute Internal Report 5. http://www.efi.fi/publications.
Schelhaas, M.J., J. van Brusselen, A. Pussinen, E. Pesonen, A. Schuck, G.J. Nabuurs & V. Sasse, 2006. Outlook for the Development of European Forest Resources. A study prepared for the European Forest Sector Outlook Study (EFSOS). Geneva Timber and Forest Discussion Paper, ECE/TIM/DP/41. UN-ECE, Geneva. 118 p.
Schelhaas, M.J., E. Cienciala, M. Lindner, G.J. Nabuurs & G. Zianchi, 2007. Quantification of carbon gains of selected technical and management-based mitigation measures in forestry. MEACAP WP4 D11. 17 p.
Schoonderwoerd, H. & W.P. Daamen, 1999. Houtoogst en bosontwikkeling in het Nederlandse bos 1984-1997. St. Bosdata, Wageningen.
Schoonderwoerd, H. & W.P. Daamen, 2000. Kwantitatieve aspecten van bos en bosbeheer in Nederland: Resultaten Houtoogststatistiek 1995-1999. Stichting Bosdata, Wageningen. 19 p.
Seubring, A.M., 1997. Hout in het Nederlandse bos; analyse van de ontwikkelingen van voorraad, bijgroei en oogst van het Nederlandse bos in de periode 1988-1996.
Singels, M., J.P.G.N. Klooster & G. Hoek 2005. Luchtkwaliteit in Nederland: gezondheidseffecten en hun maatschappelijke kosten. Een beknopt overzicht van de stand van zaken in 2005. Delft, CE Publicatienummer: 05.4094.27.
Sörgel, C., U. Mantau & H. Weimar 2006. Standorte der Holzwirtschaft – Aufkommen von Sägenebenprodukten und Hobelspänen. Universität Hamburg, Zentrum Holzwirtschaft. Arbeitsbereich Ökonomie der Holz- und Forstwirtschaft. Hamburg,
Sörgel, C. & U. Mantau, 2006. Standorte der Holzwirtschaft – Holz- und Zellstoffindustrie – Abschlussbericht. Universität Hamburg, Zentrum Holzwirtschaft. Arbeitsbereich Ökonomie der Holz- und Forstwirtschaft. Hamburg
Sörgel, C. & U. Mantau 2006. Strukturentwicklung der Sägeindustrie in vier Jahren. Holz-Zentralblatt, 132, 21, p. 651-653.
Thürig, E. & M.J. Schelhaas, 2006. Evaluation of a large-scale forest scenario model in heterogeneous forests: A case study for Switzerland. Canadian Journal of Forest Research 36 (3) p. 671-683.
United Nations, 2005. European Forest Sector Outlook Study 1960-2000-2020 Main report. Geneva timber and forest study paper 20. United Nations, Genev, 234 p. www.biomassa.de
www. bundeswaldinventur.de www.cobelpa.be
www.febo.org Fédération Européenne du Négoce de Bois www. fnn.be www.febelhout.be www. fedemar.be www.forst.nrw.de/Gesamtclusterstudie www.fscnl.org 2006 www.houtinfobois.be www.hpe.de www.landesforsten.de www.pellets2006.de www.saegeindustrie.de www.vdp-online.de www.vrom.nl www.zmp.de/agrarmarkt/holz