Pagina 1 van 4
> Retouradres Postbus 16191 2500 BD Den Haag
L1638 Accolade
t.a.v. het bestuur Postbus 341
8440 AH Heerenveen
Datum 12 maart 2020
Betreft Beoordelingsbrief 2020
Inspectie Leefomgeving en Transport
Autoriteit woningcorporaties Graadt van Roggenweg 500 Utrecht
Postbus 16191 2500 BD Den Haag www.ilent.nl Contactpersoon
Ons kenmerk H446858
Geacht bestuur,
De Autoriteit woningcorporaties (Aw) beoordeelt vanaf 1 januari 2019 corporaties op basis van het gezamenlijk beoordelingskader Aw-WSW. De beoordeling van de Aw richt zich primair op de governance van uw organisatie. Bij het onderdeel bedrijfsmodel vaart de Aw op de inzichten van Waarborgfonds Sociale
Woningbouw (WSW). Samen met WSW beoordeelt de Aw de financiële continuïteit van de corporaties.
De Aw blijft corporaties integraal beoordelen. Dit betekent dat verschillende risicogebieden in onderlinge samenhang worden beoordeeld en dat de Aw naast de beoordeling op basis van het gezamenlijk beoordelingskader ook toezicht houdt op rechtmatigheid en integriteit bij corporaties.
Risicogerichte aanpak
Het gezamenlijk beoordelingskader kent een risicogerichte aanpak. Elke
corporatie krijgt jaarlijks een basisbeoordeling. Als er op basis van de beschikbare informatie geen aanleiding is voor verdiepend onderzoek zal uw beoordelingsbrief dit vermelden. De beoordeling van de corporaties door de Aw wordt verspreid over een kalenderjaar uitgevoerd.
Basisbeoordeling 2020
Ik heb voor uw corporatie een basisbeoordeling uitgevoerd. Daarbij heb ik gebruik gemaakt van alle informatie over uw corporatie die op dit moment bij de Aw beschikbaar is. In elk geval heb ik gebruik gemaakt van:
dVi gegevens 2018
dPi gegevens 2019
Jaarverslag 2018
Meerjarenbegroting 2020 en verder
Management letter 2019 en accountantsverslag 2018
Onderzoeksresultaten WSW, eventueel verwijzen naar een brieven van WSW.
Voorgaande oordelen Aw (voor zover daar monitoring uit voortvloeit) Conclusie
De door mij uitgevoerde basisbeoordeling geeft aanleiding om voor uw corporatie een verdiepende beoordeling uit te voeren. Ik constateer bij uw corporatie een verhoogd risico op het gebied van risicomanagement gezien het feit dat de organisatorische inbedding van het risicomanagement nog in een beginfase is en qua opzet en werking nog de nodige stappen moeten worden gezet. Tevens is de
Inspectie Leefomgeving en Transport
Autoriteit woningcorporaties
Datum 12 maart 2020 Ons kenmerk H446858
Pagina 2 van 4
hoogte van de ICR in relatie tot uw opgave een aandachtspunt. Voor de overige door de Aw beoordeelde onderdelen uit het gezamenlijk beoordelingskader zie ik geen verhoogd risico.
Ik maak met u de volgende toezichtafspraken. Ik verzoek u mij:
binnen twee maanden het implementatieplan toe te zenden op welke wijze u voornemens bent het risicomanagement uit te rollen in de organisatie;
te informeren over de voortgang van de implementatie;
de vierde kwartaalrapportage van 2019 toe te sturen;
op de hoogte te houden van de ontwikkelingen omtrent het werven van het nieuwe bestuur.
Graag maak ik met uw Raad van Commissarissen (RvC), en
afspraken om onder meer de implementatie van het risicomanagement en de ontwikkeling van de ICR in relatie tot de opgave van Accolade te bespreken. In het najaar plan ik met u een vervolgafspraak.
Monitoring eerder gemaakte toezichtafspraken
Per brief van 2 april 2019 zijn de toezichtafspraken gemaakt mij te informeren over het besluit van de commissie bestuursvernieuwing ten aanzien van de inrichting van het bestuur van Accolade en de invulling van de financiële functie.
Inrichting bestuur
Met de brief van 20 januari 2020 heeft u mij geïnformeerd over bovengenoemde onderwerpen. Hierin zijn de door de RvC gemaakte keuzes beschreven ten aanzien van de invulling van de bestuursfunctie van Accolade en de daarbij behorende procesafspraken. Met het aanstaande vertrek van het huidig bestuur, gaat de RvC twee nieuwe bestuurders werven, waarbij één van de bestuurders financiële expertise heeft. Belangrijke afwegingen om door te gaan als
tweehoofdig bestuur is de omvang van de corporatie met de bijbehorende opgave.
De RvC heeft geadviseerd om een prominentere rol toe te kennen aan en middels de invoering van een
managementteam, zodat meer betrokkenheid en draagvlak wordt gecreëerd in de organisatie en verantwoordelijkheden lager in de organisatie komen te liggen.
Inmiddels is een MT samengesteld.
U verwacht dat de organisatie zover is doorontwikkeld dat de huidige koers onverminderd kan worden doorgezet door de organisatie, ook na de aanstaande bestuurswissel.
Invulling financiële functie
Met het vertrek van het derde bestuurslid in 2018 was een leemte ontstaan op het gebied van financiële kennis en kunde op bestuursniveau. Met de komst van
eind 2019 verwacht u deze kloof de komende periode voldoende te hebben ingevuld.
Overige aandachtspunten
Naar aanleiding van de governance inspectie is afgesproken bij een aantal onderwerpen nader stil te staan. Dit heeft plaats gevonden in onze bijeenkomst van 6 februari 2020.
De opzet en werking van het risicomanagement
Tijdens de governance inspectie 2019 kwam naar voren dat het risico-denken veelal in de hoofden van de mensen zit maar dat dit nog onvoldoende in een cyclisch risicomanagementsysteem is verankerd. De afgelopen twee jaar heeft uw controlerend accountant opmerkingen gemaakt over de nog beperkte uitwerking van het risicomanagement.
Accolade is op dit moment bezig met de verankering en professionalisering van
Inspectie Leefomgeving en Transport
Autoriteit woningcorporaties
Datum 12 maart 2020 Ons kenmerk H446858
Pagina 3 van 4
het risicomanagementsysteem. Zo is intern door het bestuur de afgelopen jaren ingezet op bewustzijn omtrent de AVG, security en de cultuuraspecten houding en gedrag. Ook wordt periodiek door bestuur en managers aandacht geschonken aan integer handelen.
Inmiddels heeft een risicohuis opgesteld, heeft de risico- inventarisatie plaats gevonden, zijn gesprekken gevoerd met
procesverantwoordelijken en is de weging van de risico’s vastgesteld. Op de 10 belangrijkste risico's wordt in 2020 de focus gelegd. In de vierde
kwartaalrapportage van 2019 is een format geïntroduceerd om het
risicomanagement in het MT periodiek te bespreken. Hiermee is een eerste invulling gegeven aan de opzet van het risicomanagement.
U onderkent het belang van het verkrijgen van voldoende draagkracht in de organisatie voor risicomanagement. Daartoe zijn gesprekken gevoerd met de procesverantwoordelijken. Daarna wordt dit verder uitgerold in de gehele organisatie. De werking van het risicomanagement staat hiermee nog in de beginfase.
De invulling van de controlfunctie
staat rechtstreeks onder de voorzitter het bestuur. Tevens is er een rechtstreekse, gestippelde, lijn naar de RvC. U noemt dit gestippeld, omdat u ervan uit gaat, wanneer er iets speelt, in eerste instantie met het bestuur in gesprek gaat, alvorens te escaleren richting de RvC. is altijd aanwezig bij de auditcommissie vergaderingen, maar niet bij de RvC vergaderingen. U gaf aan dat dit een bewuste keuze is van de RvC.
heeft rechtstreeks contact met de voorzitter van de auditcommissie en heeft met de voorzitter periodiek informeel overleg.
is bij alle MT-vergaderingen aanwezig en heeft een uitdrukkelijke adviesfunctie bij strategische vraagstukken en substantiële investeringsbesluiten.
De invulling van de controlfunctie lijkt qua opzet en werking in voldoende mate te zijn ingevuld.
Onverschuldigde betalingen
Tijdens het overleg van 6 februari en per brief van 9 augustus 2019 heeft u de Aw op de hoogte gesteld van een integriteitsaangelegenheid. Eind 2018 bleken onverschuldigde betalingen te zijn gedaan voor diensten waar nog geen of slechts gedeeltelijk prestaties waren geleverd, maar wel opdracht toe was gegeven.
Zowel u als een onafhankelijk accountantskantoor hebben hiernaar onderzoek gedaan. Hieruit is naar voren gekomen dat het om een cultuurkwestie gaat, waarbij werkdruk als belangrijkste oorzaak naar voren kwam. Op grond hiervan is een verbeterplan opgesteld waarvan eind vorig jaar een eindevaluatie plaats gevonden. U verwacht met de genomen beheersmaatregelen het risico op herhaling te hebben gemitigeerd.
De verduurzamings- en nieuwbouwopgave van € 840 miljoen.
Accolade is voornemens tot 2040 zo’n € 840 miljoen in nieuwbouw, verbetering en verduurzaming te investeren. Belangrijke uitdagingen waar Accolade voor staat naast de verduurzamingsopgave, is het anticiperen op de verdunning van
huishoudens en het verkleinen van de voorraad in 2040 met circa 1.000
woningen, o.a. vanwege krimp in de kleine kernen. Accolade bezit nu veelal grote grondgebonden eengezinswoningen die onvoldoende aansluiten op de
(toekomstige) vraag van een- en tweepersoonshuishoudens. Derhalve heeft Accolade in de meerjarenbegroting voor de komende periode uitsluitend
nieuwbouw van kleine woningen tot € 650 opgenomen in combinatie met verkoop van grote woningen in de kleine kernen. Met de huidige ambities verwacht Accolade scherp aan de wind te gaan varen ook gezien de huidige beperkte kasstromen. Dit wordt zichtbaar in de ontwikkeling van de ICR in de
Inspectie Leefomgeving en Transport
Autoriteit woningcorporaties
Datum 12 maart 2020 Ons kenmerk H446858
Pagina 4 van 4
meerjarenbegroting. Met name door de forse stijging van de onderhoudslasten in combinatie met de definitiewijziging van de onderhoudslasten cq.
verbeteruitgaven komt de ICR in 2019 onder de norm van 1,4. Vanaf 2020 constateer ik dat de ICR meerjarig net boven de norm ligt.
Met de bestuurders van de drie noordelijke provincies wordt gezamenlijk opgetrokken om te kijken naar de opgave waarvoor deze provincies staan.
Daarnaast ziet Accolade zich ook gesteld voor een groter wordende
leefbaarheidsopgave, vanwege het groeiend aantal kwetsbare mensen in één wijk.
Het programma ‘straat is de maat’ is in het leven geroepen om te kijken hoe samen met bewoners in de straat deze groep kan worden geholpen.
Leefbaarheidsuitgaven
In de oordeelsbrief rechtmatigheid verslagjaar 2018 van 27 november is
aangegeven dat Accolade niet in alle gemeenten waar u in het verslagjaar 2018 leefbaarheidsactiviteiten heeft uitgevoerd prestatieafspraken heeft gemaakt met betreffende gemeenten en huurdersorganisatie(s). Daarmee heeft u zich niet gehouden aan de bepalingen van artikel 45, tweede lid, aanhef en onder f van de Woningwet. U is gevraagd een toelichting hierop te geven, ter voorkoming van het eventueel opleggen van een interventie.
Per brief van 20 januari jl. heeft u ons geïnformeerd waarom u met de
betreffende gemeenten Dantumadeel en Kollumerland, geen prestatieafspraken heeft gemaakt.
Gelet op het beperkt aantal woningen die u in deze gemeenten heeft,
respectievelijk 27 en 6 woningen, is het redelijkerwijs niet te verwachten dat u met deze gemeenten prestatieafspraken maakt. Derhalve legt de Aw Accolade geen interventie op.
Tot slot
Ik verzoek u deze brief te delen met uw RvC en tevens de voor uw organisatie relevante stakeholders over deze beoordeling te informeren. De Aw maakt haar beoordelingen en daaruit voortvloeiende interventies openbaar via de
beoordelingsbrief en publiceert deze op de website.
Voor nadere informatie kunt u met mij contact opnemen.
Hoogachtend,
Senior toezichthouder/AUTORITEIT WONINGCORPORATIES,
