'--fe-'K-AAMLOüZE V T W N O O T S C H A P
„80ERABAJA COURANT"
EN DRUKKETIIJKN."
-','.- -"i; '.-Directeüï: Is* 'l-:üf mlw
^,. ^ c . ',^.. H ^ B. :N I T ,^^gf,,
" Telefoon'Administratie No. 184. "
W»èw*^^ADVERTENTIËN
Voor «Ike 1 t/m. 10 woorlen voorl of 2 l)lii.at- ^ singen f 1.—Over dubbele kulommen geplahtstfv.
woraen de advertenticn dubbel berekend. Groote ,, letters worden berekend naar de plaatsruimte die 2ij innemen. Voor advertenticn bij abounement worden Bcbikkingen getroffen. Betaling Contant.
^ii., . • KLEINE AMONCES:
2'/„ cents per woord en per plaatsing.
V O O R f'"'^'- • ..,,,r^^
ti/iï timi'ï
HOOFDREDACTEUK
^W.:F.4CHIMMEL
^ hSLUTING DfR MAILS 's Namiddags ten 6 ure
NIEUWS,- HANDELS-*^EN ADVERTENTIEBLAD.
EERS TE BLAD
Hollandsche Mail (Lloyd) Idem „ ^ (Nederland) FJansche ' ., • %}!' i
Daitsche • „ -
l ü 5 12
en 24.
en 19,.
en 26.
19-
M A A N S T A N D en
V. M.
L. K.
N. M.
E. K.
2 10 18 26
Januari.
Telefoon Kedaclie No 166 Huis ralmenlaaH No. 507
ABONNEMENTSFRIJS
J p p i ' M i ë . . . . ., f 10,—
Elk nummer afzon derlij Ic' „ 0,25
BIJ VOORUITBETALING.
KALENDER VAN JANUARI.
Vrijdag 1 — 8 — 1 5 — 23 — 29 Zaterdag 2 — 9 — 16 — 28 — 30 Zondag 3 — 10 — 17 — 24 — 81 Maandag 4 — 11 — 1 8 — 2 6 Dinsdag 5 - 1 2 — 1 9 - 2 6 Woensdag. 6 — 13 — 20 — 27 Donderdag 7 — U — 21 — 28
JSo. i
•*'oZaterdag 2 J a n u a i i i y t 4 69e Jaar^aiiic
Deze Coüraal bestaat uit drie biadeii.
I I S H O X J O :
OCHTENDBLAD. Uit de Engolaohe Mail toi 5 December IS O 3. — Onse Nieuwtjes. — Gemengd Indisch Nieuws. — Particulier*
Telografi«cha Berioliten, — Feuilleton en Adver- tentiën.
D.SKDIS BLAD, Brand aan de Beompjos te Botterdam, — Witte'g bebeer in Eualaad. — Marktberiolit van de 8jerabgu-Courant. — Onse Nieuwtje». — Adrertenlies.
K R O N Y K.
Eaü üisaw huia m»t oude msubsis is alH h«t aiaawa jaar met oule kwesties,
ïusschsn. '* =
-'« RUSLAND EN JAPAN
is door den oudejaarsavond nisti ver- and«rd de heels w«r«id f «rwacht biunsn
•tik«I« weken, bina«n «nktle dag«ii wellicht d« uitbaraiing. Waaroao, mag m»a wal Tragsn, ïiju bsida rgk«n na- gtnoeg geraakt in een impasie waar- door ïV) gêdwoögen worden tot diB
•tr§d. Mg dunkt d« zuiver» groadtooa in het geichii ia dsie dat Japan w«nschi Rusiaiid te Y«r€irijven uit een overwe- gende politie die het geografisch eu itaat kundig heeft verkregen op h«t vasteland van Aïië.
Afgescheiden van alle bijkowiend»
omitandigheden ii het feitelijk Japat dat aanvalt en het is dus ook natuur- lek dat Rusland afwachten kan op Hetgeen Japan doen zal. Met Mantsjairy*
in handen der Raisdn moeat Korea de twistappel worden xoodia een ander uaburüg rgk expantiedroomen kreeg.
Het eenige motief door Japan aan te voeren waarom het in Korea de baai wil spelen is dat het loo'n broederlyk gevoel heeft ^ oor China en de Ghineeien die nog niet in de beschaving loover
ea het b&dr&igsu dar groots Japaasch tiavens zal reads genoeg lyn om het
?oor Jspan onniogelyk U maken oTera!
net ovetmachtige eskaders op te treden.
Wat kan Japan winüen mst een lege VM te voeren naar Siberië of Mantsjoa f^e p Niets. Hat sou er de gevaren vooi eigen veiligheid mse vertieadabbslea en
p den daar niets kuansn bsreikea.
Ër is dui maar een wag voor Japan om dexen oorlog te bsginnen sonder al
ts Vécl ta lisqusïiröfi, dat is hwt ?allaa ia Koiies, oamidieligk hat geh'ïeld doel
van den oorlog grgpin. Daa wordt hit de vraag of het dat lang vasthoadeu kan, maar in ]MIQ^ g^val dan hesft het vasta positie gekozen.
Korsa ia echter ma. arm land «n het
^taat ta bezien ot het mogelgk lal w«i«n
^oor een Japamch i«g«r vaa 100,000 man zich daar staande te houden ook als 'mi €608 van zija basis w«rd afgêsaedsn.
Ds Japanschs vloot heeft dan de taak éa oaa eigen kust te beveiligen éa die a n Korea tegm de Russisohs vloot.
Het Japausche hger zal voor een deel
•n hst laad saoetan bleven oaa ta waken tegen eventuesle pogingen dsr Ruisen ooa te landen en om als reserve te dienen voor het leger in Korea.
Dat Japan waarschgnlijk dazi positie zal inntmen bl^kt wel uit het telegram dezer dagen ontvaagan dat de toerus- tingen vaa Japan ni«t Rusland maar Ko- rea zouden gelden. Natuurlijk dat Rus- land de bszettiog van Korea door Japan als len daad van openlgke vgandschap zai mostsu opTatteü, maar daarmee ontgaat Japan het gevaar van g«ïioleerd te staan doordat het x?lf den oorlog verklaarde.
Aangevallen door Rusland heeft het ka^s geholptn te worden door Engeland krachtens het traciaat dat Eagcland toch maar niet verscheuren kaa nu het lastig wordt. Waarsohgnlyk echter zal de Eag@liche regeeriug trachten zich daar- aan te onttrekken en wel geholpen door
liest van het imperialisme dat on»
Irssf Msrauke te bes«tten en ons ga laalta vaa Nisuw Gainea onder direci iiss'uur te breBgen,
Ach wat ïongan <iia bladaa destijds claagliedersn in miasur tosn hst bleai (at l/Israuke geea Eiaa Wai en «?«' zoowel militairan als kattingjongans daaT
koorts kr«g«n. Verlaten mosatea w^
hat, dai; laad waar niets te vinden wss Eu thaai esü jaar latsr z'^a 4f,|' ituarlai vaa dé wal verdwsaea of hoa- dea hun toondea over hun prachtig*, fan zoo helder inzicht en moed gstu'.-
^«ad« adviasan. Wait het gnat daar ginds i^osd aa al zigt nu de hsar Ha^eahoUs ia da Kamar dat hst gmaeg bekend i' lat Maraake is aan 07arwiaaiag van de Pakttvaart op de ladische ragseriag, foor ons is Msrauke eea schooai ovar- wiaaing van die regseriag 8«lf, Bi^ki liet dat het Zuidelgk dsel van N. Gainea is 98a fraai vruohtbiir waterrijk ea dicht bsvolkt laad. Is het niet hsariqk sea bsnoht te lei!«a als dat ia d« Ji- 7a<icae courant vaa zfj.
„Da Ambsrauke-ïinsr wardmitsloupsn iraa H M ^Lombak" door den coattoknr, v»rg9ï»ld van militairen Décsmbsï 165 mglea opgsvaran. Tot zoo/er is die riviar bs?a«iTba.ïr voor kleine atoomefs, terwiji aog varder opvarsü mogsljj't a»l zijn ils de boomstammen zija opgsraimd,
Oe landstreeken zijn hcavelaohiig en goed bsvolkt.
„Ia het noordwastea zQa bergen zicht- baar, Di bevolking was allerwege b^j^
ionder halpraardig en vrieadschappslglr,
«en weggsioopia dwaagarbeider werd door haa teruggebracht",
ladien het ons gelukt daar g^regelds toistaaden te breagea. een biituur dat zegenrijk werkt te vestigen, habbsn wij dan door wat dooristteniheid niet een pracht van een overwinning behaald en kan men niet hen laten praten dié dil imperialisme schelden.
HUT WATBRVBRBRÜIK VOOa DK. RIBTVif.LDEN,
ook gehoord de vard^^digiag en thani>
«ijst zij c@u balkend scherpzinnig ec )ordeelkuadig ambtenaar, d® heer Weij^
«aa om in verschillende RssidentieB d« kwastie der waterverdesling mat iet oog op het watergebmik door è.é mik<srfabrieken nauwkeurig te onder-
ÜOtksR.
Ziet, ook dit is alweèv «en ondtrzosk, alweer ean rapport, kuaaea de eeuwige bstwsters roepsn, maar mij dunkt h^t is ook in dsze kwjstie de eeaige w^g dis leiden kan tot afdosnde verbetering, tot opheffiug zoo mogslijlc van wsdar-
«^dsche grielen tot earljjke verdseliag /aa den watervoorraad tusschoa inland- (c'ae aa Eafopsoache Oüd^rnimöis.
Djzt reg^eriag kta niet op eenmaal inhalen wat in vale tientallen van j)?sn i« verzuimd — de praatjes vaa 3 ieawsn zyn daarom onjuist omdat vóór de 191e I8UW geaa sprake was vaa reg^iren vaa het laad, wel van behouden van viitigin- 8;e» — m^ar zij toont te weten waar d«
ieemien zijn, zij toont ook de middelen te kennen ea te willen gebruiken die tot verbatariag leidsn zullen.
Ia d« T«7eede Kamer hsisft msn mak*
kel^k onterredea sga mdt dra gang van 7aa zakea hier. Ojh of eea der hesre»
aens zelf voor die taak gesteld werd Hj bracht het er niet half zoo goad af.
W. F. S.
Mr. P, Brooshooft.
Sedert 1 Jitnuari is als hoofdredacteur van de L)comotief opgetreden de heer M. Vierbout ter vervanging vaa Mt.
Brooshooft. „P. B.'' die gedureade 26 jaren met enkele tusschenpoozen d«
leiding van een ludisch blad heeft ge-
ro-rst-ïl vaa dsa hear P/ia?, toaa ch^
van ds firma G, C. T. van Dorp uil i»mx van d^ Semarangsche Courant."
Oat blad werd ondar zi^n leiding gesteld ia dat h^ daartoe ia ata'^t werd geich' ivas h^t gevolg vaa de reputatie die Hiij ziah varworvan had doo? s^a bg dragen in de Studeateaalaaanakkan, sija liedtran en de „doademisohe dissolving viewi\ geestigs schstsea uit hst laatst
vaa «ija atudentö.a'ga die gfjoten op-
^aa^ maakten. ' .»
Hst wds een hesie oada?nemiag voor laa jongea Mr, Brooshooft om da leiding /an een Indisch dagblad op zich te aemta, Hjj zelf zou de eerste s^a om t'3 efkennea dat ladisohs toeitaadea hsat 5ola*il vrssmi warea, dat hij er zooals 'n^ zeggaa zou „'^sea lor vaa wist,"
ma» hij hïd da energie sa dsa mosd faa da jsu;?d en ds orartuigiag dat hg ko.i wat hg wild».
To«a hesfè hij hsrd gewerkt om zich op de hoogte ta stellsa vaa hstgsan hi«r te koop was —; niet allesn, maar ook om de verhouding tusschea moa-
Isrlaad «n dass laadea door «a door te Issrea keanen. * -
Eja krachtig! steaa voad hij d^arb^
in sija V3roatwAardia;ing orer de ga-
«isaas finaacieele politiek door Neder- land tegen ore f Indië gavoard, zoo scherp
*an dan kaak gaateld in hst biksad»
w«rk van Mr- N. P. van daa Birg, Debet en Credit. Gjheel de sympathia vaa Brooshooft ging naa? India ea naar d«n Javaan die hst esrste ea grootata slachtoffer was van ds toea hearschm.de opvattingen «n door goafsraem'at en particaliflï om hst hsrdst werd gasxploi teerd. ' '*
Van groot Eüt bij z'ja stuiiëa was h«m zga madersdaotsur de hw Eakla^r ran Gasricke, san wien hij vesl te dan- ken h»9ft;, W4t bïtrefi zij a kaaais van ladië en van de tosstaadan hisr en door wien hQ een kijk op de dingen
giladen had Uism sn plotseling werd ii breede kring van zijn vrienden ver- bigd mst het bericht dat h^ in het hiw>il^k ging treiei met mtj. G.
Eiüthoven,
Nog vóór hst huwelijk wai gesloten i:r»9g hij hit aanbood vaa den heer van Kfiteren om aan hst hoofd van het bloeiende dagblad te Samarang de Lo- comotief te komra, ter vervanging van d*n heer J.F. Scheltema.
Op hst einde van 1886 trouwde hQ ea kort daarop vertrok h'^ naar S»marang mil sea contract voor acht jaren.
Na vangt hst tijdpsrk a»n waarin door Mr, Brooshooft hst hirdit en het plukkigst is gesirbsid.
Bij hom had zich de overtuiging ge«
worteld dat men in Nederland grooten- deels uit onkunde zondigde tegenover Indië Dat men ginds eerst moest weten hoe het hier cigenlgk gesteld was voor het mogelijk zou zgn vruchtbaar, met kans op slagen op verbetering aan te dringen.
Toan verschtan als bijlage van de Locomitid de btksnds open brief tan eenige hseren in Nederland ia 1888 varzoade), aau alle Laden van de K'imars an hst eerste desl vormend van
„ds Memsrie over de/i toiatand in Indié"^
lit d«*l hiiadeleade over de belastingen.
H)t werk had suocss ia dien sin dat hst den kriag bsroerde voor welken hot
bestemd was.
De hear Kielstra heeft later den schrijver er van verklaard, dat de bewa- giog tot afschaffing van de opiumpacht bdgonnon is met een samenkomst van enkele kamerleden naar aanleiding van
deze Memorie.
Het tweede ded, dat handelen zou over de vervulling dar behositen is in ds pen geblevan. De sohr^ver heett tot nu toe niet den t^d kunnen vinden om zijn studie af ta m^kan.
Maar wat in hem gistte heaft metjba
au hat var«tiaiü.«ud gaiohut hebban.
Data liefde ondar het gala rai ichgut achter mat wedaikaarig. De Chinaaian hebben eauwanlaug de Japannera veracht ala aan volk van veel minder cultuur en wat aauwau gecultivaeid ii onder chineeieu gaat er niet uit ia een paar decennia,
Indian dui al aommige chineeiohe aiaataiiadeu neiging gevoelen lioh bg Japan aan te liuUen, ala het er om gaat Rusland ta wacritaan, het logge fihiutaiche blok, h»t volk van 400 mil- lioen aal daarvoor niet in beweging koiaen,
Oaina schoot aU r p ten oadergang gadoamd, ala volk suilen de Ghineaaen onder M heat8chapp^ van woastar, minder gecaitivaerda volken komaa om hun betoaaviiag mae ta desian aan den -ntifiü naar, Zoo ging het immare altgd
tn met de ver»preidmg van da viuchtan van dan gaast der denkende Ghineesan van dftiaande jaren wordt san ia al dis
•auwen opgehoopte achat van kennis van beichaving, van denken uitgeaaaid over de ganicha wereld om
vruchten te dragen,
' Indun Japan in den strgd tegen* d Kuiten ovarwon, souden m^ in dia richtisg waarach^nlgk gsen stap vooruit»
gaan. Men mag nst batieuran dat hel Chinaaich aparte wat wg noamen,
nieuwe
karakteniiiakr,verlorsQ moas gaan, daar valt aa.maal niata aan ta doen, de vmckt iiie igp ia uient g«piukt op gayaar van andara ie i o tien.
^"^ Japan sou dat karakteristieke en daarmee het exclusieve in xooverre trachlsn ta bahouden ala het da hege^
monia sou voeren over het gele ras over alle mongooien die dan met hun ovarwaldigtnde massa, al vielen de grens landen van Chiaa ook af, een noli me tcmgsre loudtn wordec, hun invlosd
lUciita geleidt l\|k over caburige igken uitbreidend of zioh waar afsluitend. Over wint Ruiiand dan wordt Japau's invloed gedaeimaerd en valt het Chineeiche rgk,
veidaeld otder Suropeeichen machten, uittan»
£r valt nauwalgks aan ta twQfelen fii dit laatste lal gebeuren,
Japan haaft veel kwetsbare plakkeD^
dil door da Ruisiiche vloot iQn te bedreigen, Rusland daarentegen nauwa- lgks twee of drie* an dit sal he^t kunnen jietdedigen.
Al daad het Taafenr^k in deü oorlog Üilts dan afwachten dan nog sou hel de kans in tgn voordeel hebban, omdat Japan steeds bet hoofd sal stooten te-
gen iwaar vatatarkte plaatsen.
Maar wa&rtchgal\]k ia niet dat Eua
nat paa geiioien aroKrage-iraoiatt mei f'rankrgk. Indien hst met schga vaa waarheid kan beweren dat het Fraakr^ic van het ateuaea vaa Rislaad kan te- rughouden door salf nautraal te blijven,
— ongeveer als twae keiiers die van te- genovergesteld iasicht elkaar neutrali- aeeren en bealuitea niet te gaan atem- men — sal Japaa dienen te beruaten.
WaarichgnlIJk ia dut dat in de eerst- volgende wakaa Jikpaa loo stil mjgalijk troepen ia Korea aal laodea, toepaiaande hetsfllfdc bBginael dat Eualaad ataed*
haaft gevolgd / earst beiit nemea ea dan g&m ondeihaadslen,. MtX Eaasiioae ver- toogea daanegsu nist salleu baten sn dat Rusland, gedwongen om strategische rtdsnan, een poging «al dosn alle pun«
tea vau Koraa die Mantsjoerge badreig^a ia handeii la krggaa ii daidedi^k^ Da botsing kan daji «i«t uitbigven ia wslk®
strgd lusschea Tartaren en MongooUn de E^ropeeiChe naties toeschouwers su^
ien blij vent,
Ia dea aard def dingen, ia de hiatorie van het manschdom althaas, paat sulk een oorlog om sulk sea doei tusjchea Tartaren ea Mongolen w«!, die tusichea Angalsakaers en Galliërs in het ge»
haal niatt
Blgfi de strgd derhalve vr^ wei be«
perkt dan sal hst affsct ook niet K>e//fff- schütterend ign Maar wel sal J^pan in isd«r geval, selfs ala overwinnaar de nadealen ondervinden, jarenlang, van deie krachtiiüspanning.
San volk van meer dan 40 miliioen sielen, dat im. bigcootiag heeft van alechis even 200 miiiocn yen, die met gioote moeite worden opgsbracht, doet een onherstelbare dwaasheid met min*
stcna het vgfvoudige van sgn budget te wagen op zulk een slechte kaas,
Voor Rusland sgn diezelfde kosten slechts 50 percent van >gn jaarlgksch budget, loodat door ieeningen daarin te f oorsieu lal zga. Japan zal, ook als hat overwon, een iinancieel bankroet niet kunnen afwsndea. Hat aal waarschgnlgk gaen geld vinden op vreemde markten.
De vruchten vaa lulk een oorlog waartoa hat japansche volk in grootheids waan schijnt te willen draven, sullen ia ieder geval wrang s^a.
Zulk '
govers dia Msrauke maar weer wilden opgevea aiaohten in de oieast krasse terman tuchtigiug vaa
TABANAN
op groikd vaa feitaa waarvan dexd lieden het rachte heelemaal niet weten konden.
Dssalfdea die voor imperialiame hiel- den wat het niel; waa, bleken aeif de meest verwoede jingo's te zQu toea s^
maar kaas ssgea de basadigdi hjudiag vaa de regeer ing af te keuren.
Zj.kuaaea gerust wszia. De regse- ring van Nideriaadich lad.é kr^gt da messt vailsdige satisfaoLie die na nog U verkregen is en dat ailasn door sade' igke kracht, in hst geheal niet door
meascheoslaohting.
k biigr^p niet dat deie om bloed schrafuwsude helden gesn oogeabiik ge«
dacht hebbsa hos vreemd de maaier vaa straffen wsUga soa om eenigs duisende ouderdanea van Tibanaa oveir dtn kling te jagen, de oogat tt veraiclea etc om den vorst te leeren gehooriaam te a\ja aaa de bevalen vaa ons gouvaraement*
Het ia dese soadarlinge ouf arklaarbare kortüiohtigheid die m^ ook ists oareohti'*
maüga doet sien ia de verontwaardiging vaa het N. v. d. Dag ovsr de biioadsr hedsa thans aan dea dag gebracht in
HBT PKOCBS L A N G Q Ü T H .
lUfSBIALISMS
dit
il wal de gavaarl^kite uiting van modern soort ispansie politiek o
Het wordt belachelijk als mea het'^
ielfda woord iada Nederlandsshe kamer hoort noemen omtrent OEB optriden in Koriiitji en Djambi, en in enkele Indiicha bladeii| die eeuwig doen aan i*&Tsï?h d7 a«iste\lap «aldoan g«?ea overdriving of Twkfirdf yoftritelUagan^
miahaadeliag mat daarop volgead ovcr<
igdaa vaa een koslia te Liboag Soslit.
Het is versohnkkeigk wat daar ga»
bsurd is, eea adminiatrateur ixit morsel too geionken is dat h^ een weggeloopën koelie mishandelt en doet miahaadelen, 100 dat, al of niet mede ten gevolge van de ellendige verplsgingagelegeah eid, de dood er op volgde. VVie sou @en woord tot verdediging ven sulke dingen kunuen vinden. Maar tuaschen dit ®a als sijn monopolie beichouwea het uit- brengen van du feit en het voor de voetsn werpen daarvan aan de heeren in Batavia dia wel degelgk verbetering hebben gawild, al waren sg maanden lang blijk
baar onmachtig het daartoe te brengen is «en groot onderscheid. En juist dit monopoliseexen, juist dit fulimin«ere&
tegen personen tegen wie de redactie ran het Ni v. d, D. een wrok haaft, maakt dat heel sgn betoog lager ataai dan het doen moest om ea;a goede uit<
werking te hebben.
Da aohrijrer vaa het verslag ia ge^
noemd blad is melodramatisch ia de verte navolgand MultatuU en soekt meer nog den deie sioh self.
Ten slotte een woord van waardetrisg voor een maatregel door de legesring genomen. Zg heeft g«hoord de velt gris vta tf|tsi
in diito ti]d, hoe ichdrp sija pen ook mocht s^n, vacl meer vrienden dan vganden te maken. H^ heafc heel veel van ladië gehouden en sgn hartiaateeda opengegaan voor den inlander den klei<
nen landbouwer. • H^ salf verklaarde dit medegevoel onlangs op het congres te Semaraag uit s|ja jaugd die hy op het laad heeft doorgebracht.
Hg werd geborea den ISian Ootobar 1845 in het dorp Gieasendam waar sQn vadsr notaril wai.
In overeenstemming met s^n neigingen werd hjj bestemd voor de militaire academie { een onbatsekenend lichaams- gebrek maakte dat hijj werd afgekeurd voor den raihtairen diinit en dat hj|} dua het militaate dat in hem sat op andere w^sc sou moeten uiten. De gelegenheid daarvoor sou komen.
Na deze telaurstcliisg wendde h:Q het over eea anderen bo@g, Hg basooht d»
gijmaasia te Gouda aa te Nijmegen en werd in 1364 als student inge schrei ven te Lsidan, 19 jirea oud dus.
Uit dien tSja dateert reeds z^n po- pulariteit. Hg was een karakter aaa de academie, eeo t^pe. Meedoen mat alles was zijn leuï, maar daarbg vooral pret maken, jool. Toen reads toonde h|j z^n kracht m de vele liederen, die hg song meestal van eigen mBaksal waaronder be-
lotmd ga worden is het deU van deveejpesi dat bQ sgn tgdgenooten nog in hooga esr staat.
Da jonge Brooshooft; ontwikkelde sicb in het acadimieleven op sgn w^ze. Hg wierp de banden af en was zich zelf. Hy fuifde veel, ichreef om te voldoen aan
zgn neigiDg veel ia studentenaimanakkeD, maar van studeeren in zijn vak kwam weinig in die dagen. Hg was gedurende zijn studententgd twee jaren mede redacteur van het Laidiche Dagblad en
was dus veel eerder journalist dan meester in de rechten.
Toch verzuimde b\} de studie niet geheel, vooral in latere jaren begreep
Brooshooft dat het geen heksentoer was om den graad te halea dia hem ia de maatschappg te stade zou kuanen komen en zoo promovesrde hij na sen jaar in FariJB te hebbea doorgebracht in IS74, lija tienjarig academiejubiie urn kon ag met eere vieren.
Aaoitonds na sQa piomotie kwam de neiging voor letterkundigen en journalis- tiaken arbeid weer boven.
Twee jaren redigeerde hij te N^magen een letterkundig blad. nOnes lolk én lSijmeS8ch@ Nieuwsbode" ging daarna over naar de redactie van ftde Liberaal die in Ridderkerk werd uitgegeven maar
Driejiraa blasf Mr. BroDihiaft iia*
~o't« Saoaaraag wirkt^soa w,iarua hij door lija vriend Mr. D. Mounier geroepen werd aan het hoofd vaa de Soirahaja- Courant.
la 1880 kwam dis oai blad ondar tg a leiding.
Van hieruit baiochs de nieuws redac- teur veel landelijke ondernemingen; van die tochtjes, vaa de oatvangat op miaiga suikerfabriek, vaa geheel zgn Ie74a te Soerabaia is hem ds aangaaaamtte iadruk
bijgebleven.
i s n kamiraad ia den waren sia dea woords, een der geialligate msasohea
Verscheiden losse opsteiUn wn zQn hand z^n gawijd aaa de tekortkomingen van de regaeriag. asin bevloaiïag, water- keering, aanleg en verbetering van
havenwerken etc.
Daarnaaat ver&cheaen vaa zij a hand verscheiden vlugHChriftan of ovardrukken vaa artikelen uit de Locomotief, over da Gouvernemanti koffiecuUuar, waarom- trent hg eaa eigen%ardig eerst later vr^
algsmaia ala jaiat erkend standpunt iaaam, a. 1. dat de ramp vaa de ge- dwongaa caltuar voar daa Javaan niet schuilde in d» verpliohtiag tot dis OttUuur, m*ar ia da wiliekaur der lei- die dsstijdi ia fait vroolgke Sjarabiia ding «a vooral ia de slechte en te laU
meededes, was de toinmalige advo- bstiling van i^a arbeid.
- • Zja voortduteni hamirea op dit aaabtald h«sft Siir seker medegewerkt om de ifgaeriag op verbetering in desc opt'Chtan bedacht te mikea, esrat terug te vinden io de halfalaohtige eo daardoor midukte proef met hit b^alagstelitl ea thaai degeljjktr ea eerlgksr ia de regeliag door dr. Barck oatworpia acsrkonlind op eaa geiubiidiesrd 09atraot voor oütgiuning ea onderhoud.
Orer Vorstenlandsohe, spaclaal S3lo«
sche toastandea schreef Mr. f. B. om- atreeks 190Q me^ voorlichting vaa des- kuadigaa ia dat gewist zij a Soloiohe Catechismus ea 100 voad ieder vooje 'otataaii, elke regeliag die vsrbi'.eriag bahoefde ia Mr. Brooshooft dea bi«
itrijdar.
Na ommekomst van die acht jarea giag Mr. Brooshooft ia Jiauaii 1896 met vrouw ea drie kiaderea naar Holland terug, oorapronkelijk wel met het denkbeeld daar te bleven.
Da iadustriesle zakea hier te lande waarin hg geleidelgk geintereiaeerd wai geworden, vervulden echter niet de
nllijkate verwachtingen. Ruim kreeg jh^s^n deel ia den tegenspoed die van
dien tijd af ladië ea vooral de ladischf anderaemiagea heeft gegeeseld. Geen enkele ondernaming waarin hij deel aam slaagde.
Noch ia de luiker, noch in de koffie, aoch in de tabak, noch met de mtde door hem vroeger te Semarang opgerichte lucifersfabriek, lukte het,
Daarop had hij niet kunnen rakenen ea io dea Haag had h^ toan aan zeer
moeilijke omstandigheden het hoofd te bieden. Da sorg voor s^n gesin, iamid«
dele nog met een zoontje vermeerderd, drukte hem swaar, Dê tegenspoed dreig' de hem siJa soergie te ontnemen. H j werd siek ta sooht geneiing in htt buittnlaad.
Bij tij a terugkeer waagda hij «iQ caat !Franoken. Sa het gaitvri^e huis van
den haar S, Jj'abiaa wat vetiai ds vsr<
lamelplaata vaa al dizi vfoolijke voor- ipoedige maanen, dia hard werktaa miar op hun t^d van pret hialdsn.
Daarvan konden mede Bpreken de allergeselligsta bijeenkomsttn vaa het muziekclubje wairraa de leden rooraa msl^k beitondeu uit officierea met hunne dames en niet minder de deatQda beroemde Officiersvereeniging die over uitnemende krachten beschikte en voor welke vereeniging Mr. Brooshooft schreef, „Zi^tt meisje komst uit" AnX hier evenwal met werd aai:«geQomao, doch later in Nederland vier of vijf jaren met nucces gespeeld is door de Vereenigiog.
Het Nederlandsch TooneeL
In 1883 dwong een oogontatekiog den redacteur met een jaar {verlof te gaan wat hem verleend ward mat seer loiaal verlofairactemen^ ia w«lk jaar ik ttet genosgen had kennis te maken met hem, toen hij mede tot herstel te 8t.
Mor lts in de Ëngadin vertoefde.
Ik heb hem daar 10 dageu ongeveai og gewoond. De grappen die hij toen aog uithaalde, de verzen die hij maak tf, zij vormddu de clou vaa maaigea dag voor ous gezellig clabj<>, dat hem enorm miato toen wQ uiteengingen.
In 1884 keerde Mr. Brooshooft terug naar Soerabaia om te voldoen aaa de overeenkomst maar geheel hersteld was hg niet. Toan zgn toestand evenwel niet beterde nam hg sijn oatalag als redac- ieur, keerde terug naar Nederland om daar ala vast medewerker van do Soc' tabaja- Courant op te treden en vestigde tich te Utrecht waar zijn moeder woonde.
Tot algeheel herstel deed hij in dien lijd o. B. een «oort tramkuur. Altgd vond men hem op de tram vaa Utrecht naar den Bilt op het kleine klepbankja naast den koestier, Weer of geen weer daar sat hij te gsaesea. Kwaad deed
dit hem allerminst. %^n gesondhaidlpogiag^ altijd trouw aan liJa aanUgj
fiïtrok iü laU Wl vm ïadiS oplkewdi twugj sgn lirwiluiUif wel watjom etn haoioriitiieh bUd op t§riflh|§«
i
'I nuÉiÊtn 'éiitititÊgi^im^i^L'!^'^
P o i t s l u i t i n g op dtn SinJaau- ari 1904 dti Yoormiddag» t« 5 ur»
OM M. Alting roor Baadjtrmasin, Kotabaro», Balikpapan, Motaradjawii ei Simarinda ;
op den 4m Januari 1904 des namid- dags te 3 ure pir i.i. Baad voor Singapore.
getiteld Urnst en luim, Masr het bUek spoedig dat hQ als Indischman g«er relaties en ondervinding genoei had o » het blad op de been te helpen en «or faalde ook dit.
Toen werd Mr. Brocshooft redacteur van de Ntderlander, een vooruitstrevend democratisch weikblad in den Haaj vericbiJBend. Ea dat was h^j nog tow de öieuwe eigenares van de Locomotief de Naamloose vennootschap, met eer bestuur bistaande uit de hh. Mr. Sloe' van Hagensdorp prtsident, Mr, C. Ti van Deventer, Kielstra en van Roisua als coaimiisarjssen hem aanboden 0|
nieuw als opvolger van den heer Sohel- tema een achtjarig contract saa te gear.
De heer J. F. Scheltima die medt
ten contract had, was dcor hem uitgc . . • j ,«u kocht en in het begin van 1898 Iroklüeilwerscheu met vnendelijken Brooshooft weder, doch weer alleen naar
«angifte gedaan dat door hem vermist lijn twee gouden damei> horloge's. D<
schout Rade aan wien deie diefstal wsrd 4;erapporteerd, is er reeds op uit om ketrangan te loeken. Vele aanwijzingen
«chter kan de familie lloiemeijer niet geven.
N i e u w j a a r - w e n s o h e n . Ik wist niet — loo wordt ons geschreven —
iat onze postdienst zooveel inlanders ir dienst had. Den ganschen morgen stond het aan mjja kantoor niet stil van lie der, die bsweerden mij guregeld brieven of tel«grammon te bezorgen.
Aaiig<sxien ik die nooit self aanneem kan ik da manschen ook niet tageu ipraken. Ik heb dus hun welgemeende
dank
Na de pauze sullen wQ werkelijk gotd gazongen in vlot fransch gazigda ohansonnattes hooren en ten slotte de cake walk siar>, ds danss origiuale van het casino da Paris, door dit geselschap te ParQs gscrëaerd. 't Moet een onsin- nige dans zijn die echter door de Biee't seer genietbaar gemaakt wordt.
'ontvangen an verzocht mQ verder met Indië.
Velen maanden teen te kunnen voo:
spellen dat hij het zou volhouden.
Maar het heilige moeten hieft lyn kracht verdubbeld. E*B diug was er echter waaraan hQ nifet waisnan kon.
Het gamis van »yn gesin werd hem onduldbaar en soo ging hg in Siptam- b«r 1898 in 10 weken heen en weer naar Nadtriaüd en kterde met vrouw en kinderen terug.
Toen was alles wasr goed. Hy vestig- de zich op Tjandi werd lid an een der ijverigstan >an de tennisclub daar en tinniste tot op dan huldigen dag nage- noeg dagelijks op het veld achter siJK
huis. . Diep gatroffan door den nood die IE
de Residentie Semarang heerschte, kwam bg er toe in 1902 etnige dames en hecreu uit te noodigan can comité te vormen dat doelmatiger en mat meei toawijding dan basluursambtenaren dat doen konder, hulp te verstrakken.
M»n weet hat een bedrag van f 65000, kwam bijaen en het Semaiangsche comi<é tot hultvarschsffirig aan zi«ke iulandert kwam tot stand, Het verheugde zich ii aJgemaene lympathif, doch de regeering onthield haar steun er aan, «oodat zg»
weikkricg sanvaijkelljk van leer be- ichaidin aard zal »gn : n.l. het in stanci brengen en houden van de inrichting tol hulpvexschtffing — d i e f 15000 kost en waarvan de jsailijkgche kosten zuUeii moetan worden gevonden uit het kapi- taal en particuliere bedragen, — voort», wat zeer tuttig en noodig ii, de vesti- ging van dan zendeling-arts van den Ley te Poawodadi sfd. Grobogsn, niei luaandelgkiche lubsidie van hat comité voor de verpleging.
Op het eindt van 1908 was het 2de icbijatig contract geëindigd met de Locomotief.
ruit te laten.
ID middels zand ik op raad van een mgner vrienden aan den postchef eeti klein bedragje voor da poitloopera di»
het weikalgk verdienen. Indien wg dat allemaal ded%^u was dat irritaarecd ge bedel van een 25 tal mance'jesin uni- form gauw uit.
T e l e f o o n o o n c e a s i e i . Het heeft afkeuring gewekt in verscheidene bladao dat de rageering voortaan geen coucas- nen tot telafoonaanleg meer zal ver- kenen, dan ouder uitdrukkelijk bediog dat die kunnen worden ingetrokken waarbg de regaering het materiaal tegen de getaxeerde waarde zal overne msD.
Het Nad. Ind. Effectenblad merkt op dat voortaan door de regeering dus geen waarde meer wordt toegtkeud sian en dus geen vergoeding meer wordt verleend voor de conceesie op zich z<slf.
Maar vindt men het dan ook eigenlgk niet onzinnig dat de regeering «ên door haar zalf verleende vergunning waarvoor zij niets ontvangen heeft, bQ overname moet terugkoopen voor vela tianduiiendan.
Dat het particulier initiatief wat wordt aangemoedigd Igkt ons billgk, indien dus ds overname van telefoon maatichappgan door dan staat kon getchiedcn 10 of 15 percent boven de waarde van het materiaal, dan sou daardoor de stimulans krachtig genoeg ign om dat initiatief niet te dooden en ware dit te verdedi- gen. Maar dat men — om de gewone iprcekwgxe te gebruiken die elders zoo
raak dienst doet — de arme Javaan een f 100.000 laat betalen aan meneer A of B of aan degenen die de coc cessie
van A of B hebban overgenomen voor cent regeeringsvergunning is onferant-
WLordaigk en een misbruik, waaraan
imrmrMJ th«n« WH •.xwAm. koput.
O u d e j a a r s a v o n d v i e r i n g . De oudejaarsavond is hier op de ge bruikelQka w^se gevierd geworden. Da kerken warea i at lurlgk soo vol dat velen (ich mi^t een staanplaats moesten tevreden stellen.
Heel wat menschen hebben nu een maal het idee dat als zij op oudajaars avond de kerk baiooht hebben al hun tonden vérgeven zgn en zij met een
«choon zondearegistar het komende jaar tegemoet kunnen gaan. Hat afsteken van vuurwerk had sooals gewoonlijk den gsheelen avond plaats en o u twaalf uur werd er met verdubbelde woede op los geschoten, maar dat de t^den wer«
keljjk zeer slecht s\jn wis duidelijk merkbaar, omdat men weinig hoorde van huiselgke partij ia of het geven van feesten op dezen dag. Wit wjj we dienen te vermelden is dat de feestvreug- de nergens gestoord is geworden; zalfi Jan Maat heeft Zich voorbeeldig gedra- gen en dit zegt heel wat. Gisteren Nieuwejaaridag was hei op straat bij- londsr druk daar onze bruine broader even hard fasst vierde als wg zalf. lu drommeu kwauaea zij hua ch^fs en kennissen van hun chefs geluk wanschen.
De trams en voertuigen hadden hae wat passagiers te vervoeren en er in dan ook gisteren heel wat aaa eatwaren en dranken verkocht.
P r o g r a m m a van de Muziekuitvoe- ring in den Stadstuin op den San Januari
1904 te geven door het muziekkorps van het 181 bataljon;
Uber Barg uad Thai Marich Suppé.
Kathchen von Heilbronn Ou-
verture Neibig.
Sommeifrische lm Qebirg Walser Neibig, L«8 Petits Oiaeaux Fantaisie
Varies Christophr.
Der Schleibote Potpourri Kiesler.
Le concours de Montluel Marsch Langloii.
U i t e e n m u z i e k r e c e n s i e . Deier dagen werd in een Indisch dagblad geschreven: Zj song „Treue Liebe" van Brahms en „Ich liebe dich" van Liszt.
Het program "UI was dus vrg sterk erotiich geparfumeerd."
Zjuden Brahms en L'szt zich üiet oüffd:!aaien ia hua graf. Of zouden ze tiet zich maar niet aantrekken P
I n b r a a k b ^ e e n w a r o n g - tl o u d e r. Eea waronghouder tegeuovsr het station S. S. kwam hedenoohtand tot ds or.aangaaamsontddkking dat zij»
lade waarin iga geld was opgeborgen leeg geplunderd wat; ruim vgftig gul den miite hij, Da schout yan da kamp Scheere mag nu naar den dader zoeken.
M a r i t z a O r k e s t . Morgen (Zondag) avond zal het Maritia - orkest in dan schouwburg alhier zijn eerste (of eanig« P
vocaal en instrumentaal proeve afiioggën.
De recensies in de verschillende dag bladen over hun spel waren onverdeeld gunstig; veel aanbaveling is dus nie meer noodig.
Voor het vocale g«dealte van dan avond zal door den voor alle Soeraba jasen bekenden heer Daron gezorgd worden met cenige nummers voor en na de pauze o.a. ook met sgn lijfdeuntje la Lune.
Dn nrfl••n »fln hillilk .t« _UQeiU*n.
N i e u w j a a r s r e c e p t i e b ^ d e n i s s . R e s i d e n t A r e n d s . Met het oog dat ons hoofd van gewesteigk bi
«tuur giii;eran niet ontving, was onz bioofd van plsatsalgk bestuur zoo vrian- ieigk om de ialaudsoha ambteaarea in de galaganbaid te stellen ham te komtn campUmsntearen. De familie Arends bad gezorgd dat ar een zeer ruim buffet was rooriian van aila dranken en waar- onder de ch&mpagns natuurlek niet onib/ak, Da iulaudache ambtenaren zoo ook ds chineaicïie officieren en an- dere hoofden van vreemie oosterlingen 4u de ambtenaren van het B. B, ferdan door dt familie Arende zeer tiartelgk ontvangen en er werd geiellig tot laat b^eengebieven, Er is dan ook menig glas op het welzij a van deie guile en harteigke familia geledigd.
(Intercommunale telefoon) Batavia 2 Januari 1904
Benoemd:
tot liten klerk op het Ass, residentie kantor te Keboemen NeQhof.
Verleend:
twee maanden verlof naar Ternate aan den posthouder te Bonggaai Kneefel;
idem naar Bandoeng aan den onder opzichter 3de kl. Roggeveen;
Verlengd:
met een maand het verlof verleend naar Foespö en Tosari aan den commies Tan het residentie- kantoor te Fasoeroean
Samuels.
Overgeplaatst .•
van het 10de bat. naar het Subiis'en- tenkader te Batavia de kapitein inf. de
Jong;
van Passoeroean naar de Preanger de controleur Hartwig;
van de Freangar naar Pasiosroean de idem Renardel de la Valetta;
van Semarang naar Batavia de adjunct Undmeter Iste kl. Kuhr;
van Kediri naar So^rabaia de idem Woltetbsek.
Uit Fadang is aan de Locomotief geseind .*
Afloop van de G JU vernemen ts-kof f ie veiling:
Bovenlandsche f 42,45 Painan f 87,29 Ajer bangis f 55,45 pic. Angkola f 5S
Msndhaiing f 64,65 Liberia f 24,20 inferieur f 14,15
' De K!amervoor de mijnen te Pretoria versocht met groote meerderheid.aan dan
V e r l o f s v e r l e n g i n g machinist Paefferkorn. D J eerste miohiuist van de Gouvaruemints- Marine P. G. H.
Fhslfarkora dienende aan boord van lian gouvarnsmantastoomar Pelikaan van
bt statiou Timor- Koepang, die wagtna iakta een maand verlof heeft, door te brengen te Malaug, heeft éaa maaad tarlenging van dat verlof gekregen.
U n Singgapoeii is dd. 29 D203mbei aan de Lio. geseind :
^•.1^8 pott» h8«ft bii Baslaad ea Ojeteariiki
1700
245 800 525 520 220
90 Lagkoff2000
200 140 200 200
pic.
pic,
pic.
pic.
pic pic
ie :pic pic pic
Bovenlandsche f 43,27 Painan f 37,35 Ajsr bingis f 61,05 Angkola f 38,05 Mandheling f 65,10 Uit dan Haag ii aan het Bat. Nblad.
geseind;
Gidurende ds ochtendvoorstallinj gis- teren ia het Iroquaia - theatre te Chicago waar Blauwbaards psotomim»
uit het Drurylane theater ta Londen werd opgevoerd; brak brand uit die een paniek ten gevolge had.
In de corridors werd wanhop'g gevoch- ten.
Honderde mtuschen ifla verbrand of
Gouverneur een wet in te dienen strek>
kende om den invoer van Aziatischt koelies voor het werken in ele goud- mgnen aan den Witwatcrsraiid toe| tt laten»
De Javabode meent dat Reutari bericht bedoelt dat Japan al zQn schepen voor den strjjd laat klaarmaken.
Uit Batavia is aan da Loo. geseind : In bet examen voor boekhouder, af.
genomen door het instituut voor handels<
onderwgs, zgn geslaagd de hh. Broers, Hauff en Winkelman van Batavia en maj, Gollee van Semarang, voor engaUche bandelicorrespondentia de heer Harms
van Batavia,
Da hser Megalink, learaar H. B. 8, te Batavia zal waarschgnlgk in 1904
met pensioen gaan.
Em zelfde voornemen wordt toege- schreven aan den directeur van het Gymnasium Willem IK dr. Oanen.
Buitenzorg 2 Januari 19 4.
Ontslagen :
op verzoek eervol uit den diecst de majoor der infanterie de Jeer ;
idem de tgdelgk magaigamiester bg de opiumfabriek Kiefer,
Benoemd:
tot tgdelgk magaz^nmeester de werk- tuigkundige bg het grondpeilwezen
Ronkes.
Belast:
met de betrekking van 3ien commies aan het departement van Justitie de gapensionneerde Sde commies van het departement van oorlog Haas.
Het Bat. Nblad meldt dat da spoor- IQn Tanahabang-S.ruswijk-Passar Sanen op den 5 den Januari a.a. geopend wordt.
De overste van ds adminisiratia dsr leemicht Krol van der Hoek, is op oude jaarsavond op Noordwgk aangerand.
Hg werd verwond door 3 militairen, omdat h^ psrtg opnam voor eea sado- voarder die door de militairen werd
gemolesteerd.
Da luit. kolonel van Dialea z d bjj keuze worden benoemd tot Resident van de Gajoelanden.
Toegevoegd:
n
om hot te tiileDgen. En do ilotaoi» doi óYirliggingon >»a« in 1902, dat wannoii hot boituur tr in ÏOU ilsgon eon MOÏ goichikton opfolger to vindon h^ lou aftifldon.
Die Mor g«ichikto opvolger iogovon don in don hoor M. Vioihout, wani hoowol diKO tot heden Nod. Indië niet piiBoonlyk k«DÓe, ÏOO itain lijn karakter, iQn algomeoEo cntwikkoiing, «Qn werk kracht, aQn yver, borg dat hg me»
oero do plaats dcor Brcoahooft vorlateii lal inncine&.
Do hoor Brooshooft blQit intusichoü medoridactiur in Nederland, HQ sal Tiokoï als aoodanig er saai stioven om
do Locbmotiif ioo actueol mogolgk it to lichten ovordie lakon die sQns iniisst hier te lande bslangitelling nekken.
~ Zoo gaat dus sya kmnis van Indië on vooral «yn groot on goed hart vooi Indië niet verloren. Ik hoop dat h§
nog langen t^d van uit Nederland ïijn krachten aan dit land aal wyden. Hg keert in het vaderland terug op een 'gunstig oogenblik. Meer dan ooit aai
hg gehoor vindon vyaair hg voor Indië spreekt.
Maar o^k al deed hg niets moor voor ons land, hg hoift veel «gner besta kracht!n reeds hieraan besteed en de dank van heel Indië vooral van hen die aich niet uitep, do inlanders kosai hom toe.
W. F. S.
E o n k w a r t j e f o o i . Eankonink igke gift hooft hedenochtend een korpo- raal van oen handelikantoor ontvangen, toon hg oen wiisol op straat vond en deson aan hot kante or teiugbeaorgde, 25 heolo centen was do grootoboloouiDg dio hg hiervoor ontving.
jËubensen Boter ].. ». 4. 6. 7 & 10 poud
gviohanan Whisky ' fjhampigne Moaopolo Heidsieqk 1/1 & l/J f' pffB&BaizuBohiaet merk. B. K. & E.
Jgau de Cologne H. S, No. 4711 gier Koenijie 1/1 fc 1/8 fl, figaren Tan de Wed J. Van Nelie.
£|og&ae Lartonda
Hammen Ia Ia kwaliteit via J, H, Koenen k
^lonen,
STEEDS en TB ALLES TIJDE
iJTn Toorrsad en TeïkrijgbsH lij io Toonmna tokohouderi. ^ . .
- ^ **" eEO TVEHBY & Co,
BitMi», SoenbaJ», 8iBiM»ng, Cheiibcs,
A l m a n a k k o D p Wg moohtoa nog almanakken ontvangen van do Algo- meeno Maattchappg van Lovonsver*
iskerÏDg en L^freate, een ksurigbooirj*
in st|jl met dm gewonen aaakigken in»
houd en van do Eogolicho Assurantie MaatichappQ FAoenm to Londen, waar«
van agent to Saeiabaia ia do ixport- B. van Lïiuwon & Co Y o o r s c h o t t o n i n h o t l o g s r Do Javaicho courant van 29 Deo. bevat nisuwo voorïchnflen omtrent het ver»
ioenen van voorschotten op traktimentin bg het leger in Nod. Indië; aissËsdo op de vessiïskking van rypaarden m vaa voorschotten voor aankoop daarvan, door officieren die verplicht of gerechtigd agn dionstiypaarden te houdenè
E o n a t t e n t i e . Ds firma Rahaak teSoorabsja lond bg wgie van nieuw- jaarigrcat a&n vrienden sn bekenden etn fraaie lithografie van haarmagasgn aan de Wfrfttraat alhier vervaardigd bg de firma Fuhri en Cc»,
Do H i p p i a o h o a p o r t v e r o o n i g i n g aal morgencchtsnd een wandelrit houden onder leiding van den heer A. S. J.
Kigier, bgcoükomst do Club, Re c 1 a m o. Onderling
een iwierig uitgevoerd ipoorwegboebjt mot almanak als nieuwjaaragotchonk aai di clionteilr.
yeaiiiers van bsicheiden beursen kunnen dus ook gebruik maken van dose uiet veel voorkomende gelegenheid om echt hongaartcho muaiok te hooron.
V e r p a c h t i n g v a u d o p a c h t d o r o v e r v a a r t e n . Op Woensdag don 14sn Januari a.s. zal inden Dalem ran don Regent alhier oene verpachting worden gehouden van de pacht dor overvaarten, wolka tweeledig «al wor den opgovoild on wel voor de jaren 1904 tot on mot 1905, dan wel yan 1904 tot in met 1907.
N i e u w b e n o o m d o p o l i t i e o p >
s i o n o r L a m b e r t » De heer Lambert, tgdeigko opsienoE toegsvoegd aan den assiatent^resideat van bograbaia voor den tsgengaag van da oiaade^tieas proatitutie en dio na het ovsrigden van dea politie»
opsisner van de bensdenstad Bsoluler, m«t deis funstie werd belast t« geigk mei de uitoefening van sga eigen funsüe, is aaDgeateid tot politieopaiener in d@
benedenstad. <
G o z B u t a c h a p p o n v a u Tab&«
n a n on K l o e n g k o o n g . Mot het atoouichip Baud, dat Maandag alhier wordt verwacht komende van Boolokng, komen waarschQnigk de geaantschappen Tan KtcengkooBg on Tabanan^ op bun doorroid naar Buitenzorg modo.
8. B. P e l i k a a n i n r ê p a ^ a t i i . H«t Gouvernoments-gtoomschip Pelikaan van het station Timor Koepang wordt onx eenlge dagen alhier verwacht. Dsse stoomer sal in het droogdok worden opgiEcmen om oenige reparaties to oudergaan^
C o M m i B s i o v o o r h o t g e l d c e l l e n . Tot commissis leden Voorhal tellen Van zilver en kopergsid bg 's lands kas alhier gedurende de maanden Janu- ari, Febiuari en Maart, zgn benoemd de Useren W. Hegne gepensionnterd ambte a«ar, S.eiiQmsta gepensionnsard kapitein, J. Jacob gewezen Ie klerk op het assistent
Residentie kantoor te Martapoora, Roabak m Poaa onbezoldigde klerken bg den 'algomoeuan ontvanger alhier,
»Siiiitiiii l Januail 1904,
Zaterdag 2 Januari 1904.
Rogenval»
poogato t«Mp8ï»tutt)c J i i a l i t s (t
o m.M.
90
O p n a m e k a a o n Admlaistratio Qedei morgen had do opname plaats van do kaa on administratie van d We«a* en boedelkamer. Do heer Daeve, Isioofdcommiea en de hoer Lankau, com'' mies beiden van hot reaidontie^ bureau ilhier^ zgn aangewezen als coumiasic loden voor deze opname,
D i e f s t a l b g d o n h o o t R o s e - m e g or. Door don hoor Rosomogef) woaind* op Kiiiiari, li bf dt polliif
L e a Diaz'a. Dinadag a.s> den 5to dozer zsl dit gezelschap zgno eerst»
uitvoering in den schouwburg alhiet geven.
De Bataviaaache dagbladsn spreki»
met veel lof over al hetgeen door h«!
viertal voor hot voetlicht werd gebracht.
Het is alles lichte frsnsche kost wa men te zien on te hooren krggt, maar da;
daarom zeker niet van oen bezoek zal weerhouden,
In het begin van den avond kan m«in vooral genieten van het spel on den zang van Mad. Dies'f, ton vrg jeugdige pe- tillante Prat 9 «a», in oen zoogenaaradi operette a tranaformatione i' Migoktte en ia lm Becommanéationi, ein klijehl 'm êiB bidijif tan MAI. Maurs^,
geprotabteezd tegen een beslait van het bal- gaanoh parlement, waarbij ééi miUiaea poad sterling werd tatgestaaa voor het dekken fan buitenge wane militaire aitgarea.
Be rooraitzichtva in hut Verre Ojtten watden voortdurend donkerder;] het landen ran j>[.ansoha troepen ia Korea wordt bin oea kort yerwaoat.
P e i B o a a l i a . Aan den onderlaitenaat Rathe is een verlof van een maand toege- staan door ta brengen op MaduerA waarheen 0^ hei(sn ii vcr;rokkeni
paBwaiq
m.
WÊ liii. ••liiifr@ligratisolia Derichten
van do
SOEliA.AJA-COÜiiANT
3ingapo:e % Januari 1904.
Schip gestrand.
Het s.s. Llkn Mickmers ia gtvaarigk gaatrand bg de Paracei-eilanden on riffen>
Het heift om hulp doen aoinon naar Hongkong.
Oorlogskauseu.
Het oorlogsrisicq voor aühopéü is enorm verhoogd.
De toestand laat zich zoo donkif mogeigk aauden.
Ssmarang 2 Januari 1904.
Afkoop van dessadieusten Met I Januari ia in het diatriet Sengen-kiioel ooii pros f begonnen om roor den kleinen man de gelegenheid open te stellen de gemeontedionaton af te koopon voor f 1,50 per jaar on por man,
Thana sgn reoda alle daarvoor vatbare üeerendionsten afgekocht,
Lukt deze proef, waarop nol kans 10, dan zal do invoering over geheel J^iva ipoedig plaata hebban on oen zegen z^n
?oor do bevolking terwgi oen belang- rgke aanleiding voor vexaties is w^gge- aomen. ,, \ 'g, \
V ' Batavia a Januari 1904.
Hat 1.8/ ^Lawoé'* der Rott t LIcvJ firtrok 81 Dec, 1903 van Fefim gaande naar Europa,
Batavia 2 Januftri 1904 Het 8.8< jiSacUaon" met do Dnitsche mail aan hmiA, ia hedenmorgiü to Singa»
poro aangekomen; pasiagiëts In mslil firtrekken h^diiijniddag paf i.i. ^jBotK aa&ï Batavli,'
doodgedrukt.
Niar achattiag verloroii tuaachon 400 on 600 monaohon hot loven.
Do boaookora van de galorg waren ala in oen val gevangen.
Vele personen zgn levend verbrand, anderen gestikt^ i f ^ > «
Tal van igkon zgn gevMien geklemd tuaachon do zitplaataon,
Aan hot aindo van do galorg waa het giootat aantal dooden. Uè igkon lagen daar tot twaalf op elkaar gehoopt.
E IQ groot aantal jongo mttwoa on kinderen ie omgekomen.
Voigeaa|de latere opgaaf werden 564 personen gedood on 157 gewond waar»
van eoQ dorda döodoigk.
Bovendien werden nog velen verminkt.
Het aantal bezoekers beliep niet moor dan 130Ö.
Het aabtstichoriË dat het toonool van de tooichouwera scheidt werd alechts halverwege neergelaten, zoodat de vlam^
men in de zaal sloegent
In 10 minuten waa de ramp gebeurd.
Uit den Haag ie dd. 1 dezer geseind omtrent deze vreeseigko gebeurtenis:
Het aantal dooden is thans gestegen tot 623. Hat aantal gewonden en ver<
ffliat ia niet mot juiatheid op te geven.
Afgrgsoigko bizondorhedan worden me- degedeeld van hetgeen tgdona do paniek gebeurd ia.
Buiten don schouwburg hadden hevige vechtpartgen plaata tuaachon de politie en bloedverwanten van do bozookoradie hen kwam zoeken.
Door ecu nog niet opgehelderde nala tigheid werden alochta 4 van do 40 nooduitgangen geopend.
Mr. do Finto oudste lid van don Hoogon R ad der Nederlanden is be^
aoamd tot vies proaidont, Riutor seint uit LDudoa/
Japan gaf last om do van Ohili ge- koohtooorlogaachopeh zoo spoedig mogely k te voltooien in do hoop dat zg voor het eindo van Januari auUoti klaar t%n.
Uit den Haag ia aan do Javabode Der Eindot'osi oud-adninititratetir tan di Rottord&m^ Dell MMtiehappQ, ii
iionatdoend ingenieur do titularia nonactivitoit van Drovoldt.
Benoemd:
tot officier van gezondheid 2 do kl.
bg het leger in Nederland die van hot Indische leger Klaaaaen.
Rfutor aoint uit Londen t
D^ stemming bg de Japanaohe legatit te Londao waa giatoron zeer somber, naar aanleiding van oea offioioaa uit Pargs ootvangoQ bericht, dat hot ant*
f^oord van Rualand op do laatste JA<
panicho nota niet barredigond luidt»' . Het RuMiaoho atoomiohtp Katan passserdo Suez mit meer dau 1000 ait«
goiochti mausahappsu met bonoodigd^
heden voor de artillerie^ beate aad ^ voo(
Ooit-Azië. Op deio wgae igo Moer daa 4000 man keartrqapea in paeambif
ovorgobracht* r., ^-^^, Rudland bsaiildo linda OctoBïÏT
10a,000 toa Oirdiffkolea.
De Argentgnscho oorlogsachepan dooj Japan gekocht, «ga herdoopt in JÜi^ajiii en Karoega.
Effectenkoorsan i Javaaoho Bank 179.
Paketvaart 157*/»*
Tjtok 17.
Handelavar. AmitordaiDi givr. t o t l l 6 Atjeh oprichtorabowgson big ven aan*
geboden tot 65.
Men sie everifewi hii OoHencHlai
^ l l l i r y M i
N a a r wg vernemen zal do hoor H, J, Hoogoveen, benoemd tot proaidont vaQ do factorg te Batavia, don 7den Januari van daar vertrokken naar Europa voor 3 a 4 maanden,
Do hoor Kor bert. agent te Soorabaift van de Nod, Handel Maataohappg ii benoemd tot waarnemend lid te Batavia en vertrekt binnen 2 of 3 dagen daarheen, torwgi do hoor Houtama,
«erato geemploioorde van het agcntichap' alhier, belaat is mot do tydoigko waar-*
neming daarvan.
D o b e r i c h t e n van Kahajan hioif ler plaatse ontvangen luiden ever hot algomton ster gunstig.
Do hoeir Wasmann, Ohef te Soorabuft van Erdmann & Siolcken^ zal in don loop dezer maand wedor Q U Ï het o*isie|gfreï!3 |9iii«klsini w»^
*..
^te
•P A R R A nh T "TO T?. g
Aangekomen:
Por B.S. „Alting" Tan Singapore: Boin, Blum E. Gieae, Haroar, doortrekkend Singapore/ Koe tti: Nieuwekamp, HnUcher, benevenR dekpaa
Ugiers.
Per •,«. G. 6. „üaendeli" van Bandjermaain;
Lt. t/tee 1 kl. G. O. D. Baron Tan Har- denbroek Tan Ammersiol, benereni dekpasaagitra Per t.i. »T. Diemen" van Doli: Mevr. Lurong doortrekkend Batavia :/ Koetei: J. D. W. Luning.
benevens dekpaBaagiera.
Vsrtrokken:
Per 8.8, Q. G. ^Daondela" naar Bandjermasin W. G. A. Elenbaa», A. M, öoheerder, Mevrouw Bolijn. beuBven» dekparssgiera.
) &dwiiröuwd ï
S. W. J. C. WIJNGAARD
en
Ch. L. MARTEL.
Haweigksvoltrekking den 12en Ja- auari 1904 des namiddag» ten 5 ure
Injegenitg in de Prot. kerk.
Receptie in d»n ^óórarond ten huiie
"an de Ouden der Bruid.
T.gal 28 December 1908. 8968
f
f.
E. FuKrl <fc Co,
Opgave van den Burgerlijken stand te Soerabaia,
ddo 27 December 1903 ioi en met ddo 2 Januari 1904.
Gehuwd s J. G. Tokaija en C. O. Soet.
Bevallen i Ch. A, C. Loth geboren Janaen.
Ch. J. Kreeuaeler , Halkema.
J. Tb. Bapmund „ PieterSi Overkdeu:
Wardenaar C. oud 24 jaar.
H. L. Rakera » 83 , H. J. Wisaing „ 82 „ H. Cannegieter „ 70 „
D
e Heer en Mevrouw Ch H . KOKKBSeftinck Schat tenktrk betuigen hunnen hartelyken dank vcor de vele blaken van belangstelling bij hun huwelyk ondervonden.
Sidhoardjo 80 Deo. 'OS. 8978
F. Gallas Jr.
•n eohtgenoote Paioerottn, 1. 1. 1904
p. f. tt p. r.
Th Geirnaert
p. U tt p. T.
f. 1. 1.
G r i m m & C o . 1904
M
gn innigen dank aan allen dieS. £. Géraud
p. f. et p. r.
p. f. et p. r
J- E. Grieve
en echtgenoote
deelneming betoonden in mgnlp. f. «t p. r. i. i. 1904
C. Grützner
•n echtgenoote smarteiyk verliet,
Mevrouw V. AGANOOR geb. ZoRAB 8oor«b»j» 51 Decembei 1908. 8964
V
oor de vele blgken van belang«le!- ling gedurende de ziekte en het overladen van mQn inniggeliefde Echtgenoot ondervonden, betuig ik mfin __^_____^____^^^_^^^_^^^ hartelg ken dank.— — ^ ^ — ^ " ^ " ^ ' * — * * ^ * ^ * * ^ ^ ^ l Mevr. C. BEIJEES TAK nix VLUGT
D A G - F R O Ü H A M M A ^ , .. J3 , ^.„^ B..K
venneldende Tendutiea, TeigMLenugen,paDneke vermakelijklieden, postslnitingen enz. eni.
A. G r ü n b e r g &> Co«
p. f. 1904
J. W. Heliendoora
en echtgenoote p. f. et p r. 1, 1. 1904
H. A, Hakker
en familie p. f.
HEDEN AYOND
8 n. A Uitvoering in het Comediegebouw door Mevr. v. de Steen en haar 8tai.
Zondag 3 Januari
5 u. V. Pos-eluiting voor BaadjermiBin, Kotabaros Btlikpapin, ^Moetra Djtwa en Samarind*.
7 » w H ppiiche Spoitveueniging. Wan- deliit v»n uit de Simpangsche Sociëteit.
|Ö n. V. Vertrek «s, „Alting" naar B»n- i djerinaain, Kot» Baroe, Pasir,
Balik Papan, Moear»- Djaw» en Samarind».
Vooiavoud. MnzieknitToering Stadttnin, 9 a. A. CoBceit Mtritia Comediegebouw.
Maandag 4 Januari
12 u. M, Vertrek ss. „Van Diemen" vu kaatpltataen naar Batavia en Sia ga pore.
8 „ N. Poitalaiting voor Siügapore.
6 „ „ Vertrek tt. „Baad" rechtatreek»
Haar Singapore.
7 n. A. Siceplie familie Eamier.
O
ndcrgeteakenden bttuigen ook na mens hun ouder» hun hartelyke»dank voor de bewyzjn van belang- stelling bg hun verlovina: ondarvondin.
1 . G. WESSELINK.
3983 C. SCHOUTENDORP.
Famihe CHRfSTAN
VERHINDERD maand JANUARI te
ontvargen. 8970
TAHDART8 H. W.
Doctor Denial Surgery
J . JF". JEi. K ü Y i ^ l E ü K ,
Simpang Soerabaia tel. 452
tegenover Mil. H<np. vlak big stat. Goebeng.
Te eonaolteeren van 8 ~ 1 2 v.m., 5—5.80 a.m.
Zondags 9—12 T. m. 148
ADVERTEINTIEN.
E^
erloofd: F . J. KUIJL inA. H, Th. HARTEVELT Contr. B. B.
L. C, A. F, Laugo
en eohigeaobti p. f. et p, r. 1/1 1904
P. F. Sythoff
en familie Semaiang 1 Januari 1904 p. f. et p. r.
J a c . v a n d e r H e y d e n p. f. et p. r. 1 Janaari 1904
Ch- van Horok
•n echtgenoot*
Garoet 1. I. 1904 p. f. et p. r.
Direetear ran het H o t e l v a n H o r c k Garoet 1 1 . 1904. r. f-
J. G. Hekking
en familie p. f. et p. r. 1. 1. 1904
R. van Ingen
en familie p. f. et p. r.
Embong Malang 1 Januari 1904
p. f. et p. r.
J . B . J a s p e r en familie
p. f.
Th. Kopetzky
C. G. KoHf D, Zn.
en echtgenoote
Familie A. M. Arends
Boengoeian. p. f. et p. r. 1. 1. 1904
M»l}Dg 1 Januari 1904
De Heer en Me «rouw
J. van Alphen
Spönhoff p* f. et p. r. 1. 1. ..904
W . A s s ó
p. f. 1. 1.1904.
Apotheker
J. E, Kautz
en familie p. f. et p, r. 1 Jannari 1904
p. f. et. p r.
J. Klay
eu echtgenoote
Familie D. Kolling
p. f. 1. 1. 1904
W . J . J . L u u b e o k
Wederom ontvan/^en
GEGARANDEERD ONVERVALSCHTB
TATELBOTER
look verki^'gbaar in het
NED- IND. SIGAREN MAGAZIJN
Aloon Aloon Tjontong
in blikkan van 1 pond 90 cents, 2 pond f 1,75, 5 pond f 4.25, 10 pond f 8.40
E N G E O S
jHet Bed. Ind Sigarea Magazijn
B, BIÏHiOP & CO-
ontpakte ain prachtige factuur J a < p a , z i s c l i e G o e d e r e n FIJNE THEE- EN KOFFIE KOPJES
Z i f d e u l ^ a a i e r s
prachïg lakwerk als blaadjes, albums, schrgfmappen, dooaJM
«eldzaam mooi bronswerk cloisonne en satinma.
Verder heerlyke chocolade artikelen, en moóia nraaant a . D Ü F L O P & GJO. Ikistjss van 25 en 10 stuks Sigaren.
p. f. et p. r. 1/1 1904
M. Filters
en echtgenoote
P. f.
L. Flaton
Batavia - Soerabaia Ue Heer en Mevrouw
J. Pillard
Toeloong.Agoong, p. f. l / l 1904
L. A. de Ia Rambelje
en echtgenoote p. f. ef p. r.
G i u s e p p e R a c i u a p. f et p. r.
R. Reijneke
en ecbtgenotti P. f. et p. r. 1. 1. 1904
Heil en Ze^en mat 1904 aan mijne bfgunetigera T i e t o r S c h m i d
p. f. et p. r.
F. A. Smith
en echtgenoote
Ned. Ind. Sigarenfabriek
Sonrabaja 1. 1. 1904 p. t.
H , V. S e n a r c l e n s G r a n c y p. f. et p. r.
Peroing 1. Januari 1901
p. f.
H. Steyaert
en echtgenoote
Eddy Scheere
p. f. et p. r. 1. 1. 1904
F, G. Scheere
en familie p. f.
LUCAS BOLS
zeer oude Genever
Rademaker's Haagsche Hopjes
Kohier Naaimachines
PRAG NAAIMACHINES
Mineraal Water Drachenquelle
67
Eenige importeurs voor Ooit-Java
8CHNITZLER & Co.
Soerabaia,
Bekendmaking.
De Rsaiderst van Madioen maakt be- kind, dat op Dinsdag den 19en Januari
1904 des voormiddags ten 10 ure ten residentie kantore te M a Ü o e n twse ledig zal voorden
VERPACHT
het RECHT tot het H E F F E N van OVERVAARTGELDBN in de resid^n- tie M a d i o e n , vcor de t^dvakken van 1 April 1904 tot en mat ultimo Maart ' 9 0 5 en van 1 April 1904 tot eD met ultimo Maart 1907."
Midioen, 80 Dsoember 1903.
Da Eeeident vao Midioen,
8982 B0I8SBVIAN.
Mr. D, MOUNIER
kantoor: PANGOONG, onder d«
Bscompto Maatschappy.
Soerabij» 2 Jinuari 1904. 8974
'Theatre de Soerabaja.
Avec la Permission ae Mr, rAisisient' Bendent
H. Stoel J. Hz.
en familie p. f. «t p. r. 1/1 1904
S. R, Tan der Spek
en echtgenoote p. f, et p. r. 1 Januari 1904
I. B. de Sau§in
en eohtgencote
>. f. et p. r. 1/1 1904
K . L . S t o e r h a a n
Aanbesteding
voor de Exploitatie van het Djaiibosch- Perce#l
GLANDANG,
gelegen in de residentie SEMARANG, te houden door dfu Resident
van S E M A R A N G
op Vrijdag, den 12 den Feliruari 1904,
des vcormiddags (en l O ure, Zie Javasche Courant van 34 D s -
Mardi 5 Janvier 1904.
Bureaux a 8 Bideau a 9 Precises
LE m l SUCCES
du theatre de Batavia.
Tourné» Parisfenue Autour du monde
H. DIEZ'i Directeur.
Première representation
SOIREE T E GALA
Oférettes et Comedies franoaises.
Ire partie
