• No results found

MICROFORM: SHELF SIGNATUUR

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "MICROFORM: SHELF SIGNATUUR"

Copied!
66
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

SIGNATUUR MICROVORM

BIBLIOGRAFISCH VERSLAG:

BIBLIOGRAPHIC RECORD:

MOEDERNEGATIEFOPSLAGNUMMER:

I

MM69C-I006 1

MASTER NEGATIVE STORAGE NUMBER:

KITL VlRo)'allnstiluteof Southeast Asian and Caribbean Studies

SHELF NUMBER MICROFORM:

Tjerll. SongLo:, waIoeljerll. j.ng arnatlnda h dan ramepada dzamandahoelee kala h dlbeneea hTlongkok. . B.IavI.:KhoTjeng Blo.1915. ·54p.:16 <m Slno-Malelse ttteratuur. -No,'oUe

AUT EUR(S)

EJempl. .rgegovens:

1915 54p

M SINO 014 2

Sign.van orlglneel;

Shelfnr,01 origln.1copy:

M1998 A 2378

Filmformaat1Size offilm : Beeld plaatsingIIII/ageplacement :

Reductie moederfilm1Reduction Masterfilm:

Start datum verfilming1Datefilming began:

Camer aoperateur1Cameraoperator :

Sign.vanmlcrovornn Shellnr. 01 mi<rolorm:

1\1SINO 0142

HDP/~ 16 I. mm COMIC1liB IS :I ):5~II-2004

(2)

PADA DZAMAN

T J ER I T .A

JNDAH DAN RAME, - - SWATOE TJERITA.JANG AMAT

I ~ --

ij

DAHOELOE.KALAH DJ BENOEAH TIO,NGKOK.

(3)

.-

BIBLlOTHEEK KITLV

""111111111111111111111111111I1111111111111III I!III11111III1 I1 0212 7569

) " I

(4)

Toko Buku ·" BIN :l lEN ··

J):r:1rr1 T{e 1·"'~ .~

SUrtABAIA·

SIT/!P' NG

Sf a m e t l : Slamet l l

BATJALAH SOBAT·SOBAT

OARI TJERITA

~'~~1f'J1 ~ A

.)V~.x~:u ~v.

Tempo dahoeloe kala, ada-Iah sa-orang ber- nama Song Liem berpangkal Sioetjaij, dengen bagoes roepanja, sepertl tempo dahoeloe kala, sa-orang jang bernama Poa An (1).

Tjerita ada satoe pangkat Hall-Liem dia poenja roemah besar dengen linggi, ada poenja satoe anak prampoewan, di kasi nama SwatBwee Sio- tjia, segala pekerdjaan ija ada pinter dan eilok parasnja..

Hoe pangkat Han-Liem tempo pegi djalan-djalan ada kedapetan sama saloe anak moeda sanget bagoes roepanja, Han-Liem lanja sama iloe anak moeda She apa, namanja siapa.

Ini anak moeda lantas menjaoel, dengen basain panggil enljek: "saja orang di kampoeng sini djoega, saija poenja She Song nama Liern''.

(I) Poa An iloe jang ada lerseboct d. dalelll boekoe tjerila .SongTiauw".

-

(5)

2 -

Han-Liem denger itoe anak moeda namanja Song Liem, lanlas girang didalem halinja. Han- Liem poenja pikiran anak prampoewannja maoe di djodoken padanja.

Tjerilalain harinja. Han-Liem ada bikin hari taonnja (Shedjit) dengen ada bikin rame-rame.

Ini Song Liem dapel denger Han-Liem bakal 4

mertoewania, ada bikin hari laonnja, lantas Song Liem brangkat dari roeman]a , Iiada antara lama soeda sampe di roemanja Han-Liem , Song Liem lantas masoek dengen bawa saloe Ijangkir mas, berisi arak, dengen sodja koewisembari berkata:

"saija kasi slamal papa poenja hari taon (Shedjit), saija harep soepaja papa dapet pandjang oemoer seperti Goenoeng di kidoel".

Han-Liem serenta dapel laoe jang dateng mengasi slarnat bakal mantoenja, lantas bilang banjak trima kasi, Song Liem lantas berdiri di pinggir, dengen bitjara-bitjara. Kira ada sedikit lama lanlas Han- Liem bilang sama bakal man-

J

toenja: "soepaja saija hareprnantoe boleh tinggal di saija poenja roema sekola".,

Song Liem bilang baik danbilang banjak trima kasi, njang papa ada tjinla hali sama saija, itoe waktoe'djoega Song Liem lantas minta permissi aken pegi di roema sekola.

- 3

Di tjeritaken ' Song Liem tinggal di roema sekola.

. Song Liem lantas masoek di blakang roema sekola, Hat-Hat segala permainan (Ko-Tong), de- ngen ada satoe bloembang tempat ikan, djoega ada satoe panggoengan boewat lempat segala kembang-kembang, itoe bloembang tempat ikan pagernja tembok, ada sagala gambar-gambaran, . Song Liem dapet lihat itoe gambaran, lantas

toeroel membikin 4 roepa gambaran ..

No. 1 Gambarnja poehoen Soeket.

No. 2 " "Tralee.

No. 3 " kembang Sroeni.

No. 4 " orang batja-=s~o~~~~

(Berenti sebentat: ~~Ije~W.a ~~~ lq

. l 0(0.'~ - -.?()'

.~

r:

J1'1t,,} ,

Ganti tjerita.

enVolk~~~e Swat Bwee Siotjia ada didalen roem,a flan tida ada pekerdja'an, hatinja bingoen g, lantas panggil dia poenja boedak prampoewan namanja Aij Giok.

Sabentaran Aij Giok lanlas dateng mengadep, dengen berkata: "Siotjia panggil saija ada maoe soeroe apa?"

. /

(6)

- 4 -

Swat Bwee Siotjia lantas menjaoet, dengen pesen: "nanti malem boelannja terang, angkau boleh toeroet sama akoe pegi di kebon roema sekola, akoe maoe liat-liat segala permainan (Ko- Tong), dengen segala kernbang-kembangan, boe- wat bikin senang akoe poenja hati", .

Aij Oiok bilang: "baik, saija toeroet apa Siotjia '

poenja prenta". . . .

Betoel iloe malem boelannja terang sekali, SIO-f tjia sama Aij Giok,berdjalan pegi di kebon roema sekola, tiada antara lamasoeda sampe, lantas ber- doewa orang sama masoek. Iiat-Iiat segala per- mainan (Ko-Tong), srenta sampe di pinggir bloembang ternpat ikan, disitoe ada panggoengan dengen ada segala kembang-kembangan, berdoewa itoe lantas kedapetan sama Song Liern,

Swat Bwee Siotjia lantas menjingkir, dengen mentjoeri Iiat Song Liem poenja roepa, keliatan-, nja Song Liem poenja roepa ada bagoes, dari itoe Siotjia lantas ketawa berkakakan, ketawanjasebab girang Siotjia poenja hati. .

Tjerita Song Liem ada didalem kebon roema sekola,baroe liat-liat segala permainan (Ko- Tong), ,denger ada orang ketawa berkakakan,SongLie~

lantas kaget! djoega mentjoeri liat Siotjiapoenja

roepa, kelialan elok parasnja. Song Liem didalrm natinja memikir, kita ada sa-orang laki moestinja kita pegi njang djaoe, itoe waktoe djoega Song

- 5' -

Liem lantas djalan, menjingkir di tempat njang sedikit djaoe. (Berenti sebentar ini tjerita).

Di tjeritaken dalem bloembang.

Hoe 'waktoe malem boelannja terlaloe terang

keliatan ada doewa boeroeng lagi berkawinan, tetapi bolehnja kawinan tjoema berdengkolleher- nja sadja. Siotjia melihat itoe boeroeng lagi berkawinan lantas didalem hatinja Siotjia birahi.

Song Liem djoega roepanja soeka sama Siotjia soepaja lekas di kawinken djadi berlaki istri.

Swat Bwee Siotjia lantas hitjara dengen basain panggilKwalang: (1) "Kwalang satoe orang moeda dengen mengarti soerat, dan taoe adat, kaloe Kwalang maoe kawin sama saija, toenggoe kaloe Kwalang soeda dapet pangkat djadi ambtenaar, itoe baroe saija maoe djadi Kwalang poenja istri", Hoe waktoe Song Liem denger Siotjia poenja bitjara, lantas didalem hatinja telaloe soesa sekali. (2)

Song Liem lantas berpikir sendiri dengen ber- kata: "kita poenja badan sampe kapan bisa dapet itoe pangkat",

(Berenti sebentar ini tjerita).

(I) Kwalang ini arlinja panggil Baba.

(2) Song Llem poenja 50tsl itoe, dari sebab &elon dapt' pangklt.

(7)

- 6 -

Di Tjeritaken lain harinja.

Song Liem bertemoe sama Han-Liern ija ber- kata: "Papa saija minta permisi poelang". Han Liem menjaoet: "baik, mantoe boleh poelang."

Song Liem bilang banjak trima kasi, teroes brang- kat, berdjalan tida antara lama, soeda sampe di roemanja, Song Liem teroes masoek didalern roemanja.

Tjerita Song Liem sa-sampenja di roema, sijang dengen malem memikir-mikir sadja sama Siotjia, antara lama sampe Song Liem dapetsakit,makan dan lidoertiada di rasaken, dengen kepalanja poe- sing, hatinja berasa sakit, Song Liem lantas ba- ngoen ada di atas randjang memikir Siotjia sadja, dari itoe Song Liem poenja sakit sampe mendjadi keras,

(Berenti sebentar ini tjerita).

Tjerita Swat Bwee Siotjia tinggal didalem roe- ma, dapet kabar Song Liem ada dapet sakit ke- ras, Siotjia lantas panggil sama Aij Giok, di soeroe pegi lilik di roemanja Song Liem.

Aij Giok dateng mengadep sama Siotjia: "Sio- tjia panggil sama saija di soeroe apa, saija harep Siotjia boleh bilang?

Swat Bwee Siotjialantas berkata:"angkau pegi di

7 -

roemanja Kwalang, sebab kami ada denger ka- bar njang Kwalang 'dapet sakit, angkau moesti djaga dan rawatin sampe Kwalang poenja saklt baik, baroe angkau boleh poelang.

Aij Giok lantas minta permisi sama Siotjia boe- wat brangkat. Siotjia bilang baik. Aij Giok lantas brangkat, berdjalan tida antara lama soeda sampe di Song Liem poenja roema, Aij Giok ketok pintoenja minta di boekain,tiada lama iboenja Song Liem kloear boekain pin toe.

Lantas iboenja Song Liem menanja: "angkau orang dari mana: "dateng disini maoe ada kerdja apa?"

Aij. Giok di tanja lantas menjaoet: "saija ber- nama Aij Giok, saija di soeroe sam~saija poenja Siotjia boewat liatin baba man toe poenja sakit pegimana".

Tjerita itoe waktoe kebetoelan Song Liem ada di kamar (tempat tidoer), denger itoe Aij Giok poenja soewara, girang didalem hatinja, dengen berkata sendirian: "banjak trima kasi njang Sio- tjia tjinta sama saija, sampe kapan saija boleh ketemoe sama Siotjia lagi".

Waktoe itoe Aij Giok permisi sama Iboenja Song Liem, minta masoek di kamarnja Song Liem, boewat liat sakitnja.

Iboenja Song Liem bilang: "angkau boleh masoek". Al] Giok lantas permisi masoek di dalem.

(8)

- 8 -

Tjerila Aij Oiok lantas.masoek di kamarnja Song Liem, srenla ·sampe. Aij Oiok berdiri ada dimoeka randjang, dengen berkata: "baba manloe saija poenja Sioljia soeroe saija boewat liat b

ba?ka?"mantoe poenja sakit 'peglrn ana, apa ada .

1

al

Song Liem ada di alas randjang denger Aij Oiok poenja bi1jara, Song Liem lantas miring badannja, srenta liat Aij Oiok poenja roepa begitoe elok, Song Liem lantas pegang badjoenja, dengen berkata: "njang ini malem akoe harep angkau . boleh bersama tjampoer tidoer sama akoe!"

Aij Oiok denger itoe bitjara, lanlas maloe, sampe moekanja mera, dengen berkata: baba mantoe poenja badan belon baik soeda maoe .. . , nantl kaloe sampe Sioljia dapet denger ini resia, tentoe nanli saija dapel mara dengen poekoel".

Song Liem denger Aij Oiok poenja bitjara, lantas boedjoek: "angkau djangan lakoel, kaloe Siot]ia sampedapel denger ini resia, nanti akoe njang pikoel semoewaini perkara".

Aij Oiok apa boleh boewat lantas menoeroet pegimana Song Liem poenja maoe, lantas naik atas randjang ljampoer tidoer orang berdoewa. (*)

(*) Apa adanja berdoewa iloe ada didalem tempat tidoer, tiada di tjerilaken, tentoesekalian sobat-sobat pembatja soeda sama taoe mendjalani, ini perkaraadanja.

- 9 -

Sampe besok paginja,.Song Liem bangoen tidoer, dia poenja sakit tamba keras, sebab tadi malem plesir satoe malem, dari itoe Song Liem sakitnja tida bisa baik, iloe wakloe djoega lantas meninggal doenia. (poelang di Acherat).

Tjerita Aij Oiok lari keloewar dengenmenangis, djato aer matanja, lanlas kasi berlaoe sama iboe- nja Song Liem: "baba manloe baroe bangoen tidoer, tida taoe pegimana lanlas meninggal doenia1"

ltoe wakloe. iboenja Song Liem denger anak lelakinja .soeda meninggal doenia, lantas menangis . djato aer malanja.lanlas kasi oewang soeroe orang

boewat beli peli mati, bikin simpen anaknja poenja disiem.

ltoe wakloe djoega Aij Oiok lantas permisi sama iboenja Song Liem maoe poelang. Iboenja Song Liem bilang balk. Aij Oiok teroes brangkal, tida antara lama soeda sampe di Sioljia poenja roema, Aij Oiok lantas masoek kasi berlaoesarna Siotjia-n]a, njang baba mantoe soeda meninggal doenia.

Swat Bwee Sioljia denger Aij Oiok poenja biljara, lantas menangis keloewar aer matanja, dengen biljara kendiri: .Kwatang ini hari me- ninggal doenia, terlaloe saijang sekali njang Kwa- lang masi moeda dengen pinter".

(Berenti sebentar in; tjertta).

(9)

- 10-

Di tjeritaken

Aij

Giok.

Tempo poelang dari roemanja Song Liem, kira ada brapa lama, tida taoe njang Aij IGiok poenja peroet djadi besar (boenting). "Swat Bwee Sio- tjia aapet taoe ini resia lantas mara, Aij Giok di maki-in "angkau boleh bilang betoelnjangangkau poenja peroet besar sebab apa? Akoe heran sekali!" lIoe waktoe djoega Aij-Giok lantas di poekoelin sampe brapa kali.

ltoe wakloe Aij Giok badann]a di poekoelin sama Siotjia, lantas meugakoe,kasi taoe teroes terang dari iloe perkara, njang Siotjiatempo hari . soeroe saija djaga sama baba mantoe tempo dapet sakit, saija tida njana baba mantoe ada soeka 5ama saija, lantas saija di , .. ' .sampeinihari saija poenja peroet djadi besar (boenting).

Swat Bwee Siotjia denger Aij Giok poenja bi- tjara halinja sedi lanlas mendjadi girang, sebab girangnja njang Aij Giok soeka-an sama bakal lakinja, boleh djoega di bilang Aij Giok kaloe dapet anak, sepertiSiotjiapoenja anakkendiri.(1) hoe waktoe Siotjia lantas sembaijang sama toewan Allah, minta Allah dan boemi, soepaja ini Aij Giok boleh dapet anak lelaki.

(I) Kaloe di negrl Tji na soeda berl ocndangan, Hoe seperti soeda bcrlaki lstrl ..

- 11 -

Tjerita Aij Giok lama-lama bolehnja boenting soeda tjoekoep 10 boelan, melahirkenanak lelaki.

Swat Bwee Siotjia lantas girang hatinja, itoe hari djoega Siotjia lantas kasi nama sama itoe anak di namai Song Lo. Ini Song Lo terlahir di roemanja Siotjia, itoe waktoe djoega Siotjia ,lantas soeroe orangnja pegi di roemanja Song Liem, boewat kasi taoe pada Song Liem poenja iboe njang Kwalang ada dapet anak lelaki, djoega soeda saija kasi nama Song Lo,

Tjerila itoe orang njang di soeroe sama Sioljia lantas brangkat pegi berdjalan tida antara lama soeda sampe di roemanja Song Liem, iloe orang

'Iantas masoek, dapet sama iboenja Song Liem,

kasi hormat serta berkala: "Njang saija di soeroe sama saija poenja Siotjia, njang baba mantoe ada dapet satoe anak lelaki, djoega soeda di kasi nama Song Lo".

Iboenja Song Liem denger itoe bitjara lantas kaget, dengen geloen, kagetnja sebabtida berasa poenja mantoe prampoewan dapet anak.

Siotjia poenja orang lantas minla permisi sama iboenja Song Liem maoe poelang. Iboenja Song Liem bilang baik. Siotjia poenja orang lantas brangkat berdjalan poelang, srenta soeda sampe di roemanja, lantas masoek, srenta honnat bilang njang saija soeda kasi taoe sama iboenja Song Liem pegimana Siotjia poenja prenta".

(10)

- 12 -

Tjerita sampe besok harinja, pagi-pagi Swat Bwee Siotjia soeda bangoen, lantas soeroe orang pegi ambil djoli (Kio) bersama Aij Giok lantas mendapeti Han-Liem (papanja) minta permisi maoe pegi di roemanja Song Liem.

Han-Liem bilang: "baik, Siotjia boleh pegi, di djalan sadja njang ati-ati",

\toe waktoe Swat Bwee Siotjia bersama Aij Giok lantas naek djoli dengen mengempo anaknja nama Song Lo, tida antara lama soeda sampe di roemanja Song Liem, berdoewa orang lantas toeroen dari djoli, lantas minta boekain pintoe.

Antara lama iboenja Song Liem lautas keloewar, dapeti sama Siotjia sembari menanja: "ada per- kara apa, anak mantoe dateng di sini?"

Swat Bwee Siotjia lantas kasi bertaoe satoe persatoe dari ini perkara njang tempo dahoeloe Kwalang ada dapet sakit, saija ada soeroe sama Aij Giok dateng disini, hoewat djaga Kwalang poenja sakit, sebab Kwalang menjoekainsama Aij Giok, mangka boleh djadi dapet ini anak laki, djoega soeda saija kasi nama Song Lo,saija bilang sama iboe, njang saija soenggoehati tida maoe kawin, saija maoe toeggoe iboe sama ini anak.

Iboenja Song Liem denger Siotjiabitjara begitoe, lantas berkata: "Ennio kasi taoe njang Njonja mantoe masih moeda, maoe doedoek boedjang bikin roesak badan, ini waktoe Njonja man toe

- 13-

ada itoe ingetan, tetapi, dl Blakang hari Njonja man toe kaloe mendjadi .... pegimana?" Baikan Njonja mantoe pikir doeloe njang pandjang.

Swat Bwee Siotjia denger iboenja Song Liem poenja bitjara begitoe, lantas soempa berkoewi ada di moeka aboenja Song Liem, (Njo Hwe) berkata: '"Kwalang poenja soekmo (Sienhoen) njang djadi saksi, kaloe saija djalan laen, tiada bisa djaga sama saija poenja anak Song Lo, boleh lekas saija mati",

Iboenja Song Liem denger Njonja mantoenja soeda soempa begitoe, lantas madjoepegang doea tangannja, dengen senang di dalem hatinja berkata:

"Ennio minta sama toewan Allah njang Ennio poenja tjoetjoe Song Lo, kaloe.soeda besar soepaja bisa dapet pangkat jang No. 1, djadi tida bikin ilang Njonja mantoe poenja kebaikan, sebabnja Njonja mantoe begitoe soenggoe-soenggoe hati doedoek boedjang, rawati sama ini anak".

(Berenti sebentar ini tjerita).

Di Tjeritaken Swat Bwee Siotjia.

Ada di roemahnja Song Liem mendjalani boe- djang tlda maoe kawin, kira-kira ada brapa lama, soewatoe hari Siotjia masoek di dalem ka- marnja, Siotjia lartas pikir-pikir sendiri hatinja

(11)

-- 14 -

(l) See Sie Hoe ada satoe prampoewan njang soeda kesohor di antero negri dari eloknja, kaloedi atas aer ada ikan timboelSeeSie lihatin itoe ikanlantasteng elem, (2) Radja Go Ong poenja negrldi ambil lain Radja sebab Radja Go Ong gila sama satoe prampoewa~

bernama See Sle, tiada inget dari perkara negrl ini 2 tjerita ada terseboet di dalem boekoe .Liat Kok":

- 1.5-

dengen ada 4 roepa garnbaran tjerita dahoeloe kala.

" Siotjia liat Hoe gambaran, tetapi tiada taoe apa

artinja, Sioljia lanlas lanja sama Aij Oiok: "apa angkau taoe ini 4 roepa gambaran namanja siapa?"

Aij Giok di tanja lantas menjaoet: ..ini 4 gambaran saija taoe djoega namanja".

Njang ke-satoe ini gambaran artinja Tjee Tjauw Tie, njang ke-doewa ini gambaran arlinja Wan Lee, ada menganter(Tjin Kong) sarna Radja 00 Ong satoe prampoewan namanja See Sie. (1)

Njang ke-tiga ini gambaran artinja Go Ong tjinta sama satoe prampoewan namanja See Sie, njang ke-empat ini gambaran artinja Radja 00 Ong poenja negri di ambil lain

Radja. (2)

Swat Bwee Siotjia srenta soeda di kasi taoe artinja itoe 4 roepa gambaran, lantas adjak Aij

Giok "masoek di roema, sebab Siotjia takoet

kaloe ada orang dapet taoe, djoega takoet kaloe . mendjadi bingoeng, Hoe waktoe djoega lantas

panggil sama Aij Oiok, drngen berkata: "angkau boleh toeroet akoe pegi di kebonan, boewat liat segala kembang-kembangan, bikin senang akoe poenja hati". Aij Oiok bilang:"baik, saja toeroet Siotjia poenja mace",

Siotjia berdoewa Aij Giok lantas.pegi di ke- bonan, tida antara lama bolehnja djalan soeda sarnpe, di dalern kebonan, berdoea orang lantas liat-liat segala kembangan, srenta sainpedi satoe tempat di sitoe ada 4 roepa kembang-kembangan:

~o. 1 kembang Boo Tan.

No. 2 " Tjiak IJak.

No. 3 " Bok Lee.

No. 4 Tjiang Bie.

Berdoewa itoe soeda liat-liat itoe4 roepa kem- bang, lantas berdjalan lagi srenta sampe di satoe bloembang didalem Hoe bloembang ada doewa boeroeng, satoe boeroeng Wan Njo, dan satoe boeroeng Tjoeij Ak (Meliwis), lagi berkawinan, Siotjia dapet liat begitoe lantas panggil sama Aij Giok, srenta berkata: "tjoba angkau boleh liat, njang satoe binatang boeroeng ada dla poenja pasangan I" Siotjia lantas inget-inget dirinja sendiri dengen menjesel, njang dia belon sampe kawin sama Song Liem, soeda meninggal, ber- doewa itoe lantas djalan lagi, srenta sampe di pinggir bloembang, di sitae ada satoe klentengan,

(12)

17

1 [!1

sekola, bolehnja adjar soerat lama-lama ada mengarti djoega sedikit, pada soewatoe hari . goeroenja (Siausing) pegi, djadi sernoewanja

I '

(Haksing) satoe sama lain pegi pelesir, Song '

I

Lo djoega toeroet pelesir pegi main-main, tida maoe beladjar soerat, lama-lama iboenja Song Lo dapet denger [aug Song Lo:tida masoek sekola.

, Swat Bwee Siotjia Iiat anaknja begitoe, pikir

I I'

didalem harinja: "sajang sekali akoe poenja laki soeda meninggal, anak Song Lo djadi telaloena-

I!I' kal, nanti akoe toenggoe kaloe dia dateng, akoe maoe tanja apa dia blsa batja itoe soerat apa tida, .kaloe dia tida bisa batja, nanti akoe boleh poe- koel-sarna ini geblek (Tik Pee)". Siotjia teroes doedoek menenoen lagi.

Kabetoelan tida lama Song Lo soeda poelang, sreuta sampe di roerna ada berasa takoet, sebab . ~ masoek sekola, barangkali nanti iboe tanja

'i 'Imana boleh saija menjaoet, apa boleh boewat

_ ..,Ig.Lo lantas masoek mengadep di hadepan iboenja, dengen kasi horrnat sodja koewi.

Itt» e waktoe Siotjia lagi doedoek menenoen, srenta denger anaknja poelang dari sekola,Siotjia bangoen dengcn angkat moekanja Iiat di atas langir, keliatan masi,sijang,'di dalemhatinja berkata: "Kerna apa begini sijang anak Song1.0 soeda poelang, tjoba kami tanja". Di sit'

Ui

tjeritaken.

sampe mertoewanja dapet taoe nanti di marai, sa-koetika itoe berdoewa orang lekas-lekasmasoek di roema, srenta sampe teroes masoek di karnar.

16 -

Swat Bwee Siotjia sa-poelangnja dari kebonan, sahari-hari tida lain kerdjanja menenoen sadja boewat i1angkeri dia poenja soesa hati,

Itoe waktoe ibcenja Song Liem taoe mantoenja ada soesa hati, maka lantas ija berkata: "Njonja

.mantoe djangan soesa hati, boleh.liat ini tjoetjoe

Song Lo sadja, sebab tjoetjoe Song Lo soeda be- sar, ini taon soeda masoek oernoer 7 taon. Iboe poenja ingettan tjoetjoe Song Lo soeda boleli,di masoekken di roema sekola,

Swat Bwee Siotjia denger mertoewanja bitjara'"

begitoe, di dalem hatinja mendjadi girang, Siotjia ( lantas berkata: "Iboe poenja maoe itoe betoel sekali, njang anak Song Lo ini taon soeda boleh ) di kasi masoek sekola". Disitoe Siotjia lantas panggil anaknja serta berkata: "Song Lo, ini taon, akoe maoe kasi masoek di roerna sekola, beewat beladjar soerat (Taktjeh)" ..

Song Lo bilang baik, saija toeroet iboepoenja maoe pegimana prentanja.

Lain harinja Song Lo lantas-masoek di roema

(13)

BESCKAQIGDE 1f1\S1 Of VERKfERDGE80"l OE"l

OA"AOEDTOTOR

WI'lONGB /lf CNNG

I

csa

19 -

anak. Lantas Siotjia berkata lagi: "Boekann/I akoe maoe mara, sebab akoe soeka anak soepaja besok taoe dari perkara soerat, boleh dapet pangkat sama Radja, kaloe anak tida taoe soerat djadi terlaloe bodo, lain orang njang tida taoe dikira akoe tida kasi masoek sekola, anak moestl inget, jang anak poenja orang loewa (Papa) soeda meninggal, sekarang kaloeanak tida maoe sekola, itoe ada anak poenja taoe kendiri, kaloe akoe lida kasi taoe sama anak itoe ada akoe poenja sala, di kira akoe mengadjar anak tida dengen soenggoe- soenggoe hati", Itoe waktoe Swat Bwee Siotjia terlaloe dia poenja mara,dengen lekas mengambil goenting, itoe tenoenan lantas di goenting-goenting sampe poetoes semoea.

Siotjia lantas bitjara sendiri: "biarlah ini anak binatang bole djadi bodo, sebab dia poenja maoe kendiri, tid~ maoe sekola". Siotjia lantas koewi ada di depan aboenja Song Liem (Njo-Hwee), dengen menangis.

Tjerita itoe waktoe Aij·Giok ada di dalem roema, dapet denger Siotjia-nja mara-mara sama anaknja, Aij Giok lantas keloewar dengen kasoe- 5.oe, s~enta sampe..di,moeka roema njangSiotjia tinggalin, lantas AI] Giok dapet liat itoetenoenan

s~ed.a di goenting-goenting sama Siotjia sampe djadi p~etoes semoewa, Aij Giok liat Siotjia lagi menangis, kloewar aer matanja, itoedjoegaAij Giok ,\' 1\

I, II I

18- :-

I

\' \'1

Siotjia lantas tanja: "anak Song Lo dari

mana:

1~,lrl ' sljang- sijang soeda poelang?" . .. \ \

Song Lo di tanja lantas menjaoet: "salJabar~e

'J

dateng dari roema sekola, iboenja tanja ada kerdja '11

apa?" , "

Swat Bwee Siotjia lantas rampas Song Lopoenja \

boekoe. [aug di boewal beladjar (Tjeh), Siotjia

t

lanta:; tanja: "tjoba boleh balja ini soerat apa 1\ 1

uamaula?" ,'~

Song Lo di soeroe batja itoe soerat tida me- ",\1

ngarti, pegimana bolehnja mengarti, sebab SOIl.g /1'it!l{

Lo memang tida masoek sekola, sebab pelesir I l11aen-macn sadja.

Swat Bwee Siotjia lantas mara-mara dengen \\1",'\ ' mengambil satoe geblek (Tik Peel, lantas Siotjia :t),

pegang sama Song Lo dengen di poekoeli sampe .

!

brapa kali, Siotjia biljara keras: ~ kern~ apa I{

angkau lida maoe sekola, main pelesir sadia.

Song Lo di poekoeli berasa sakit, lantas~'

L

nangis, dengell berkata: "Iboe b.:gitoe

b~ani

poe, .I(

keel sama saija enak sekali! saqa poenja badan

~ \!i

iboe poekoel di kira apa tida sakit? maka iboe 'J,1 1, telaloe benlji sama saija, sebab saija ini boekan \1, iboe poenja anak sendiriI"

v \\"~

Siotjia srenta dens er Song Lo poenja bitjara

{ t

I'

begitoe lantas tertje;gang, hatinja terlaloe mara I,'I sekali,'itoe geblek (Tek Peel lant~s,di lemp~r \"1'; di tanau, Siotjia lanlas,berkata: ,,~11\ ntnatang d!a I"

ani bilang njang dia boekannja akoe poenja ~,

I\1, 1 U'11

11

1'\

11\ ,I '

(14)

eUCHADIGOEnI's' OfVUItUiltDGEao"lOE"l D. Wo\OED'U TOR WRONGBlhCHNG

- 21 -

- 20-

Tjerita iloe waktoe Song Lo sembaljang dl Itas panggil sama Song Lo dengen di maki-in: depan Papanja poenja aboe, aloesnja Song Llem anak kerna apa brani bitjara njang anak boekan keliatan, (Hian Sing) semoewa orang didalem Siotjia poenja anak, anak poenja iboe

sia~a?a~ak

roema, boeJoe kalongnja berdiri (mengkirik) itoe moesti inget, lain hari djangan brani. bitjara waktoe djoega Song Lo lantas djato di tana tida begitoe lagi". I~ ! maet orang disitoe orang sadalem roerna lantas , Song Lo di maki- in lantas dijem sadjadeng~n I I riboet, lekas-IekasSong Lo di angkat, semoewa memikir di dalem hatinja: "iboe maoe goes~nn 'I" orang lantas menangls. . sama akoe, itoe masi ada tjinta sama akoe, It~e -~ Di tjerilaken Swat Bwee Siotjia tadi sodja waktoe djoega Song Lo lantas kasi hormat sodja t., koewi ada di depan aboenja Song Liem, dengen koewi sama Siotjia (iboenja), dengen

.~erk~ta: II ~

inenangis, barang Siotjia dapet laoe anaknjaSong

"njang sekarang saija tida brani lagi~ saqa mlll,!a Lo djato di lana tida inget orang Siotjia lantas di kasi ampoen, pegimana iboepoenjam~oe ,Sal)a \1 angkat sama doewa tangannja, dengen Siotjia toeroet, hari di blakang saija tida bram djalan : I i lantas berkata: "anak boleh sekola lagi, iboe kasi njang tida karoewan",. . , .

'Il l "

taoe IIjang anak tida poenja soedara tjoema anak Hoe waktoe djoega iboenja (Sang Liern), taoe

i \ ill

sa-orang, anak inget njang Papamoe soedamening- mantoenja alia mara sama Song Lo, tetapi ibo.en!a :

' 1 1 1;(

gal, iboemoe djalani boedjang,badan kendlrl, anak Song Liem tida brani tjampoer, tinggal.meliatin I.J~'IbO,leh denger iboe poenja bitjara, iboe poekoel tida sadja, sepertinja tida maoe toeloengiu s~ma \ :sembarang poekoel, iboe soeka anak boleh djadi Song Lo. .

.~! \ .

orang baik, iboe minta sama Toewan Allah, besok Song Lo lantas berkata: "Ema sam~. Inkong, I I).'hari di blakang soepaja anak. mengarti soerat;

tida ada njang maoe toeloenginsam~saqa,s~bab I) -11kaloe waktoe maoe Examen (Tjoet Kho), lboe saija poenja Papa soeda meninggal, tida

ada.nJ~ng

\ \\:1minta soepaja anak boleh mendapet pangkat".

s1ija soeroemlntaken ampoensama iboe. 01 sitoe

I ' ,:

Iboenja Song Liem denger Njonja mantoenja Song Lo lantas dapet ingetan, teroe~ Song Lo

I V

(Siotjia) kata begitoe, lantas pikir-pikir didalem sod]a koewi, ada di moeka aboe PapanjaSon~ L~ ',;hatiuja, saija poenja man toe prampoewan ini te- lamas tarik soempa: nsaija anak,Papabole~djadi I ':,Ialoe pinter sekali, lantas itoe tenoenan di goen-

<;:a'I). hari di blakal~.g kalo.~ saija branilagi sama ! tlng-goentlng, bikin sampe poetoes sama sekali,

iboe, boleh lekas saija 1II:l11. ['1\ '

I \ {

\1

-_ ... _---

(15)

- 22-

rnaoenja soepaja tjoetjoe Song Lo, boleh takoet, hari di blakang, tida brani nakal lagi".

Waktoe tadi Song Lo soeda di angkat sama iboenja, dia bilang banjak trima kasi, njang iboe begitoe tjinta sama saija,djoega saijamaoe sekola lagi, pegimana iboe poenja maoe saija menoeroet.

Swat Bwee Siotjia lantas berkata: "Anak besok pagi boleh masoek sekola lagi,tapi djangan bikin iboe poenja mara, anak moesti adjar njang soeng- goe hati.

Tjerita Song Lo pagi-pagi lantas bangoen dari tempat tidoernja,lantas dapeli sama iboenja, minta permisie maoe pegi masoek sekola.

Swat Bwee Sioljia denger anaknja minta per- misl maoe masoek sekola,lantas bilang baik, anak njang soenggoe hati beladjar soerat, bijar lekas

mengarti. .

ltoe waktoe djoega Song Lo lanlas brangkat, srenta sampe di tempat sekola, Song Lo teroes masoek beladjar, sijang dan malem, lain njang di batja soerat sadja, maka dari itoe Song Lolantas bisa lekas mengarti.

Di tjeritaken Song Lo tinggal di roema sekola.

Soewatoe hari Song Lo poenja temen sekola (Ping IJoe), dapet denger ini taon maoe ad Examen, di kota Radja (Kia Sia) temennja lantas

- 23-

adjak Song Lo bilang baik, nanti saija maoe poe- iang beewat kasi laoe sama saija poenja iboe, begitoe djoega Song Lo lantas permisi sama goeroenja, maoe poelang di roema; goeroenja

J'

bilang baik, Song Lo lantas djalan kloewar di ..roema sekola, tida antara lama soeda sampe di

J -.; roemanja, Song Lo lantas masoek mengadep iboe-

I

I nja, kasi hormat sodja koewi, Song Lo berkata:

"\ "Saija kasi taoe, njang di Kota Radja (Kia Sia),

,1/1maoe ada Examen, safja maoe pegi di sana boewat

I ) ,

bikin Examen".

\

; Swat Bwee Siotjia denger anaknja poelang dari . roerna sekola, dengen bilang maoe pegi di kola

Ii ,

Radja (Kia Sia), boewat masoek Examen, Siotjia

, ~l :~

lantas girang dalem hatinja, Siotjia lantas kasi

/, ')( I

taoe sama mertoewanja (iboenja Song Liern),

1!1~'1bilang njang anak Song Lo maoe pegi di keta , ,\Radja, maoe masoek Examen". .

(~, Iboenja (Song Liem) denger mantoenja kata

~I'11begitoe lantas girangsekali, lantas berkata: "saija

f. '\'harep sama Toewan Allah, soepaja saija poenja

( I,,ljoetjoe Song Lo, boleh lekas dapet pangkat

\\: IJnjang besar.

',I , l

Swat Bwee Siotjia lantas panggil Song Lo di 1'1, bilangi: "anak poenja pegi masoek Examen ini ke- (betoelan,sebab kaloe toenggoe lagi 3 taon lama, (1) :', '- - - -

(I) Kaloe di negri TJINA ada Examen Tjiong Goan

\ 3 taon sekali, sebab·di roema Examen terlaloe djaoe

1/ .tempatnja,maka sijang-sijang soeda brangkat.

(16)

I ,

I

- 24-

sebab djalannja terlaloe djaoe, anak kaloe di \ djalan, moesti njang ati-ati, djangan bikin iboe poenja soesa, anak tempo masi ketjil iboe rawatin ada ,soesa. sekali, moesti inget orang toewa \

poenJa pesenan, . I .

Begitoe djoega iboenja (Song Liem) toeraet / bilangi dengen panggil tjoetjoe(Soen Dji) moesti I;.

inget- inget didalem hati, njang tjoetjoe poenja'/

iboe ada pesen begitoe, djoega njang tjoetjoe soeda trima goeroe (Sian Sing) poenja adjaran, sampe ini waktoe soeda IQ laon segala soerat tjoetjoe soeda mengarti, ini tjoeljoe pegi Examen, Ema poedjiken boleh dapet pangkat njang moelija (Tiong Sam Ooan), kaloe tida bisa dapet itoe pangkat, tjoetjoe djangan poelang lebi doeloe, tjoetjoe boleh toenggoe sampe bisa dapet pangkat.

Song Lo di pesen Ema sama iboenja,.IantasI

membilang baik, saija ingel-inget apa Ema dan iboe poenja pesenan,

Swat Bwee Siotjia lantas ambil oewang, di kasiken sama Song Lo, Siotjia berkata: Anak ini oewang, anak boleh bikin sangoe di djalan,boewat bikin beli makanan, anak djalan njang ati-ati,dja- ngan di bikin seperti anak poenja roema kendiri.

.Song Lo trima itoe oewang, njang di boewat sangoe lantas minta permisi, sama Ema dengen ibaenja, Song Lo lantas sodja koewi teroes brangkat, iboenja Song Lo toeroct anterken sampe

- 25 -

kombali masoek Siotjia poenja pintoe, lantas

kamar tidoer.

Di tjeritaken Song Lo brangkat dari roemanja.

Kaloe sijang Song Lo berdjalan, kaloe malem Song Lo brenti di pondokan, lama-~ama Song~o bolehnja berdjalan, soeda sampe di lempatn)a roema Examen (Tjoe Kho)

PI

Song Lo.liato~ang njang maoe toeroetExamen, ada brapa riboe-riboe orang, di kola Radja (Kia Sia), semoewa anak sekola, njang maoe toeroel Examen. .. . . Tjerita kepala Examen (Hak Tal]) pagr-pagt soeda sampe di roema Examen, lantas prenta sama orangnja. di socroe boeka pintoe teoga~ itoe waktoe pintoe di boeka, lantas semoewao.ang njang maoe Examen di soeroemasoe~,tida antara lama.lantasada beriboe-riboeorang njangmasoek, semoewanja orang soeda masoek, lantas kapala Ex a m e n ,(Hak Ta'I]') kloewarken itoe soerat (Boen, T'· ) ada 10 soerat di bikin 2 perkata-an, itoe)10 • .. , . "

soerat (Boen Tjio) boenjinja begtnl.

[I] Tioe Kho itoe ada satoe roema, Exameo besa.r~

dalem 3 taon tjoema di boeka satoe kali.

(17)

- 27

Tjeritaken besok harinja Song Lo lantas panggil satoe orang, dengen Song Lo toelis satoe soerat, kasi taoe njang Song Lo dapet pangkat (Tiong Sam Ooan), tida antara lama iloe orang lantas dateng mengadep, dengen sodja koewi, srenta membilang toewan besar maoe soeroe saiia kerdja apa, Song Lo lantas ambil itoe soerat njang tadj di toelis, lantas di kasiken, Song Loberkata:.eh.

soerat angkau boleh bawa di akoe p':.\::nja roema.

boleh trimaken kendiri pada akoe poenja iboe itoe orang soeda trima soerat, lantas minta permisi, dengen sodja koewi troes brangkat.

ltoe orang njang di soeroe bawa soeralnja Song Lo, dengen sepoet berdjalan kaloe malem brenti di roema pondokan, lama-lama bolehnja berdjalan soe.ra sampe di roemanja Song Lo, itoe orang iantas brenti dengen minta pinloe.

Kabetoelan itoe waktoe Aij Oiok baroe doedoek didalem roema, dapet denger orang minta pintoe, Aij Giok lantas kaloewar boekain pintoe, dapet tiat ada satoe orang lelaki. Aij Giok lantas tanja angkau orang maoe ada kerdja apa?

Orang njang bawa soeratnja Song Lo, lantas menjaoet, Nio-nio saija di soeroe sama toewan besar (Song Lo), bawa satoe soerat dari toewan besar njang sekarang, toewan besar soeda dapet pangkat (SamGoan),itoe soerat lantas dilrimaken

I.'',

- 26-

No. 1. Tjioe, Karn, le, Taij. (1].

No. 2. Ijok. ljok, Ho, Boen, Taij (2]

Itoe wak~oe semoewa orang Jiat tida mengarti

T

a~~)maoenJa, srenta Song Lo liat itoe soerat (Boen

)10,k lantas girang S' ong L0 lantas menoelis 7

p~r ~ta.an soerat. srenta soeda di toelis, lantas di trimaken sama kapala Examen (Hak T ..)

k I ' alJ , srenta

f:~':: Examen ~~at segala soerat tida njang bisa

i

I , (.Hak Tal]) poenja soerat, srenta liat Song o poenja soerat. saloe tida ada njang sala Hoe waktoe djoega. soeratnja Song Lo lantas di ki .. , '

di hadepan Radja. ' mm

) Tjerita ~adja srenta liat Song Lo poenja soerat

;::as Radja prenta soeroe panggil Song Lo, boe- R di dateng mengadep, soeda sampe di depannja a.)a, Song lo lantas kasi hormat sodja koewi dengen panggil toewan Radja slamat

pandjan~

oemoer,d IBan Swee Ban Ban Swee) R d'' a ja srenta Ren?er Song Lo poenja bitjara, Hoe waktoe djoega adja lantas kasi pangkat sama Song I0 d t

p~ngkat

(Tiong Sam Ooan), Song Lo

lan~a~

mae:.

bllang. banjak-banjak trima kasi Radja lanlas ma- sd~ek dl~eraton. Song Lo lantas kaloewar dengen

I anterlll orang.

[I] Ini ada 2 Radja 2 t .

njang bernama Tjioe Boe oeooenan,tem~.? dahoeloe kala (2) Ini 2 Rad'a di n. ng, sama Tjioe Boe C1ng.

radjin, dia poenj~ ato~r~~e~l~ ~oRk~~ W~t, ada terlaloe

boet di dalem boekoe tjreit~~~n "H~J; S~~?'~ada terse-

(18)

- 28-

sama A" O' k.. IJ 10, orang njang bawa soerat lantas perrmst balik poelang,

A"IJ O' k10 trima itoe soerat lantas di b k dapet taoe kaJoe anaknja Song Lo, soeda

~:p:;

pangkat (Sam Ooan), Aij Oiok soeda Hat itoe soerat, J~.ntas. girang di dalem hatinja, Jantaske~

t~wa, .AIJ Glok lantas masoek didalem, dengen r;a lt~e soerat, srenta sampe di Siotjia poenja J .pat, itoe s~erat lantas di trimaken sama Siotjia dengen membilang Siotjia boleh Hat inisoeratnja anak Song Lo.

Swat Bwee S'iotpa srenta Hat itoe soerat dapet

r- t~~~

kaloe

al1akl~ja .~ong

Lo, soeda dapet

p~ngkat

( O?an), Siotjia lantas girang sekali itoe waktoe ,dJoega, Siotjia lantas kasi Hat samaib~en)'a

SongLiern.

lhoenja Song L'(em srenta Itat sama Siotjia. berdoea orang, dengen Hat itoe [soerat betoel-

?etoel, taoe kaJoe Song Lo kendiri, njang toelis itoe soer~t, la~tas berdoewa orang girang dengen k~ta~a, iboenja Song Liem tantas berkata sama S~OtJI~:.7kaloe ~oe~an Njonja mantoenjangmenga-

~)ar salJa poenja tjoetjoe,ini hari masabisadapet itoe pangkat (Sam Ooan)".

(Berenti sebentar ini tjerito).

Tjeritaken Song Lo.

Dapet pangkat Sam Goan kira-klra ada brapa

- 29 -

' I

hari Song Lo lantas masoek di Keraton, mengadep i sama toewan Radja (Hongtee),dengen sodja koewl

!

Song Lo lantas berkata: saija ada kasi sedikit atoeran sama toewan Radja, djangan mendjadiken

\ toewan Radja pcenja mara. .

I

1

Radja lantas berkata: (Khing) angkau maoe bi-

1

tjara sedikit atoeran dari apa, angkau boleh bilang

' 1

kasi saija denger, angkau boleh berdiri dan boleh.

I, doedoek di krosi.

. Song Lo lantas bilang banjak-banjak trima kasi,

{ I 1'/', Son!', Lo lantas doedoek di

k~osi, ber.~ata: T~e~an

1

I"Radja saija ada kasi taoe nJang saqapoenjaiboe

\1\1~ djalani boedjang tida maoe kawin, selamanja

1 " (Tjing Tjiat), itoe saija harep soepaija Toewan

I ) 1

1

' ,' Radja boleh kasi sedikit pangkat. sama saj]a

" j\1\ j:t'\enja iboe Hoe. . . . .

' 1'~" \

Radja denger Song Lo poema

bltJar~,

Radja

) :, lanlas girang, itoe waktoe djoega Radia lantas ,~ panggil, satoe ambtenaar namanja Boeu Hie, tida

, '\ 1

aniara lama Boen Hie lantas dateng mengadep, , \dengen sodja koewi, srenta berkata: saija nama : ,\Boeullie, Toewan Ratija pallggil saija ada maoe

\. iprenla apa.

I ',) Radja lantas berkata: (Khing) angkau boleh

I 'i l

bediri, Been Hie lantas bediri di samping, Radja

" , lantas toelis saroe soerat (Singtjie), di rrlmaken

,sarna Boen Hie, Radja berkata: angkau boleh bikin

S:lIOC I<elenleng, deugen didalcm kelenteng angkau

(19)

\

- 30 -

I' -

31 -

(

boleh taroin satoe batoe (Tjio Paij) tertoelis na- I1 kaloe maoe tjeritaken akalan ada gampang sekali, manja Swal Bwee Siotjia (Tjing Tjiat), Radjasoeda

J ;

di sitoe Tan Poh le lantas bilangin misti bikin prenta lantas masoek didalem keraton! begitoe.

Ticrita Boen HIe trima prenta sama Toewan Boen Hie lantas bilang betoel sobat poenja akal Ralijilsoeroe bikin satoe Kelenteng, dengensatoe

I

ada bagoes sekali, Been Hie lanlas minta permisi batoe (Tjio Paij), lama-lama bolehnja bikin itoe I 1 ~ poelang.

Kelenteng soeda djadi, tapi itoe batoe (Tjio Paij)

1 , / l

Tjerita Song Lo itoe hari tida ada pekerdja-an, .belon di bediriken,sebab ini Boen Hie satoe orang I

t '

lantas panggil orangnja, di soeroe ambit djoli. tida djahat hatinja, Boen Hie lanlas berdjalan pegi di ' antara lama, itoe djoli soeda dateng, Song Lo lan- roema satoe sobatnja bernama Tan Pho le, tida . tas naek djoli dengen Song Lo berkata: angkau antara lama soeda sampe di roemanja Tan Poh le.

1: 1

bolen pegi di Keleuteng, orangnja denger bilang Tjerita Tan Poh le lagi enak-enak berdoedoek .

f \

balk, saija loeroet Toewan Besar poenja prenta, di dalem roema, dapet dengerada orang panggil· .

~I· I\

itoe waktoe berdjalan, kira,ada brapa lamasoeda panggil srenta Tan Poh le kloewar, sampe dl I zampe di moeka Kelenleng, Song Lo lantas masoek depan roema, dapet liat boekan lain orang. ija e ~. di dalem Kelcnteng Song Lo Iiat itoe Kelenteng itoe sobat baiknja, bernama Boen Hie, Tan Poh le I

, I,

terlaloe bagoes, dengen adasatoe gambarnjaSong lantas adjak masoek, srenta sampe didalem, ber-

,/ q,

Lo poenja iboe, di antero badannja itoe gambar doewa orang lantas sama doedoek krosi. a) 1\1\ semoewa di poles prada (Kim Sin),Song Lo dapet Boen Hie lamas berkata: sobat! Hoe hari saija .I Iiat lantas girang, Song Lo berdjalan lagi maoe ada dapet prenta sama Toewan Radja boewat ·1 ~ !~ liat itoe batoe (Tjio Paij) kedapetan itoe batoe bikin satoe Kelenteng dengen satoe baloe (Tjio1h 1\:

I :~

masi mengletak ada di tana, Song Lo lantas pikir Pajj) ini boewat Song Lo poenja iboe dengen itoe 5 il !f kendiri, ini Kelenteng begini besar dengen bagoes batoe (Tjio Paij), Toewan Radja prenta soeroe ' \:'I soeda djadi, kerna apa ini batoe belon di bediriken, t?eliS Tjing Tjiat,njang dia sa-orang berhatlbersi. . ,I

I

saija taksir tida lain tentoe (Kan Sin) itoe orang hati tida maoe kawin lagi, dari itoe sobat poenjapikiran:

N

djahat, bernama BoenHie. njang bikin ini perkara, .1

pegimana, njang soepaja Song Lo dapet tjilaka, a ~\, baik besok pagi saija kasi taoe sama Toewan Ra- harep sobat boleh kasi adjar akalan? . I ; I I dja, dari ini Boen Hie poenjadjalanan, itoe waktoe Tan Poh le lantas berkata: sobat itoe perkaraj \ djoega, Song Lo lantas naek djoli lagi teroes

I I I

I I J

:' "

I

I ,

I

I

(20)

Song Loo

- 32- 33 -

belon di bediriken, sebab apa? satoe Kelenteng brangkat poelang. tida antara lama soeda sampe begitoe besar soeda djadi. '

di Song Lo poenja roema, Song Lo lantas toeroen Boen Hie lantas berkata: saija ada kasi sedikit dart djoli, teroes masoek di dalem roema. " katerangan, dari perkara itoe batoe (Tjio Paij) Ui tjeritaken besok harinja pagi-pagi segala sebab belon djadi, semoewa toekang banjak njang ambtenaar soeda dateng. toenggoe Radja belon dapet sakit, soepaja Toewan Radja boleh dapet kloewar, kira ada sebentar lagi, lotjeng dantarn- taoe ini perkara.

boer berboenji, iloe wakloe Radja lanlas kloewar,

j '

Radja lantas berkata: angkau, kami kasi tempo dencen doedoek krosi Liong Mas. Radja lantas I Isedikit hari, itoe batoe (Tjio Paii) moesti bikin berkata : (KhingI angkau njang ada perkara )\ bediri. kaloe tida djadi itoe tempo, angkau dapet boleh madjoe. njang tiada ada perkara boleh 'I" hoekoeman njang berat, sasoedanja Radja prenta

moendoer. 1,\ lantas masoek di dalern keraton.semoewa amb-

Disitoe ada kloewar satoe orang pangkat Sam ,)'\tenaar lantas berdjalan poelang, ka roemanja, Ooan bernama Song Lo lantas mengadep dengen \1

sodja koewi berkata: saija nama Song Lo, maoe

r \ {

11 Di tjeritaken Boen

H~e.

0 0

kasi laoe sama Toewan radja. dari itoe Kelenteug

I I I I

Lain harinja lantas lekas-Iekas di bikin, itoe soeda djadi, tapi saija heran njang itoe bato~ ( \):\ batoe (Tjio Paij), .dengen di laroin 6 soerat, boe- (1 jio Paij) belon berdiri djadi, tjoba Toewan 0 ~/ njinja begini:

Radja boleh timbang itoe Kelenteng be&itoe besar 0 \ Swat Bwee Siotjia Tjing- Tjiat. (1) soeda djadi, saija rasa ada oranghati djahat, , I I , { Srenta Hoe batoe soeda djadi, itoe waktoe njang bikin ini perkara.

I:,'

djoega lantas di bediriken, soeda berdiri Boen -

Radja lantas berkala: angkau boleh berdiri , I!o Hie lantas berdjalan poelang, kira ada di tengah Song Lo lanlas berdiri, di pinggir,dengen bilang '\I' 'djalan,dapet ingetan,Boen Hie lantas pikir kendiri, banjak-banjak trima kasi, itoe waktoe Radja lantas

panggil sama Boen Hie,kebeloelanitoe Boen Hie

'I' ' - <t' ) --

S~al Bwee ini ada SOI1~.Lo poenja iboe Siolji~

ada disitoe, lamas mengadep dengensodja koewi \ ~ini misi prawan belon tjampoer tidoer sama orang laki,

. I"[Tjing Tjiat,}sa-orang prampo.ewan kaloed~edoek ~oe-

membilang Toewan Radjaada panggil saija,maoe djan~ tida kawin lagi selarnanja,sampe rnenlnggal. ltoe di printa apa, Radja lantas berkata : (King) angkau boleh'di bHang Tjing Tjial. 3 -kerna apa itoe barbe (Tjio Pajj) sampe sekarang

(21)

- 35 - - 34-

balk akue boleh pegi di temparnjas-ibatkoeTan Poll le, boewat minta akalan lagi njang lebi

~agoes, Boen Hie soeda memikirlantas berdjalan, tida antara lama soeda sampe di roemanja Tan Poh le, leroes Boen Hie masoek di roema, sreuta snmpe Been Hie lantas dapet sama Tan Pullle, berduewa oraug kasi hormat, lantas doedoek di kros i.

Tall Poll le lantas tanja: sobat dari rnana, ada I kt:rdja apa sobat dateng di sini?

Boen Hie dengeu berkata: kemaren saija di panggil sama Toewan Radj.•, tida taoe iiocSong Lo alia kelak sama Toewan Radja, dari perkara itoe uatoe lTjio Paij), Toewan Rad]a lantas mara sama saija. soeroe lekas blkin djadi itoe batoe (Tjio Paij), sekarang soeda saija bikin djadi,itoe saija mace tanja sama sobat pegimana akalan.

Tan Poh le kasi satoe akalan, sobat besok pa!;i holeh t.Iapet sama Toewan Radja, kasi taoe njang itoe batoe (Tjio Paij) soeda djadi, kaloe sobat soeda kasi taoe, lanlas sobat boleh minta verlof poelang di desa, sobat boleh bikin satoe panggoengan. di pinggirnja Song Lo poenja roe- ma, sobat boleh panggil segala sobat-sobat, sijang den~en l~lalell1 sobat boleh plesir, dan boenjikeu sueling, itoe soepaja Siotjiahatinjahijarbergerak

(birahi). .

Boen Hie denger itoe bitjara, lantas berkata:

betoel bagoes ini akal, besok pagi saija maoe minta verlol sama Toewan Radja, itoe waktoe djoega lantas minta permisi poelang.

Tjerita besok harinja pagi-pagi, segala Ambte- naar soeda dateng di keraton, sa-beutaran Radja lanlaskloewar,doedoekdi krosi Liong Mas,segala Ambter.aar lantas kasi hormat sodjakoewi, Radja lautas berkata: (Khing) angkau ujaugada perkara boleh mengadep, njang tiada ada perkara boleh mocudoer.

Boen Hie lantas mengadep, dengen berkata:

saija bernama Boeu Hie, mengadcp sama Toewan' Radja, dari itoe perkara batoe (Tjio Paij), soeda djadi, djoega saija soeda berdiriken, saija ada kasi satoe atoeran, njang saija maoe minlaverlof poelang di desa, sebab saija poenja orang toewa soeda ~anjak oemoer, .maka saija maoe djaga toewa-nta. soepaja Toewan Radja kasi permisi sama saija boewat poelang.

Radja lantas kasi poetoesan Boen Hie boleh poelang di desanja, Hoe waktoe Radja lantas masoek di keraton, segalaAmbtenaar lantas djalan keloewar, poelang di roemanja sendiri-sendiri.

Di tjeritaken BoenHieverlof berdjalan poelang, sijang dengen malem berdjalan sadja, dengen tanja-tanja sama orang, Song Lo poenja roema, soeda dapet taoe, Boen Hie lantas panggilorang di soeroe bikin satoe panggocng. ada di pinggir

(22)

- 36-

Song Lo poenja roema, bolehnja Boen Hie bikin panggoengan dengen tinggi dan pake loteng, lama- lama bolehnja bikin panggoengan soeda djadi, soewatoe hari Boen Hie lantas panggiJ segala sobatnja, sijang dan rnalem plesir makan dan minoem sadja dengen menioep soeling (Pat Im) dan menjanji.

Tjerita Swat Bwee Siotjia di dalem roema, tiada ada pekerdja-an, Siotjia lantas naek di Ioteng sendiri, srenta soeda sampe di atas loteng Siotjia dapet denger ada orang menioep soeling, dengen ada njang menjanji, Siotjia lantas boeka djendela loteng, Siotjia poenja kepala melongok di loewar djendela,

Tadi njang Boen Hie lagi senang-senang me- njanji, dapel liat sama Siotjia poenja moeka Boen Hie lantas ketawa-ketawa dengen main mata.

Siotjia Hat Boen Hie ketawa, Siotjia lekas-lekas toetoep djendela, Siotjia lantas toeroen dari loteng, teroes masoek di kamar tempat tidoer, lantaran itoe Siotjia lantas plkir-pikir sijang dan malem, Siotjia sampe djadi sakit,

Soewatoe hari Boen Hie dapet kabar, kaloe Siotjia ada dapet sakit, Boen Hie lantas tjari pikiran, dapet satoe. pikiran, Bo~n.Hie I~nt~s

kloewar dari roemanja, mace pegi dl tempatnja Sang Ke Em (Tjornblang), Boen Hie bolehnja berdjalan soeda sampe diroemanja Sang Ke Em, 'Boen Hie lantas masoek di roema.

- 37-

Sang Ke Em (Tjomblang) lekas papak, Boen Hie lantas masoek doedoek krosi, orang berdoewa, Sang Ke Em lantas menanja: Toewan besar dateng di sini ada kerdja apa?

Boen Hie lantas berkata: saija dateng di sini, tiada lain njang saija maoe minta toeloeng sama angkau, boleh pegi di roemanjaSong Lo, boewat minta Swat Bwee Siotjia berdjadi laki istri, kaloe sampe bisa djadi saija maoe kasi persen oewang 1000 Ringgit sama angkau. .. .

Sang Ke Em menjaoet: Toewan besarsaijatiada brani, minta sama Siotjia, sebab itoe Siotjia ter- laloe tani (Tjing Tjiat) dengen anaknja Siotjia dapet pangkat Sam Goan, itoe soesa soenggoe, saija tiada bran;'

I Boen Hie lantas berkata: saijaada satoe akalan angkau boleh poera-poera djadi orang djoe~al

kern bang, angkau boleh djalan di moekaroernanja, kaloe dia panggiJ angkau boleh lantas masoek, kaloe angkau dapet liat sama Siotjia angkau boleh tjerita kawin, dapet sama saija, kaloe. Siotjia~am~e

maoe mendjalanin ini perkara kawin, nanti saua kasi persen sama angkau 1000 Ringgit.

Sang Ke Em denger Boen Hie poenja bitjara, lantas girang, saija sanggoep djoega ini perkara, besok pagi saija poera-poera djadi orang djoewal kern bang, soepaja Toewan besar boleh taoe.

Boen Hie soeda berdjandji sama Sang Ke Em,

(23)

- :18 -

Jantas minta permisi poelang, Sang Ke Em lantas anter sampe di loewar, lantas masoek di dalern roema.

Besok paginja Sang Ke Em (Tjomblang), kloe- war dui roerna, poera-pcera djoewal kembang, djalan di moekanja Swat Bwee Siotjia, srenta sampe di moekanj a Siotjia poenja rnerna, kabe- toelan Aij Oiok lagi bediri di depan pintoc,dapet Hat ada orang djoewal kembang, Aij Giok lantas panggil, tiadaantara lamaorang djoewalkern bang soeda sampe, Aij Giok lantas adjak sama orang djoewal kembang, masoek di dalem roema,orang djoewal kembang dapet liat Siotjia poenja moeka, seperti orang soes~ hati, orangdjoewal kembang lantas tanja sama Siotjia, saija maoe tanja apa Siotjia ada dapet sakit?

Siotjia lantas berkata: njang saija poenja hati tiada karoewan,sijangdanmalem tiada bisa tidoer, maka akoe seperti orang njang dapet sakit.

Orang djoewal kern bang lantas berkata sama Siotjia: di doenia maoe tjariseperti Siotjia,tiada ada, saija kira Siotjia satoe orang prampocwan mendjalaninboedjangitoe soesa sekali,kaloetiada betoel nanti boleh roesak badan, saijakasi taoe sama Siotjia, njang tadi saija ada dapet satoe orang pangkat besar soeka sama Siotjia, sabe- toelnja saija ini di soeroe sama itoe Ambtenaar.

Siotjia, denger itoe orang djoewal kembang,

39 -

lantas didatem hatinja Siotjia bingoeng, Siotjia Janlas tanja itoe Ambtenaar namanja siapa? angkau boleh bilan!!; terang.

i Orang djoewal kembang srenta denger Siotjia

\

poen]a bitjara lantas girang. itoe djoega

lant~s

kasi taoe sama Siotjia itoe Ambtenaar namanja

Boen Hie, kaloe Sioljia soeka saija harep boleh di kasi tanda,boewat pandjer soepaja bolehtaoe. Sioljia lantassoeka hati,ambil iketpinggangnia~

lantas di.boewat tanda, itoe djoega lantas dl trimakcn.

Orang djoewal kembang lantas trima den.g~n berkala: saija harep soepaja Siotjia djangan biktn kapiran, laiitas minla permisi balik ~oelang",

Tjerita besok paginja Sang Kc Em, bawa I~oe iket -pinggangnja Siotjia, njang di boewat pandjer, kloewar dari roernanja I)erdjalan anlara lama, soeda sampe di roemanja Boen Hie,SangKe Em lantas djalan masoek, dapetin sama Bocn Hie.

Boen Hie dapet \iat Sang Ke Em dnteng,lantas tanja an~kau saija soeroepegimanakabarn]a, apa mace apa tiada.

Sang Ke Em lantas kasi kaloewarsatoe iket ping~an gnj a, dengen berkata: saijakasi taoe,itoe Siotjia soeda mace kawin, sama Toewanbesar, ini tandanja, satoe iketpinggangnjaSiotjianjang kasi landa pandjer,

Boen Hielantastrima itoe satoe iket pinggangnja

(24)

- 40' - - 41-

Gwee hari 15), Siotjia lantas berpake-pake badjoe kemanten, srenta soeda pake-pake, Siotjia lantas berdjalan maoe pegi di belakang kebonan, srenta soeda sampe di belakang kebonan, kedapetan sama Aij Giok.

Aij Giok lantas bertanja: Siotjia maoe pegi di mana, mangka saija tanja apa sebab Siotjia ber- pake badjoe njang begini bagoes?

Siotjia lantas berkata: saija maoe kawin, sebab ada satoe Ambtenaar, njang minta saija poenja badan, sa!ja soeda berdjandji, ini malem kete-

moenja kawin. ,

Aij Giok denger bitjaranja Siotjia, lantas kagetl

I dengen berkata:'Siotjia, poenja djalan ini ada sala sekali, Siotjia apa tiada inget, anak Song Lo soeda dapet pangkat Sam Goan, kaloe sampe dapet taoe lain'orang, boekan dapet maloe, ini perkara saija' harep Siotjia inget njangpandjang.

Siotjia di bilangin sama Aij Giok, djoega tiada maoe toeroet, teroes masoek di belakang kebonan, srenta sampe tiada taoe aloesnja Song Liem ka- liatan, ada di belakang kebonan.(Hian Sing) Sio- tjia srenta Hat aloesnja (Song Liem) itoe waktoe djoega, Siotjia lantas tiada inget, Siotjia lantas djato klenger.

Aij Giok dapet taoe lantas.di angkat, Siotjia di bawa masoek di roerna, teroes di masoekin di tem- pat tidoer, itoe waktoe Aij Giok lantas tjari akalan,

, I

Di tjeritaken Swat Bwee Siotjia.

Hoe waktoe soeda sampe harinja, (boelan Pee Siotjia, Boen Hie dengen berkata: angkau ini orang terlaloe pinter sekali, besok kaloe soeda djadi saija poenja istri, angkau dapet persen 2 peti Mas, Hoe waktoe djoega Boen Hie lantas ambil Mas sama Angkin diboewat pandjer, dengen kasi 1 lembar soerat, dari harinja boleh dapet kawin ija itoe boelan Pee Gwee hari 15, srenta soeda di trimaken sama Sang Ke Em, begitoe djoega Sang Ke Em, lantas permisi maoe pegi di roemanja Siotjia.

Tjerita Sang Ke Em berdjalan pegi di roemanja Siotjia tiada antara lama soeda sampe di roemanja , Siotjia, Sang Ke Em lantas masoek di roema teroes pegi di Siotjia poenjakamar tidoer, srenta dapet, Sang Ke Em lantas kasi keloewar, Mas sama Angkin njang Boen Hie kasi, di trimaken, dengen berkata: ini 2 roepa barang,sama 1 lernbar soerat Toewan besar (Ambtenaar) ada bilang besok dapetnja kawin (boelan Pee Gwee hari 15), soepaja Siotjia djangan loepa ini perkara.

Swat Bwee Siotjia lantas trima Hoe barang, srenta bilang baik, nanti boelan Pee Gwee hari 15, saija toengggoe di helakang kebonan, Sang Ke Em trima prenta, lantas teroes keloewar pegi poelang.

(25)

- 42 -

dengen pikir-pikir srenta dapet akalan, Aij'Giok lantas panggil satoe anak prampoewan,:Sfel~ta itoe anak soeda dateng Aij Giok lantas hiianam, angkau boleh pake Siotjia poellja bsd joe ini ma- lem angkau bolehtoeuggoe.di belakallgkebona~l, itoe anak prampoewan soeda pakeSiotjiapoen)a badjoe lantas berdjalan di kebonan. .

Tjerita Been Hie soedasampetemponjaboelan Pee Gwee hari 15, kira-kira poekoel 12male~n Boen lIie lantas berdjalan maoe pegidiroel11anla Sioljia, tapi Boen Hie keheloclall bar~)e ma~~ek, bolennla makan minoem S:II 11:l sobnn]a.dariuoe Boen Hic tiada liat Siotjia atawa hoekau,sreuta sampe di belaka ng kebon. BOCII Hie lal~tas m~­

soek, dapet lial Stot]ia palsoe. Boen Hie lautas ketawa-ketawa, deugenpegallg Sioliia palsoepoe-.

nja tangan, lamas herdoewa orani; masoek di karnar (pangkeng). srenta soeda sampe di kamar, Boen Hie tarik Siotjia palsoe poenja tangan,Ian- tas di gigi t djempol rangann]a , sampe poetoe~t srenta soeda gigil Hoe djempol tangan,BoenH'~

lautas lari keloewtlr dari kebonan, teroes larl dengen uawa itoe djempol tangan. .

ltoe waktoe Aij Giok baroe ada di roema,da- pet denger di blakang kebonan ada orang l1Ie~ flangis, Aij Oiok lantas lekas-Iekas l11aso~k .~l blakang kebonan, srenta dapet liat, tiada la,l~ ~~a itoe boedak pramfloewan, njang menjaroe SJOtJla

- 43 -

tadi, tiada taoe keua apa, soeda djato di lana, Aij Giok lantas augkat doewa tangan, lantas dl bawa masoek di roema, tiada kira sekalidjempol ' tangannja njang satoe, soeda poetoes ilang.

Anak prampoewan njang djadi Siotjia palsoe, lantas berkata: saija adadi blakangkebonan kira- kira poekoel 12 malem ada satoc orang masoek di kebonan, dapet sama saija, lantas iloe orang tarik sija poenja tangan, di adjak masoek dika- mar (Pangkeng), srenta soeda sa111pe tiada taoe pegimana, saija poenja djempol lantas di gigit sampe poetoes, itoe anakprampoewan soeda ber- kata lantas menangis.

Aij Giok denger itoe anakprarnpoewanpoenja bitjara. Aij Giok lautas berkata: ini tiada lain, tentoe ada orang hati djahal, njangbikinakalan, sebabn]a iloc djempol tangan di bawa pegi,itoe waktoe Aij Giok berkara: kaloe begitoeBeen Hie ada saorang djahal (Kan Sin).

Siotjia denger begiioe, lantas merasa takoet.

Tjerita Been Hie lati dengen bawa s .toe djem- pol tangan, srenta sampe di loewar roema ke- bonan, Boen Hielamas berdjalanpelahau-pelahan , sampe besok harinja, pagi-p agi Boen Hie lantas brangkal, pe,;i di kola Radja (Kia Sia) sebabnja Boen Hie maoe kelak sama Song Lo'sebabSong Lo brani bilang ~anH Toewan Radja,njang Swat Bwee Sioljia Iilaoe dotdoek boedjangselamanja,

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

ngen roepa iboe bapanja, Kapalanja ada seperti ka- pala oeler, matanja sebagi mata tikoes, moeloetnja bertjotjot, pipinja tiroes, sedeng pengawakannja ada kate, tapi potongannja

lto tempo koetika rnoeridmoe bikin h ina - sa Goe Hwa Kau w dan Li Eng' Pou w, dengen ba njak toeroet tjapeken huti akoe soeda bikin dam i, tapi de- ligen perdj andjian Ouw A Kian

Sasoedanja dapet mengaso bebrapa djam lu- manja, Kwie O en la loo berdjalan-djalan di atas pasir dari tepinja soengei ketjil, simpangan da- ri Yangtze; ia memikirken tjara bagimana

.Kestanintah Tocan pada saja , rcken r 50.~ sadja, bole saja nanti p'ndjern wang dari saja poenja sobat-sobat l' meratap poela si Kalak, jang kepen gen djocga djadi lelaki, kerna

M aka The In berkata: ija D jiko kaloe tiada maoe ambit itoe makanan masa ini segelas arak tiada m ace di minoem, mengapa soeda Djiko begitoe l ekas maoe pegi betoel saija djadi

enko poenja segala pikiran orang tiada bisa toeroet, sekarang saija tiada bisabales dari enko poenja boedi soeda membelaken pada saija, maski saija djadi roem- poet inget maoe

Kemoedian radja Tjioe Sie Tjong lantas panggil lagi sekalian penggawanja di adjak berdami, kerna dldalern pengliatannja baginda jang ini bala tentara lagi sedenz menang berprang,

Komediall maka waktoe itoe djoega dengen sigrah Till KOIILt' In lantas pegi di goedang bras sertu bee- ku itoe goedang dan troes kloewarin bras lantas di prenta so-roe moeat antero