H OGER B EROEPSONDERWIJS
H BO 5 B OEKHOUDEN
Infobrochure
Schooljaar 2018-2019
I NHOUD
DEEL 1: Algemene informatie ... 5
1 Betekenis Hoger Beroepsonderwijs ... 5
2 Doelgroep ... 5
3 Toelatingsvoorwaarden ... 5
3.1 Voldaan hebben aan de deeltijdse leerplicht ... 5
3.2 Vereiste studiebewijzen ... 5
3.3 Andere toelatingsvoorwaarden ... 6
3.4 Vrijstellingen ... 6
DEEL 2: Specifieke informatie HBO Boekhouden ... 7
1 Organisatie van de opleiding ... 7
1.1 Flexibel dagtraject ... 7
Lessenrooster dagopleiding – ‘Nieuwe cursisten’ start september 2018 ... 7
Lessenrooster dagopleiding – cursisten die gestart zijn in september 2017 ... 7
Lessenrooster dagopleiding – cursisten die gestart zijn in januari 2018 (VDAB) ... 8
1.2 Avondopleiding ... 9
Avondopleiding – ‘Nieuwe cursisten’ eerste jaar (start september 2018) ... 9
Avondopleiding – tweede jaar cursisten die gestart zijn in september 2017 ... 9
2 Structuurschema ... 10
3 Vereiste voorkennis modules ... 11
4 Intake ... 11
5 Toelatingsvoorwaarden en Toelatingsproef ... 11
6 Vrijstellingenbeleid ... 12
6.1 Procedure Vrijstellingen (Vrijstellingsproeven/EVK/EVC) ... 12
Periode van vrijstellingsaanvragen ... 12
Vrijstellingsproeven ... 12
Elders verworven kwalificatie ... 12
Administratieve afhandeling ... 12
7 EVK beleid: vrijstellingen a.d.h.v. diploma of attesten ... 13
7.1 Diploma TSO Boekhouden-Informatica ... 13
7.2 Diploma TSO Boekhoudkundig bediende ... 13
7.3 Attesten “Boekhouder” over drie jaar (ongeveer 256 u per jaar) aan Syntra ... 13
7.4 Attesten van opleiding aan de VDAB ... 14
8 Evaluatiebeleid en studiebewijzen ... 15
8.1 Algemeen evaluatiebeleid van het centrum ... 15
8.2 Algemeen evaluatiebeleid HBO5 Boekhouden ... 15
8.3 Specifiek evaluatiebeleid per module ... 15
8.4 Studiebewijzen ... 15
9 Van gegradueerde naar bachelor ... 15
10 Reële kosten ... 15
DEEL 1: A LGEMENE INFORMATIE
1 Betekenis Hoger Beroepsonderwijs
Het hoger beroepsonderwijs (HBO5) omvat beroepsgerichte opleidingen op het niveau van het hoger onderwijs en situeert zich tussen het secundair onderwijs en de professionele bacheloropleidingen. Na het succesvol afronden van een HBO5 opleiding behaal je een graduaatdiploma dat een concrete waarde op de arbeidsmarkt heeft.
Daarnaast biedt het ook de mogelijkheid om aansluitend een verkort traject op te starten een professionele bachelor Accountancy Fiscaliteit.
HBO5-opleidingen worden binnen het volwassenenonderwijs aangeboden door de Centra voor Volwassenenonderwijs (CVO) en is ook bekend onder de oude benaming 'Hoger onderwijs voor sociale promotie' (HOSP) of graduaatopleidingen.
2 Doelgroep
De sprong van secundair onderwijs naar hogeschool of universiteit kan voor sommige jongeren te groot zijn.
Maar ook werkende volwassenen die zich willen omscholen in het hoger onderwijs ervaren soms moeilijkheden in de hogeschool. Het hoger beroepsonderwijs HBO5 vult de ontbrekende trede tussen het secundair onderwijs en de hogeschool op en biedt jongeren en volwassenen de kans om geleidelijk aan te klimmen op de
onderwijsladder.
Na het behalen van een HBO5-diploma kan, indien wenselijk, de studie via een verkort traject (aanvullingstraject) verder gezet worden in een Professionele Bachelor (PBA) Accountancy-Fiscaliteit aan een hogeschool. De hogescholen erkennen de vaardigheden van het CVO en verlenen hiervoor vrijstellingen.
Maar, het hoger beroepsonderwijs speelt ook in op de behoeften van mensen die niet geïnteresseerd zijn in langere bacheloropleidingen, maar via kortere of deeltijdse trajecten een erkende beroepskwalificatie willen verwerven, onmiddellijk na het secundair onderwijs of later in hun loopbaan. Om die reden is het hoger beroepsonderwijs toegankelijk voor een brede doelgroep. Zowel jongeren die zich verder willen kwalificeren, werkenden die een nieuwe uitdaging willen/moeten opnemen, als werkzoekenden die hun kansen op de arbeidsmarkt willen vergroten, kunnen er terecht.
3 Toelatingsvoorwaarden
3.1 Voldaan hebben aan de deeltijdse leerplicht
Om te starten met een HBO5-opleiding moet je voldaan hebben aan de deeltijdse leerplicht. Concreet betekent dit dat je 18 jaar of ouder bent op het ogenblik van de inschrijving, of 18 jaar wordt vóór 31 december bij inschrijving tussen 1 september en 31 december.
3.2 Vereiste studiebewijzen
Naast de leerplichtvoorwaarde moet je beschikken over één van volgende studiebewijzen:
o een studiegetuigschrift van het tweede leerjaar van de derde graad van het secundair onderwijs (6 BSO);
o een diploma van het secundair onderwijs;
o een certificaat van een opleiding van het secundair onderwijs voor sociale promotie of het secundair volwassenenonderwijs van minimum 900 lestijden;
o een certificaat van het hoger beroepsonderwijs;
o een diploma van het hoger onderwijs voor sociale promotie of het hoger beroepsonderwijs;
HBO 5 Boekhouden
Opleidingsbrochure 2018-2019 pagina 6 van 15
o een diploma van het hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan, bachelor of master;
o een studiebewijs dat krachtens een wettelijke norm, een Europese richtlijn of een internationale overeenkomst wordt erkend als gelijkwaardig met een van de voorgaande diploma's.
Een Centrum voor Volwassenenonderwijs kan kandidaten die niet over één van de vereiste studiebewijzen beschikken toelaten op basis van specifieke redenen of op basis van het algemene niveau van de kandidaat. Dit algemene niveau wordt getoetst aan de hand van een toelatingsproef.
3.3 Andere toelatingsvoorwaarden
Om als cursist toegelaten te worden tot een sequentieel geordend module van een opleiding, moet voldaan worden aan één van de volgende voorwaarden:
o de cursist beschikt over het deelcertificaat van een sequentieel voorafgaand module in een leertraject;
o de cursist beschikt over een welbepaald attest of certificaat van een andere opleidings- of vormingsinstelling;
o de cursist beschikt over een welbepaalde titel van beroepsbekwaamheid;
o de directeur oordeelt dat de cursist beschikt over een diploma, certificaat of getuigschrift uit het
onderwijs of een attest of certificaat uit een andere opleidings- of vormingsinstelling waaruit blijkt dat de cursist over voldoende kennis, vaardigheden en attitudes beschikt om de module aan te vangen;
o de directeur oordeelt op basis van een toelatingsproef dat de cursist de nodige ervaring heeft verworven die hem toelaat het module te volgen.
3.4 Vrijstellingen
Via een vrijstellingsaanvraag kan eventueel een studieduurverkorting bekomen worden. Op basis van studiebewijzen van eerder gevolgde opleidingen EVK (Eerder Verworven Kwalificaties) of op basis van
buitenschoolse ervaring EVC (Eerder Verworven Competenties) kan je vrijgesteld worden van één of meerdere modules van een opleiding. De vrijstelling kan zowel betrekking hebben op het volgen van lessen als op de evaluatie.
DEEL 2: S PECIFIEKE INFORMATIE HBO B OEKHOUDEN
1 Organisatie van de opleiding
De opleiding HBO5 Boekhouden wordt aangeboden in de vestigingsplaats Diest via volgende trajecten.
1.1 Flexibel dagtraject
In dit traject bestaat de mogelijkheid om de werkdruk te verlagen door de modules te spreiden en de loopduur van het traject te verlengen. Via de erkende vrijstellingen kan het opleidingstraject eventueel verkort worden.
De dagopleiding wordt ingericht over een periode van 1,5 jaar (drie semesters) en omvat +/- drie lesdagen per week. In het laatste semester wordt één lesdag via werkplekleren (stage) ingevuld. Deze opleiding is ideaal voor werkzoekenden, deeltijds werkenden en werkenden met (deeltijdse) loopbaanonderbreking. Het dagtraject is eveneens een aanrader voor schoolverlaters zoals afgestudeerden aan een economische richting, aan TSO Handel/Boekhouden–Informatica en aan gemotiveerde afgestudeerden BSO Kantoor die graag een graduaatsopleiding willen aanvatten.
De dagopleiding wordt semestrieel opgebouwd waardoor er twee inschrijvingsmomenten zijn nl. september en januari.
In de voormiddag (VM) starten de lessen om 8:30 en eindigen om 12:20.
In de namiddag (NM) starten de lessen om 13:00 en eindigen om 16:50.
Lessenrooster dagopleiding – ‘Nieuwe cursisten’ start september 2018
Semester 1
Maandag
VMA1 Basis Dubbel Boekhouden A3 Computerboekhouden
NM
A4 BTW
Dinsdag
VMC2 Personenbelasting
NMC1 Sociale wetgeving
Woensdag
VMA1 Basis Dubbel Boekhouden A3 Computerboekhouden Vrijdag
VMD1 Bank- en beurswezen
NM
D2 Financiële algebra
Semester 2
Maandag
VMA2 Aanvullend Dubbel Boekhouden
NMB3 Vennootschapsbelasting
Donderdag
VME1 Financiële analyse
NM
C3 Burgerlijk-, handels- en economisch recht Vrijdag
VME3 Kostprijsberekening
NM
B1 Vennootschapsrecht
Lessenrooster dagopleiding – cursisten die gestart zijn in september 2017
Semester 1
Maandag
VMB2 Vennootschapsboekhouden
NM
F1 Kostenbeleid en budget
Donderdag
VME4 Consolidatie
F2 Organisatie en Communicatie
NM
E2 Audit
G1 Project/Stage
HBO 5 Boekhouden
Opleidingsbrochure 2018-2019 pagina 8 van 15
Lessenrooster dagopleiding – cursisten die gestart zijn in januari 2018 (VDAB)
Semester 1
Maandag
VMC2 Personenbelasting
NM
C3 Burgerlijk-, handels- en economisch recht
Dinsdag
VME3 Kostprijsberekening
NM
E1 Financiële analyse
Vrijdag
VMB3 Vennootschapsbelasting
NM
B1 Vennootschapsrecht
Semester 2
Maandag
VMB2 Vennootschapsboekhouden
NM
F1 Kostenbeleid en budget
Donderdag
VME4 Consolidatie
F2 Organisatie en Communicatie
NM
E2 Audit
G1 Project/Stage
1.2 Avondopleiding
Dit traject wordt ingericht over een periode van twee jaar die het mogelijk maakt om de studies te combineren met een job.
De opleiding maakt gebruik van gecombineerd onderwijs (blended leren) en is een combinatie van contactonderwijs en afstandsonderwijs. Dit resulteert in een beperking van het aantal lesmomenten tot gemiddeld twee per week. Maar dit houdt ook in dat een gedeelte van de leerstof of opdrachten via
thuisopdrachten aangeboden worden. Het opzet hiervan is het zelfstandiger leren werken te stimuleren en de mogelijkheid om het studiemoment deels zelf in te plannen. Voor het welslagen van deze onderwijsvorm maakt de opleiding gebruik van een elektronisch leerplatform (moodle).
De avondopleiding wordt op jaarbasis georganiseerd waardoor opstarten enkel in september mogelijk is.
De lessen starten om 18:10 en eindigen om 22:00.
Avondopleiding – ‘Nieuwe cursisten’ eerste jaar (start september 2018)
Lesdagen: hoofdzakelijk maandag- en donderdagavond (enkele uitzonderingen omwille van feestdagen)
A1 Basis Dubbel Boekhouden
A2 Aanvullend Dubbel Boekhouden A3 Computerboekhouden
A4 BTW
B1 Vennootschapsrecht B2 Vennootschapsboekhouden B3 Vennootschapsbelasting C2 Personenbelasting
C3 Burgerlijk-, handels- en economisch recht
Avondopleiding – tweede jaar cursisten die gestart zijn in september 2017
Lesdagen: hoofdzakelijk dinsdag- en woensdagavond (enkele uitzonderingen omwille van feestdagen)
C1 Sociale wetgeving
D1 Bank- en beurswezen D2 Financiële algebra E1 Financiële analyse
E2 Audit
E3 Kostprijsberekening E4 Consolidatie
F1 Kostenbeleid en budget
F2 Organisatie en Communicatie
G1 Project/Stage
HBO 5 Boekhouden
Opleidingsbrochure 2018-2019 pagina 10 van 15
2 Structuurschema
3 Vereiste voorkennis modules
De pijlen in het structuurschema geven aan dat er voorkennis vereist is om toegelaten te worden tot het volgen van bepaalde modules.
Bijvoorbeeld: de cursist dient geslaagd te zijn voor de module ‘A1 Basis dubbel boekhouden’ alvorens te starten met de modules: ‘A2 Aanvullend dubbel boekhouden’, ‘A3 Computerboekhouden’, ‘E1 Financiële analyse’ en ‘E3 Kostprijsberekening’.
Voor de aanvang van de module ‘G1 Project’ gelden een aantal bijkomende vereisten, namelijk:
o De cursist moet geslaagd zijn op de onderstaande modules:
o A1 Basis dubbel boekhouden;
o A2 Aanvullend dubbel boekhouden;
o A3 Computerboekhouden;
o A4 BTW.
o De cursist moet de onderstaande modules gevolgd hebben met ‘voldoende participatie aan de lessen’ en
‘deelname aan de evaluatie(s)’:
o B1 Vennootschapsrecht;
o B3 Vennootschapsbelasting;
o C2 Personenbelasting.
4 Intake
Intake wordt georganiseerd tijdens de eerste week van de opstart. Tijdens de intake krijgen de cursisten aanvullende informatie over:
o toelatingsproef;
o vrijstellingen;
o organisatie van de opleiding;
o evaluatiebeleid;
o gecombineerd onderwijs;
o elektronisch leerplatform.
5 Toelatingsvoorwaarden en Toelatingsproef
Een CVO kan een kandidaat die niet over één van de vereiste studiebewijzen beschikt toch toelaten op basis van het algemene niveau van de kandidaat. Dit algemene niveau wordt getoetst aan de hand van een
toelatingsproef. Deze proef wordt in de tweede of derde lesweek afgenomen.
Praktische werkwijze voor het aanvragen van een toelatingsproef (TP) o TP aanvragen bij inschrijving.
o TP aanvragen met document “Toelating tot opleiding HBO” bij de isabelle.bataille@deoranjerie.be.
o TP omvat vier luiken: begrijpend lezen, logische rekenopdrachten, eenvoudige brief opstellen in Word, eenvoudige berekeningen doorvoeren in Excel.
o TP vindt plaats op:
semester 1: dinsdag 11 september om 18u00 semester 2: dinsdag 19 februari 2019 om 18u00
HBO 5 Boekhouden
Opleidingsbrochure 2018-2019 pagina 12 van 15
6 Vrijstellingenbeleid
Vrijstellingen worden verleend via eerder verworven kwalificaties (EVK) of elders verworven competenties (EVC).
Bij de inschrijving wordt de cursist over het vrijstellingenbeleid geïnformeerd en kan de cursist een aanvraag tot vrijstellingen indienen.
Voor de opleiding HBO5 Boekhouden worden er via het enkele diploma’s of attesten rechtstreekse EVK’s toegekend en dient er naast het diploma of attesten geen uitgebreid dossier ingediend te worden. De betreffende opleidingen zijn:
o TSO handel / boekhouden – informatica o TSO boekhoudkundig bediende
o Attesten van de boekhoudopleiding van de VDAB o Attesten van de boekhoudopleiding van de Syntra
Voor andere opleidingen dient de aanvraag aangevuld worden met een curriculum en een attest van de gevolgde opleiding.
Nuttige ervaring door tewerkstelling of elders verworven compenties (EVC) kan eventueel via een intake gesprek en het slagen voor de vrijstellingsproef resulteren in een vrijstellingen.
Meer informatie in verband met vrijstellingenbeleid is terug te vinden op de Gids voor Cursisten.
6.1 Procedure Vrijstellingen (Vrijstellingsproeven/EVK/EVC)
Periode van vrijstellingsaanvragen
o Aanvraag Vrijstellingsproef (VP) gebeurt bij inschrijving met “Aanvraagformulier”.
o Aanvraag Elders verworven kwalificatie (EVK) gebeurt bij inschrijving met “Aanvraagformulier” +
“Aanvraagdossier”.
Vrijstellingsproeven
Vrijstellingsproeven worden afgenomen indien het EVK dossier en het betreffende curriculum de overlapping onvoldoende beschrijven of de cursist EVC vanuit werkervaring opgedaan heeft.
o De proef wordt enkel ingericht voor modules die in het betreffende semester georganiseerd worden en zullen in de derde week van het semester plaatsvinden .
o De aanvraag voor een vrijstellingsproef dient tijdig ingeleverd te worden (vóór start proef). Indien hier niet aan voldaan is kan de proef niet afgelegd worden.
o Indien de cursist een vrijstellingsproef aanvraagt na het niet slagen voor de betreffende module is de cursist verplicht deze proef bij dezelfde lector af te leggen.
Elders verworven kwalificatie
o EVK op basis van volledig “Aanvraagdossier” mogelijk tot 1/3 de van de lestijden (inschrijvingsperiode) o Indien er geen of onvolledig dossier ingeleverd wordt zal er geen EVK verleend worden en dient de cursist
de betreffende module te volgen.
o Indien EVK geweigerd wordt of het “Aanvraagdossier” niet tijdig (vóór start van de proef) ingediend wordt is er geen vrijstellingsproef meer mogelijk
Administratieve afhandeling
1. De cursist dient de aanvraag op het secretariaat in t.a.v. de opleidingscoördinator.
Elke aanvraag voor Vrijstellingsproef bestaat uit een ingevuld “Aanvraagformulier”.
Elke aanvraag voor EVK, EVC bestaat uit een ingevuld “Aanvraagformulier” en “Aanvraagdossier”
dat bestaat uit de bewijsstukken op basis waarvan de rechtstreekse vrijstelling EVK wordt aangevraagd:
o attest van opleidingsonderdeel van de opleiding graduaat boekhouden van een ander CVO;
o attesten van de gevolgde VDAB-opleidingen boekhouden;
o attesten van de gevolgde Syntra-opleiding + puntenlijsten per jaar;
o diploma Secundair onderwijs TSO Boekhouden-Informatica;
o gedetailleerd curriculum van de bacheloropleiding met puntenlijsten per examenperiode;
o erkende ervaringsbewijzen.
2. De opleidingscoördinator en betrokken lector(en) oordelen op basis van aanvraagdossier:
het EVK wordt weerhouden en leidt tot een vrijstelling. De aanvraag wordt verder administratief afgehandeld;
het EVK wordt niet weerhouden en de cursist dient voor een vrijstelling te slagen in de vrijstellingsproef.
3. De cursist zal via het secretariaat het eindresultaat met betrekking de aanvraag vernemen.
Het inschrijvingsgeld voor de modules zal, na het slagen voor de vrijstellingsproef, terug gestort worden.
7 EVK beleid: vrijstellingen a.d.h.v. diploma of attesten
7.1 Diploma TSO Boekhouden-Informatica
EVK voor de modules:
A1 Basis dubbel boekhouden;
A3 computerboekhouden.
7.2 Diploma TSO Boekhoudkundig bediende
EVK voor de modules:
A1 Basis dubbel boekhouden;
A3 computerboekhouden.
7.3 Attesten “Boekhouder” over drie jaar (ongeveer 256 u per jaar) aan Syntra
EVK’s afhankelijk van het aantal volbrachte jaren/vakken
1ste jaar: A1 Basis dubbel boekhouden
2de jaar: A1 Basis dubbel boekhouden, A2 Aanvullend dubbel boekhouden
3de jaar: A1 Basis dubbel boekhouden, A2 Aanvullend dubbel boekhouden, A3 Computerboekhouden, B2 Vennootschapsboekhouden
Voor A4 BTW en B3 vennootschapsbelasting is een vrijstelling mogelijk via een vrijstellingsproef Of in volgens het nieuwe traject:
A1:
als geslaagd voor 1.1 Algemene boekhoudingHBO 5 Boekhouden
Opleidingsbrochure 2018-2019 pagina 14 van 15
A2: als geslaagd voor 2.1 Boekhouden en vennootschapsboekhouden
A3: als geslaagd voor 3.2 Casestudies boekhouden en vennootschapsboekhouden
A4: als geslaagd voor 1.5 B.T.W. en 2.3 B.T.W.
B1: als geslaagd voor 2.6 Vennootschapsrecht
B2: als geslaagd voor 2.1 Boekhouden en vennootschapsboekhouden
B3: als geslaagd voor 2.4 Vennootschapsbelasting en 3.3 Vennootschapsbelasting
C2: als geslaagd voor 1.4 Personenbelasting en 2.5 Personenbelasting
E3: als geslaagd voor 2.2Financieel beleid en 3.1 Analytisch boekhouden
7.4 Attesten van opleiding aan de VDAB
VDAB biedt meerdere opleidingen aan via afstandsonderwijs gecombineerd met gezamenlijke contactmomenten te Brussel
o BAM
o BIB (bediende in de boekhouding) o HBH (hulpboekhouder)
o BIP (boekhouden in de praktijk) o Basiscursus sociale wetgeving
Al deze attesten verlenen een EVK voor A1/A3/A4/C1 binnen HBO5 Boekhouden
A1 Basis dubbel boekhouden, A3 Computerboekhouden,A4 BTW, C1 Sociale wetgeving
De verleende EVK’s zijn afhankelijk van het aantal volbrachte vakken en kunnen enkel verleend worden mits het voorleggen van de overeenstemmende attesten.
A1 Basis dubbel boekhouden: BAM Bedrijfsadministratie + BIB Bediende in de boekhouding;
A3 Computerboekhouden: BAM Bedrijfsadministratie + BIP Boekhouden in de praktijk;
A4 BTW: BAM Bedrijfsadministratie + HBH Hulpboekhouder;
C1 Sociale Wetgeving: Cursus sociale wetgeving.
8 Evaluatiebeleid en studiebewijzen
8.1 Algemeen evaluatiebeleid van het centrum
Het centrumreglement van het CVO beschrijft de algemene evaluatiebeleid van toepassing op alle opleidingen.
Dit algemeen evaluatiebeleid van het centrum wordt aangevuld met het evaluatiebeleid van de afdeling HBO5 Boekhouden en het specifieke evaluatie beleid per module.
8.2 Algemeen evaluatiebeleid HBO5 Boekhouden
Het evaluatiebeleid van de opleiding is raadpleegbaar op de gids voor cursisten op Moodle.
De opleiding organiseert voor elke module een evaluatie waarbij nagegaan wordt in welke mate de de doelstellingen van het leerplan en de opleidingscompetenties bereikt werden.
De planning van de eindevaluatie wordt door de opleidingscoördinator in samenspraak met de lectoren van de vakgroep opgesteld. De planning van de evaluaties wordt door de betrokken lectoren gecommuniceerd.
Een tweede evaluatieperiode (herexamen) wordt niet ingericht maar de evaluatiecommissie kan een bijkomende proef onder de vorm van een vrijstellingsproef en de modaliteiten daarvan bepalen. Om het tijdstip en de modaliteiten van deze bijkomende proef te vernemen moet de betrokken cursist contact opnemen met de opleidingscoördinator.
8.3 Specifiek evaluatiebeleid per module
Bij aanvang van een module wordt de evaluatiemethode, de puntenverdeling en de planning door de betrokken lector aan de cursisten meegedeeld. Indien er binnen een module onaangekondigde evaluaties gehanteerd worden wordt dit bij de aanvang van de module met de cursisten gecommuniceerd. De evaluatiemethode kan bestaan uit permanente evaluatie, periodieke evaluatie, eindevaluatie, schriftelijke, mondelinge, open boek, gesloten boek, oefeningen, theorievragen, multiple choice, open vragen, integrale casestudy, groepsopdracht, presentatie …. Meer informatie is in de ects-fiche van de module terug te vinden.
De ECTS-fiche, puntenverdeling en de planning van de evaluatie(s) wordt door de lector op Moodle ter beschikking gesteld.
8.4 Studiebewijzen
Het slagen voor een module van de opleiding resulteert in een deelcertificaat. Het slagen voor alle modules van de HBO5-opleiding boekhouden resulteert in behalen van het diploma van gegradueerde in de boekhouding (HBO5).
9 Van gegradueerde naar bachelor
Het diploma van gegradueerde (HBO5) binnen het hoger beroepsonderwijs is niet hetzelfde als het diploma van professionele bachelor (PBA) dat men aan de hogeschool kan behalen. De doorstroom van een HBO5-opleiding naar een opleiding tot PBA zal echter vergemakkelijkt worden doordat het CVO met meerdere hogescholen samenwerkt om verkorte trajecten uit te tekenen voor de aansluitende bacheloropleiding. Concreet betekent dit dat het aantal studiepunten dat nog in de bacheloropleiding opgenomen moeten worden, gevoelig verminderd op basis van het reeds behaalde graduaatdiploma.
10 Reële kosten
Te verkrijgen op het secretariaat
