zeggen . heeft

(1)

VRIJBEID IN DEMOCIATIE

Zaterdag 5 mei 1956 - No. 398

Middenstandscongres uitstekend geslaagd

<Zie pag. 4 en 5)

WEEKBLAD VAN Dl VOLKIPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATII

OE NATIONALE FEESTDAG

zeggen . heeft

en wat deze ons te

* * -w i e van hen, die het betrekke~

. * lijke voorrecht genoten, op 4 mei 1945 hetzij nog in eigen woning in het be~

zette gebied, hetzij als ondergedokene of als be~

woner van reeds bevrijde streken, binnen de landsgrenzen te vertoeven, herinnert zich niet nog als de dag van gisteren het smartelijk~lang

verbeide en diep~ontroerende bericht van Radio Oranje op de avond van die dag, gevolgd door het oude, vertrouwde Wilhelmus?

Het was het bericht, dat we met ·een brok in

~ keel en menigeen met betraande ogen aan~

hoorden: "Hedenavond deelde het Geallieerde Hoofdkwartier mede, dat alle Duitse strijd~

krachten in N.W.~Duitsland, Nederland en De~

neroarken zich hebben overgegeven. De capitu~

la tie gaat morgenochtend om .8 uur in".

In de reeds eerder bevrijde provincies kon diezelfde avond de vreugde zich al onbeperkt uiten.- In 's~Hertogenbosch, zo luidde een bericht uit die dagen, vulden juichende m_ensenmassa's de straten, terwijl de stad in een oogwenk één vlaggenzee was. In Eindhoven luidden de klok~

ken en bliezen de sirenes het signaal "veilig",

* * *

In de bezette gebieden werd het bericht -~et

diepe ontroering ontvangen, al moest de vreugde zich dáár wat bedekter uiten.

Ondanks de nog gehandhaafde verboden he~

gaven zich in Amsterdam en elders duizenden op straat, waarbij opgewonden en ontroerende tonelen zich afspeelden. Zowel in de hoofdstad als in verscheidene andere plaatsen schoten Duitse patrouilles echter .herhaaldelijk op de mensenmenigte, waardoor nog talrijke slachtof~

fers vielen.

De volgende dag - 5 mei 1945 - tekende de Duitse generaal Blaskowitz officieel het do~

cument, waarin de capitulatie der Duitse troepen óók voor zover het West~Nederland betreft,

werd bevestigd. ,

Radioredevoeringen van Koningin Wilhelmina en van minister~president Gerbrandy volgden, evenals een proclamatie van het College van Vertrouwensmannen.

De oorlog was beëindigd. Nederland was be~

vrijd. Het kon weer in vrijheid ademhalen en het kon, geschonden, bedekt met vele wonden en beroofd van tienduizenden Joodse en niet~

Joodse landgenoten, beginnen aan de herbouw van zijn nationale bestaan.

* * *

Wie, in deze dagen, dit alles nog eens overdenkt, moet wel iets van teleurstel~

ling voelen, dat we het thans. nog maar elf jaar na dit grootse moment, niet meer eens kunnen worden over de wijze van gezamenlijke viering van deze bevrijding en dat Kamer en Regering min of meer permanent met elkander in conflict zijn over de vraag, of de Se Mei een "vrije dag"

zal zijn, opdat een ieder in staat is, op zijn of haar wijze aan de feestelijke herdenking mede te doen.

Zeker, we weten het, dat gebieden in het zuiden en oosten des lands reeds eerder bevrijd waren, maar wijzen ook de grootse vreugde~

betuigingen in deze gebieden op die Se Mei 1945 er niet op, dat men ook daar besefte. dat pas op d i e dag de oorlog was beëindigd en pas toen van een bevrijding van het vaderland mocht worden gesproken?

Het wil er bij ons niet in, dat men niet in het g e h eI e land bereid zou zijn, de 5e Mei te aanvaarden als d e datum van de nationale vie~

ring onzer bevrijding.

Niet alleen als Nederlanders,. maar ook als

politiek~vrijzinnigen. als liberalen, hebben we ons af te vragen, wat de bezettingsjaren en de bevrijding ons te zeggen hebben.

Toen het orgaan van de toenmalige Liberale Staatspartij ... Het Liberale Weekblad", dat, tot het met ere onderging, duizenden in de eerste bezettingstijd tot grote geestelijke steun is ge~

weest. op 21 juni 1940 voor het eerst na het uitbreken van de oorlog weer verscheen, schreef het in zijn hoofdartikel onder de titel: ,.Wij gaan door": .. Wij vragen uw steun en uw trouw:

De inzet is de handhaving van ons nationale culturele leven, waarop de liberale geest zijn stempel heeft gedrukt".

We maken van deze gelegenheid tevens ge~

bruik, een in een artikel .in ons blad van 7 ja~

nuari van dit jaar vermeld onjuist feitelijk ge~

geven, berustend op een herinneringsfout, te verbeteren.

Daar werd n.l. geschreven, dat dr. P. H.

Ritter Jr. reeds in juni 1940 door de Duitsers werd gearresteerd. Dat geschiedde in werke~

lijkbeid echter in begin oktober. zodat, nevens de daar genoemden, YC><?r: _zoyer_b.et de tussen half juni en eind september 19-W verschenen · tweewekelijkse nummers van genoemd orgaan betreft, ook h ij zijn aandeel in het nationaal~

opbouwende werk van dat blad heeft geleverd.

* * *

Herinnert men· zich nog, wat in de voor~

oorlogse jaren in nationaal~socialistische

mond het meest gebruikte ,.scheldwoord" was?

Dat was. behalve "Jood": ,.demo~ liberaal".

Zij hebben dat juist aangevoeld. De liberale gedachte, ook toen · zoveel dieper geworteld in ons volk dan de numerieke sterkte van de vrij~

zinnige of liberale partij (en) zouden doen ver~

moeden, was de eigenlijke muur, waarop die

• • • • y . y • • y • • • • ' . i' .• '. y • • y ' • • ' y • • • • f y i

De heer G. A. de Ridder onderscheiden

Het verheugt OD8 op deze plaate te kunnen ver- melden, dat het H.M. de Koniogln beeft behaagd het lid van onze redactie, de heer G. A. de Blddel' te Bellen, te benoemea tot ridder In de orde vaa

Oranje Nassau.

De grote verdiensten van onze mede-redacteur als voorganger van de Nederlandse Protestanten- bond te Beilen werden oni&np nog geschetst in ons weekblad ter gelegenlleld van de grootse hulde die hem en zijn echtgenote op 30 aprH j.l. ten deel viel.

De eveneens grote verdiensten van onze coUega voor de liberale zaak behoeven wij op deze plaats niet uitvoerig te noemeu.

Kennende zijn bestCheidenheid weten wij, dat wij hem er geen dienst mee zouden bewijzen op dit alles· uitvoerig in te gaan.

Wij, zijn collega's, wensen hem van harte geluk met deze onderscheiding en wij prijzen ons geluk- kig hiervan melding te kunnen maken.

Nog meer partijgenoten viel een hoge onderscheiding ten deel waarbij wij noemen ons Hoofd- bestuurslid de heer T, J. Twijnstra, die werd be-:

vorderd tot commandeur in de orde van Oranje Nassau en ons Tweede Kameriid F. den Hartog,l die werd benoemd tot ridder in de o:nle van de Nederlandse Leeuw.

.

... ...

~

theorieën van ,.leiderschap", van "bloed en bo~

dem" en van: .. Gij zijt niets, uw volk is alles", afstuitten.

Heel dat geestelijk liberalisme, dat inderdaad .. op ons nationale culturele leven zijn stempel heeft gedrukt". zoals de liberale redactie onder het oog van de Nazi~bezetter met trots neer~

schreef, was voor alles, wat nationaal~socialist of fascist was. een der hardste wallen, waarte~

gen zij te pletter liepen.

Er was niets, waarmee de ,.nieuwe leer" van dat in letterlijke en figuurlijke zin parade~achti~

ge hakkegeklap zozeer in strijd kwam als met die diep~gewortelde vrijheidszin, dat nuchtere indi~

vidualisme en dat in wezen door en door demo~

cratische karakter van. het Nederlandse volk.

Inderdaad: niet ten onrechte beschouwde het

nationaal~socialisme het ,.demo~liberalisme" als zijn bitterste, want meest onaanta!'ltbare en on~

grijpbare vijand.

De openlijke uitingen van dat ,.demo~libera~

!isme" konden op den duur wel geheel worden afgesneden, maar in de hoofden en harten van

QPS volk bleef het leven.

Sterker: zoals m_en gezondheid . pas goed leect wa~rderen tijdêns lángdurige ziekte, zo leerden velen toen voor het eerst b e w u s t de zegeningen zien van de parlementaire demo~

eratie (als is zij. als geen enkel stelsel, on feil~

baar). steunend op een liberale Grondwet, die de rechten van de burgers veilig stelt en aan allen de geestelijke vrijheid waarborgt.

* * *

E^lfjaren zijn verlopen sinds het van over onze oostgrens geïmporteerde bouw11el van valse pathos, humbug en levensgevaarlijke, mensonterende theorieën ineenzakte.

De vrijheid is herwonnen, maar er is reden, op onze hoede te zijn. Ook het anti~parlemen:.

tarisme en nationaal~socialisme van weleer kwa~

men niet als een volslagen verrassing uit de lucht vallen.

Handige demagogen wisten het gif langzaam tot bepaalde, licht tot ontevredenheid en on~

vruchtbaar kankeren geneigde groepen van ons volk te doen doordringen. De campagne tegen het parlementair~democratische bestel werd op verraderlijke, sluipende wijze gevoerd.

Ook thans zijn er in ons land krachten werk~

zaam, die iedere ongerechtigheid of wat zij als ongerechtigheid voorstellen. met listige handig~

beid als wapen hanteren tegen het parlemen~

tair~democratisch bestel.

Er zijn ook politieke leerstellingen, die, in uiterste consequentie doorgevoerd. van de wer~

kelijke vrijheid van de individuele mens weinig of niets zouden overlaten.

Allen, die de eerlijke strijd. de vrijheid en de democratie lief hebben. zullen goed doen zich op de dag van de herdenking van onze nationa~

Ie bevrijding mede te bezinnen op de afweer-van hetgeen onze ,.demo~liberale" samenleving wel eens opnieuw ernstig zou kunnen bedreigen.

In verband met Hemelvaartsdag gelieve men de kopij voor 't eerstvolgende nuriuner UITERLIJK DINSDAGMORGEN A.S., met de eerste post in het bezit te doen z\jn.

van onze redactie-secretaris, de heer G.

Stempher, Prinsengracht 1079 te A'dam.

(2)

l-'BUHEID EN DEMOCRATIE

Flitsen van Het Binnenhof (I)

De nieuwe regeling voor het technisch hoger onderwiis in de Tweede Kamer - Decentrali$C1tie noodzakeliik - De Tweede Technische Hogeschool te Eindhoven- Autonomie voor beide Hogescholen - De striid tegen artikel 61 bis - Kamermeerder- heid niet te vinden voor beperking v• de studievriiheid - Ook

de V.V.D.-fractie stemde tegen. "

D^e (kritische) belangstelling van studenten en publiek heeft zich bij de behandeling van het wetsontwerp tot wijziging van de Hoger-Onderwijs- wet betreffende het technisch hoger onderwijs wel heel sterk geconcentreerd op het veelbesproken . artikel 81 bis. Het artikel, dat een zekere voorwaardelijke begrenzing. van de studietijd inhield, 4oor voor de eerste jaren te eisen, dat de examens binnen een bepaalde tijds- ruimte met goed ~evolg zouden zijn afgelegd.

Die belangstelling was wel begrijpe- lijk en zelfs verblijdend, maar dat neemt 11iet weg dat het toch goed is, de aan- dacht te vestigen op de andere belang-

:~:ijke zaken, wèlke bij dit ontwerp wor- . den geregeld.

· In .de Kamer is dat trouwens ook wel gebeurd, óók en met name door onze woonivoei'Ster, mevr. Fortanier-De Wit.

In dit ontwerp is immers in de eei'Ste plaats thans wettelijk vastgelegd, dat er Riet alleen een Technische Hogeschool te Delft zal zijn maar ook een in Eind- koven, al werd de beslissing daarom- b·ent al eerder genomen.

Het ontwerp bevatte nu in de eerste plaats de wettelijke voorzieningen met het oog daarop. Voorts bevatte het o.a.

de instelling van een Raad voor het Technisch Hoger Onderwijs (bestemd om een schakel te vormen zowel tussen de technische hogescholen onderling als tussen deze instellingen en de maatschappij), de toekenning van rechtspersoonlijkheid aan de technische hogescholen te ·Delft en Eindhoven, zomede een bestuui'Svorm voor deze hogescholen, welke aan de nieuwe situatie is aange- . past. Naar men weet, zal volgens de op-

; zet de studie te Eindhoven in september 1957 beginnen.

··~

MEVROUW FORTANIER-DE WIT ... tegen artikel 61 bis ...

Mevr. Fortanier-De Wit kon eraan herinneren, dat zij drie jaar geleden, toen beslist moest worden over de vraag

«>f gelden dienden te worden uitgetrok- ken om de voorbereiding van de stich- ting van een tweede Technische Hoge- achooi mogelijk te maken, in een uitvoerige rede had uiteen gezet dat zij en haar fractiegenoten deze vr;ag na ampele overweging bevestigend beantwoord- den.

Decentralisatie van het technisch hoger onderwijs zal voor ons land, met zijn steeds toenemende industrialisatie, een belangrijke bijdrage kunnen leveren om te voldoen aan de behoefte van technisch gevormden en aan de behoefte tot ver- groting van de mogelijkheid tot weten- schappelijk speurwerk.

* * *

In haar uitvoerige betoog legde onze woordvoerster er nog eens de nadruk op, dat de Technische Hogeschool geen • .hogere vakschool" mag worden in die zin, dat zij de algemene vorming zou verwaarlozen. Mede in dit verband bracht mevr. Fortanier ·zeer veel hulde aan de commissie-s' Jacob voor het door haar uitgebrachte rapport.

Verkorting van de studieduur is een wens, die herhaaldelijk door het be- drijfsleven is uitgesproken. Ook onze geestverwante zag de noodzaak daarvan

in. De situatie, ZQ41ls die thans bestaat, n.t dat jonge mensen bijna 30 jaar zijn geworden - want zij moeten tevoren ook hun militaire diensttijd hebben ver- vuld - als zij hun intrede in het maal- schappelijk leven doen, kan toch eigenlijk niet worden gehandhaafd.

Spreekster juichte het toe, dat de commissie-s' .Tacob, ook al had zij daar- toe niet speciale opdracht gehad, zich had bezig gehouden met de sociale voorzieningen voor studenten (men denke aan het huisvestingsprobleem) en wel op een zeer uitvoerige wijze.

Vooral voor dit deel van het rapport had zij bewondering en zij hoopte, dat, ook al zou dan het. rapport-Rutten noe niet zijn uitgebracht wanneer in .septem'o ber 1957 de tweede Technische Hoge- school in Eindhoven zal worden geopend, er dan althans enkele hospitia zouden

· . staan om de studenten een behoorlijke huisvesting te verlenen.

* * ..

Na de verschillende maatregelen te hebben besproken, welke de studieresultaten van de studenten kunnen beïnvloeden kwam mevr. Fortanier den tot het befaamde artikel 61 bis.

waarbij zij de vraag stelde of het nu werkelijk nodig was, om een "sluitstuk"

op al l!eze maatregelen te ontwerpen in de vorm van een regeling, als in dit artikel opgenomen.

Mevr. Fortanier gaf toe, dat het hier geen geheel nieuw voorstel betrof. In het grote rapport van de Reorganisatie- commissie voor· het hoger onderwijs was een dergelijke regeling te vinden. Zij was ook te vinden in het. nu ingetrok- ken ontwerp van 1950 en eveneens in

het rapport van de commissie-s' Jacob.

Het is dus een gedachte; die, naar zij vaststelde, blijkbaar in de kringen van het hoger onderwijs wel min of meer leeft of he e ft geleefd.

De rediktie van artikel 61 bis - ook dat kon zij toegeven - was minder stringent dan in het ontwerp, wals dat in 1950 was ingediend en er zijn (waren) meer waarborgen voor de student, dat hem en zijn motieven, waarom hij niet op tijd zijn examens heeft gedaan, recht zal wedervaren.

Maar toch wa:s zij verre van tevreden.

De . argumenten, waarom dit artikel in deze regeling nodig zou zijn, waren in de loop van de· jaren ·110gat 'Veranderd.

Enkele jaren geledeh lag de motivering allereei'St in het economische vlak.

Achterblijvende studenten zouden in de laboratoria de plaats innemen ·van studenten, die qua karaktereigenschappen en intellect daar eerder thuis hoorden.

Dit argument speelt nu echter niet meer of bijkans niet meer. De omstandigheden zijn veranderd.

De minister had in zijn M.v.A. geschreven, dat hij zich voorstelde slechts in uitzonderlijke gevallen dit uiterste mid- del toe te passen. Het zou echter, zo meende hij; preventief wel een goede uitwerking hebben.

Dat laatste nu betwijfelde onze woordvoerster. Zij maakte zich er in tegen- deel ongerust over, dat, wanneer deze regeling wet zou worden, er een zeer groot aantal studenten zou zijn, dat zich door deze regeling weerhouden zou voelen om aan het studentenleven deel te nemen.

Zij zou dat buitengewoon betreuren, want zij was er van overtuigd dat behalve het volgen van èolleges 'juist het deelnemen aan het leven in de studen- tenwereld bijzonder vormend werkt.

Daarom vroeg zij zich af, of het wel ver- antwoord was, ten behoeve van enkele uitzonderlijke gevallen voor alle studenten voor de eerste twee examens aan de Technische Hogeschool een regeling te treffen, die ten principale de vrijheid van studeren in het ~eding brengt. En deze vraag kon zij, na ·overweging, niet bevestigend beantwoorden.

Spr. gaf toe dat het nodig is, dat de studieresultaten worden verbeterd, maar de laatste jaren is er, zoals zij aan de hand van de cijfers aantoonde reeds een langzame, maar gestadige verbetering.

Er zit dus een zekere groei in en deze zal zich voortzetten. Zij verwachtte in dezen niets van artikel 61 bis, het "sluitstuk" van de minister. Zij verwachtte het meeste van goed opgezette en ver- antwoorde studieprogramma's en verder van de medewerking van de studenten en hoogleraren om middelen te vinden om het verantwoordelijkheidsbesef van de studenten te ontwikkelen.

Bovendien voegde zij daar-aan toe, dat er, naar het haar voorkwam, op het ogenblik geen enikele aanleiding was om

bet algemene probleem, dat .de vrijheid van studie en de gehele opeet van de 8tu<lie VOOI" het hoger onderwijs raakt, alleen bij dit, het tedlnisch hoger onderwijs rakend ontwerp, incidenteel te regelen op een wijze, die aan geen enkel Nederlands instituut voor hoger onderwijs voorkomt.

Wel kon zij meegaan met een geheel ander punt: de toekenning van de rechtspersoonlijkheid en de nieuwe bestuursvorm. In tegenstelling tot de heer Bruins Slot (A.R.) was zij van mening, dat deze experimentele ontwikkeling inderdaad kansen modlten en moesten worden geboden.

• • •

Minister Cals heeft - het is ook in de dagbladpers algemeen erkend - ook zijn voorstel, neergelegd in art1- kel 81bis, puntig en geestig verdedigd, maar d·at heeft voor hem de zaak toch

MINISTER CALS

• ... vergeefse verdediging ...

niet kunnen redden. Slechts 6 K.V.P.-ers en 5 P. v. d. A.-ers lieten zich overtui- gen. Alle anderen waren - terecht, naar onze mening - toch niet bereid, hun stem aan het a.rtrkel te geven; ook dus niet onze fractie, namens wellte mevrouw Fortanier zielh bij de replieken nog had te veroedigen tegen een mini- steriële poging om hetgeen zij over dit punt op de Jaarvergadering van de V.V.D. had gezegd, uit te spelen tegen de houding, welke zij thans in de Kamer aannam.

Een poging, welke echter tot misluk- king gedoemd was, omdat zij. daar n()g geen standpunt had ingenomen. Ik heb daar, ZQ kon zij terecht zeggen, naar aanleiding van uit de vergadering (bij de bespreking van het beleid der Ka- merfractie) gemaakte opmerkingen uit- eengezet, waar de inhoUd van dat artikel uit bestaat. Zij had daar de argu-

I D l lHI - PAG. I menten pro en contra genoemd en daarbij medegedeeld, dat de fractie haar atandpunt in deZen nog moest bepalen.

Fijntjes voegde zij daaraan toe: "Ja, Mijnheer de Voorzitter, zo zijn wij nu eenmaal: objectieve voorlichting van onze leden en· een bepalen van het stand-

punt der fractie na ampele overweging, waarbij de argumenten van de minister nauwkeurig worden gewogen".

Deze overweging nu had tot resultaat gehad, dat de fractie artikel 6lbis un~

niem afwees. Wij achten - aldus spreekster - het principieel verkeerd, een regeling als bij dit artikel ia gesteld, waarbij de vrijheid van studie in begin- sel aan de orde wordt gesteld, te be- handelen bij een incidenteel ontwerp als dit, waarvan de kern bestaat uit de op-

richting van een Tweede TechnisciM Hogeschool en de toekenrung van rechta- persoonlijkheid aan de beide ho~

scholen.

Een full dress debatê over een zo belangrijke kwestie hoort thuis bij de behandeling van het grote weti!IOntwerp betreffende de reorganisatie van .bet gehele hoger onderwijs.

Om alle ·misverstanden en voorbarige conclusies te voorkomen, vroeg zij zelf:

Zouden wij d a n voor een aoortgelijke regeling zijn als in artikel 411bis Is neergelegd? En het antwoord, dat zij daar eveneens zelf op ga!, luidde: "Ik kan mij dit niet vooi'Stellen, hoewel ook d a n onzerzijds alle argumenten pro en contra tegen elkaar zullen worden afge- wogen. Hoger onderwijs Impliceert een grote mate van vrijheid; dat betekent:

eigen verantwooroelijkheid voor de student."

Zij Wilde ·daar, ten besluite, nu alleen nog maar dit van zeggen, dat de z.g.

"verloren jaren", waarin geen ev'1men wordt gedaan, op lat~:re leeft''' wel eens blijken te zijn jaren, die niet minder hebben bijgedragen tot de vorming van de mens dan die, waarin wèl examens werden afgelegd.

Het eindresultaat - door de studenten later uitbundig gevierd - was, dat artikel 61bis werd verworpen met 63 tegen 11 stemmen. Voor stemden de K. V.P.-ers: dr. Lucas, Van der Weyden, Koersen, Maenen, Van der Ploeg en dr.

Kortenhorst en de P. v. d. A.-'leden:

Blom, Peschar, De Kadt, Bommer en Van Sleen.

Het ontwerp in zijn geheel (ontdaan dus van het aangevochten artikel) werd z.h.s. aanvaard, met aantekening, dat de A.R. (die tegen de nieuwe bestuursvorm waren) en de Staatk.-geref. geacht wil- den worden te hebben tegengestemd.

A.

SPREK.ERSLIJST VERKIEZINGEN

BEHOUDENS EVENTU~LE WIJZIGING.I!:N

Prof. Mr. P.J. OUD J. G. H. CORNELISSEN F. DEN HARTOO 8 Mei Enschede 16 Mei Harderwijk 23 Mei Zijpe

11 Leeuwarden 24 Alphen a.d. Rijn ²⁹ Groot Ammers

" " 31 Terwolde

12 Assen 25

" ^Wassenaar ..

" 6 Juni Enschede

14 Schagen 31

" ^Leens

•' 8 Juni Middenmeer

23 Eindhoven

24 Winterswijk 11 Maassluis Mr. H. VAN KIEL

26 Oostburg: 8 Juni Arnhem

28 Haarlem R. ZEGERING HADDERS-

29 Utrecht 14 Mei Vlissingen Mr. Dr. c. ^BERKHÓU-

31 Apeldoorn 15 Alblasserdam ^WER

"

4 Juni Groningen 16 Den Helder 17 Mei Arnhem

7 Leiden 18 .. De Wijk 22 Soest

8 Den Haag 28 Almelo 24

" ^Wilp ,,

9 Rotterdam 29

" Harde!) berg

11 .. ^Amsterdam 5 Juni Zwolle Mevr. C. DOORNBOS- 6 " Winterswijk OOSTING

Drs. R. A. KORTHALS 11 Stadskanaal 18 Mei Aduard

24 Haren

16 Mei Sliedrecht

G. RITMEESTER

23 " Oegstgeest Dr. K. VAN DIJK

24 " Heerenveen 16 Mei Dordrecht 31 Mei Grljpskerk

25 Drachten 31

" ^Rhenen

26 .. Appingedam 5 Juni Alkmaar C. VAN DER LINDEN

28 Breda 8 Den Helder

31 " ^Voorburg ^11· ^Breukelen ¹¹Juni Breda

1 Juni Kampen

4 Amersfoort Mr. H. F. VAN LEEUWEN Mr. L. & J. RIDDER

5 " ^Nijmegen VAN RAPPARD

6 .. Almelo 9 Mei Wassenaar 8 Mei Delft

7 Dordrecht 15 Zwolle 5 Juni Schiedam

11 Gouda 24

" Den Haag 6 Alblasserdam

" 5 Juni Deventer ₁₁ " Heemstede

Mevr. A. FORTANIER- 8 Zeist

DE WIT 11 Bussum Mr. SCHUlTEMAKER

2 Mei Haarlem 15 Mei Zwolle

15 .. Alblasserdam Mevr. Mr. J. M. STOF-FELS-VAN HAAFTEN 6 Juni Zutphen

17 .. ^Hilversum Mr.E.H.TOXOPEUS

22 .. Amsterdam 3 Mei Bussum 8 Utrecht 28 Mei Bilthoven

"

24 .. ^{Den Haag} ¹⁷ .. ^Arnhem 7 Juni Delfzijl

25 Goes 23 Rotterdam 11 Breda

28 Emmeloord 25 .. ^Hoorn

4 Juni Doetinchem 31

" ç;rljpskerk M. VISSER 5 Juni Zwolle 7 Mei Twello 6 " ^Steenwijk ⁶ .. ^Santpoort ¹⁵ .. ^Voorst

8 .. ^Arnhem ¹¹ _" ^Heemstede ¹¹Juni Sliedrecht

(3)

Flitsen van Het Binnenhof (liJ

Sociale Zaken in de Eerste Kamer - De heér Louwes over de loonpolitiek - De viifdaagse werkweek en de landbouw - Na- tuurliike grenzen voor de sociale wetgeving.

De woningtelling - Eerste Kamer voelde zich gepasseerd - Verontschuldigingen van minister Witte - Y.Y.D.-fractie niet overtuigd.

B ^ijde begroting van Soci~e ^Zaken

en Volksgezondheid sprekend in de eer.

ste plaats over de loonpolitiek, stelde de heer Louwes, als V.V.D.-woordvoer- der, vast, ^datⁱⁿons land 110g altijd wordt gezocht naar een soort van even.

wicht tussen een absoluut vrije en een absoluut gebonden maatschappij en dus ook naar een dito economie.

. Een rustpunt in de. slingerbeweging, waarin ons maatschappelijk, sodaal bestel zich bevindt, is nog allemiinst ge- vonden en misschien vinden we dat wel

·nooit.

Nochtans enige verdere bescihouwin- gen aan deze politielt.wijdend (op hetgeen de heer Louwes zei over de speciale positie van de landbouw in deze, ko- men we de vo~nde week terug bij de begrottBg van Landbouw, die hij eveneens in de Kamer besprak), was zijn conclusie, dat in feite de gebonden loonpolitiek: toch wei zou blijven bestaan en dat het gElhele beleid, mitsgaders de

spelr~ls, door de Regering gesteld, een niet veel andere uitwerking zouden hebben dan een deels vrijwillig, deels onvrijwillig, aanvaarde algemene loons..

vet'hoging.

·me onvrijwillig aanvaarde loonsver- hoging zal plaats hebben in de bedrij- ven, waar men het eigenlijk niet kan betalen, met name de landbouw, doch waar men het óók wel zal moeten dOèD, omdat men anders eenvoudig de arbei- . ders niet houdt.

Wat de vijfdaagse werkweek betreft,

· móest ·de heer Louwes er'kennen,_ dat, hoe bezonnen men daar, met de minister, ook tegenover mag staan,· deze toah binnen de kring van toekomstige mo- gelijldteden is gekomen. Door voort- gaande mechanisering en de nog laiilg' niet tot volle ontplooiing gebrachte cautomatisering van het produktiepro-

• he&, stijgt het produktievermogen van de industrie, maar ook van andere ta'k- ken van bedrijf, als het verkeer, zeer

sterk. ·

De heer Louwes gaf daarbij echter de waarschuwing, dat men takken van bedrijf, die in deze de industrie niet kunnen volgen, daarom nog niet als achter- lijk of conservatief mag besclhouwen.

Met name is dat het geval met de landbouw. Deze kan ongetwijfeld de in·

dustrie niet volgen, want hij· ia aan de natuur gebonden en deze gebondenheid legt aloierlei beperitingen op; het ligt in het wezen van de landbouwproduktie.

DE HEER H. D. LOUWES ... innerlijce latsoensnormen .••• _

T egen het ontwerp, houdende regelen voor een in 1956 te houden algemene woningteHing, is in de Eerste Kamer meer verzet gekomen dan in de Tweede Kamer.

Dat kwam. niet doordat de Eerste Kamer daar zoveel minder voor zou ge.

'voelen, maar lag vrijwel geheel in een bijzondere, en wat pijnlijke aangelegen- heid, n.l. dat reeds met de telling was begonnen, voordat de Eerste Kamer over dit ontwerp had beslist.

Ook on,.e woorovoerder *over dit on- derwerp, mr. De Vos van Steenwijk, erkende, dat het bezit van een goede wo- Dingstatistiek in het belang van de voEkSihuisvesting is. Het is indel"daad van belang, dat men goede gegevens heeft, teneinde hierop zijn beslissingen te kunnen grondvesten, · al betwijfelde de heer De Vos van Steenwijk wel enigBIZins, of daarvoor nu een regeling nodig was als deze, die hij nogal inge- wikkeld en perfectionistisch ac'htte. -

Bepaald verontwaardigd waren de heer De Vos van Steenwijk en velen zijner medeleden in de Eerste Kamer ecihter over het feit, dat in sommige . pmeenteJt waa overgegáa.n tot uitvt~e-

ting V'an dè wet, voordat deZe waa tot stand gekomen.

Toen de Tweede Kamer het wetsontwerp had aangenomen, wel\'1 de vlag gehesen eh bepaald, dat een aantal ge- meeDten met de telling kon beginnen.

:J 1111111111

-

- -

-

-_- --

-

Later, al<dus spreker, herinnerde de Re- gering zich blijkbaar plotseling dat er ook nog zoiets als een Eerste' Kamer bestond en dat er nog een Koningin was, c!ie haar sanctie aan het ontwerp moest geven.

Minister Witte erkende, dat er ,,een aekere onelegantie" in zit, dat met de telling was begonnen op een moment, dat de Eerste Kamer nog niet in de gelegenheM was geweest haar oordeel over het wetsontwerp uit t-e spreken, maar f o r me e 1, zo meende hij, was deze .zaak, zoals zij tot nu. toe was ge- lopen en zoals de telling tot nu toe was georganiseerd, geheel in orde.

De minister beriep zich hiervoor 1

de eerste plaats op het feit, dat in de begroting van. Wederopbouw en Volks- huisvesting het bedrag voor het houden dezer telling was opgenomen en d&t dit bedrag door beide Kamers was goedge.

keurd. .

Het geld was er dus al en nu was,

· .,nder gebmf1t te ma.Jèén van de' ïÏOg' niet bestaande wettelijke bevoegdheden.

(omdat men de gegevens nog voor 19~7 wil gebruiken), de telling reeds "op vrijwillige basis" begonnen. ·

De Eerste Kamer, nog boos, vond dat kennelijk weinig overtuigend, zoals bij de replieken wel bleek· en een deel van deze Kamer heeft haar stem aan het ontwerp onthouden. Het werd. aangenomen met 31 t-egen 11 stemmen. Tegen stemden, met onze V.V.D.-fra.ctie, de - C.H. en mr. Sassen (K.V.P.). A.

Komende Middenstands- forumavonden

In eamenwerking met de betrokken afdelingsbesturen heeft de Landelijke Middenstandscommissie de volgende bij- eenkomsten, waarin een "'!lddenstandB- forum Z&l optreden, belegd:

Maandag '7 mei te Hengelo (0.).

Maandac- 1• mei te Zel11t In botel "Hermi- tage", om 8 uur.

Vrijdag 25 mei te Wauenaar.

Maandag %8 mei te Holten.

Donderdag 31 mei te 's-Gravènbage in de Marijkezaal van hotel "Centraal".

Maandag • juni te Rotterdam.

Dhwclac I jual ... GeN, •

WoeaHIIC t ~ tè lllddeJbar&'.

v..uu. • Jual te MWMn-.

. Dese bV"ID)ronutea ztn ook toepa- keiijk 'fVOr ledea ftD omHneact. at- delingn.

11111111111.:

--- -

-

Een ernstige vraag, welke de heer Louwes met betrekking tot de lOCiale wetgev.ing in het algemeen nog steMe, was deze: Hebt gij bij het tot stand brengen en verbeteren van de sociale wetgeving de innerlijke fatsoeDIInor- men, waaman de mens kan beantwoorden, niet overspannen? Hij noemde bij- voorbeeld het de-kantjes-er-af-lopen door sommigen, die een Uitkering krachtens de aocN.le wetgeving ge- nieten.

-- presenteert

-

_-

Wie, zo zei hij, in het dagelijks leven zijn ogen de kost geeft, ziet, dat er vele gevallen zijn, waarin op een onredelijke wijze van de mogelijkheden, die de sociale wetgeving verschaft, wordt ge- profiteerd.

Nadrukkelijk mel"kte hij nog eens op, dat dit allerminst een requisitoir was tegen de sociale wetgeving, maar wel meende hij toch de vraag te mogen stellen: waar liggen de grenzen, h08 ver kunnen we gaan, waar stoten we op dergelijke kansen van misbruiken, dat we halt moeten houden? Die vraag, zo zei hij, moet voortdurend aan de orde zijn.

Vervolgens besprak de heer Louwes nog .uitvoerig . de mogelijk- en wense- lijkheden van beroepskeuze-voorlichting, voorlichting van de huisvrouw ("die het grootste en meest belangrijke beroep in de wereld uitoefent") en de eenvoudiger voimgeving van de sociale verzekering.

Met nadruk gaf hij ook als zijn me- nmg te kennen, dá.t, waar de woning- nood een van de gt'OOtste zorgen is· voor ons volk, wij als volk hel recht hebben van de bouwvakarbeiders te vragen, zo bard en zo lang mogelijk te werken en dat wij daarnaast zoveel mogelijk kradh.

ten van elders moeten aantrekken. Hij dacht hier o.a. aan de Italiaanse arbei- ders, die hij met veel succes in ZWitser- land had men werken.

-- -

--

--- -

_-

-

-_-_-

..,;,

-

--

-

-- -

-

--

_-

-

----

_--

-

_-

--

_-

---

=

-

ALEXANDER POLA

in

verdere inedewerlcendena Dlnl de Neef. Rob".,.

Wouter Der"'.i :

VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Heerenveen • .... . •••• .... • 7 mei Rotterdam ... ,. ••••... 23- mei Utrecht ... -... 8 ,. Alphen a/ d Rijn •. .... . 24 "

Den Haag ... 9 "

Veendam ... -·-··· 11 "

Goes ••...•. ·- ·-····.. •• 2S "

Appingedam ... _... 26 ,.

Vlissingen ... _ ... 14

Breda ... _ ... 15

Den Haag .. - . - -... 29 ,.

Gorinchem ... -... 30 " " " Harderwijk . . •• . •• . • . . . 16

" Nieuwer Amstel .... . .. .. 1 juni Almelo .. _ . _ ... 17 .. Devettter ···-····.. 5 ,.

---

-

= -

--

-

·-

---

-

--

=

= -_-₌

-· - --

--

-

---

-

:11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111,11111111111111 llllr:

PÁQ.'.

AGENDA

Maandag 7 mei. Middenstandsfo- rum te Hengelo, zaal Peters.

Dinsdag 8 mei. Verklezlngsrede prof. Oud te Enschede, zaal Schouwburg.

Woensdag 9 mei. Verkiezings.

bijeénkomst te Hardenberg, in hotel Leering. Spr. Ir. J. Baas. · Vrijdag 11 mei. Verkiezingsrede

prof. Oud te Leeuwarden.

Zaterdag 12 mei. Openbare verg. te Assen, Spr.: prof. mr. Oud.

Maandac U. mei. Openbare vergadering te Scharen. Spr. prof. mr.

Oud.

Dinsdal' 15 mei. Verkiezingsrede Van Leeuwen en Schultemaker te ZWolle, zaal Gijtenbeek.

WoeJIIIdac' lf mei, Vrouwen·. Vw- kiezinp Dag te A.mftel'dam.

Woensdag 16 mei. Vrouwenverkie- zingsdag te Amllterdam, Minerva- · paviljoen •

Donderdac 11 mei. Politiek Caba- ret te Almelo, in GroenendaaL ' Spr.: W. J. Leyds.

DOnderdag 1'7 mei. Openbare verg.

te Klaa&waa.l. Spr. mr. H. van . Riel.

Dinsdag Z2 mei. Openb. verg. te Soest, Oranje Hotel. Spr. mr. C.

Berkhouwer. ·

Woensdag 28 mei. Forum te Vol- lenboven, zaal Seidel.

DonderdaJ' 2• mei. Openb. verg. te Glessen Nieuwkerk- in zaal de Baat. Spr. mr. ridder van Rap..

pard.'

Zaterdag 26 mei. Pol. Cabaret te Appingedam in zaal Kraaima.

Spr. drs. Korthals.

Maand~ 28 mei. Verkiezingsrede Zegering Hadders te Almelo in Groenen daal.

Maandag 28 mei. Verkiezings- büeenlkomst te Emmeloord in 't Voorhuys. Spr. mevr. Fortanier- de Wit.

Maandag 28 mei. Middenstands- forum te Holten, zaal Holter- ma~. ,;:,. ·: <'' • . . _

. ~ .. aeL J'OI'l,IID' . . rede Z.gering Had4erlt te Jlaw ... beq~

aal Leeriq.

V~· 1 )Inf. Verldezlnprede.

Korthals te ... zaal . . .

herbe~. ·

Dinlldac- 5 juni. Verkiezlngsrede Z. Hadden en Mevr. Stoftelil VIUI.

Haaften te ZwóDe In Odeon.

DIDlldaC 5 jUni. VerkieziOArsrecle Van Leeuwen te Deventer in de Schouwburl'.

Dinsdag 5 juni. Openb. verg. te Scble4aal in ·De Amstelbron, Broersvest. Spr. mr. ridder vaa Rappard.

Woell8dag I J-L Verkiezing•

bijeenkomst te Enacbetle in eafé Assink, spr. F. den Hartog.

Woenldag I janL Verkiezingsrede Mevr. Fortanier-De Wit te Steenwijk.

Woenlldag 8 juni. Verkiezingsrede Korthals te Almelo in Groenen- daal.

Hoofdbestuur vaa oae Partii vergaderde

Bet Bootdbeetuur van de PartiJ vergaderde op vrijdag 13 april j.l. te Am·

sterdam ter bespreking van een aantal zaken vari huishoudelijke aard. Op vrijdag 13 april j .1. voild te Anlsterda.m eveneens een bespreking plaats tussen het Dagelijks Bestuur, de voorzitter van onze Eerste Kamerfractie en onzê le4en van de Provinciale Staten over de komende Eers~ Kamerverkiezingen.

SIMPLUS

BRANDBLUSSERS

Officiëel goedgekeurd Talrijke attesten.

VHI meerwaard clan &Ie kostprljsl SIMPLUS N.V.

DORDRECHT