De Nederlandse Onderwijzers voor de beslissing

(1)

Zaterdag 14 nov. 1959 - No. 561

Salariëring

ambtenaren

De Nederlandse Onderwijzers voor de beslissing

Vereniging

Zal _~-u^••

Algemene vakorganisaties van politiek neutraal karakter zijn een doorn in het oog van het onder socialistische leiding staan- de N.V.V.

De molens van het N.V.V. mogen langzaam malen, maar zij malen fijn!

In 1950 werd op de Algemene Vergadering van de politiek-neutrale Nederlandse Onder- wijzers Vereniging met een overweldigende meerderheid van stemmen het voorstel tot aansluiting bij het N.V.V. verworpen.

Dit besluit, dat toen algemene voldoening wekte, heeft de Nederlandse Onderwijzers Vereniging geen kwaad gedaan. In tegendeel.

Na 1950 is deze vereniging, waarbij het over·

grote deel van de bij het openbaar of daarmee gelijk te stellen onderwijs werkzame onderwijzers is aangesloten, van 14.000 tot 20.000 gegroeid.

Voor het bij de groei van de andere vak- centrales achterop rakende N.V.V. echter des te meer reden, om zijn annexionistische ver- langens niet op te geven!

In 1955 kwam het N.V.V. terug en vroeg een onderhoud aan met het hoofdbestuur van de Nederlandse Onderwijzers Vereniging. Het antwoord van dat hoofdbestuur was een ver- wijzing naar het in 1950 gevallen meer dan duidelijke besluit.

Het N.V.V. liet zich echter niet uit het veld slaan en kwam een jaar later opnieuw terug.

Dat was in 1956, het jubileumjaar van het N.V.V., waarbij een half miljoen leden als streefgetal werd gesteld. En nu had het N.V.V.

succes. Niet bij de leden, maar bij het hoofdbestuur van de Nederlandse Onderwijzers Vereniging.

Daarna begon, zoals een tegenstander van de aansluiting in een door de N.O.V. zelf uitgegeven "Pro en Contra"-brochure schrijft, de

ALGEMEEN SECRETARIAAT V.V.D.

Koninginnegracht 61 • 's-Gravenhage Telefoon 070 • 111768 en 114375

Giro 67880

worden van het N. V.Jl.?

actie van het hoofdbestuur met een hoog- gestemd hoofdartikel op de frontpagina van

"Het Schoolblad".

"U weet het: de probleemstelling van de aca- demische, de theoretische uitspraak, onmiddel- lijk gevolgd door de praktische uitspraak:

die vakcentrale moet het N.V.V. zijn" (School- blad van 9 juni 1956).

Zo is er ook de uitspraak: "Sluit de Neder- landse Onderwijzers Vereniging zich niet aan, àan verblijven we met de N.O.V. op een eiland".

Forum-avonden waar- althans aanvankelijk - alleen voorstanders van de aansluiting optraden, werden in verschillende plaatsen ge- organiseerd.

* *

Dit allefi wekte grote onrust in de gelede- ren der onderwijzers. Leden of geestverwanten van de V.V.D. onder hen richtten zich tot ons en op 26 januari 1957 wijdden wij ons eerste - waarschuwende - hoofdartikel aan het gevaar, dat hier dreigde.

Wij brachten in herinnering, dat er een tijd is geweest - lang vóór de oorlog - dat met een schijn van recht (en inderdaad was het in het algemeen meer schijn dan wezen) de openbare school kon worden genoemd de

"rode school". Dat was in de tijd, dat een aantal fanatici onder de socialistische onderwijzers door ondoordachte uitingen en handelingen vele oprechte aanhangers van de openbare school voor het hoofd stootte.

Na de oorlog is op dit punt een weldadige rust in het onderwijs gekomen, welke zowel het maatschappelijk aanzien van de onderwijzer als de openbare school ten goede is gekomen.

Onze waarschuwing en die van een onzer geestverwanten uit de Nederlandse Onder- wijzers Vereniging, de heer P. R. van der V e 1 de, thans hoofd van de U.L.O.-school te Bolsward, wekte echter de verontwaardiging op van de redactie van het N.O.V.-orgaan

"Het Schoolblad".

"Kleingeestig gestook" noemde men van die zijde het artikel, dat wij geschreven hadden en op felle wijze richtte de redactie zich tegen de euvele moed, welke de leiding van de V.V.D.

ertoe had gebracht, dat artikel door versprei-

ding onder de aandacht der onderwijzers t8 brengen.

Ons wederwoord en dat van de heer Van del"

Velde in ons blad van 6 april 1957, leidde tot de kwalificatie: "Wederom kleinzielig gestook", waarbij de redactie aankondigde, "dit soort polemiek" niet verder te willen voortzetten.

Een wijs besluit, gezien het gebrek aan goede argumenten bij de redactie van "Het Schoolblad".

* *

w a t echter wel werd voortgezet, waf~

de actie vóór de aansluiting bij het.

N.V.V.

En thans is het dan zover, dat eerlang over het voorstel van het hoofdbestuur tot aan·

sluiting een beslissing zal moeten worden genomen.

In de kerstvakantie van dit jaar zullen de leden van de Nederlandse Onderwijzers Ver- eniging de beslissing moeten nemen of hun vereniging een bijwagen van het N.V.V. zal worden en daarmede haar als vakorganisatie politiek-neutrale karakter zal opgeven.

Het hoofdbestuur van de N.O.V. heeft nu een brochure uitgegeven, waarin het "pro"

van de aansluiting wordt belicht door het hoofdbestuurslid de heer E. Steenbergen en het

"contra" door het oud-hoofdbestuurslid de heer E. de Klerk.

In een der volgende nummers van ons blad hopen wij op deze belangrijke zaak nader terug te komen, waarbij wij dan tevens aandacht aan deze brochure hopen te wijden.

De schrijver, die het "contra" van de aansluiting belicht, is, naar hij zelf vermeldt, eveneens lid van de Partij van de Arbeid.

Wij achten dat een verblijdend teken. Het is het bewijs, dat verzet tegen deze aansluiting niet alleen geboden wordt door de niet-socia·

listische leden van de Nederlandse Onderwij- zers Vereniging, maar dat er ook onder de socialistische leden velen zijn, die de gevaren van deze aansluiting inzien en haar zonder aarzeling afwijzen.

Mogen zij te zamen sterk genoeg blijken te zijn, om het besluit van 1950 op overtuigends wijze te bekrachtigen. A. W. A.

(2)

VRIJHEID EN DEMOCRATm

Flitsen van Het Binnenhof (I) groot mogelijk afzetgebied vinden en con- curreren in de ruimste zin tegenover elkaar. In de huidige samenleving, aldus onze woordvoerder, acht ik dit een meer realistische visie op de concurrentie dan de ouderwetse, doch indertijd wel realistische conceptie van concurrentie van vakgenoten onder elkaar.

Begroting Economische Zaken in Tweede Kamer - Interessante beschouwingen van mr. H. F. van Leeuwen- Over priisvorming en concurrentie - Moderne industrie behoeft groot afzetterrein - .. Laagst mogeliike priizen daarvoor noodzakeliik - Vertikale

priisbinding niet afkeurenswaardig.

Overigens leidt overheidsbemoeiïng met prijzen zeker niet steeds tot prijsverlaging. Het prijsverloop van twee produkten, waarmee de bemoeienis intensief is geweest, getuigt hiervan: de melk en de steenkool.

Vorige week heeft de Tweede Kamer de algemene beschouwingen gehou- tlen over de begroting van Economische f;aken. · Algemeen werd er bij minister lle Pous op aangedrongen er op te let- ten, dat de investeringen in de hand wor- tlen gehouden ter voorkoming van een nieuwe overbesteding.

De socialist drs. Nederhorst gaf de re- t"ering zelfs in ernstige overweging de investeringsaftrek op te heffen, maar de meerderheid van de Kamer schonk aan dit denkbeeld geen steun.

De particuliere investeringen vormen de bron van onze welvaart, zei de heer v. d. Mei (CH); ze zijn bovendien nood- za keiijk ter uitbreiding van onze export.

De ervaring heeft wel geleerd dat een opgaande conjunctuur het gevaar inhoudt van overbesteding, overwoog de heer Ha- zenbosch (AR), maar dat hoeft geen reden te zijn bij voorbaat de bestedingen te beperken. De investeringen zijn nog niet buitensporig hoog.

Ook onze geestverwant mr. H. F. van Leeuwen wees opheffing van de investeringsaftrek van de hand, al is 't bekend, dat hij niets voelt voor die investeringsaftrek.

In 1955 heeft hij daarvan blijk gegeven toen hij (vergeefs) waarschuwde voor de dreigende overbesteding. Nu sedertdien de belastingen zijn verhoogd, kon hij niet pleiten voor opheffing van de investeringsaftrek. Maar hij drong er wel op aan de investeringen in de hand te houden.

.

Algemeen is in het debat bezorgdheid tot uiting gekomen over de ontwikkeling van de prijzen. Met de heer Ne- derhorst (PvdA) drong ook de heer v. d.

Mei (CH) aan op een straffer prijsbeleid en de heer Hazenbosch (AR) verlangde eC'n zeer kritisch toezicht op prijsafspraken.

Interessant waren de beschouwingen van de heer Van Leeuwen. Hij sprak de hoop en de verwachting uit, dat minister De Pous niet zijn toevlucht zal nemen tot camouflering van tendensen tot prijs- Etijging voorzover die onvermijdelijk zijn.

Hij dacht hiet·bij aan de onjuiste politiek in het verleden om tarieven van

~>verheidsbedrijven na loonsverhogingen niet direkt aan te passen aan de gewij- zigde omstandigheden, doch daarmee te wachten; ook aan de politiek om door verhoogde subsidies en verbod van prijs- -verhoging de kostenstijging aan de waar- neming te onttrekken.

Er is nu wel als voorwaarde gesteld, tlat de prijzen door loonsverhogingen niet mogen stijgen, maar in de praktijk .zal flat niet zijn vol te houden.

Onze woordvoerder kon niet inzien, dat een ambachtsman, die ergens een schil- dei·werk verricht en zijn rekening zo pleegt uit te schrijven, dat hij enerzijds kosten van materialen en anderzijds kosten van arbeidsloon in rekening brengt, nu die arbeidslasten lager zal noteren dan zij zijn volgens collectieve arbeids- overeenkomst.

En zo gaat het in de gehele economie, voorzover niet met vaste eindprijzen wordt gewerkt, maar de verschillende kosten-elementen in aanmerking worden genomen. Met zijn prijspolitiek zal de minister niet bij machte zijn het prijspeil hier constant te houden tegen de druk van inflatoire spanningen in.

. . .

Al zag mr. Van Leeuwen bepaalde

· prijsstijgingen als onvermijdelijk, hij had nog altijd een goede hoop, dat deze ten dele door prijsdalingen kunnen worden opgevangen.

In het geval bijvoorbeeld van een stijging van de produktiviteit met 7 procent, zal deze hoge stijging bij een behoorlijk functionnerende prijsvorming zich moeten uitdruli::ken in lagere prijzen.

Overal waar de produktiviteit sterk uitgaat boven het gemiddelde, zal deze niet moeten leiden in eerste instantie tot hogere beloning, maar tot prijsverlaging.

Deze lagere prijzen zouden in een vrije economie door mededinging moeten worden afgedwongen.

Deze mededinging ziet de heer Van Leeuwen echter in ruimer verband dan in het enge begrip van de ouderwetse concurrentie. In de moderne grootindus- trie is het verkrijgen van een groot afzetterrein van overwegend belang en om dit te kt·ijgen moeten de produkten tegen aannemelijke prijzen worden geleverd.

Mr. VAN LEEUWEN .... de mdio van Philips . ...

Het is niet zo, dat de radio van Phi!ips uitsluitend of voornamelijk concurreert tegen de radio van een of ander buiten- lands fabrikaat, maar tegen andere ge- bruiksartikelen, die men in relatief min- dere mate zal moeten aanschaffen om de radio te kunnen kopen.

De gebruiksgoederen, die de moderne industrie voortbrengt, moeten een zo

ONDERBERG

Deze Burger

Regulering van de produktie door de werking van hel prijsmechanisme is in beide gevallen te zeer uitgeschakeld met slechte resultaten van overproduktie, waar men geen weg mee weet.

• • •

Groot bezwaar had onze geestve,rwant tegen de bewering van minister De Pous, dat door vertikale prijsbinding een verstarring van ernstige aard in de prijsvorming kan ontstaan.

De vaststelling van uniforme fabrieks- prijzen is een elementair recht van de fabrikant, waarin op zichzelf niets kwa- lijks is gelegen en waaraan belangrijke voordelen kunnen zijn verbonden.

Los hiervan staat de vraag of er in de prijscalculatie als geheel misbruik van een machtspositie zou zijn gemaakt, waartegen opgetreden zou moeten worden.

Indien de fabrikant met medefabrikan- ten de afspraak maakt, dat zij de handhaving van de door hen zelfstandig, dus in concurrentie, vastgestelde prijzen, op- dragen aan een of ander orgaan, dan hebben wij te doen met vertikale prijsbinding met collectieve handhaving.

Uit een oogpunt van prijsverstarring lijkt ook deze vorm van handhaving van uniforme prijzen neutraal te werken. Het element van verstarring kan pas in het geding komen wanneer men komt in de sfeer van de horizontale prijsafspraken en prijsvaststelling, al of niet met vertikale prijsbinding.

Grog t gfas heet water 1 schep suiker

I schijf citroen I !lesje Onderberg lmp; Tony van Heeswijk .. Roermond

heeft het een beetje niet zo gemakkelijk de laatste weken, want om ergens je mening over te geven - die zeer gefundeerde mening van mij, die u immers altijd zo graag wilt vernzmen, nu reeds 561 weken lang; waar b Zij ft de tijd, hé?; herinnert u zich nog de dag, dat wij elkaar Zeerden kennen?; hadden wij óók niet gedacht, dat dat zo'n vaste verkering zou worden, nietwaar? - ik zeg: om ergens je mening over te geven moet er e1·gen.s iets z ij n.

En er is niets.

Er is wel veel; maar niet iets op een gebied, waarop mijn mening zoveel waarde heeft als op dat der landspolitiek.

Om het op z'n janboeTefluitjes te zeggen: er g e b e u r t niets.

Ach jawel, de Tweede Kamer heeft wel vergaderd, maa1· als meneer Berkhouwer bij meneer Tsjang Kai Tsjek is, dan is zo'n Tweede Kamer voor mij maar een vaal gezelschap; daarmee wil ik niets onaardigs zeggen over de 149 anderen en gij, waarde Cornelissen moet mij dit niet kwalijk nemen, maar voor mij is een Tweede Kamer zonder Berkhouwe1· nu eenmaal de ware Tweede Kamer niet. Dat is een heel persoonlijke opvatting, maar die heb je, of je hebt ha'ar niet. En ik heb haar nu eenmaal.

Ach jawel, de Tweede Kamer heeft wel over allerlei dingen gepraat, maar niet om te zeggen "chut, wat 'n dingen; daar ga ik nu eens over naar huis schrijven". Bovendien zit ik thuis en wie gaat nu zichzelf -brieven schrijven? Behalve dan natuurlijk die m'sieu1· Pesquet in Parijs.

En daar dacht ik nu juist aan, aan m'sieur Pesquet, want die zorgt tenminste voor wat leven in de brouwerij.

Niet dat ik die Franse geschiedenis van m'sieur Mitterand en m'sieur Pesquet zo verheffend vind, of iets om te zeggen: "wat zou het leuk zijn als er hier ook eens zo iets gebeurde", maar de politieke brouwerij wordt er wel levendiger door; dat zal niemand kunnen ontkennen.

Het is ondenkbaar dat zo iets hier zou kunnen voorkomen en dat is maar goed ook; maar aan de ande1·e kant zou het toch wel leuk zijn, wanneer de heer Samkalden de heer Van Leeuwen in een auto achterna zou zitten en als meneer Van Leeuwen dan over het hoge hek van het Vondelpark zou moeten klimmen om zich in het struik- gewas te verbergen.

Begr~ipt u mij vooral goed: ik zie er meneer Samkalden in de verste

v~rte niet voor aan en ik gun meneer Van Leeuwen zo'n klimpart~i

met, laat staan dat tussen de struiken op de grond liggen, want daar zou hij maar reumatiek van krijgen. Maar er zou toch wel een mooi stukje in zitten.

U moet mij daar niet op aankijken, want stukjesschrijvers hebben nu eenmaal een zwak voo1· sterke onderwerpen.

Dat meneer Romme en meneer Oud en de Chinese heer Berkhouwer daarvoor spoedig zullen zorgen, is de hartewens van

U NOVEMBER 1959 - PAG. 2

Een korte beschouwing wijddt• de heer Van Leeuwen aan het stl'<'nkolen- probleem. Drie jaar geleden pul>liceerde de K.S.G. een studie, waarin d•' benau- wende vraag werd gesteld of dl' grotere kolenproduktie de stijgende behoefte in Europa wel volledig zou kunnen dekken.

Sedertdien zijn de meningen W<'l sterk veranderd. De kolenvoorraden worden steeds groter.

Het is de vraag of de verwat'htingen, die indertijd werden overdreven naar de zijde van het tekort, thans niet worden overdreven naar de zijde van hl'l teveel.

Statistisch zou het teveel er niet of nauwelijks zijn indien de Amerikaanse in- voeren worden weggecijferd.

Fundamenteel is het een ongezonde toe- stand wanneer West-Europa voo1· zijn energievoorziening ten dele op uit Ame- rika aangevoerde kolen zou zijn aange- wezen.

De verstarrende werking van de verschillende voorschriften van de EHG hebben prijsdaling tegengegaan. T•••·wijl bij de hantering van het kartelbeleid steeds weer sprake is van de goede werl<ing van een soepel concurrentie- en pr~iHmecha

nisme, blijkt dit te ontbreken bij de su- pra-nationale regelingen van de KSG.

Hier zou nu onderlinge concUJT<'IÜie op zijn plaats zijn met als resultaat, dat daardoor het prijsplafond zou wonlen bepaald en niet door de aanvoerprijs van Amerikaanse kolen.

• • •

Omtrent de verkoop van Pandelen naar het buitenland heeft nll'. Van Leeuwen niet willen ontkennen, dat dit verschijnsel valt toe te schrijven uan het verschil in waarderingsmaatstn\'t'n, die door Nederlandse en Amerikaan~e beleg- gers worden aangelegd.

Maar daarmee is het verhaal niet af.

Onder het Nederlandse belastingsy- steem van extreem hoge inkomstl'nbelas- ting en daarop nog cumulerende inkom- stenbelasting is het zinloos aandelen aan te houden bij laag rendement, tenzij men bepaalde speculatieve toekomstverwach- tingen van koersstijging of van rende- meutsverbetering heeft.

De cumulatie onzer belastingen en de hoge tarieven leiden bij een rendement onder 3 procent zelfs spoedig tot. Pt'll ne- gatief inkomen!

Op de beschouwingen van de IH'C'l' Van Leeuwen over de probleemgebiedPil en de plannen tot vestiging van een tweede hoogovenbedrijf op Rozenburg aan de mond van de Rotterdamse Wate1weg, komen we nog terug in het numnlPI' van

volgende week. V.v.D.

Diepvri~skippen en

1n de wind geslagen adviezen

Het bestuur van het hoofdbedrijf~

schap Detailhandel heeft dezer da~

gen besloten een advies, Jat de staatssecretaris van economische za~

ken had gevraagd over de verkoop van diepvrieskip, maar niet meer te geven, omdat de staatssecretaris in~

middels zonder op de vast:;tdling van dit advies te wachten, een besluit heeft genomen.

Begin september had de ~iaatsse~

cretaris aan dit hoofdbedrijfschap advies gevraagd over eventuele ver~

koop van diepgevroren pluimvee in andere zaken dan die van poeliers.

Dit advies kwam op 8 oktober j.l.

gereed,

Alvorens echter van dit advies kennis te nemen liet de staatssecreta~

ris een regeling publiceren, waarin werd bepaald, dat diepgevroren en panklaar gemaakt pluimvee niet meer bij uitsluiting tot het domein van de poelier behoort, doch ook in de Ie~

vensmiddelenzaken mag worden ver~

kocht.

Op de beslissing van de staatsse~

cretaris als zodanig willen wij op de~

ze plaats niet ingaan.

Wel komt het ons vreemd en be~

paald onelegant voor, dat de staats~

secretaris zijn beslissing nam zonder het advies af te wachten, waarom hij toch zelf had verzocht.

Van twee dingen één: of de staats~

secretaris neemt eigenhandig een he~

slissing zonder advies, of hij wacht de door hem ingewonnen raad af.

M.a.w. wij kunnen ons voorstel~

len, dat het hoofdbedrijfschap De~

tailhandel zich in zekere zin thans in een bepaald kledingstuk voelt staan.

(3)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE H NOVEMBER 1959- PAG. S

DE SALARIËRING VAN DE LAGERE EN MIDDELBARE AMBTENAREN

V.JI.D. erkent de plicht van de overheid, haar werknemers een menswaardig bestaan te verschajjen

Een trouw lid van ons, bestuurder van een der bij het Ambtenaren Centrum aangesloten organisaties, schrijft ons, dat duizenden lagere en middelbare ambtenaren heden ten dage de touwtjes van de huishoudbeurs nauwelijks bij elkaar kunnen houden.

ben en dat het aan hem niet zal liggen.

Onze geestverwant leze verder hetgeen mr. Van Riel onlangs in Woudschoten over de positie der ambtenaren heeft gezegd ("Vrijheid en Democratie" van 24 oktober). Daaruit zal hij kunnen zien, met welk een menselijke belangstelling in liberale kring aan het ambtenarenvraag- stuk wordt gewerkt. Mocht deze publika- tie hem zijn ontgaan, dan zullen wij hem dat nummer gaarne alsnog toezenden.

Elke bonafide vakorganisatie kan dat aan de hand van recente cijfers onomstotelijk aantonen, zoals hij gaarne bereid is eventueel nader te bewijzen.

Deze categorieën, zo meent hij, dreigen thans weer "de sluitpost van de begroting"

te worden.

Hij meent eveneens, dat de Regering, "om de aandacht van deze minder fraaie toe- stand af te leiden", een "zoethoudertje" heeft gelanceerd door binnenkort een spaarregeling in het leven te roepen, welke de categorie, die onder een bepaald inkomen ligt, extra rente voorspiegelt, op conditie, dat zij een bepaald bedrag gedurende 5 jaren moeten laten staan.

Bij de begrotingsbehandeling in de Tweede en Eerste Kamer zal stellig ook nader op de door de schrijver bedoelde wensen door onze fracties worden inge- gaan, omdat, zoals reeds gezegd, die wensen in liberale kring worden gedeeld.

Hoe, zo vraagt hij, is het mogelijk, dat gesuggereerd wordt, dat een lagere en middelbare ambtenaar thans nog kan sparen?

"Zo elk van deze lieden bijv. f 100 per jaar bij elkander zou kunnen schrapen om opzij te leggen voor deze aanlokkelijk voorgestelde regeling, dàn zou immers gezegd kunnen worden: "Ziet ge wel, zij kunnen nog sparen! Waarom is dan een salarisverhoging urgent?"

Zo'n spaarregeling kost de Regering handen vol geld en wie ervan profiteren, n i e t de lagere en middelbare ambtenaren.

Hij verwacht van de V.V.D., die altijd voor een goed gesalarieerd ambtenaren- korps is opgekomen, dat zij dit gestand zal doen en zal tonen, niet alléén voor de hogere ambtenaren op de bres te staan.

En hij zegt, daarin ook wel vertrouwen te hebben.

Laat men, zo besluit hij, de categorie, die schromelijk ten achter staat bij de collega's in het vrije bedrijf, naar behoren optrekken tot een peil, dat ten minste aan de lagere en middelbare aml:>tenaren iets meer armslag geeft.

. .

^'

Aldus deze briefschrijver, die terecht vertrouwen heeft in de gezindheid van de V.V.D. ten opzichte van het amb- tenarenkorps.

De financiële omstandigheden van een groot aantal lagere en middelbare ambtenaren zijn inderdaad (evenals trouwens die van vele kantoorbedienden) weinig

Engeland op zijn smalst

Kortzichtil{e houding van socialisten

Vorige week is te Woodford in Engeland door veldmaarschalk Montgomery een standbeeld van Churchill onthuld, waarbij de grote oorlogsleider zelf aanwezig was.

Blijkens een bericht in De Tele- graaf was dit de socialisten in deze Engelsè gemeente blijkbaar een doom in het oog.

Zij eisten n.l. dat de onthulling, die aanvankelijk eerder zou hebben plaats gehad, zou worden uitgesteld, omdat de plechtigheid conservatieve verkiezingspropaganda zou beteke- nen.

Welnu, de socialisten kregen hun zin. Maar dit was blijkbaar nog niet genoeg.

Bij de onthullmg van de vorige week bleven n.l. de rode gemeente- raadsleden van Woodford weg, omdat zij van mening zijn, "dat de

f 50.000, die het beeld heeft gekost beter besteed hadden kunnen worden".

Een merkwaardige houding, die bepaald niet van een ruime visie ge~

tuigt en blijk geeft van weinig respect voor de man, die met de so~

cialisten samen in tijden van het grootste gevaar de democratie hoog hield en beschermde.

gunstig. Wij zijn daar volstrekt van overtuigd.

De administratieve werker op het lagere en middelbare niveau, speciaal in de dienstverleningsbedrijven, dreigt het slachtoffer te worden van de algemene maatschappelijke ontwikkeling, onder meer tengevolge van de wat eenzijdig op welvaartsstijging van de industrie-arbei- der gerichte activiteit der vakbonden.

In ieder geval staat ook voor ons vast, dat de overheid als werkgever de plicht heeft, voor een menswaardig bestaan van al haar werknemers zorg te dragen.

Waardevermindering van het geld treft het sterkst een groot deel van de ouden van dagen en de groep, waar onze briefschrijver voor opkomt. Daarom moet de salarisverhoging der ambtenaren in haar geheel worden bezien en met verstand en beleid worden doorgevoerd.

Tot dat beleid behoort bepaaldelijk, dat met de moeilijkheden van de lagere en middelbare ambtenaren als een hoofdzaak wordt gerekend. Wij zijn ervan overtuigd, dat speciaal minister Toxopeus een open oog voor deze kant van de zaak zal heb-

•••

Tegenover de spaarregeling staat onze briefschrijver naar onze mening echter toch wel wat wantrouwig.

Deze is, naar onze overtuiging, toch bepaald niet ingevoerd om, wanneer de ambtenaren daar gebruik van maken, te zeggen dat zij blijkbaar genoeg verdienen.

Over de vraag of deze spaarregeling belangrijk is, zomede over de vraag, of betrekkelijk veel lagere en middelbare ambtenaren er aan deel zullen nemen, kan men verschillend denken en ook denken in de geest van de briefschrijver. Maar voor achterdocht lijkt ons toch bepaald geen reden.

Schrijver moet niet vergeten, dat er ook lagere en middelbare ambtenaren zijn, die door bijzondere omstandigheden wèl wat kunnen overhouden.

Voor de mensen, die het echt moeilijk hebben, helpt de,spaarregeling natuurlijk niet, zoals hij terecht stelt, maar waar zij al is ingevoerd, schijnt er toch door vrij veel bescheiden bezoldigde ambtenaren wel gebruik van te worden gemaakt.

Vondeling dook

Pn $Chrok

tn de iaarver$lagen van de V.V.D.

Oud-minister dr. A. Vondeling heeft op 21 oktober een radio- rede gehouden, waarin hij blijkens Het Vrije Volk o.m. het navolgende opmerkte:

"De beste benaderingswijze leek mij eerst een aantal jaaruersla- gen te keuren en te vergelijken. Zo gezegd, zo gedaan. Maar wat heb ik daarbij een pijnlijke ervaring opgedaan.

De zeer uitgebreide jaarverslagen van de Partij van de Arbeid kende ik al. Een bijzonder goede indruk maakten ook die van de Antirevolutionaire Partij.

Heel pover was daarentegen het laatste jaarverslag van de VVD

531 velletjes in totaal en dan nog wel gestencild! Nog bonter maken de Christelijk Historische Unie en de Katholieke Volkspartij het: die beide grote verenigingen maken helemaal geen jaarverslagen. Hoe is het mogelijk/ Een politieke partij is immers een uiterst belangrijk orgaan in onze maatschappij".

Tot zover dr. Vondeling. Men zou zo zeggen: waarover men zich in de politiek al niet druk kan maken! Enfin, als men niets beters te doen heeft is het naast elkaar leggen van jaarverslagen van poli- tieke partijen wellicht een aangename bezigheid. Of het ook een belangrijke en voor de politieke gang van zaken gewichtige bezig- heid is, menen we te moeten betwijfelen.

En wat de VVD betreft: de heer Vondeling behoeft zich geen zorgen te maken.

Het kan hem bekend zijn, dat de VVD van huis uit voorstander is van efficiënt werken, wars van elke onnodige rompslomp. Haar jaarverslagen zijn beknopt, maar overzichtelijk en dat zij zijn gesten~

cild zal een ieder, die van een doelmatig en zuinig beheer houdt slechts verheugen.

Nimmer is er op onze algemene vergaderingen een klacht geuit, dat men niet voldoende over de jaarlijkse gang van zaken de Partij betreffende werd voorgelicht.

Noch is er ooit een klacht geuit dat de verslagen "alleen maar"

waren gestencild.

Noch de beknoptheid, noch het stencilZen heeft het kiezerskorps ervan weerhouden bij de laatstgehouden verkiezingen op zulk een grote getale op de VVD te stemmen.

En terwijl dr. Vondeling uitroept "hoe dit alles mogelijk is" gaan we rustig verder. Wat ons betreft: wij hebben werkelijk wel be~

langrijker zaken te doen!

Op zichzelf is dat geenszins beslissend voor de vraag of de ambtenaren voldoende verdienen. Het kunnen sparen levert zelfs geen enkel argument in deze richting op. Er zijn allerlei omstandigheden (het hebben van geen kinderen of grote kinderen, die zelf verdienen, of neveninkom- sten van de vrouw), die dat in de hand kunnen werken.

"Ouderwetse" solide mensen, die zichzelf alles kunnen ontzeggen, kunnen dikwijls van een zeer klein inkomen nog iets overhouden, maar dat is bepaald geen motief, hun te weinig te betalen.

be ambtenaar heeft immers als werk- nemer van de overheid ook recht op een aantal van de kleine gemakken en ge- noegens, die het · leven tegenwoordig biedt. Wie bijvoorbeeld met roken op- houdt, geen radio of televisie heeft en nooit uitgaat, kan misschien wel eens wat overhouden, zelfs van een te laag salaris, maar de overheid moet zich baseren op het normaal samengestelde gezin met een nieuwe, dure woning, een gezin, dat ook aanspraak kan maken op enige in deze tijd passende ontspanning.

De redactie is het dus voor een belangrijk deel met bedoelde briefschrijver eens, maar meent, dat hij toch iets te veel generaliseert.

Naar het oordeel van de V.V.D. hebben èn lagere èn middelbare èn hogere ambtenaren als dienaren van de gemeenschap recht op een behoorlijke salariëring.

Bij dit alles mag echter niet vergeten worden, dat óók ambtenaren vóór alles belang hebben bij de handhaving van de waarde van de gulden.

Steeds voortschrijdende inflatie is ook voor ambtenaren het grootste gevaar.

Loonsverhogingen, die gevolgd worden door een nieuwe inflatie, zijn voor niemand een voordeel. Integendeel. Zulk een inflatie verstoort de gehele staats- en volkshuishouding.

Uit de enquête, welke de Partij van de Arbeid destijds, kort vóór de Statenver- kiezingen, heeft gehouden, bleek, dat ook in de kringen der loontrekkenden velen , tot dat inzicht waren gekomen.

Het is een der oorzaken geweest voor het verlies van stemmen voor de Partij van de Arbeid, speciaal in de kringen der minder goed gesitueerden.

Red. V. enD.

Onhillijl~ verwijt

Het Vrije Volk gaat in een hoofd~

artikel, dat het de vorige week plaatste, terecht fel te keer tegen het grote televisie-quizschandaal in Amerika. Maar daarbij berijdt het te~

vens een stokpaardje en wel met zo'n vaart, dat het de objectiviteit volko- men uit het oog verliest.

"De verontwaardiging over dit al ..

les", aldus het Vrije Volk, "heeft een bijsmaak ~ een nare bijsmaak. Want dit is de consequentie van een ver,.

werpelijk systeem: het systeem, dal de televisieprogramma's in hande•

van de reclame geeft".

Een vreemde en bovendien gene•

raliserende uitspraak. Alsof een der•

gelijk schandaal niet zou kunnea voorkomen, als de qUIZ alleen in han•

den van de omroep zou zijn geweest.

Alsof iets dergelijks niet zou kunnell gebeuren bij een prijsvraag via de dagbladen door een firma gepubli·

ceerd.

Als men tegen commerciële televi.- sie is: accoord. Maar dan geen aan- vallen gelanceerd, die op zijn zachts&

gezegd weinig gemotiveerd zijn.

(4)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Flitsen van Het Binnenhof (11)

De gevolgen van de langdurige droogte in de landbouw - Inter- pellatie-Biesheuvel (AR) - Regeringsmaatregelen tot hulpverle·

ning - Pleidooi van onze geestverwant R. Zegering Hadders voor financiële schenkingen - Tientallen milioenen zullen hier·

voor nodig ziin - Gedupeerden stonden machteloos tegenover hetgeen hun overkwam.

De langdurige droogte heeft grote schade veroorzaakt in de landbouw. Minister Marijnen heeft op 29 oktober in de Tweede Kamer meegedeeld dat 16.000 bedrijven zeer ernstig zijn getroffen en 36.000 bedrijven minder sterk.

Ongeveer 150.000 ha. bouw- en grasland, met een vee-bezetting van ongeveer 140.000 stuks grootvee, zijn gelegen in de zeer sterk getroffen gebieden.

Naar schatting 260.000 ha, met een vee- bezetting van ongeveer 290.000 stuks grootvee, liggen in de gebieden waar de droogteschade minder is.

Van de gebieden met de ernstigste schade liggen 40.000 ha in Overijssel, 35.000 ha in Drenthe, 20.000 ha in Noord- Brabant, 20.000 ha in Limburg, 15.000 ha in Gelderland.

De schade valt nog niet te overzien. In vele gevallen zal de totale schade pas in het vo01·jaar blijken.

* *

Omtrent de maatregelen tot hulpverlening van de zijde van de overheid, verklaarde minister Marijnen in antwoord op de interpellatie van de heer Biesheuvel (AR), dat de regering alle krachten inspant de positie van ruwvoe- der te verbeteren. Zij heeft in grote mate suikerbieten vrijgemaakt voor veevoeder.

Voorlopig wordt 120 miljoen kilo ter beschikking gesteld.

Voorts wordt aan de getroffen bedrijven krachtvoer beschikbaar gesteld tegen verminderde prijzen. De voedergraantoe- slagen zul!.en in december worden uitbe·

taald. De nabetalingen op de melk kunnen in februari worden verwacht.

Ofschoon het risico van weersinvloeden op de opbrengst der gewassen principieel tot de normale risico's van de agrarische bedrijven wordt gerekend, verklaarde mi·

nister Marijnen, na aanvankelijke vaag- heid, tenslotte positief, ook op uitdrukkelijk verzoek van onze geestverwant R.

Zegering Hadders, dat de regering bereid is financiële hulp te schenken, die niet behoeft te worden teruggegeven.

Daarbij wordt de mogelijkheid van een toeslag per hectare niet uitgesloten, maar de hulp zal doeltreffend gericht moeten :r;ijn. De minister kon zich voorstellen, dat in het overleg met het bedrijfsleven andere vormen van doeltreffende hulp worden gevonden.

De regering is voorts positief bereid hulp te bieden voor ruimere kredietvoor- :r;ieningen.

Verzoeken om uitstel van belastingbe·

taling zullen met de grootst mogelijke EOepelheld worden behandeld.

* *

Op 15 oktober had minister Marijnen aan het Landbouwschap de sug- gestie gedaan de mogelijkheid te willen overwegen om van het bedrag van 25 miljoen gulden, dat nog ter uitkering gereed ligt voor de voedergranen op alle hecta- ren, een klein gedeelte niet uit te keren en als gelden van het bedrijfsleven ter beschikking te stellen voor de hulpverlening.

Bakker N.V.

MACHINEFABRIEK

en

STAALGIETERIJ

RIDDERKERK

ZEGERING HADDERS

•.. . pleidooi voor jonge landbouwers . ..

De minister had gemeend dit te kunnen motiveren, omdat de droogte, door de stijging van de prijzen, in bepaalde delen van het land tot gunstige bedrijfsuit- komsten heeft geleid.

Als minister was het hem echter on- mogelijk terug te komen op de verdeling zoals uie was vastgesteld, maar het leek hem wel mogelijk alsnog tot een ander systeem te komen, indien het georgani·

seerde bedrijfsleven een advies in die richting aan hem zou uitbrengen.

Op 29 oktober is het antwoord ontvangen, volgens hetwelk bij het Landbouw- schap en de standsorganisaties in ernstige overweging is langs vrijwillige weg te komen tot vorming van een noodfonds.

Minister Marijnen had er begrip voor, dat het georganiseerde bedrijfsleven aan een vrijwillige actie de voorkeur geeft boven een misschien minder vrijwillige actie. Hij sprak zijn vertrouwen uit in de solidariteit van de boerengemeenschap en noemde het juist, dat als de overheid helpt het bedrijfsleven zelf ook activitei- ten ontplooit.

.. • *

Namens onze fractie spt·ak de heer J.. R. Zegering Had.ders over de gevolgen van de abnorma.le droogte van dit jaar en de taak, die de regering heeft om te voorkomen, dat er onoverkomelijke moeilijkheden blijven bestaan.

Dat er onder de huidige omstandigheden een taak is voor de overheid, zelfs een plicht, stond voor hem vast, omdat de grens van het normale bedrijfsrisico ver- re is overschreden.

Doordat ik woon in een provincie, aldus onze Drentse geestverwant, waar 100.000 ha zwaar getroffen zijn, waarvan 35.000 ha in zo ernstige mate, dat deze onder het zogenaamde r,oodgebied vallen, weet ik maar al te goed hoe groot de on- gerustheid is onder de getroffenen.

Vooral zij, die in 1954 en 1956 eerst werden getroffen door de wateroverlast en nu door de droogte, verkeren wel in zeer grote moeilijkheden en het zijn weer de jongeren onder deze categorie, die dik·

wijls geen toekomst voor hun bedrijf meer zien.

Het is geen wonder, dat er onrust heerst wanneer m,en werkt van de vroege morgen tot de late avond en in plaats van resultaten te hebben, zó in de moeilijkheden komt, dat men geen uitkomst meer ziet.

* *

Het heeft deze landbouwers goed gedaan, dat hun bedrijfsgenoten, die konden helpen, spontaan hebben gehol- pen. Het is ook zeer gewaardeerd, dat de minister van Defensie legerwagens beschikbaar stelde voor het vervoer van bietekoppen. Nog nooit zijn legerauto's in Drenthe met zoveel vreugde en dankbaar- heid ontvangen.

De getroffenen hebben bijna allen grote behoefte aan voer voor hun dieren. Er is ook in Drenthe door de organisaties een

actie in het leven geroepen voor het lo·

geervee. Tot 1 november zijn in Drenthe 500 aanvragen voor logies binnengel<o·

men. Aan 200 aanvragen kon dadelijk worden voldaan.

Hoe nuttig deze actie ook is, het voe- derprobleem is hiermee niet opgelost. Er blijft grote behoefte aan lucerne, klaver- hooi, haverstro, voederaardappelen en bieten. Het is prachtig, dat ook hier de landbouworganisaties niet vergeefs een beroep hebben gedaan op hun leden en dat o.a. grote hoeveelheden hooi beschikbaar worden gesteld.

• *

Wanneer ik hierbij steeds zo de na-*

druk leg op de vrijwillige acties, aldus de heer Zegering Hadders, doe ik dit niet alleen omdat ik deze wijze van hulpverlening zeer toejuich, maar omdat ik haar bepaald prefereer boven een min of meer gedwongen hulp van bedrijfsgenoten via een heffing door het Land- bouwschap.

Ook ben ik ervan overtuigd, dat de meeste boeren veel liever een groot offer brengen in vrijheid, dan een klein offer via de weg van de oplegging, een weg, die nu eenmaal als dwangmiddel wordt ge- voeld.

De mensen, die in aanmerking komen om een deel van de 25 miljo.en te ontvangen, kunnen natuurlijk zeggen: ik geef het graag voor een in te stellen noodfonds of voor de hulp aan gedupeerde bedrijfsgenoten. Daartegen had onze geestverwant natuurlijk niet het minste bezwaar, maar hij zei uitdrukkelijk niet gesteld te zijn op enige dwang van de zijde van de overheid.

Men zou ook de situatie kunnen krijgen, dat heel veel mensen, die nu reeds vrijwillig een bijdrage hebben gegeven, dan nogeens gedwongen zouden worden een tweede offer te brengen.

:f * *

Zo goed als alle gedupeerden hebben in de eerste plaats behoefte aan ruw voer, nu direct of in de loop van deze winter. Toch zou de heer Zegering Had- ders de gedupeerden in twee groepen willen onderbrengen. In groep A zou hij willen onderbrengen hen, die wel de midde- len hebben om eventueel voer voor hun dier-en te kopen, en in groep B degenen, die thans niet over de benodigde midde- len beschikken.

Voor hen, die geen kredieten beschikbaar hebben om het benodigde te kopen, zal de regering een kredietvoorziening tegen een lage rente op lange termijn beschikbaar moeten stellen, bijvoorbeeld via de boerenleenbanken.

MINISTER MARIJNEN ..• . financiële hulp ....

Dit moet wel gebeuren om te voorkomen, dat deze boeren nu reeds hun vee moeten afstoten tegen veel te lage prijzen. Ook zal deze groep grote, zo niet onoverkomelijke moeilijkheden krijgen indien het volgend voorjaar blijkt, dat zij veel van hun grasland moeten bijzaaien of geheel opnieuw moeten inzaaien.

Het is prachtig, dat de regering bereid is overleg te plegen met financiële instel- lingen, maar zij zal ook bereid moeten zijn een garantie te verlenen of zelfs bij te springen,· want anders komt er van de hulpverlening weinig terecht.

•

TiLEF. 01896--2541--2542

~~~' ~e~•oo~

_. _- _. ^c;.,oen

jen~e~

^•

U NOVEMBER 1959- PAG. 4

T Y T T f f f ' f f f T Y f T f f f t f f T t Y ' T f t Y T

Vermeer voorspelt de toekomst

~ lijkens een bericht van -.;1 het ANP heeft de voorzitter van de Partij t•an de Arbeid, de heer Evert V er~

meer, onlangs in een vergade~

ring voor zijn Partij te Naarden verklaard, er van overtuifJd te zijn, dat de politiek van de hui~

dige regering schipbreuk gaat lijden.

Hij voelt er niets voor om in dat geval te hulp te snellen.

• .Ik zie het ogenblik komen", aldus de heer Vermeer, "rvaar~

op men, als de hoogste chaos is ontketend naar ons zal ko~

men met de vraag of we weer mee willen doen",

"Ik wil hier duidelijk stel~

Zen", aldus vervolgde de uoor~

zitter van de Partij van de Ar~

beid "er bepaald niet uoor te voelen om als anderen mïnes hebben veroorzaakt, met puin~

ruimen te beginnen",

Tot zover dan de heer V cr- meer.

Wie dit leest, zal ongctwij~

feld geschokt zijn door de !'OOr~

zeggende geest van het rode Tweede Kamerlid. Wie in de toekomst kan zien is bepaald wel zijn geld waard. Zo ook de heer V ermeer, die zijn partij- genoten nu niet meer tot ^oppo~

sitie in het parlement behoeft aan te zetten, aangezien het re- geringskasteel vanzelf wel in- stort.

Alleen jammer, dat de heer Vermeer weigert puin te rui- men. Wij hadden daar uast op gerekend. Nu de heer Vermeer weigert, wie zal het dan moeten doen?

4 • • • • • • 6 • ' ' • ' ' ' • .L 4 • ' • 4 ·~

Mocht het noodzakelijke krediet, dat aan velen verstrekt zal moeten worden, bijvoorbeeld in e,en periode van de eerstkomende vijf jaar niet kunnen worden afgelost, dan zou volgens onze geestverwant de regering kunnen overwegen het dan nog resterende bedrag onder bepaalde omstandigheden te schenken.

Daarnaast zal er echter een groot aantal landbouwers zijn, vooral onder de jongeren, die met alle opgesomde maatregelen toch niet hun bedrijf kunnen vo01t- zetten.

Dezen kunnen alleen worden gered door bijdragen à fonds perdu. Laat de regering deze groep niet f\nderschatten. Het zijn er mijns inziens velen, aldus de heer Zegering Hadders. Tientallen miljoenen zullen hiervoor nodig zijn, maar Ik durf hierom met Idem te vragen, omdat deze gedupeerden machteloos staan tegenover hetgeen hun overkwam en omdat ik het een zaak van normale rechtvaardigheid vind, dat zij in de gelegenheid worden gesteld hun bedrijf voort te zetten.

* ..

Uit de gevolgen van de langdul'ige droogte waren naar de mening van de heer Zegering Hadders duidelijk twee conclusies te trekken.

Er is veel voor te zeggen, dat de defi- nitieve belastingaanslagen voor de land·

bouwers worden berekend naar het gemiddelde inkomen over vijf jaar, zoals dikwijls door ons is bepleit.

Wij hebben in de laatste jaren kunnen waarnemen hoe groot het risico is van hen, die van de factor weersgesteldheid geheel of zo goed als geheel afhankelijk zien. De jaren 1954, 1956 en 1959 zijn spre- kende voorbeelden.

In de tweede plaats is gebleken hoe nuttig en noodzakelijk het is, dat de grondverbetering, vooral de afwatering van onze cultuurgronden, in snel tempo wordt voortgezet.

Daar waar men de afwatering in de hand heeft, zowel de afvloeiing als de opstuwing wanneer die nodig is, heeft deze droogte in de meeste gevallen geen onoverkomelijke schade veroorzaakt.

Daar echter, waar de watervoorziening van de landerijen veel te wensen laat, is de nood het hoogst geweest.

De regering dient met kracht en voort- varendheid de werkzaamheden, nodig voor een goede waterbeheersing, voort te

zetten. V.v.D.